بررسی های میدانی خبرنگار ایرنا از وضعیت برداشت و عرضه انواع مرکبات به ویژه پرتقال تامسون در منطقه قائمشهر ، بابل ، ساری و نکا نشان می دهد که باغداران حاضر به فروش محصولشان با قیمت ۱۲تا ۱۴هزار ریال در هر کیلوگرم نیستند و خودشان اقدام به ذخیره سازی در انبارهای سنتی می کنند.
آنان گفتند که دولت قیمت تضمینی فروش هر کیلو پرتقال تامسون را برای شب عید ۴۵هزار ریال اعلام کرد ولی نمایندگان اتحادیه باغداران محصول درجه یک پرتقال را نهایت ۱۸هزار ریال در هر کیلوگرم خریداری می کند که اختلاف قیمت ۴۵هزار ریال تا ۱۸هزار ریال بسیار زیاد است.
به گفته باغداران خرید ۳۰ هزار تن پرتقال به قیمت تضمینی در برابر حدود ۲ میلیون و ۷۰۰هزار تن محصول مرکبات مازندران باعث می شود تنها برخی باغداران ویژه از این مساله سود ببرند.
باغداران مرکبات با بیان این نکته که پیش بینی می کنند امسال قیمت پرتقال درشب عید افزایشی باشد، بیان داشتند: اگر یک سوم از محصول در انبارداری سنتی از بین برود به طور یقین با اختلاف قیمت حدود ۳۰ تا ۳۵هزار ریال قیمت شب عید نسبت به قیمت فعلی، به صرفه تر است.
یکی از باغداران بخش گتاب بابل با بیان این که قیمت تضمینی اعلام شده پرتقال تامسون برای خرید و ذخیره شب عید مناسب است اما این قیمت نتوانسته به نفع باغداران عملیاتی شود، افزود: در حال حاضر پرتقال آماده تحویل سر باغ در هر کیلو گرم ۱۲تا ۱۴هزار ریال خریدار دارد که این قیمت بسیار پایین است.
علی روحی با اشاره به این که حدود ۴۰ درصد این قیمت بابت هزینه تولید شامل سمپاشی و کارگری در داشت و برداشت است، ادامه داد: بسیاری از باغداران خرده پا محصول مرکبات را کمتر از ۱۰ هزار ریال در بازار عرضه می کنند.
وی ادامه داد: بعضی از باغداران از شدت ناراحتی نسبت به پائین بودن قیمت حاضرند محصولشان بپوسد و از بین برود تا روانه بازار با این قیمت نشود.
این باغدار که خود را مالک حدود یک هکتار باغ مرکبات که عمده آن پرتقال تامسون است، دانست و بیان داشت: همه محصول را امسال در انبار سنتی ذخیره سازی می کنم و حاضر به فروش به دلالان نیستم.
وی اظهار داشت: به رغم این که خطر پوسیدگی در ذخیره سازی انبارداری سنتی وجود دارد ، اما قیمت پائین سبب شد تا بسیاری از باغداران این منطقه نیز ذخیره سازی را به عرضه در بازار ترجیح بدهند.
روحی مقدار ۳۰ هزار تن خرید و ذخیره سازی پرتقال تامسون با قیمت هر کیلوگرم ۴۵ هزار ریال به نسبت تولید ۲ میلیون و ۷۰۰هزار تن در مازندران را بسیار ناچیز دانست و تصریح کرد: به طور یقین در این شرایط محصولات باغداران خاص و ویژه مورد توجه قرار گیرد و عملا باغداران بی پناه از این قیمت ها نصیبی نمی برند.
وی گفت: سورتینگ داران به ازای هر تن پرتقال ۱۸۰ هزار تومان کارمزد دریافت می کنند که این رقم برای باغداران خرده پا با توجه به هزینه حمل و نقل و جابجایی به صرفه نیست.
یکی دیگر از باغداران مازندران اعلام خرید و ذخیره سازی پرتقال تامسون را بی تاثیر و اصلا به نفع باغداران ندانست و گفت: این اقدام علاوه بر این که فقط عامل ایجاد رانت کرده است ، برای دولت نیز هزینه دارد.
وی که از گفتن نامش خودداری کرد، افزود: طبق آمار رسمی و مشاهدات عینی تولید بیش از ۲میلیون و ۶۰۰هزار تن انواع مرکبات به ویژه پرتقال تامسون در مقایسه با تنظیم بازار شب عید با ۳۰ هزار تن مضحک است و به قول اداری ها کارشناسی نیست.
وی ادامه داد: قیمت پائین در بازار سبب شد تا بسیاری از باغداران مازندران امسال خودشان به صورت سنتی انبارداری محصولشان را دوچندان کنند و در نتیجه شب عید با عرضه زیاد پرتقال مواجه خواهیم شد.
بر اساس اعلام کارگروه تنظیم بازار میوه شب عید کشور، استان مازندران امسال مسوول خرید و ذخیره سازی ۳۰ هزار تن پرتقال تامسون مورد نیاز شب عید کشور شد و خرید ۱۰ هزار تن پرتقال والنسیا هم به استان های جنوبی سپرده شده است.
