به گزارش خبرنگار ایرنا، براساس آمار ستاد انتخابات استان مازندران از ۴۰۱ داوطلبی که برای یازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی در این خطه شمال کشور ثبت نام کردند، ۲۳ نفر زنان و مابقی را مردان تشکیل می دهند که حضور زنان مازنی در این رویداد مهم سیاسی و اجتماعی نسبت به دوره گذشته در استان نیز چهار درصد کمتر شد.
بافت سنتی و نگاههای مردسالارانه
کارشناسان مسایل اجتماعی و سیاسی در استان مازندران دلیل اقبال کم زنان این خطه شمال کشور را به کرسی سبز مجلس شورای اسلامی نسبت به میانگین کشوری و حتی نسبت به دوره گذشته ناشی از وجود نگاه های قومی و قبیله ای نسبت به صندوق های اخذ رای ( انتخابات)، بافت سنتی حاکم در شهرها، پیشی گرفتن نقش مشارکت اقتصادی زنان مازنی نسبت به مشارکت های سیاسی و اجتماعی را از دلایل اصلی این کاهش حضور می دانند.
این کارشناسان ،نگاه های مردم سالارانه حاکم بر استان و تسری آن در ادارات و سازمان ها، پایین بودن میزان ریسک زنان برای پذیرش حضور در میادین سیاسی و اجتماعی به دلیل هزینه های زیاد آن و بی اعتمادی آنها نسبت به پذیرش زنان و پذیرش نقش پر رنگ در عرصه اقتصادی به جای مشارکت های سیاسی و اجتماعی را از دیگر دلایل این رویگردانی اعلام کردند.
بی اعتمادی متهم اول
دکتر فاطمه هاشم نژاد جامعه شناس مازنی بی اعتمادی زنان به پذیرش مسوولیت های سیاسی و اجتماعی را دلیل اصلی در کاهش میزان اقبال زنان به این حوزه ها در سطح ملی و استانی می داند و معتقد است تا زمانی که ارتقاء جایگاه زنان در مسوولیت های سیاسی و اجتماعی به صورت شعاری در جامعه مطرح می شود، نمی توان انتظار داشت که زنان برای ارایه نقش پررنگتر در عرصه های سیاسی و اجتماعی وارد گود رقابت های انتخاباتی که از ریسک بالایی برخوردار است، شوند.
عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی ساری می گوید : ورود به عرصه رقابت های سیاسی و اجتماعی چون انتخابات نیاز به ریسک بالایی دارد و زنان به دلیل بالا بودن هزینه این حضور به خصوص در شهرستان ها از جمله مازندران که در آن بافت سنتی، قومی و قبیله ای بر شایسته سالاری می چربد، اقبال زیادی از خود نشان نخواهند داد و تغییر این رویه نیازمند تغییر نگاهها در جامعه به صورت عملی و خارج شدن از جنبه شعاری آن دارد.
بافت سنتی و نگاه های قومی و قبیله ای
وی اضافه کرد : در استان مازندران همانند بسیاری از استان ها و شهرستان های کشور نگاه های قومی و قبیله ای و بافت سنتی حاکم در شهرها به گونه ای است که زنان را برای پذیرش مسوولیت های اجتماعی و سیاسی مناسب نمی دانند و به عبارتی معتمدین در این حوزه ها نمی خواهند ریسک بستر سازی حضور زنان را در این حوزه ها بپذیرند و در چنین شرایطی زنان خانه نشینی را بر مشارکت در حوزه های سیاسی و اجتماعی ترجیح می دهند.
دکتر هاشم نژاد اظهارداشت : در پایتخت و یا کلانشهرها به دلیل حضور فعال احزاب و تشکل های سیاسی در گردونه رقابت های سیاسی و اجتماعی چون مجلس شورای اسلامی و یا شورای اسلامی شهرها، افرادی که برای این عرضه انتخاب می شوند در فهرست احزاب و گروههای سیاسی قرار می گیرند و با ارایه برنامه از سوی این تشکل ها خود را به مردم عرضه می کنند و رای دهندگان نیز با شناختی که از احزاب و گروههای سیاسی دارند به فهرست رای می دهند.
