در ایران بنابر قانون ساماندهی حمایت از مشاغل خانگی ، دولت موظف است بنا بر اصول 28 و 43 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و با توجه به سند چشم انداز بیست ساله ، مشاغل خانگی را مطابق این قانون ساماندهی و حمایت نماید به نحوی که زمینه ایجاد اشتغال برای این گونه متقاضیان فراهم شود.
در این قانون منظور از مشاغل خانگی یا کسب و کار خانگی آن دسته از فعالیت هایی است که توسط عضو یا عضای خانواده در فضای مسکونی در قالب یک طرح کسب و کار بدون مزاحمت و ایجاد اخلال در آرامش واحدهای مسکونی همجوار شکل می گیرد و منجر به تولید خدمت و یا کالای قابل عرضه به بازار خارج از محیط مسکونی می شود.
این قانون مشتمل بر 12 ماده و 6 تبصره است و صاحبان مشاغل خانگی را مشمول مزایایی همچون استفاده از بازارچه های محلی شهرداری ها برای عرضه محصولات تولیدی و معافیت از عوارض اداری و تجاری می کند و معافیت های مالیاتی و تامین وام های قرض الحسنه اشتغال از دیگر حمایت های قانونی از صاحبان مشاغل خانگی است.
در کشور ایران 305 شغل بعنوان کسب و کارهای خانگی تعریف شده که تمامی این شغل ها در تمام نقاط کشور بجز تعداد اندکی که مختص منطقه جغرافیایی خاصی است ، قابل انجام هستند.
مشاغل خانگی که بیشتر مورد استقبال واقع هستند شامل فرش بافی، بازاریابی تلفنی، عروسک سازی، شیرینی پزی، خیاطی، صنایع دستی و پرورش گیاهان خانگی است و غالبا هم از طرف زنان بیشتر مورد استقبال قرار می گیرند.
در استان لرستان نیز طی سال های اخیر گرایش به مشاغل خانگی بخصوص در بانوان بیشتر شده بطوریکه از ابتدای امسال تاکنون حدود 500 مجوز راه اندازی کسب و کار خانگی صادر شده است.
در سال 95 نیز تعداد 377 مجوز برای مشاغل خانگی در این استان صادر شد که تقربیا 95 درصد آنها از بانوان بودند.
اکرم زنی 48 ساله و سرپرست خانوار یکی از صاحبان همین مجوزهای مشاغل خانگی است.
او که سرپرست خانواده ای سه نفره است ، خیاطی می کند و حال بعد از چندین سال تخصصی به پرده دوزی مشغول است از کارش رضایت دارد و می گوید توانسته مشتری هایی برای فروش کارهایش داشته باشد.
می گوید ؛ کار را در منزل انجام می دهد و 2 نفر دیگر که از آشنایان خانوادگی هستند را نیز به کار گرفته و از اینکه در فضای خانه توانسته کسب و کاری راه اندازی کند، خرسند است.
در پاسخ به اینکه میزان درامدش چقدر است ؟! تمایل به گفتن میزان عدد و رقم دقیقی ندارد اما از اینکه می تواند هزینه خود و خانواده را تامین کند رضایت دارد.
در طرحی قرار است در هشت استان کشور و از جمله لرستان بصورت پایلوت مشاغل خانگی مورد نیاز در هر منطقه (استان) مورد ارزیابی قرار گیرند و از متقاضیان مشاغل خانگی خواسته شود در همان مشاغل که در واقع بنا بر قابلیت ها و ظرفیت های آن منطقه درآمد زایی بیشتری دارند ، اقدام کنند.
**اجرای طرح توسعه مشاغل خانگی در هشت استان
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی لرستان در این زمینه به ایرنا می گوید: در طرح توسعه مشاغل خانگی که قرار است در هشت استان کشور بصورت پایلوت اجرا شود وزارت، تعاون ، کار و رفاه اجتماعی، جهاد دانشگاهی و صندوق کارآفرینی امید همکاری دارند.
