نصیر محمد زاده * - مهندسی ترافیک شاخه ای از مهندسی است که با برنامه ریزی،طراحی مهندسی، مدیریت و کنترل ترافیک در ارتباط بوده و روابط بین وسایل نقلیه و شبکه ارتباطی را در جهت رسیدن به ترددهای راحت و کارآمد توام با ایمنی کافی برای افراد و کالا مورد مطالعه قرار می دهد.
در این راستا هدف اساسی مدیریت ترافیک به کار بردن روش ها و اقداماتی برای استفاده بهینه و حداکثر از امکانات و تاسیسات موجود، بهبود وضع راه های شهری و افزایش ایمنی بدون آسیب رساندن به محیط زیست است. برنامه ریزی در بخش حمل ونقل دارای پیچیدگی خاص خود می باشد و همین مساله باعث وجود مشکلاتی در سطح شهر با وجود تلاش زیاد راهنمایی و رانندگی و دیگر سازمانها برای بهبود نسبی آن است دلایلی مانند مولتی مودال،سکتور،پروبلم،دیس پلین، برنامه ریزی را در این بخش بسیار مشکل می کند.
همچنین هر یک از انواع سیستم های حمل ونقل شهری دارای صفات و مزایایی است، قسمتی هایی که می توانند مکمل یکدیگر باشند، تا ما را در مدیریت ترافیک یاری کنند. مشخصات هر سیستم حمل ونقل آن را برای نوعی حمل ونقل شهری مناسب و برای حجم معینی از ترافیک شهر به صرفه می سازد، بنابراین نباید دنبال سیستم معینی گشت که برای همه رفت و آمدهای شهر بهترین باشد.
مناسب ترین وضع همیشه از ترکیب سیستم های مختلف بوجود می آید در شهرهای امروزی انواع سیستم حمل ونقل قدیمی و جدید در کنار یکدیگر عمل می کنند. تجربه نشان داده است که عدم توجه به یکی از این سیستم ها نتایج بدی را بوجود آورده است.نباید مشکلات ترافیک شهرهای امروزی را به یک سیستم حمل و نقلی بخصوص مثل راه و اتومبیل نسبت داد بلکه بیشتر این مشکلات زاده به کار گیری نا بجا و استفاده نادرست از سیستم ها است تا مربوط به خود سیستم باشد.
در شهر خرم آباد هر روز یک منطقه را بدون هماهنگی با مناطق دیگر برنامهریزی می کنند در صورتی که ابتدا محله ها بعد مناطق مختلف و سپس کل شهر را باید با هم درنظر گرفت. مهندسی ترافیک قانون خاص خودش را دارد در مباحث شهری علاوه بر شهرسازی، معماری، مدیریت شهری و.... حتما اولویت اول باید ترافیک باشد زیرا همه به نوعی در یک فرآیند به رفت و آمدهای شهری گره خوردهاند. برای مثال برج های دو قلو کیو در آینده به یکی از معضلات شهر در بحث ترافیک تبدیل می شود.چون آنها با کارشناسی خودشان پارکینگ در نظر گرفته اند ، اما ورود و خروج روزانه چند هزار خودرو را در ساعات مختلف به این مجتمع در نظر نگرفته اند آن هم در جایی که خود مهمترین محل دسترسی شهر آن هم به چند منطقه بزرگ شهر خرم آباد است. ساحلی ها،پل های موقت،پل های جدید ساحلی به سمت خضر، تردد بی نظم روز های پنجشنبه جهت زیارت اهل قبور در قبرستان خضر،حمل ونقل عمومی بی برنامه، عدم ساماندهی مسافر کش های شخصی، ایجاد پایانه های تاکسی غیر کارشناسی در سطح شهر و بخصوص در اطراف میدان کیو که به بدترین شکل ممکن طراحی شده اند، و ده ها نمونه از این قبیل در سطح شهر خبر از آن دارد که هیچ برنامه ای برای مشکلات ترافیک دیده نشده است.
هر چه بود گذشت،با انتخاب شورای جدید باید فکر اساسی برای ترافیک شهر که در آینده نزدیک به بحران تبدیل می شود انجام گیرد ،هرچند نبود متخصصین مرتبط با این امر در شورا و شهرداری جای افسوس دارد اما با تصمیم گیری درست و دور از مسائل سیاسی ،استفاده از کارشناسان زبده و متخصصین،آینده نگری با خرید تجهیزات برای اعمال قانون(طرح ترافیک و زوج و فرد)، درکنار همه مسائل گفته شده آموزش و فرهنگ ساز ی ترافیک را نباید فراموش کرد. باید چاره ای اساسی اندیشید..فردا دیر است از امروز به فکر باشید.
* کارشناس حمل ونقل و ترافیک شهری
46