صنایع دستی استان مازندران به سبب تولیدات موفق و زمینه‌های سنتی و فرهنگی متناسب، از جایگاه بسیار خوبی برخوردار است و علاوه بر اینکه می‌تواند آداب و رسوم مردم هر منطقه را به گردشگران و مسافران معرفی کند، با ظرفیت‌های بالقوه‌ای که دارد می‌تواند در اجرایی کردن اقتصاد مقاومتی سهمی به‌سزا داشته باشد.
هم اکنون ۵۲ رشته صنایع دستی در استان مازندران فعال است و با وجود تولیدات متنوع و ارزانقیمت و حضور گردشگران بسیار نتوانسته از بازار موفقی برخوردار شود که یکی از دلایل آن را می توان به نبود یا کمبود نمایشگاه یا بازارچه های صنایع دستی اشاره کرد.
در حال حاضر بسیاری از تولیدکنندگان و هنرمندان صنایع دستی در مازندران و بویژه غرب استان با مشکل عرضه و فروش مصنوعات با ارزش خود دست و پنجه نرم می‌کنند و باید مسئولان مربوطه تدبیری برای این مشکل بیاندیشند.
بسیاری از کارشناسان و صاحبنظران بر این باورند که ، اشتغالزایی، صادرات محصولات غیرنفتی، افزایش سرانه تولید ملی، حمایت از توسعه پایدار و تلاش برای حفظ و معرفی فرهنگ غنی ایرانی-اسلامی تنها بخشی از ظرفیت‌های بی‌شمار صنایع دستی در اقتصاد کشور است که نیازمند حمایت بیشتر از سوی دولتمردان و سازمان‌های مرتبط است.
آنان کم هزینه بودن، آموزش کوتاه مدت، بازار و ارزش افزوده مناسب را از ویژگی‌های صنایع دستی می دانند و معتقدند که با برنامه‌ریزی مناسب و احیای هنرهای منسوخ شده می‌توانیم به اقتصاد مقاومتی جامه عمل بپوشانیم.
نوروز امسال در ۱۶ بازارچه صنایع دستی مازندران حدود ۶ و نیم میلیارد تومان انواع محصولات صنایع دستی مازندران فروخته شد. نوروز سال گذشته نیز حدود ۷ میلیارد تومان از تولیدات هنرمندان صنایع دستی مازندران در بازارچه‌های نوروزی صنایع دستی فروخته شده بود. با این حال کارشناسان حوزه صنایع دستی معتقدند که این اعداد و ارقام از فروش صنایع دستی در استانی که فقط طی تعطیلات نوروز بیش از ۱۵ میلیون مسافر دارد چندان چشمگیر نیستند.
نمدمالی، کوب بافی، لاک‌تراشی، سفال و انواع دستبافته ها اعم از جاجیم، گلیمچه، فرش کلاردشت، چادرشب و حوله ابریشمی برخی از محصولات صنایع دستی مازندران هستند.
مکانی برای فروش تولیدات صنایع دستی نداریم
یکی از هنرمندان صنایع دستی در این باره گفت : افراد زیادی در این زمینه فعالیت می کنند و اکثر آنها زنان سرپرست خانوار هستند که زندگی خود را با فروش تولیدات خود سپری می کنند.
مریم مشعوفی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود : متاسفانه بسیاری از تولیدات هنرمندان به دلیل نداشتن مکانی برای فروش ، روی دستشان مانده و به یک معضل تبدیل شده است.
وی اظهار داشت: اگر نتوانیم تولیدات خود را به فروش برسانیم ، درآمدی هم کسب نخواهیم کرد و در این شرایط سخت اقتصادی ادامه روند زندگی با مشکل مواجه خواهد شد.
وی مشکل دیگر را عدم پوشش بیمه ای هنرمندان صنایع دستی عنوان کرد و افزود : در سال های گذشته اقداماتی در این زمینه صورت گرفت اما متوقف شد و امیدواریم بار دیگر این روند ادامه داشته باشد.
تهیه فضای مناسب مهمترین مشکل برپایی نمایشگاه صنایع دستی
رییس اداره میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری تنکابن به فعالیت بیش از یکصد نفر در بخش صنایع دستی این شهرستان اشاره کرد و گفت : اکثر هنرمندان صنایع دستی سرپرست خانوار هستند و در طول این سال ها مظلوم واقع شده اند و باید حمایت های همه جانبه از آنها صورت گیرد.
سعید بهادری در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود : متاسفانه در این شهرستان فضای مناسب برای ایجاد بازارچه یا نمایشگاه صنایع دستی وجود ندارد و مجبوریم در ایام تعطیلات نوروز غرفه های صنایع دستی را در هتل ها راه اندازی نماییم.
وی اظهار داشت : در گذشته برخی افراد غیر متخصص اقدام به برپایی نمایشگاه صنایع دستی می کردند که در شان و جایگاه هنرمندان و فعالان این عرصه نبود و خوشبختانه با هماهنگی هایی که صورت گرفت این مشکل تا حدود زیادی برطرف شده است.