علی آشتاب افزود: در این طرح که در استان لرستان نیز اجرا می شود متقاضیان مشاغل خانگی بعد از ارزیابی های انجام شده مورد آموزش رایگان قرار می گیرند و با طی کردن دوره های آموزشی ، ارزیابی می شوند.
به گفته وی اجرای طرح الگوی نوین توسعۀ مشاغل خانگی با شناسایی ظرفیتها و مزیتهای استان باعث اتصال به بازار خواهد شد.
آشتاب هدف اصلی الگوی جدید توسعه مشاغل خانگی را ایجاد و تثبیت اشتغال از طریق کسب وکارهای خانگی عنوان کرد و گفت: استراتژی این طرح، توسعه کسب و کارهای خانگی و محلی بنا بر قابلیت ها و ظرفیت های درآمد زای هر منطقه و اتصال پایدار به بازار های فروش است.
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی لرستان با اشاره به تفاهم نامه و قرارداد اجرایی پیادهسازی الگوی توسعه مشاغل خانگی اظهار کرد : مقرر شد این الگو، با بهرهگیری از ظرفیتهای جهاد دانشگاهی به عنوان یک نهاد تسهیل گر ، مرحلۀ اول در استانهای لرستان، چهارمحال و بختیاری، خراسان رضوی، کردستان، خراسان جنوبی، آذربایجان غربی، خراسان شمالی و کرمانشاه اجرایی شود.
**طرح توسعه مشاغل خانگی و اتصال به بازار فروش
آشتاب افزود: این طرح کاربردی در سه مرحله بررسی شامل شناسایی و اولویتبندی مزیتهای استانها ؛ توانمندسازی شامل ارزیابی و استعدادسنجی متقاضیان، هدایت و مشاوره به آنان، آموزش و ایجاد شبکه بین کارآفرینان، خبرگان حوزه مشاغل خانگی و حتی بازار و خریداران و مرحله اتصال به بازار اجرا می شود.
مدیرکل تعاون کار وفاه اجتماعی لرستان یادآورشد: قابلیت انجام این نوع کسب و کار در منزل باعث ایجاد مزایای بسیاری برای شاغلان آنها می شود که از آن جمله می توان به ایجاد توازن بین مسئولیت خانوادگی زنان و اشتغال آنان، حذف هزینه های مربوط به خرید، رهن و اجاره کارگاه و ایاب و ذهاب، استفاده از نیروی کار سایر اعضای خانواده و ایجاد زمینه های کار خانوادگی و امکان انتقال تجارت از طریق آموزش غیر رسمی به شیوه استاد - شاگردی بین اعضا خانواده اشاره کرد.
**ارزیابی 2 هزار و 700 نفر در طرح توسعه مشاغل خانگی در لرستان
مریم نعمتی ، کارشناس مسئول مشاغل خانگی اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی لرستان در این زمینه در گفت و گو با ایرنا گفت: در طرح توسعه مشاغل خانگی که از بزودی در استان اجرا می شود 2 هزار و 700 نفر مورد آموزش، ارزیابی و استعداد سنجی می شوند.
وی افزود: در این طرح مشاغل خانگی که متناسب با ظرفیت های استان قابلیت فروش محصولات آنها بیشتر است استخراج می شوند در سامانه مربوطه قرار می گیرند.
نعمتی یادآور شد: در این طرح افراد متقاضی کسب و کارهای خانگی دوره های آموزشی رایگان را طی می کنند بعد از ارزیابی شدن کارت مهارت به آنها داده می شود.
**حمایت های قانونی از مشاغل خانگی
وی با اشاره به برخی حمایت های قانونی که از صاحبان مشاغل خانگی می شود نیز گفت: از جمله این حمایت ها فراهم کردن زمینه فروش محصولات آنها در بازارهای محلی، معافیت های مالیاتی و پرداخت تسهیلات و وام های قرض الحسنه است.
کارشناس مشاغل خانگی اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی لرستان افزود: حمایت های هر چند محدود باعث شده تا استقبال از مشاغل خانگی طی سال های اخیر بخصوص در بین زنان بیشتر شود.