ذخیره سازی سنتی مرکبات یکی از روش های نگهداری این محصول برای مدت چند ماه و عرضه آن در زمان مناسب با قیمت بیشتر است و عمدتا باغداران این کار را انجام می دهند.
رییس سازمان جهاد کشاورزی مازندران نیز با اعلام این که قیمت کنونی مرکبات در بازار منفعت زیادی برای تولید کننده ندارد، از باغداران استان خواست تا محصولشان را پس از برداشت به شیوه مناسب ذخیره‌سازی کنند.
عزیزالله شهیدی فر گفت که متاسفانه در بحث قیمت مرکبات هنوز به منفعت خوبی نرسیده ایم و لازم است باغداران تا جایی که امکان دارد نسبت به ذخیره سازی مرکبات اقدام کنند چرا که در بهمن و اسفند ماه قیمت خوبی برای باغدار خواهیم داشت .
وی از مازندران به عنوان قطب تولید مرکبات کشور یاد کرد و افزود که این استان ۶۰ درصد مرکبات کشور را تولید می کند.
شهیدی فر میزان تولید مرکبات مازندران در سال جاری را هم با افزایش ۱۰ تا ۲۰ درصدی نسبت به سال های گذشته ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار تن برآورد کرد و گفت که تاکنون ۶۰هزار تن مرکبات اعم از پرتقال و نارنگی از استان به سایر کشورها صادر شده است .
رییس سازمان جهاد کشاورزی مازندران گردش مالی مرکبات در این استان را ۱۰ هزار میلیارد تومان اعلام کرد و افزود: در بحث مرکبات ۱۵۰ هزار شغل در این استان ایجاد شده است .
توصیه های کارشناسان انبارداری سنتی مرکبات
اگر چه باغداران مازندران در زمان برداشت و انبار کردن مرکبات به نکات فنی جدا سازی و سم زدایی توجه کافی دارند ، ولی به گفته کارشناسان ، ماندگاری میوه در دمای مناسب و معین یکی از مهم ترین عوامل ماندگاری است که در انبار داری سنتی قابل رعایت نیست .
کارشناسان انبارداری مرکبات به روش غیر فنی را عامل افزایش تلفات و ضایعات محصول عنوان می کنند و تاکید دارند که باید به چندین نکته توجه جدی داشته باشند.
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی مازندران در این خصوص گفت که برای پیشگیری و کاهش خسارت‌های ناشی از بیماری‌های انباری میوه، باغداران به توصیه‌های کمیته پیش‌آگاهی و شبکه مراقبت مرکبات توجه کنند.
عبدالرحمن زاغی اضافه کرد: میوه‌هایی برای ذخیره‌سازی و نگهداری در انبار مناسب است که عملیات به باغی مانند آبیاری، تغذیه و مبارزه با عوامل خسارت‌زای گیاهی در آن باغات به‌خوبی رعایت شده باشد.
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی مازندران با بیان اینکه رعایت نکات فنی در برداشت میوه الزامی است، ادامه داد: به باغداران توصیه می‌شود میوه‌های برداشت‌شده از ارتفاع ۸۰ سانتی‌متر بالاتر از کف باغ برای نگهداری و ذخیره‌سازی در انبار انتخاب شوند.
زاغی خاطرنشان کرد: باغداران باید میوه‌های آسیب‌دیده ناشی از صدمات مکانیکی، تگرگ، حلزون و دیگر خسارات مشابه را از میوه‌های سالم جداسازی کنند.
وی بیان کرد: ضدعفونی جعبه‌ها و انبار قبل از ذخیره‌سازی و ضدعفونی میوه‌ها با سموم قارچ‌کش که از سوی کارشناسان حفظ نباتات و کلینیک‌های گیاه‌پزشکی توصیه می‌شود بلافاصله بعد از برداشت انجام شود و پس از هوادهی و خشک شدن میوه‌ها نسبت به بسته‌بندی اقدام شود.
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی مازندران اضافه کرد: رعایت نکات فنی مانند بسته‌بندی، خالی گذاشتن یک‌سوم فضای انبار و جعبه‌ها، استفاده از پالت و جعبه‌های مناسب برای تهویه مطلوب و جلوگیری از صدمات مکانیکی به میوه‌ها الزامی است.
زاغی تصریح کرد: نصب تهویه در قسمت شمالی و جنوبی انبار برای خروج گازهای تولید شده و ورود هوای خنک در شب برای جلوگیری از رشد و توسعه قارچ‌های انباری بسیار موثر است.
وی با بیان اینکه مدیریت در تنظیم دما و رطوبت انبار برای حفظ کیفیت و کمیت میوه‌ها به باغداران توصیه می‌شود، گفت: بازدید دوره‌ای حداقل دو هفته یک‌بار از میوه‌های انبارشده برای بررسی وضعیت سلامت میوه‌ها ضروری است.
استان مازندران بیش از ۱۱۵ هزار هکتار باغ مرکبات دارد.