بهادری به تلاش های صورت گرفته برای برپایی نمایشگاه دائمی در ایام نوروز اشاره کرد و افزود : در صورت همکاری سایر دستگاه ها بویژه شهرداری ها جهت تامین فضای مناسب ، می توانیم در اسرع وقت اقدام به برپایی نمایشگاه دائمی صنایع دستی نماییم.
وی یادآور شد : اگر هنرمندان صنایع دستی در قالب یک انجمن یا اتحادیه می توانستند تصمیم گیری کنند مسلما در طول این سال ها مشکلات آنها برطرف می شد.
صنایع‌دستی مصداق بارز اقتصاد مقاومتی است
معاون برنامه ریزی و توسعه فرمانداری ویژه شهرستان تنکابن نیز در این باره گفت : داشتن فضای دائمی برای برپایی نمایشگاه صنایع دستی حق هنرمندان این منطقه است و باید تلاش کنیم تا این مشکل هرچه سریعتر برطرف گردد.
ام البنین کاسگری در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود : خوشبختانه نظام برنامه‌ریزی کشور به این باور رسیده است که اگر بخواهیم برای ایجاد فرصت اشتغال در کشور برنامه‌ریزی کنیم باید به صنایع‌دستی و هنرهای سنتی توجه نماییم.
وی با بیان اینکه در داخل شهر تنکابن با مشکل تهیه مکان برای برپایی نمایشگاه صنایع دستی مواجه هستیم ، اظهار داشت : در حوزه شهر شیرود و نشتارود این امکان برای برپایی نمایشگاه وجود دارد و باید از ظرفیت شهرداری ها در این زمینه استفاده شود.
کاسگری خاطرنشان کرد : ایجاد مراکز عرضه صنایع‌دستی به کامل شدن زنجیره تولید و ایجاد اشتغال پایدار منتهی می شود بنابراین می‌بایست اقداماتی که به صورت مستقیم در زندگی شهروندان نقش دارند در اولویت دستگاه‌های مربوطه قرار گیرد.
به گفته معاون برنامه ریزی و توسعه فرمانداری ویژه تنکابن ، رونق بازار صنایع دستی منطقه می تواند در رشد و توسعه اقتصاد شهرستان تاثیر گذار باشد و باید زمینه لازم برای این امر فراهم گردد.
وی یادآور شد : صنایع‌دستی مصداق بارز اقتصاد مقاومتی است چرا که در ایجاد اشتغال و ارزآوری نقش قابل توجهی ایفا می کند.
نبود فضا، درد دائمی نمایشگاه های صنایع دستی
معاون میراث فرهنگی مازندران پیش از این با بیان اینکه تاکنون فقط در ۲ شهر بابلسر و فریدونکنار موفق به برپایی بازارچه دائمی صنایع دستی شده ایم، افزود: اعطای فضای مناسب برای برپایی نمایشگاه دائمی مشکل دائمی صنایع دستی مازندران است که باید در این زمینه شهرداری ها پای کار باشند.
حسین ایزدی با بیان اینکه میراث فرهنگی هیچگونه دخالتی و تصرفی در این عرصه نخواهد کرد گفت: حضور میراث فرهنگی فقط جنبه نظارتی خواهد داشت و شهرداری ها نباید نگران این موضوع باشند.
وی اعطای سرقفلی غرفه ها به صنایع دستی کاران را اصلی ترین نیاز این قشر برای تثبیت امنیت شغلی آنها دانست و افزود: این کار می تواند اقتصاد صنایع دستی را تشویق کند.
مشاغل خانگی یکی از راههای برون رفت از مشکل اشتغال بانوان
مدیرکل امور بانوان و خانواده استانداری مازندران به موضوع اشتغال به عنوان یکی از مشکلات دامنگیر کشور اشاره کرد و گفت: مشکل در خصوص اشتغال زنان البته بیشتر از مردان است و ما در مازندران هم مانند همه جای کشور این مشکل را داریم ضمن این که برای برون رفت از آن هم برنامه ریزی کرده ایم که یکی پس از دیگر در حال اجراست.
سمیه قاسمی طوسی یکی از راههای برون رفت از مشکل اشتغال برای بانوان را توجه به مشاغل خانگی برشمرد و توضیح داد: یکی از مشکلات بانوان شاغل در بخش مشاغل خانگی ما هم فقدان فرصت و زمینه برای عرضه محصولات بوده است که برای چاره اندیشی آن از طریق رایزنی با معاونت امور عمرانی استانداری اقدام به برپایی نمایشگاههای فصلی و دایمی کرده ایم.
وی گفت : نبود فضای دائمی برای ارائه و عرضه تولیدات و دست ساخته های بانوان یکی از مشکلات این قشر بویژه زنان سرپرست خانوار و بدسرپرست به شمار می رود و برای جبران و پوشش دادن این بخش ،تلاش داریم در مناسبت های مختلف از جمله دهه فجر و یا هفته زن بازارچه هایی بدین منظور برپا کنیم تا آنها بتوانند تولیدات خود را ارائه و عرضه بکنند.
مازندران بیش از سه میلیون و ۳۰۰ هزار نفر جمعیت دارد که نیمی از آنها را زنان تشکیل می دهند.
