بیش از یک دهه از ابلاغ دستورالعمل کنترل جمعیت سگ های بدون صاحب از سوی معاونت امور شهرداری ها و دفتر خدمات شهری وزارت کشور می گذرد ولی وجود سگ ها در خیابانها و معابر عمومی نشان می دهد که هنوز به خوبی این ابلاغ اجرایی نشده است. عدم ساماندهی سگ های بدون صاحب در سطح شهرها و روستاهای شهرهای گردشگر پذیر غرب مازندران نه تنها باعث بروز مشکلات عدیده ای برای ساکنان این منطقه شده بلکه پرسه زدن این حیوانات در معابر عمومی این شهرها چهره این مناطق را نازیبا کرده است.
براساس ماده ۱۵ قانون شهرداری ها، دفع حیوانات بلاصاحب مزاحمی که سبب بروز بیماری های خطرناک به جمعیت دامی و انسانی شود در سطح شهرها بر عهده شهرداری ها و خارج از آن نیز برعهده بخشداری ها است و همچنین برحسب وفق ماده ۹ دستورالعمل کنترل جمعیت سگ های ولگرد نیز طبق این دستورالعمل تصدی واحد کنترل جمعیت حیوانات ناقل بیماری به انسان زیر پوشش معاونت خدمات شهری شهرداری ها قرار گرفته است.
نکته مهم تر آنکه این دستورالعمل برای اجرا در سطوح مختلف تعریف شده که در سطح استانی با موضوع کارگروه استانی کنترل جمعیت حیوانات ناقل بیماری به انسان هر سه ماه یکبار به ریاست استاندار و مسئولان یا نمایندگانی از اداراتی از جمله معاونت هماهنگی امور عمرانی ، مدیرکل دفتر کل امور شهری ، معاونت سیاسی و امنیتی ، اداره دفتر امور روستایی ، دامپزشکی ، بهداشت و درمان ، حفاظت محیط زیست و انجمن حمایت از حیوانات عضو این کارگروه تشکیل و مصوبات این نشست ها برای مسئولان عضو لازم الاجرا است .
اکنون با گذشت سال ها به نظر می رسد که اجرای این دستورالعمل با کندی انجام می گیرد یا اگر اجرا می شود بنا به گفته برخی از صاحب نظران و مسئولان متولی در روند اجرا با مشکلاتی همراه بوده که نتیجه آن است که امروز نه تنها از جمعیت این حیوانات بلاصاحب کاسته نشده بلکه به جمعیت آن ها افزوده شده و چنین وضعیتی با نگرانی و گلایه مردم در مازندران همراه بوده است.
یکی از ساکنان خیابان ملت نوشهر در این باره به ایرنا گفت: اغلب خانواده ها به علت پرسه زدن سگ های بدون صاحب در این خیابان در امان نیستند و بارها این موضوع به شهرداری گزارش شده ولی متاسفانه هیچ اقدامی انجام نشده است .
حسن خزایی افزود: روز گذشته تعداد ۵ قلاده سگ در این خیابان مشاهده شد و به تعدادی از دانش آموزان در حین بازگشت از مدرسه حمله ور شدند.
وی اظهار داشت: تاکی باید خانواده ها از این حیوانات تهدید کننده به سلامت کودکان، دچار بیم ، استرس و اضطراب باشند درصورتی اگر مسوولان متولی خودشان ساکن این خیابان بودند تحمل چنین مشکلاتی را داشتند.
یک شهروند چالوسی نیز با انتقاد از افزایش تعداد سگ‌های بدون صاحب در خیابان‌های این شهر گفت: وجود این سگ‌ها که آزادانه در سطح شهر تردد می‌کنند، یک تهدید جدی بر سلامت و نیز برهم زننده آرامش روحی شهروندان است.
رضا کریمی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: پرسه زدن این سگ ها در سطح شهر خطر گازگرفتگی مردم را زیاد می‌کند و باید آنها را در یک مکان مشخص جمع آوری نمود.
