به گزارش خبرگزاری تسنیم از قم، فرش دستباف قم جلوه هنر و زیبایی است که نخهای ابریشمی را در تاروپود قالی گره میزند و روزها به امید خلق زیبایی مسحورکننده از پی هم میگذرند تا این تابلوی زیبای هنر آدمی به بار بنشیند. در میان تمام دغدغههای زندگی اما مشکلات و گذر زمان را در تار و پود قالی میبافند و دار قالی میشود قاب زیبای هنری بیبدیل. هنرمند اما در کنار خلق این اثر هزار هزار دغدغه دارد که معیشت و گذر روزگار شاید مهمترینش باشد.
"فرش دستباف ایران علاوه بر اینکه نشاندهنده هنر، مهارت، فرهنگ و هنر مردم ایران است، میتواند در زمینه اشتغالزایی و رشد صادرات نیز مؤثر باشد." این جمله را چندی پیش حمید کارگر رئیس مرکز ملی فرش ایران در حالی گفت که مسئولان اقتصادی از سهم 20 درصدی قم در صادرات فرش دستباف کشور اعلام کردند.
به گفته احمد ذاکری، نیز بر اساس آمار در حدود 40 هزار تولیدکننده فرش در استان وجود دارد که 27 هزار نفر از آنها دارای کارت هستند.
وی ارزش سالیانه صادرات فرش قم را 400 هزار دلار اعلام کرد که این آمار 7 ماهه امسال نشان از رشد چشمگیر صادرات فرش استان دارد اعلام کرد و گفت: استان قم حدود 20 درصد از صادرات فرش کل کشور را به خود اختصاص داده است.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان قم با تأکید بر اینکه هیچگاه صادرات فرش استان کمتر از 200 هزار دلار نبوده است اذعان کرد: استان قم سابقه صادرات 100 میلیون دلاری را در پرونده خود دارد.
ذاکری با اشاره به حضور کشورهای چین، پاکستان و افغانستان در بازارهای جهانی بهعنوان رقبای فرش ایرانی گفت: برپایی نمایشگاههای دائمی فرش به قوت گرفتن حضور فرش ایرانی در بازارهای جهانی کمک کرده و رشد صادرات را در پی دارد، بنابراین باید در برپایی این نمایشگاهها و تقویت آنها اهتمام کرد.
وی بر لزوم شناسنامه دار شدن فرش دستباف ایرانی تاکید کرد و گفت: کشورهایی مثل پاکستان با خرید فرش و فروش آنها به اسم فرش پاکستانی از معضلاتی است که باید با آن مقابله و هویت فرش ایرانی را در جهان حفظ کرد.
دغدغههای تولیدکنندگان فرش دستباف قم
در این میان اما تولیدکننده هم دغدغههایی دارد که با رفع آن میتوانند بیشتر دستبهجیب شوند و حاصل زحمت بافنده را پاسخ بگویند.
ابوالفضل رجبیان از تولیدکنندگان با سابقه فرش دستباف و رئیس اتحادیه صادرکنندگان فرش قم به پیشینه خانوادگی خود در تولید این هنر بیبدیل اشاره کرد و گفت: در این شغل دنباله رو پدرم بودم که از اوان جوانی در کار فرش ابریشم قم بوده و میتوان گفت خاندان رجبیان حدود 80 سال در این حرفه سابقه دارد. پدرم همراه با مرحوم غفاری و رشتی زاده در زمینه فرش تمام ابریشم پیشگام بودند.
وی با بیان اینکه تولید و ایجاد اشتغال اثر مثبت اجتماعی دارد تصریح کرد: وقتی با 7 میلیون تومان میتوان حداقل 3 فرصت شغلی مستقیم و بیش از 50 فرصت شغلی غیرمستقیم ایجاد کرد میتوان با حساب سرانگشتی به ارزش این هنر پی برد این در حالی است که برای ایجاد مشاغل صنعتی حداقل 80 تا 150 میلیون تومان سرمایه اولیه نیاز است.
رجبیان با اشاره به اینکه 15 سال به طور جدی وارد صادرات شده است به بیان مهمترین دغدغههای صادرکنندگان پرداخت و عنوان کرد: میتوان گفت ما صادرکنندگان فرش دغدغه خاصی نداریم تنها خواستار تبلیغات گسترده در بازارهای هدف هستیم. چرا که بنگاههای خصوصی نمیتوانند به طور مستقل در بازارهای خارجی تبلیغات داشته باشد از همین رو نیازمند حمایت دولت هستیم.
حمید کارگر ارزش پولی صادرات فرش ایرانی را در 7 ماهه امسال رقمی بالغ بر 167 میلیون دلار با وزن بیش از 2 هزار و 900 تن اعلام کرد و گفت: این تولیدات به 80 کشور صادرشده که در این راستا میتوان از آغاز مجدد صادرات فرش ایران به آمریکا نیز اشاره کرد.