وی اضافه کرد : انتخاب از روی فهرست ریسک کمتری را متوجه زنان می کند و این در حالیست در شهرستان هایی که انتخاب افراد براساس نگاه های قومیتی و قبیله ای و یا سنتی انجام می شود، افراد به صورت شخصی در معرض قضاوت قرار می گیرند و در این صورت ممکن است در این گردونه رقابت های سیاسی حتی مسایل ریز و درشت خانوادگی از سوی برخی افراد با زیرپا گذاشتن اخلاق به میدان رقابت های انتخاتی کشیده شود.
این بانوی جامعه شناس مازندرانی می گوید : در چنین مواردی زنان در شهرستان ها باید به مراتب هزینه های بیشتری را برای حضور در رقابت های انتخاباتی پرداخت کنند به گونه ای احتمال می رود در این میدان آبرو و حیثیت آنها نیز زیر سوال برود و در چنین فضایی کاهش اقبال زنان در مشارکت های سیاسی و اجتماعی از استان هایی چون مازندران با نگاههای سنتی و قومی قبیله ای پذیرفتنی است.
وی راهکار آن را باز شدن فضا برای زنان و حمایت تمام قد حاکمیت از نقش پررنگ آنها در عرصه های سیاسی و اجتماعی از جمله حضور در مجلس شورای اسلامی دانست و این حضور پررنگ زنان در جایگاه قانونگذاری می تواند بسیاری از مشکلات این قشر با تدوین قانون کاهش دهد و روحیه نشاط و امید را در جامعه زنده کند.
نبود شرایط برابر برای انتخاب شدن
یک فعال سیاسی و اجتماعی در مازندران دلیل کاهش اقبال زنان مازنی به رقابت های سیاسی و اجتماعی را ناشی نبود شرایط برابر دانست و گفت : زنان برای حضور فعال در رقابت های سیاسی و اجتماعی چون انتخابات نیاز به معرفی به جامعه دارند و این کار نیز در صورتی می تواند رخ دهد که ما با اعتماد به توانمندی و ظرفیت زنان به آنها مسوولیت های مدیریتی را واگذار کنیم.
نرکس کمالی افزود : اگر امروز مردان در رقابت های انتخاباتی شانس بیشتری برای انتخاب شدن نسبت به زنان دارند، به دلیل حضور در پست های مدیریتی در سطح ملی و استانی و شناخت مردم از توانمندی های آنها در پست های قبلی بود و این شرایط برای زنان مطرح نیست و نمی توان انتظار داشت که رای دهندگان زنان خانه نشین را بدون اطلاع از توانمندی و ظرفیتشان به یکباره به عنوان نماینده خودشان در مجلس یا شورا انتخاب کنند.
عضو سابق شورای عالی استان های کشور خاطرنشان کرد : با وجود این که در سال های اخیر در سطح ملی و استانی تا حدودی نسبت به گذشته از زنان در پست های مدیریتی استفاده شد، ولی همچنان بیش از ۹۰ درصد از این پست ها در اختیار مردان است و حتی قانون ۳۰ درصدی ارایه پست به زنان نیز رعایت نشد تا زنان بتوانند توانمندی خودشان را نشان دهند و این مشکل باعث دل زدگی این قشر و عدم حضورشان در رقابت های انتخاباتی می شود.
پایین بودن قدرت ریسک پذیری در زنان
کمالی، پایین بودن قدرت ریسک پذیری در زنان را از دیگر عوامل کاهش اقبال آنها برای حضور در عرصه های رقابت انتخاباتی می داند و معتقد است در سال های اخیر آمار رد صلاحیت زنان نسبت به مردان به دلیل برخی مسایل جزئی بیشتر است و گاها نیز برای زنان رخ داد چنین وضعیتی با مسایل حاشیه ای همراه است.
وی اضافه کرد : به هر حال در چنین فرایندی باید زنان هزینه های اجتماعی این رد صلاحیت ها را به دلیل نگاههای سنتی حاکم بر جامعه بپذیرند و از آنجایی که مورد حمایت جدی از سوی جامعه قرار نمی گیرند، ترجیح می دهند که خود را در معرض انتخاب نیز قرار ندهند.
وی خاطرنشان کرد : اگر دولت و یا در مجموع نظام به دنبال بهره گیری از حضور زنان به عنوان نیمی از جمعیت کشور به عرضه فعالیت های اجتماعی و سیاسی است، بایدبستر آن را هم فراهم کند و پیش از آن مسوولیت های انتصابی را برای نشان دادن ظرفیت و توانمندی زنان به آنها واگذار کند و در این صورت رقابت برابری بین زنان و مردان داوطلب انتخابات فراهم می شود.