این شهروند گفت: چالوس شهری گردشگرپذیر است و زیبنده نیست که با این معضلات چهره زیبای شهر خدشه دار شود بنابراین باید مسئولان در این زمینه چاره‌ای اساسی بیاندیشند.
مدیر انجمن حمایت از حیوانات غرب مازندران به مرکزیت تنکابن در این باره می گوید: برای ساماندهی سگ های بلاصاحب یک عزم و همت ملی طلب می کند چرا که به تنهایی هر شهرستانی نمی تواند این معضل را حل کند.
مجید شجاعی که مدعی شد سال گذشته اقدام به راه اندازی نخستین مرکز عقیم سازی سگ های بدون صاحب شمال کشور در شهرستان تنکابن کرده در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود : این معضل با نگاه صرف و کوتاه مدت حل نمی شود و متاسفانه دیده شده یا گزارش هایی رسیده که خیلی از شهرداری ها که مسوول ساماندهی این حیوانات هستند اقدام به جمع آوری آن ها کرده و به مکانی دور دست به تعبیری که زیستگاه حیات وحش هست ، انتقال داده اند.
وی ادامه داد : چنین اقدامی در حقیقت گامی در جهت برهم زدن اکوسیستم طبیعت و محیط زیست بوده چرا که وقتی این حیوانات در قلمرو زیستگاه حیوانات وحشی رها سازی می شوند به نوعی عاملی تهدیدکننده برای حیات وحش به شمار می آید.
وی توضیح داد: طبیعتا در فصول سرما دیده شده بسیاری از حیوانات وحشی حمایت شده محیط زیست برای تغذیه به مناطق پائین دست اطراف روستاها روی می آورند بنابراین زمانی که این حیوانات وحشی مشاهده کنند در پیرامون روستاها سگ ها پرسه می زنند به شتاب منطقه را ترک کرده و دوباره به مکان اولیه خود برمی گردند و ممکن است این حیوانات به خاطر کمبود غذا تلف و نسل آن ها منقرض شود.
مدیر انجمن حمایت از حیوانات در غرب مازندران گفت : بسیاری از مسوولان واحدهای خدمات شهری به جای ساماندهی اقدام به جمع آوری سگ های بدون صاحب کرده و در بدترین مکان ها یعنی زمین های موجود در جوار مکان های دفن زباله که دیگر سگ های بیمار نیز زیست می کنند رها می کنند و با این اقدام نه تنها ازتعداد سگ ها کاسته نمی شود بلکه افزوده می شود ضمن آنکه این حیوانات به بیماری نیز ابتلا می شوند .
به گفته او ، امروز کاری که روی سگ های بدون صاحب در قالب ساماندهی انجام می گیرد عقیم سازی ، واکسینه ، پلاک گذاری و رها سازی این حیوانات در محیط خودشان است و امروز آنچه دیده و گزارش می شود برخی از شهرداری ها برای رفع تکلیف به جای چنین اقداماتی ، سگ های محدوده شهری حوزه فعالیتشان را جمع آوری کرده و به دیگر شهرها انتقال می دهند و چنین اقداماتی تخلف است .
وی با قدردانی از شهرداری تنکابن به خاطر همکاری همه جانبه در راه اندازی مرکز عقیم سازی سگ های بدون صاحب در این شهر گفت که از سال گذشته شهرداری مکانی به گستره حدود ۴۰ متر برای این منظور پیش بینی و در اختیار این انجمن قرار داده و از آن زمان تاکنون اقدام به عقیم سازی حدود ۱۴۰ قلاده سگ شده است .
مدیر انجمن حمایت از حیوانات در غرب مازندران گفت : هزینه که بابت هر سگ در این منطقه می شود حدود ۳۵۰ هزار تومان است که شهرداری این حوزه حمایت های لازم را انجام می دهد و ضمن آنکه نشستی که به تازگی در قالب کارگروه ساماندهی حیوانات بدون صاحب در استان برگزار شد استاندار مازندران شهرداران را مکلف کرده تا در این حوزه همکاری لازم را داشته باشند.