وی افزود: اکنون در کشور تمایل زنان به کسب و کارهای خانگی بیشتر است و دراستان لرستان نیز به تبعیت از همین الگو، زنان گرایش و تماسب بیشتری به کسب و کارهای خانگی دارند بطوریکه می توان گفت 90 درصد صاحبان مشاغل خانگی را زنان تشکیل می دهند.
نعمتی گفت: از نظر سنی نیز متقاضان مشاغل خانگی در لرستان بین 20 سال تا 55 سال هستند یعنی جوانترین شخص مشغول به کسب و کار خانگی 20 سال و مسن ترین آنها 55 سال است.
به گفته وی مشاغل خانگی همچون فرش بافی، خیاطی، کشاورزی؛ شامل پرورش دام و طیور، پروش قارچ، طراحی و ساخت و تولید انیمیشن، صنایع دستی و بسته بندی مواد غذایی از جمله مشاغل خانگی پرطرفدار در لرستان است.
نعمتی همچنین گفت: از ابتدای امسال تاکنون 491 مجوز و در سال 95 نیز تعداد 377 مجوز برای مشاغل خانگی صادر شده است که 95 درصد متقاضان را زنان تشکیل می دهند.
بنا بر گفته محمد عطاردیان رئیس کانون عالی انجمن های صنفی کارفرمایی ایران نریخ بیکاری در جامعه فارغالتحصیلان دانشگاهی کشور یک نرخ بیکاری ٤٥درصدی وجود دارد که این نرخ در بین خانمها به ٦٠درصد هم میرسد.
به نظر می رسد با توجه به استقبال زنان از مشاغل خانگی و با توجه به انعطاف پذیری که در نحوه اداره و راه اندازی اینگونه مشاغل وجود دارد این نوع کسب و کار به یکی از جذاب ترین کارها تبدیل شده است.
در چنین شرایطی که افراد جلوتر از دولت براساس نیاز یا علاقمندی در انجام اموری پیش قدم هستند اجرای طرح هایی همچون طرح توسعه مشاغل خانگی از سوی دولت می تواند راهکاری اثرگذار و قابل قبولی برای کاهش بیکاری و ورود زنان به بازار کار باشد.
1920/6060
خبرنگار:مهری میر دریکوند**انتشاردهنده:محمد علیدوستی
در این قانون منظور از مشاغل خانگی یا کسب و کار خانگی آن دسته از فعالیت هایی است که توسط عضو یا عضای خانواده در فضای مسکونی در قالب یک طرح کسب و کار بدون مزاحمت و ایجاد اخلال در آرامش واحدهای مسکونی همجوار شکل می گیرد و منجر به تولید خدمت و یا کالای قابل عرضه به بازار خارج از محیط مسکونی می شود.
این قانون مشتمل بر 12 ماده و 6 تبصره است و صاحبان مشاغل خانگی را مشمول مزایایی همچون استفاده از بازارچه های محلی شهرداری ها برای عرضه محصولات تولیدی و معافیت از عوارض اداری و تجاری می کند و معافیت های مالیاتی و تامین وام های قرض الحسنه اشتغال از دیگر حمایت های قانونی از صاحبان مشاغل خانگی است.
در کشور ایران 305 شغل بعنوان کسب و کارهای خانگی تعریف شده که تمامی این شغل ها در تمام نقاط کشور بجز تعداد اندکی که مختص منطقه جغرافیایی خاصی است ، قابل انجام هستند.
مشاغل خانگی که بیشتر مورد استقبال واقع هستند شامل فرش بافی، بازاریابی تلفنی، عروسک سازی، شیرینی پزی، خیاطی، صنایع دستی و پرورش گیاهان خانگی است و غالبا هم از طرف زنان بیشتر مورد استقبال قرار می گیرند.
در استان لرستان نیز طی سال های اخیر گرایش به مشاغل خانگی بخصوص در بانوان بیشتر شده بطوریکه از ابتدای امسال تاکنون حدود 500 مجوز راه اندازی کسب و کار خانگی صادر شده است.
در سال 95 نیز تعداد 377 مجوز برای مشاغل خانگی در این استان صادر شد که تقربیا 95 درصد آنها از بانوان بودند.