وی وجود نگاههای سنتی و قومی قبیله ای در مازندران و قناعت زنان به حضور در عرصه های اقتصادی به جای فعالیت سیاسی و اجتماعی را نیز از دیگر موانع برای حضور این قشر در این عرصه فعالیتی اعلام کرده است.
عضو سابق شورای عالی استان های کشور می گوید : به هر حال زنان مازنی که با گذشت ۱۰ دوره از انتخابات مجلس شورای اسلامی هیچ سابقه ای از حضورشان در کرسی سبز مجلس را با وجود داشتن توانمندی فردی نداشتند، باید با پذیرش ریسک هزینه های سیاسی و اجتماعی وارد این میدان رقابتی شوند.
کمالی عدم پذیرش از سوی جامعه زنان را دیگر مانع حضور این قشر در فعالیت های سیاسی و اجتماعی می داند و معتقد است : به دلیل برخی نگاههای سنتی در استان حتی قشر زنان نیز از حضور هم جنس های خود در عرصه فعالیت های اجتماعی و سیاسی استقبال نمی کنند و بیشتر نگاههای مردسالارانه دارند و این تفکر خود به خود حضور زنان را در این عرصه کمرنگ می کند.
استقبال دولت از مشارکت زنان
مدیرکل دفتر امور بانوان و خانواده استانداری مازندران گفت : دولت به دنبال افزایش نقش آفرینی زنان در عرصه مدیریتی است.
دکتر سمیه قاسمی طوسی با اشاره به نام‌نویسی تعداد کمی از زنان به‌عنوان کاندیدا در ۹ حوزه انتخابیه مازندران در مقایسه استان‌های مجاورگفت: خواست قلبی ما این بود که این آمار بیشتر باشد چون باور داریم حضور پررنگ کاندیداهای زن، در نهایت به تحقق مشارکت حداکثری مردم در انتخابات منجر خواهد شد.
مدیرکل امور بانوان و خانواده استانداری مازندران همچنین گفت: البته در دولت تدبیر و امید بیش از ۱۵۰ زن در دستگاه‌های دولتی و در سمت‌هایی چون مدیرکل، معاون مدیرکل، معاون فرماندار، بخشدار، رییس اداره شهرستانی، رییس کارگروه و کارشناس مسئول در مازندارن به کار گرفته شدند و این رویه نشان می‌دهد دولت نیز به‌دنبال نقش پررنگتر زنان در عرصه‌های مدیریتی و اجرایی است.
وی همچنین گفت: اگرچه ممکن است تحقق چشم‌انداز واگذاری ۳۰ درصد پست‌های مدیریتی به زنان در سطح استان و حتی در کشور به دلیل برخی محدودیت‌ها، امکان‌پذیر نباشد یا با تأخیر محقق شود اما راه برای حضور زنان، برای ایفای نقش پررنگتر در میادین سیاسی و اجتماعی به‌ویژه انتخابات فراهم است و زنان نخبه و صاحب صلاحیت ما می‌توانستند حضور بیشتری در حوزه‌های انتخابیه برای ثبت‌نام انتخابات مجلس شورای اسلامی داشته باشند.
دکتر سمیه قاسمی طوسی همچنین اظهارداشت: ما به‌عنوان مدیران دولتی از لحاظ قانونی برای دادن فراخوان ثبت‌نام بانوان در انتخابات مجلس شورای اسلامی با منع قانونی مواجه بودیم، اما از تشکل‌های سیاسی، اجتماعی و حتی رسانه‌ها توقع داشتیم زنان استان را برای حضور بیشتر در فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی ترغیب می‌کردند.
در انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی در ۹ حوزه انتخابیه مازندران ۴۰۱ نفر ثبت نام کردند که ۲۳ نفر از داوطلبان را زنان تشکیل می دهند و نسبت به مجلس دهم آمار ثبت نام زنان مازنی در این رویداد سیاسی و اجتماعی چهار درصد کاهش یافت.
این در حالیست که طبق آمار وزارت کشور حدود ۱۶ هزار نفر در سراسر کشور برای انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی ثبت نام کردند که ۱۲ درصد شان را زنان تشکیل می دهند.