رئیس مرکز ملی فرش ایران با تأکید بر اصل کیفیت در صادرات فرش دستباف افزود: با حفظ کیفیت میتوان بازارهای هدف را در دست داشت و آن را حفظ کرد.
وی تحریم ایران را عاملی در رونق تولیدات دیگر کشورها دانست و تصریح کرد: در شرایطی که به دلیل تحریم صادرات فرش ایران محدودشده بود تولیدات دیگر کشورها جایگزین شدند و همین موضوع سبب بروز مشکلاتی در تولید و صادرات فرش ایرانی شد.
به گفته رئیس اتحادیه صادرکنندگان فرش قم، فرش اثر فرهنگی و هنری است که نباید تنها به چشم ارز آوری به آن شود بلکه به بعد اشتغال و فرهنگی آن نیز توجه داشته باشند.
وی ادامه داد: در زمینه فرش دستباف رقیب داخلی نداریم اگرچه دیگر شهرها هم فرش دستباف دارند اما در کشورهای خارجی اگرچه از نظر کیفیت به سطح فرش قم نمیرسند اما از نظر رقابت در سطح هزینه تولید رقابت دارند.
رجبیان به فاکتورهای رقابت پذیری برای حفظ بازار اشاره کرد و گفت: کیفیت بالا، قیمت مناسب، رنگ آمیزی به روز و مورد توجه بازار هدف، تحویل به موقع سفارشات حضور موثر در بازارهای بین المللی همه از عوامل پایداری در بازار های هدف است.
لزوم معرفی فرش قم در بازارهای هدف
رضا بلندیان نیز براین موضوع تاکید دارد که فرش دستباف ایرانی عمری به بلندای تاریخ و هنر و فرهنگ ایرانی دارد و شناخت مردم جهان از فرش ایرانی ناشی از ذوق هنری آمیخته با فرهنگ ملی و دینی است.
رئیس اتحادیه بافندگان تولید و فرش دستباف قم با بیان اینکه فرش قم طی یک قرن اخیر با تلاشهای زیادی در عرصه جهانی جایگاه خوبی به دست آورده است عنوان کرد: نقش فرش دستباف قم در زمینههای اجتماعی، معیشتی، فرهنگی، هنری و اشتغالزایی است اما صنعت فرش در سالهای اخیر با چالشها و معضلات بسیاری روبهرو شده است.
به گفته وی، ناهماهنگی میان تولید و بازار، عدم تبلیغات و بازاریابی در عرصههای جدید، افزایش تعداد رقبا، تحریم و عدمحمایت مالی از تولیدکنندگان ازجمله این مشکلات به شمار میرود.
مهدی میرمهدی نیز بیش از 70 سال است که با برادرانش در کار تولید فرش دستباف هستند. وی با بیان اینکه هر قالی حدود 3 نفر را مشغول کار می کنند گفت: تولیدی فرش میرمهدی برای بیش از 300 فرصت شغلی ایجاد کرده است.
این تولید کننده فرش دستباف، ضعف تبلیغات در بازارهای خارجی را مورد توجه قرار داد و گفت: حضور بیشتر در بازارهای خارجی و نمایشگاههای بینالمللی فرصتی است که جهان بیش از پیش با این هنر غنی و محصول نفیس آشنا شوند.
وی با بیان اینکه نمایشگاههای فرش فرصت مناسبی برای معرفی این محصولات است ادامه داد: در شرایطی که تولیدات بازار فروش ندارد سبب شده تولیدات کاهش پیدا کند که متعاقب آن فرصتهای شغلی از بین می رود.
علی معصومی از تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف قم با سابقه 45 سال در تولید فرش ابریشم قم است، وی با بیان اینکه تاکنون 1200 فرصت شغلی برای بافندگان ایجاد کرده است اظهار داشت: اما در سالهای اخیر به دلیل رکود بازار کارگران زیادی شغل خود را از دست دادند اگرچه برای تولیدکنندگان نیز وضعیت کنونی بسیار طاقت فرسا است.
وی تصریح کرد: تولیدات را به روز با بهترین مواد اولیه تولید میکنیم اما وقتی بازار فروش نباشد تولیدات روی دست تولیدکننده میماند فرش ابریشم قم محصولی بینظیر است و این وضعیت شایسته این اثر هنری بی بدیل و خاص نیست.
در شرایطی که بیش از حدود 40 هزار تولیدکننده فرش در استان قم مشغول به خلق تولیدات هنری در قد و قامت بین المللی هستند و فرهنگ اصیل اسلامی- ایرانی را از رهگذر این هنر ماندگار به خارج از مرزهای کشور منتقل میکنند لازم است تا مسئولان و متولیان این هنر اصیل ایرانی بیش از پیش در مسیر رفع موانع و مشکلات این هنرمندان گام بردارند.
انتهای پیام/