اکرم زنی 48 ساله و سرپرست خانوار یکی از صاحبان همین مجوزهای مشاغل خانگی است.
او که سرپرست خانواده ای سه نفره است ، خیاطی می کند و حال بعد از چندین سال تخصصی به پرده دوزی مشغول است از کارش رضایت دارد و می گوید توانسته مشتری هایی برای فروش کارهایش داشته باشد.
می گوید ؛ کار را در منزل انجام می دهد و 2 نفر دیگر که از آشنایان خانوادگی هستند را نیز به کار گرفته و از اینکه در فضای خانه توانسته کسب و کاری راه اندازی کند، خرسند است.
در پاسخ به اینکه میزان درامدش چقدر است ؟! تمایل به گفتن میزان عدد و رقم دقیقی ندارد اما از اینکه می تواند هزینه خود و خانواده را تامین کند رضایت دارد.
در طرحی قرار است در هشت استان کشور و از جمله لرستان بصورت پایلوت مشاغل خانگی مورد نیاز در هر منطقه (استان) مورد ارزیابی قرار گیرند و از متقاضیان مشاغل خانگی خواسته شود در همان مشاغل که در واقع بنا بر قابلیت ها و ظرفیت های آن منطقه درآمد زایی بیشتری دارند ، اقدام کنند.
**اجرای طرح توسعه مشاغل خانگی در هشت استان
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی لرستان در این زمینه به ایرنا می گوید: در طرح توسعه مشاغل خانگی که قرار است در هشت استان کشور بصورت پایلوت اجرا شود وزارت، تعاون ، کار و رفاه اجتماعی، جهاد دانشگاهی و صندوق کارآفرینی امید همکاری دارند.
علی آشتاب افزود: در این طرح که در استان لرستان نیز اجرا می شود متقاضیان مشاغل خانگی بعد از ارزیابی های انجام شده مورد آموزش رایگان قرار می گیرند و با طی کردن دوره های آموزشی ، ارزیابی می شوند.
به گفته وی اجرای طرح الگوی نوین توسعۀ مشاغل خانگی با شناسایی ظرفیتها و مزیتهای استان باعث اتصال به بازار خواهد شد.
آشتاب هدف اصلی الگوی جدید توسعه مشاغل خانگی را ایجاد و تثبیت اشتغال از طریق کسب وکارهای خانگی عنوان کرد و گفت: استراتژی این طرح، توسعه کسب و کارهای خانگی و محلی بنا بر قابلیت ها و ظرفیت های درآمد زای هر منطقه و اتصال پایدار به بازار های فروش است.
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی لرستان با اشاره به تفاهم نامه و قرارداد اجرایی پیادهسازی الگوی توسعه مشاغل خانگی اظهار کرد : مقرر شد این الگو، با بهرهگیری از ظرفیتهای جهاد دانشگاهی به عنوان یک نهاد تسهیل گر ، مرحلۀ اول در استانهای لرستان، چهارمحال و بختیاری، خراسان رضوی، کردستان، خراسان جنوبی، آذربایجان غربی، خراسان شمالی و کرمانشاه اجرایی شود.
**طرح توسعه مشاغل خانگی و اتصال به بازار فروش
آشتاب افزود: این طرح کاربردی در سه مرحله بررسی شامل شناسایی و اولویتبندی مزیتهای استانها ؛ توانمندسازی شامل ارزیابی و استعدادسنجی متقاضیان، هدایت و مشاوره به آنان، آموزش و ایجاد شبکه بین کارآفرینان، خبرگان حوزه مشاغل خانگی و حتی بازار و خریداران و مرحله اتصال به بازار اجرا می شود.
مدیرکل تعاون کار وفاه اجتماعی لرستان یادآورشد: قابلیت انجام این نوع کسب و کار در منزل باعث ایجاد مزایای بسیاری برای شاغلان آنها می شود که از آن جمله می توان به ایجاد توازن بین مسئولیت خانوادگی زنان و اشتغال آنان، حذف هزینه های مربوط به خرید، رهن و اجاره کارگاه و ایاب و ذهاب، استفاده از نیروی کار سایر اعضای خانواده و ایجاد زمینه های کار خانوادگی و امکان انتقال تجارت از طریق آموزش غیر رسمی به شیوه استاد - شاگردی بین اعضا خانواده اشاره کرد.
