به گزارش خبرنگار ایرنا، ثبت جنگلهای هیرکانی در فهرست میراث جهانی یونسکو که از مدت‌ها پیش مورد توجه دولت ایران بوده است به یکی از اولویت‌های دولت تدبیر و امید تبدیل شد. ۱۴ تیرماه بود که جنگلهای هیرکانی شمال کشور پس از یک دهه دوندگی به ثبت میراث جهانی یونسکو رسید.
جنگلهای هیرکانی پس از کویر لوت به عنوان دومین اثر بزرگ طبیعی کشور در چهل و سومین اجلاس کمیته میراث جهانی که در باکو مرکز کشور آذربایجان برگزار شد، با اکثریت آرا در فهرست میراث جهانی قرار گرفت.
جنگلهای هیرکانی با ۱.۹ میلیون هکتار وسعت، از آستارا در شمال استان گیلان تا گُلی‌داغ در شرق استان گلستان، در گستره‌ای به طول تقریبی ۸۰۰ کیلومتر و عرض ۲۰ تا ۷۰ کیلومتر پراکنش دارد. البته لازم به ذکر است که بخشی کوچکی از جنگلهای هیرکانی در کشور آذربایجان قرار دارد.
استان مازندران دارای بیش از یک میلیون هکتار عرصه جنگلی است که معادل ۵۳ درصد کل جنگلهای شمال کشور می‌باشد، در حالی که ۲ استان دیگر گلستان و گیلان فقط ۴۷ درصد از وسعت جنگلی شمال کشور را در اختیار دارند. این نسبت در ثبت جنگلهای هیرکانی نیز حفظ شده است به طوری که از ۱۲ لکه جغرافیایی ثبت شده در میراث جهانی یونسکو ۶ لکه مربوط به مازندران است.
هر چند حدود ۷۰ هزار هکتار از جنگلهای هیرکانی به ثبت جهانی رسیده که سهم مازندران ۴۷ هزار هکتار است، اما آنچه بیش از همه جالب توجه می باشد این است که تنها نزدیک به ۵ درصد از پهنه یک میلیون هکتاری مازندران موفق به ثبت جهانی شد، در حالی که بخت جهانی شدن با ۹۵ درصد باقی مانده جنگل های استان یاری نبود.
میزانی که رقمی بزرگ اما گویی به چشم نیامده است. البته در این خصوص متولیان مربوطه نظراتی را ارائه دادند که در پایین ذکر می شود.
آینده نگری و توسعه مانع معرفی باقی جنگلهای مازندران
مدیر استانی ثبت جهانی جنگلهای هیرکانی مازندران در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: اینکه ۶ لکه یا سایت جنگلی از مازندران نماینده ثبت جهانی استان در یونسکو بود، به دلیل تهیه نقشه جامع از سوی ما و میراث فرهنگی است که از سال ۱۳۸۰ این ۶ لکه را معرفی کرده ایم.
محمد عموزاد اظهار داشت : ملاحظات مربوط به توسعه استان و آینده نگری بخش اصلی عدم معرفی دیگر مناطق استان است.
وی با بیان اینکه در حال حاضر بیش از ۱۰۰ هزار هکتار از جنگل های استان چندین دهه قرنطینه شده و بیش از پارامترهای یونسکو از انها مراقبت می شود، افزود : اما به دلیل مشخص نبودن نقشه بلندمدت توسعه استان، نمی توان تمام جنگل های مازندران را ثبت جهانی کرد و هیچ تغییری در آنها نداد.
مدیر استانی ثبت جهانی جنگل های هیرکانی مازندران با تاکید بر اینکه هدف ما دست اندازی و ازادی عمل در برخورد با جنگل ها و منابع طبیعی نیست، افزود: جنگل های مازندران تا به اینجا نیز به اندازه کافی آسیب دیده اند و بیش تر از این تحمل نخواهند کرد.
عموزاد دلیل دیگر عدم معرفی وسعت بیشتری از جنگل های هیرکانی مازندران برای ثبت جهانی را زندگی جنگل نشینان و گره خوردن حیات اقتصادی و هویتی آنها با جنگل عنوان کرد و گفت : در صورت ثبت جهانی هر قطعه از جنگل های هیرکانی باید خالی از سکنه و عاری از بهره برداری عادی جنگل نشینان باشد که این موضوع زندگی این مردم را به خطر می اندازد.
وی گفت : بیش از ۲۰ درصد از مردم استان در مناطق جنگلی و در ارتباط با جنگل زندگی می کنند و نمی توان همه آنها را از خانه اجدادیشان بیرون کرد.
مدیر استانی ثبت جهانی جنگل های هیرکانی مازندران همچنین اظهار داشت: دلیل دیگر مساعد نبودن مناطق دیگر جنگل های هیرکانی برای ثبت جهانی میراث فرهنگی یونسکو، تراکم کم گونه های کهن هیرکانی و استعداد پایین برای برخورداری از ویژگی های هیرکانی است.
عموزاد این ویژگی ها را تراکم انواع گونه های درختی قدیمی، گونه های زیستی حیوانات و دیگر عوامل عنوان کرد و افزود: لکه های معرفی شده بیشترین ظرفیت را برای جلب نظر بازرسان و داوران سازمان جهانی یونسکو داشته است.
۷۳۳۵/۱۸۹۹
