عضو سابق شورای جهانی آب گفت: در شیوههای انتقال بین حوضهای آب ابتدا بررسی میشود نیاز واقعی چقدر است، آیا از منابع داخل حوضه قابل تامین است یا خیر. وقتی مشخص شد واقعا راه دیگری وجود ندارد، یکی از وظایف حکومتها این است حداقل برای آب شرب فکری بکنند.
عباسقلی جهانی در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، درباره انتقال آب خزر به فلات مرکزی اظهار داشت: در مورد انتقال آب از خزر تفاهم و اجماع ملی وجود ندارد البته طبیعی است در زمینه برخی موضوعات اجماع وجود نداشته باشد اما مهم توجیه قضیه است و ضرورت دارد، دلایلی که به این تصمیم رسیدهاند توضیح داده شود.
وی افزود: برای انتقال آب باید مشخص شود نیاز آبی چگونه محاسبه شده، سرانه آب به چه شکل دیده شده، قرار است آب در کدام بخش مصرف شود، برگشت سرمایه گذاری چگونه صورت میگیرد، آیا فقط از منابع دولتی تامین سرمایه میشود یا بخش خصوصی هم مشارکت دارد، همه این مسائل کاملا مبهم است و باید برای افکار عمومی روشنگری شود.
عضو سابق شورای جهانی آب تصریح کرد: اگر مطالعاتی برای این انتقال آب صورت گرفته باید برای اقناع افکار عمومی و کارشناسان و همچنین جلوگیری از بروز اختلاف نظر در جامعه اعلام شود. خیلی از طرحها دارای موافق و مخالف هستند، در جریان مباحث و گفتوگو و ارائه دلایل و اهداف ممکن است به دیدگاه مشترک رسیده و اختلافی باقی نماند.
وی با اشاره به اثرات زیست محیطی انتقال آب خزر گفت: به لحاظ اینکه آب برداشت میشود و آب شور به دریا باز میگردد مشکل زیست محیطی ایجاد میکند، ضمن اینکه شیوه مدیریت آب شور ولو اینکه محدوده مشخص و موضعی را تحت تاثیر قرار دهد، روشن نیست.
جهانی خاطرنشان کرد: علاوه بر مباحث شور شدن آب دریا، به دلیل عبور از مسیر جنگلی موجب تخریب بهترین جنگلهای کشور میشود و ایجاد راههای احداث خط لوله باعث میشود در آینده راههای دسترسی به جنگل که اکنون ممکن است در برخی جاها سخت باشد، آسان شود.
وی درباره رخ دادن اتفاقی مثل دریاچه ارومیه برای خزر در بدترین سناریو بیان کرد: البته رقمی که منتقل میشود در مقابل حجم عظیم دریای خزر صفر است و چنین اتفاقات عجیب و غریبی نمیافتد ولی دارای آثار موضعی برای محدودهای که آب برداشت شده، هست و دیگر اینکه استمرار بهره برداری از طرح انرژی زیادی میگیرد. برای اینکه نزدیک 2 هزار متر آب پمپاژ شود هزینه زیادی دارد و بهره برداری از طرح را مورد تردید قرار میدهد.
این کارشناس حوزه آب گفت: اکنون بحث بر سر این است که کدام آب و چه میزان قرار است منتقل شود، مبانی و چارچوب انتقال آب چگونه تعیین شده است، وقتی مقدار و مبانی محاسبه و نیاز به آب مشخص شد آنگاه میتوان قضاوت کرد آیا نیاز واقعی است و یا صوری. آن زمان باید راجع به نیاز واقعی صحبت کنیم، سپس مشخص شود آیا میتوانیم این آب را از منابع مختلف که در حوضه آبریز وجود دارد، تامین کنیم یا خیر.
وی تاکید کرد: در شیوههای انتقال بین حوضهای آب ابتدا بررسی میشود نیاز واقعی چقدر است، آیا از منابع داخل حوضه قابل تامین است یا خیر. وقتی مشخص شد واقعا راه دیگری وجود ندارد، یکی از وظایف حکومتها این است حداقل برای آب شرب فکری بکند.
جهانی خاطرنشان کرد: محاسبه نیازهای آبی برای شرب دارای مکانیزم و فرمول مشخصی است کار پیچیدهای نیست. کافی است بگوییم در جایی که آب منتقل میشود چه میران جمعیت وجود دارد و میزان آبی که اکنون استفاده میکنند چقدر است و در 20 سال آینده چه تعداد اضافه خواهد شد این عدد را در سرانه منطقی آب ضرب میکنند و نیاز واقعی مشخص میشود، سپس ببینیم از طریق خرید چاههای کشاورزی، منابع آب سطحی، از داخل حوضه و یا از جایی به جای دیگر تامین شود یا خیر. وقتی همه این موارد ارزیابی و بررسی و فایدهها و هزینهها مشخص شد و نهایاتا به اینجا رسیدیم که کمبود وجود دارد قائدتا باید برای تامین آب شرب اقدام شود.