**ارزیابی 2 هزار و 700 نفر در طرح توسعه مشاغل خانگی در لرستان
مریم نعمتی ، کارشناس مسئول مشاغل خانگی اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی لرستان در این زمینه در گفت و گو با ایرنا گفت: در طرح توسعه مشاغل خانگی که از بزودی در استان اجرا می شود 2 هزار و 700 نفر مورد آموزش، ارزیابی و استعداد سنجی می شوند.
وی افزود: در این طرح مشاغل خانگی که متناسب با ظرفیت های استان قابلیت فروش محصولات آنها بیشتر است استخراج می شوند در سامانه مربوطه قرار می گیرند.
نعمتی یادآور شد: در این طرح افراد متقاضی کسب و کارهای خانگی دوره های آموزشی رایگان را طی می کنند بعد از ارزیابی شدن کارت مهارت به آنها داده می شود.
**حمایت های قانونی از مشاغل خانگی
وی با اشاره به برخی حمایت های قانونی که از صاحبان مشاغل خانگی می شود نیز گفت: از جمله این حمایت ها فراهم کردن زمینه فروش محصولات آنها در بازارهای محلی، معافیت های مالیاتی و پرداخت تسهیلات و وام های قرض الحسنه است.
کارشناس مشاغل خانگی اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی لرستان افزود: حمایت های هر چند محدود باعث شده تا استقبال از مشاغل خانگی طی سال های اخیر بخصوص در بین زنان بیشتر شود.
وی افزود: اکنون در کشور تمایل زنان به کسب و کارهای خانگی بیشتر است و دراستان لرستان نیز به تبعیت از همین الگو، زنان گرایش و تماسب بیشتری به کسب و کارهای خانگی دارند بطوریکه می توان گفت 90 درصد صاحبان مشاغل خانگی را زنان تشکیل می دهند.
نعمتی گفت: از نظر سنی نیز متقاضان مشاغل خانگی در لرستان بین 20 سال تا 55 سال هستند یعنی جوانترین شخص مشغول به کسب و کار خانگی 20 سال و مسن ترین آنها 55 سال است.
به گفته وی مشاغل خانگی همچون فرش بافی، خیاطی، کشاورزی؛ شامل پرورش دام و طیور، پروش قارچ، طراحی و ساخت و تولید انیمیشن، صنایع دستی و بسته بندی مواد غذایی از جمله مشاغل خانگی پرطرفدار در لرستان است.
نعمتی همچنین گفت: از ابتدای امسال تاکنون 491 مجوز و در سال 95 نیز تعداد 377 مجوز برای مشاغل خانگی صادر شده است که 95 درصد متقاضان را زنان تشکیل می دهند.
بنا بر گفته محمد عطاردیان رئیس کانون عالی انجمن های صنفی کارفرمایی ایران نریخ بیکاری در جامعه فارغالتحصیلان دانشگاهی کشور یک نرخ بیکاری ٤٥درصدی وجود دارد که این نرخ در بین خانمها به ٦٠درصد هم میرسد.
به نظر می رسد با توجه به استقبال زنان از مشاغل خانگی و با توجه به انعطاف پذیری که در نحوه اداره و راه اندازی اینگونه مشاغل وجود دارد این نوع کسب و کار به یکی از جذاب ترین کارها تبدیل شده است.
در چنین شرایطی که افراد جلوتر از دولت براساس نیاز یا علاقمندی در انجام اموری پیش قدم هستند اجرای طرح هایی همچون طرح توسعه مشاغل خانگی از سوی دولت می تواند راهکاری اثرگذار و قابل قبولی برای کاهش بیکاری و ورود زنان به بازار کار باشد.
1920/6060
خبرنگار:مهری میر دریکوند**انتشاردهنده:محمد علیدوستی
کپی شد