شهردار کجور نوشهر نیز در این باره می گوید: این شهر به خاطر طبیعت کوهستانی و ییلاقی به مکانی برای رهاسازی سگ های بلاصاحب در سطح منطقه تبدیل شده و بیشتر سگ های جمع اوری شده در این مکان رها می شوند.
جمال ملک محمدی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: به عنوان نمونه در مسیر جاده کوهستانی و سخت گذر کجور - رویان یا در منطقه کدیر شمار زیادی از سگ ها بدون صاحب دیده می شود و کاملا مشخص است که این سگ ها از دیگر شهرها یا روستاها به این منطقه انتقال داده شده است.
وی اظهار داشت: شهرداری این شهر در حقیقت توان ساماندهی این حیوانات را ندارد چرا که در پرداخت حقوق پرسنل و اجرای طرح های عمرانی دچار مشکل شده حال چگونه می تواند این سگ ها را ساماندهی کند.
شهردار کجور گفت : بارها این موضوع در نشست کارگروه و امنیت غذایی شهرستان مطرح و حتی از دیگر شهرداران شهرهای شهرستان نوشهر از جمله نوشهر که از لحاظ وضعیت اقتصادی شرائط خوبی هم دارند خواسته شده تا برای ساماندهی این سگ ها مکانی برای این منظور اختصاص دهند ضمن آنکه شهرداری کجور نیز در این حوزه کمک های لازم در حد توان انجام می دهد ولی تا این لحظه اقدامی صورت نگرفته است.
ملک محمدی افزود : در این شهر که بافت روستایی دارد سگ های گله ای و بدون صاحب وجود دارد ضمن آنکه در روستاهای پیرامون این شهر نیز گزارش های فراوانی از پرسه زدن این حیوانات رسیده است و حتی چندین مورد نیز گاز گرفتگی در این شهر داشتیم .
وی ادامه داد : به عنوان نمونه یک مورد گاز گرفتگی به تازگی در این شهر گزارش شده و متاسفانه سگ بدون صاحب گرسنه به یک دختر بچه ای حمله ور و اقدام به زخمی کردن پای او کرده است .
معاون هماهنگی و امور عمرانی استاندار مازندران نیز به تازگی در نشست شورای برنامه ریزی استان در ساری گفت که ساماندهی سگ های بدون صاحب طبق قانون بر عهده شهرداری هاست و این نهادها مکلفند تا نسبت به اجرای این طرح اقدام کنند.
مهدی رازجویان در این نشست تاکید کرد که تردد سگ‌های بدون صاحب در داحل استان به خصوص در محورهای هراز و سوادکوه مشکلاتی را حتی برای تردد ایجاد کرد که شهرداری‌ها باید نسبت به جمع آوری و عقیم سازی این حیوانات اقدام کنند.
به گفته این مقام مسئول ، با توجه به این رویکرد برای تحقق وظایف شهرداری‌ها، طرح واگذاری زمین برای جمع آوری و عقیم سازی سگ‌های ولگرد در یکی از شهرستان‌های استان (آمل) پیشنهاد شد که در صورت تصویب شورای برنامه ریزی حدود سه هزار متر مربع زمین ملی برای این کار به شهرداری‌ها واگذار شود.
براساس آمار مرکز بهداشت مازندران سالانه ۱۰ هزار حیوان گزیدگی در مازندران رخ می‌دهد که بیش از ۹۰ درصد از این حیوان گزیدگی مربوط به سگ هاست.
رییس دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی مازندران نیز گفت که وجود این حیوانات و احتمال ابتلاء آن ها به بیماری هاری، تهدیدی برای مردم استان به خصوص در شهرهاست.
دکتر سید عباس موسوی افزود: باید نسبت به ساماندهی این حیوانات از سوی دستگاه‌های متولی اقدام شود و تاکنون کمتر نسبت به این مسوولیت پرداخته شده است.
