مدتی است که گروه استان‌های خبرگزاری ایلنا اقدام به برپایی میزگردهایی به منظور بررسی مشکلات روز استان‌ها با هدف ارائه راهکارهایی برای حل آنها با کمک مسئولان و کارشناسان مربوط کرده است. در این نشست ها هربار در یک استان یک موضوع خاص مطرح شده و مسئولان استانی همراه با کارشناسان مربوط به گفت وگو می نشینند به این امید که شاید گره‌ای از هزاران گره کور مشکلات مردم آن استان باز شود. این بار نوبت به خبرگزاری ایلنا مازندران رسید تا به موضوع زباله و پسماند در این استان بپردازد. پیش‌تر نیز خبرگزاری ایلنا قزوین و فارس به مشکلات روز استان خود پرداخته بودند.
به گزارش خبرنگار ایلنا ، اهمیت موضوع زباله و پسماند و امحا و بازیافت زیست محیطی آن به حدی است که روزانه بسیاری از رسانه ها و کارشناسان زیست محیطی درباره دفن بهداشتی آن اطلاع رسانی کرده و هشدار می دهند.
خبرگزاری ایلنا مازندران نیز با این هدف از سید محمد تاکامی مدیر کل شهری استانداری مازندران، مجید پیروی رئیس فکر کارگروه پسماند و محیط زیست اتاق استان مازندران و برخی از خبرنگاران رسانه‌های محلی در دفتر این خبرگزاری دعوت کرد تا در این مناظره به بحث وبررسی درباره این موضوع بپردازند. اما در آخرین لحظات تاکامی انصراف خود را از شرکت در این مناظره به دلیل آنکه مناظره در حد و جایگاه او نیست اعلام کرد. اگرچه مناظره به یک نشست رسانه‌ای تبدیل شد اما حرف های بسیاری برای خواندن دارد.
هدف از این مناظره نقد اقدامات مسئولان شهری و استانی در حل مشکلات زباله و پسماند بود که با گپ و گفت منصفانه و راهکارهای قابل دسترس به راه حلی دست پیدا کنیم و بدون تمرکز بر اقدامات گذشته، نقشه راهی برای حل مشکل زباله در آینده‌ای نزدیک برسیم که متاسفانه نماینده دولت از پاسخگویی شانه خالی کرد و نیامد. هر چند فرصت پاسخگویی برای مسئولان شهری واستانی هنوز باقی است و خبرگزاری ایلنای مازندران دست همه کسانی را که گامی برای حل مشکلات استان برمی‌دارند به گرمی می‌فشارد.
تولید روزانه 3 هزار تن زباله در مازندران
مجید پیروی با بیان اینکه استان مازندران روزانه بیش از 3 هزار تن زباله تولید می‌کند و از این میزان 60 درصد مربوط به جوامع شهری و 40 درصد آن روستایی است، افزود: در برخی از فصول سال با توجه به حجم مسافر این میزان زباله به سه برابر نیز افزایش پیدا می‌کند.
رئیس کارگروه پسماند و محیط زیست اتاق فکر مازندران به ایجاد 4 کارخانه کمپوست در منطقه بهشهر، بابل، نور و تنکابن اشاره کرد و افزود: از این تعداد بخش‌های تکمیل و اجرا و بخشی نیز در حال عقد قرارداد است.
پیروی به اجرای 4 منطقه زباله سوز در ساری، نور، قائمشهرو آمل اشاره کرد و گفت: تبدیل کمپوست به ریز دانه‌های محیط زیست در بابلسر و ساماندهی 28 مرکز محل دفن زباله و تصفیه شیرابه و تفکیک زباله در شهر و روستا از جمله اقداماتی است که بخشی تکمیل، بخشی اجرا و بخش دیگر در حال اجرا است.
دفن غیر اصولی زباله‌ها تبعات جدی دارد
وی در پاسخ به این سئوال و اینکه مرکز دفن زباله دچار روزمرگی شده و با استانداردهای روز فاصله دارد گفت: اگر دفن زباله بهداشتی نباشد قطعا نمی تواند از راندمان کافی برخوردار شود. آنچه امروز در 28 مرکز محل دفن زباله صورت می‌گیرد قسمت عمده آن تلنبار کردن زباله است ، اگر چه در چند سایت روش دفن زباله اصولی انجام شده و به استانداردها نزدیک می‌شود ولی در نیمی از این سایت‌ها شاهد تلنبار کردن زباله‌ها هستیم.
