مجید بیرانوند- مواد مغذی شیر ,مثل کلسیم ,فسفر,منیزیم و ویتامین Dباعث رشد و قوت دندان های کودکان می شود و آنها را در برابر پوسیدگی حفظ می کند .
طبق مطالعات اثر حمایت کنندگی شیر و ترکیبات آنها در سلامت دندان بزرگسالان نیز تایید شده است. برای پیشرفت یک پوسیدگی دندانی ، چهار عامل سطح دندان مستعد، میکرو- ارگانیسم های خاص ،کربوهیدراتهای قابل تخمیر و زمان دخالت دارند. بیماری های دندانی از جمله بیماریهای چند عاملی هستند. مطالعات و بررسیها نشان داده که گروهی از پنیرها نقش محافظت کنندگی در برابر پوسیدگی دندان از خود نشان می دهند و به شکل موثری دندان را در برابر پوسیدگیهای سطحی و ریشه ای محافظت می کند.
شیر نیز با ترکیبات بی نظیر و خاص خود به واسطه مکانیسم های ویژه ای در کاهش پوسیدگیهای دندانی موثر است . توانایی فراورده های شیری در افزایش ترشحات بزاقی و حضور پروتئین ،چربی،کلسیم و فسفر موجود در آنها در کاهش روند پوسیدگی دندان نقش اساسی دارد. محققان به این نتیجه رسیده اند که افراد بزرگسالی که پنیر زیادی می خورند نسبت به گروهی که مصرف پنیر پایین تری دارند کمتر در معرض خطر پوسیدگی های ریشه ای دندانی هستند. بر اساس مطالعات انجام شده ،افرادی که اصلا پوسیدگی ریشه ای نداشتند نسبت به افرادی که پوسیدگی دندانی داشتند۵۰ درصد پنیر بیشتر و۲۵ درصد از سایر فرآورده های لبنی بیشتر استفاده می کرده اند.
شیرهای شکلاتی که مقدار متعادلی ساکارز دارند نسبت به سایر قندها ، احتمال تاثیر آنها در پوسیدگی دندان کمتر است .قند در شیر در مقایسه با قند در آب به طور قابل ملاحظه ای ،کمتر در پوسیدگی دندان نقش دارد و هیچ مدرک علمی که ثابت کند،مصرف شیر باعث ایجاد پوسیدگی دندان در اوایل دوران کودکی می گردد وجود ندارد.
این پوسیدگی شدید که معمولا قبل از سن سه سالگی دیده می شود،ناشی از تغذیه نامناسب یا تغذیه کودکان با غذاهای حاوی کربوهیدراتهای قابل تخمیر به مقدار زیاد می باشد.
بر اساس مطالعات انجام شده باقی ماندن سر پستانک شیشه شیر در دهان کودک می تواند از ترشح بزاق و رسیدن آن به سطح دندان جلوگیری کند و باعث به وجود آمدن پوسیدگی دندان ها شود. لیپیدهای موجود در شیر و فرآورده های آن از طریق تشکیل یک پوشش محافظ بر روی مینای دندان خطر ״دمینراله ״ شدن آن را کاهش می دهند و یا اینکه به واسطه عمل ضد میکروبی اسیدهای چرب خود این عمل حفاظتی را اعمال می نمایند.
جراح و دندانپزشک لرستانی
46
