به گزارش روابط عمومی اداره کل راه و شهرسازی مازندران، سید محمد نظری گفت: طبق مطالعات صورت گرفته و با توجه به گسترش بافت‌های ناکارآمد شهری در استان، حاشیه نشینی پدیده‌ای گذرا و ناپدید شدنی نیست و در سطح شهرهای استان در حال گسترش است. از آنجا که این سکونتگاه‌ها با مسائل پیچیده‌ای روبه‌رو هستند این مشکلات قابلیت سرایت به باقی شهر را دارند و عدم رفع آنها، قشر فقیر شهری را در چرخه‌ای از فقر و عدم ارتقاء اجتماعی گرفتار خواهد کرد.
وی توجه به ابعاد اقتصادی ، فرهنگی ، اجتماعی ، زیست محیطی و کالبدی شهر را در یک ساختار به هم پیوسته و یکپارچه از اصول بازآفرینی شهری برشمرد و گفت که برای روکش آسفالت این محلات یک میلیارد و ۵۸۰ میلیون ریال هزینه شده است.
پیش از این هم در ماه مرداد امسال روکش آسفالت در محلات هدف حاشیه نشینی امت آباد ، اسپیاری و کتی غربی در شهرستان های آمل و بابل اجرا شده بود.
استان مازندران بر اساس گزارش رسمی استانداری دستکم یکصد منطقه حاشیه نشین در ۲۲ شهرستان با ۵۹ نقطه شهری دارد که بیش از ۱۳۵ هزار نفر جمعیت را در خود جای داده اند. خانواده های ساکن در مناطق حاشیه ای مازندران بیش از ۳۵ هزار خانوار و گستره حاشیه نشینی مناطق یکصدگانه هم حدود یکهزار و ۱۰۰ هکتار برآورد می شود.
کارشناسان حاشیه نشینی را سکونت گاه اصلی و مهم آسیب های اجتماعی می دانند که بر فرآیند مدیریت شهری تاثیر منفی می گذارد و در صورت تداوم و گسترش می تواند یک شهر را با بحران رو به رو کند.
ساماندهی حاشیه نشینی با شناسنامه دار شدن این مناطق که از آن با عنوان مناطق ویژه اجتماعی هم یاد می یشود از سال ۹۲ و با روی کار آمدن دولت تدبیر و امید کلید خورد و بعدها از طریق رسیدگی به منظر شهری این مناطق، پاکسازی نقاط آلوده و استقرار امکانات زیرساختی ارائه خدمات مانند مدرسه، درمانگاه و آسفالت کردن ادامه یافت.
اگر چه تعریف واحدی از حاشیه نشینی به عنوان یک پدیده دنیای صنعتی وجود ندارد و در ایران هم این پدیده دستکم یک قرن سابقه دارد، ولی بر این تعریف اجماع نسبی وجود دارد که می گوید " حاشیه نشینان خانوارها و افرادی هستند که در محدوده اقتصادی و اجتماعی شهر ساکنند، اما جذب اقتصاد و اجتماع شهر نشده‌اند و در حاشیه فعالیت‌های زندگی مردم شهرنشین قرار دارند".
وجود نابرابری، ساختار نامناسب شغلی، نبود تسهیلات خدماتی و بهداشتی، مسکن نامناسب، پایین بودن سرمایه فرهنگی، ضعف امنیت و ... از معضل های نواحی حاشیه‌نشین به شمار می رود و همین ضعف ها و کمبودها سبب می شود تا این مناطق به بستری برای پیدایش و اشاعه آسیب‌های اجتماعی تبدیل شوند.
بر پایه آمارهای غیررسمی که گاهی مورد استناد مسئولان کشوری هم قرار می گیرد، ۲۰ میلیون نفر در ایران حاشیه نشین محسوب می شوند که ۱۱ میلیون نفر از آنها در بافت فرسوده ۴۹۵ شهر به مساحت ۵۴ هزار هکتار و ۹ میلون نفر دیگر در سکونتگاه‌های غیررسمی در ۹۱ شهر به مساحت ۵۳ هزار هکتار زندگی می‌کنند.
اگر چه سهم مازندران از حاشیه نشینی زیاد نیست، ولی با توجه به تراکم جمعیتی در شهرها ، کمبود زمین در این مناطق و پیوستگی شهرها و روستاها به یکدیگر، همین مقدار هم می تواند به معضل جدی تبدیل شود.
۱۶۵۴