پیروی ادامه داد: با این توضیح می‌توان گفت که در این مدل از انباشت زباله قابلیت امحاء وجود ندارد و همچنین به دلیل استفاده نامناسب از انرژی ،آن را تخریب می کنیم در صورتی که این تکنولوژی در بسیاری از کشورهای پیشرفته بخوبی بهره گیری می‌شود.
عدم مکان مناسب برای دفن زباله
وی افزود: یکی از مشکلات دیگر در مازندران کمبود مکان برای دفن زباله است. اگر بخواهیم استانداردهای دفن زباله را رعایت کنیم به جرات می‌توان گفت که هیچ جای این استان به دلیل افزایش جمعیت و نبودن نواحی بکر پیدا نمی شود که بتوان دفن زباله را انجام داد و یا به دلیل نزدیکی با دریا و جنگل نمی‌توان این مهم را محقق کرد .
رئیس کارگروه پسماند و محیط زیست اتاق فکر مازندران با بیان اینکه به دلیل اهمیت موضوع مقرر شد 50 درصد از بودجه محیط زیست کشور به استان مازندران اختصاص یابد، گفت: این نشان از اهمیت بالای زباله و پسماند در استان مازندران دارد.
دفن نامناسب زباله و مشکلات زیست محیطی
پیروی افزود: وقتی که دفن زباله به خوبی صورت نگیرد و به منبع تولید شیرابه مبدل شود به همان ترتیب مشکلات زیست محیطی را نیز با خود به همراه دارد.از این رو مسئولان استان بر آن شدند به غیر از این تکنولوژی از تکنولوژی زباله سوز استفاده کنند.
عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل، به روش زباله سوز در امحای زباله در مازندران اشاره کرد و گفت :هم اکنون دو زباله سوز ساری و نوشهر در حال ساخت و تجهیز است که زباله سوز نوشهر با 80 درصد پیشرفت فیزیکی و ساری با 40 درصد پیشرفت در حال ساخت و تجهیز است و زباله سوز قائمشهر هم هنوز عقد قرارداد نشده است.
پیروی افزود: اعتباری که برای پایان این پروژه ها نیاز است خارج از توان شهرداری‌های مازندران است و این باعث طولانی‌تر شدن اتمام پروژه ها می شود.
تفکیک زباله از مبدا؛ حلقه مفقوده
وی تصریح کرد: حال این سوال مطرح می شود اگر زباله سوز تاکنون اجرا نشده ،چرا این مدل به شهرهای دیگر تعمیم داده می شود؟ آیا تحریم اثرگذار است؟ آیا زباله سوز تهران به درستی و با ظرفیت اسمی در حال کار است؟
پیروی به اهمیت تفکیک زباله از مبداء اشاره و اینکه امروزه آنچه در بحث زباله، مغفول مانده است؛ تفکیک زباله از مبدا است، گفت: فرهنگ‌سازی و بستر‌سازی مناسب برای تفکیک زباله‌ها از مبدا از مسائل مهم و اساسی است که باید در دستور کار قرار گرفته و با تفکیک مناسب، زباله‌ها به درستی امحا شوند.
تفکیک زباله از مبدا و مشارکت های مردمی
وی ادامه داد: در تفکیک زباله از مبدا ، مهمترین اصل افزایش مشارکت های مردمی است که باید از الگوهای تشویقی و یا تنبیهی استفاده کنیم و این فرهنگ سازی در جامعه نهادینه شود.
پیروی با بیان اینکه در جهان و البته در کشور ما، امحای زباله تنها به یک روش مورد قبول و استفاده نیست، گفت: باید روش های دفن، زباله سوز و کمپوست را توامان در موارد مختلف و مکان های متفاوت مورد بررسی قرار داد تا بهترین روش استفاده شود.
فرهنگ تفکیک زباله از مبدا باید نهادینه شود
رئیس کارگروه پسماند و محیط زیست اتاق فکر مازندران افزود: اگر فرهنگ سازی مناسب انجام و طوری شود که مردم از زباله، درآمد کسب کنند؛ مشکل دفن زباله نخواهیم داشت و در نهایت به تفکیک سازی مناسب زباله از مبدا و امحای آنها ، راحت تر خواهد بود.
پیروی تصریح کرد: بخشی از مشکلات استان به نداشتن آگاهی کافی برخی از مدیران بر می‌گردد که بایستی در این موارد از نظر کارشناسان و صاحبنظران محیط زیست بهره گیری کرد.
