شب یلدا یا به زبان مردم مازندران "چله شو" میراثی از رسوم ایرانیان باستان است که سینه به سینه تا به امروز رسیده و حفظ رسمی کهن از تاریخ پیدایش تاکنون، خود بر ارزش و اهمیت و البته زیبایی و دلنشینی اش گواهی می دهد.
یلدا دورهمی برای تجدید دیدار و کنار هم ماندن اقوام و آشنایان برای تفهیم ارزش زمان برای با هم بودن است، دورهمی که امروز بیشتر از گذشته نیاز به تجدید و بیان خاطرات دارد، بویژه که با سرعت روزافزون تغییر سبک های مدرن زندگی حتی داستانهای زندگی یک دهه اخیرش را تاریخی و گفتنی می کند.
یلدا فرصتی است به بهانه رسم و سنت بودن، تا خانواده ها دور هم جمع شوند و از هرچه یادشان می آید و اسم خاطره گرفته و هرچه شنیده اند از گذشتگان که نیستند، بازگو کنند تا هم گذشته زنده بماند و هم کودکان از تاریخ خود خبر دار شوند و حتی یاد بگیرند و هم با بیان فلسفه یلدا، یلدای اصیل زنده بماند.
یلدا، اما سالیانی است با وجود پررنگ و لوکس شدن، غریب تر از اصل خود شده است، از دادن چهره تجملاتی به این رسم کهن، محفلی برای رقابت و چشم و هم چشمی تا یلدایی سرد به واسطه هجوم فضای مجازی و سرهایی که به جای حرف زدن و اجرای برنامههایی که در یلدا رسم بود، به مشغولیت با گوشی های موبایل می گذرد، از جمله آفت هایی بوده که یلدا را در سال های گذشته از اصل خود دور کرده است.
امروز نیز با فضای گفتوگو و جو روانی جامعه و بحث های داغ سیاسی می توان پیش بینی کرد گوش یلدا به جای شعر و لطیفه و حکایت قرار است با بحث های بی پایه سیاسی پر شود و به جای غزلیات حافظ و افسانههای شاهنامه ، بنزین سوژه حرف زدنها باشد و رد و بدل کردن کارت سوخت نیز جای بازی های کهن را بگیرد.
این روزها باز هم برای یلدا ترس دیگری در حال رقم خوردن است ، یلدایی که هر ساله از اصالتش دورتر می شود، در حالی که این شب فرصت و بهانه ای است که از تمام مشکلات سیاسی و اقتصادی فاصله بگیریم و برای فراموش کردن چند ساعتی دغدغههای زندگی دورهم باشیم.
به یلدا احترام بگذاریم
کارشناس و مشاور خانواده با تاکید بر این که پاسداشت مناسبت ها باید همراه با احترام باشد، گفت: گسترش شبکه های اجتماعی در فضای مجازی و تنوع رسانه ها که به شدت موجب گردش اخبار داخلی و خارجی می شود باعث شده مردم در هر زمینه ای صاحب نظر شوند و از بحث های مختلف استقبال کنند، این مساله در کنار مشکلات اقتصادی جامعه هر محفلی را به نشست گفت و گو و تبادل نظر تبدیل کرده است.
ناهید انصاری افزود: بحث و تبادل نظر شاید صرفا راهی برای تخلیه فشارهای درونی باشد اما مردم ما در حال فراموشی نیازهای روانی و آرامش خود هستند، محافلی چون یلدا می تواند و باید بهانه خوبی برای کنارگذاشتن اینگونه بحث ها باشد تا مردم یک شب بدون یادآوری مشکلات به خنده و خاطره بپردازند.
وی ادامه داد: مردم معتقدند چنین چیزی ممکن نیست دورهمی بدون بحث های روز، اما اگر به تاریخچه یلدا نگاه کنیم، می بینیم مردم فارغ از مشکلات دوره خود که مساله ناگزیر یک جامعه است، به اجرای یک یلدای سنتی می پرداختند.
این کارشناس فرهنگی تاکیدکرد: مردمان گذشته ارزش زندگی را به با هم بودن همراه با نشاط و صفا و صمیمت می دیدند و این مساله بر تمام بحث ها غالب بود، در کنار این به واسطه احترامی که برای سنت ها و رسوم اجدادی قائل بودند ، احترام به احکام چنین رسومی را نیز بر خود لازم دانسته و خود را متعهد به چنین سنت هایی می دانستند.
وی گفت: آنچه امروز در جامعه ما فراموش شده نیاز آدم ها به نشاط، تجدید خاطره با خود، بازیابی هویتی و ارزش و اهمیت و کارکرد رسوم و سنت های پیشینیان است.
انصاری افزود: با ادامه این رویه چیزی از یلدای اصیل به عنوان سنت باقی نمی ماند و تنها نامی بی نشان از چنین رسم زیبایی بهانه دورهمی های سیاسی و بزم های تشریفاتی آینده خواهد شد.