ویژگی فیزیکی سطح زمین یا توپوگرافی، آب وهوا ومنابع آبی باعث شده تا پوشش گیاهی منطقه از تنوع برخوردار شود و طیف وسیعی از جانوران و پرندگانی که اقلیم های متنوع رابرای زندگی و زادو ولد ترجیح می دهند، در این منطقه زیست کنند.
**پوشش گیاهی منطقه الموت
رئیس اداره محیط زیست طبیعی استان قزوین گفت :پوشش گیاهی منطقه الموت تحت تاثیر توپوگرافی، اقلیم و خاک حاصلخیز قرار دارد و دارای گیاهان خودروی وحشی با ارزش سرشار دارویی است .
صادق خسروی افزود: این گیاهان شامل کما، ناس، زیره وحشی، زرشک، تمشک، ریواس، شیرین بیان، تلخ بیان ، بومادران و گون است که در دامنه قلل این منطقه، چشم انداز با شکوهی ایجاد کرده اند.
وی اظهار کرد: درختان میوه چون فندق، گردو، گیلاس، آلبالو، سنجد، تاکستانها، بید و تبریزی به همراه درختان چنار ، زالزالک وحشی و جنگل های پراکنده اورس که بر فراز قله های شمالی منطقه خودنمایی می کند به همراه شالیزارهای حاشیه شاهرود حلقه ای سبز رنگ اطراف منطقه به وجود آورده اند.
وی اظهار کرد: منطقه الموت علاوه بر مناظر و شگفتیهای تاریخی همچون قلعه های متعدد و مهم ، دارای مناظرطبیعی و حیوانات وحشی و اهلی است.
**الموت غربی زیستگاه شناخته شده پلنگ ایرانی
رئیس اداره محیط زیست طبیعی استان قزوین گفت: این منطقه با داشتن چندین شکارگاه نظیر تله ویار، خارود وتله سفیدآب و ازگنین ، ذخیره گاه انواع مختلفی از پستانداران وحشی چون پلنگ است به طوری که در سالهای اخیربیشترین مشاهدات پلنگ استان مربوط به این منطقه بوده و زیستگاه شناخته شده این جانور به حساب میس ایدلنگ استان محسوب می شود.
خسروی افزود:سیاه گوش ،کل وبز، کفتار، خرس، خرگوش، گراز، گرگ، شغال،روباه، تشی،جوجه تیغی از دیگر گونه های جانوری این منطقه است .
وی ادامه داد: گونه های پرندگان منطقه الموت نیز شامل عقاب طلایی ، شاهین یا به گویش محلی 'ال ' می باشد که نام الموت برگرفته از این پرنده است.
گونه نادر هما، سارگپه، لیل، قرقی، دلیجه ،سبزقبا، دارکوب وانواع کبک (دری، معمولی ،چیل) تیهو، باقرقره ، فاخته، سهره، مرغ مگس خوار، قمری، خانواده گنجشک سانان، کلاغ، زاغی، جغد، سار، بلدرچین، یاکریم و پرندگان مهاجر آبزی و کنار آبزی نظیر آبچیلک، انواع مرغابیها ،غاز، حواصیل از جمله گونه های پرندگان این منطقه است که در فصل مهاجرت در کنار شاهرود مدت زمانی را صرف استراحت و تغذیه می کنند.
رئیس اداره محیط زیست طبیعی استان قزوین تصریح کرد: خزندگان شامل انواع مارهای سمی وغیرسمی همچون افعی البرزی ، افعی زنجانی، تیرمار و انواع مارمولک ها به همراه انواع دوزیستان ،لاک پشت ها،خرچنگها در این منطقه وجود دارند.
خسروی یادآور شد: وجود انواع منابع آبی و رودخانه بزرگ شاهرود و نینه رود مکان مناسبی را برای انواع خانواده کپور ماهیان و باربوسها وپرورش ماهیان قزل آلای رنگین کمان بوجود آورده است.
**منطقه حفاظت شده الموت غربی
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان قزوین نیزدر خصوص منطقه حفاظت شده الموت غربی گفت : این منطقه با مساحت 118 هزار هکتار دارای مراتع مناسب، زیستگاههای صخرهای و پوشش جنگلی است که از نظر تنوع حیات وحش و غنای ساختارهای طبیعی در استان و در کشور منحصر به فرد بوده و زیستگاهی مناسب برای انواع گونه های جانوری است .
سیاووش شمسی پور افزود: حفاظت و کنترل دایم منطقه از سال 1377 با اجاره یک باب ساختمان اجاره ای در شهر رازمیان شروع و در حال حاضر کنترل منطقه مذکوربا یک مسئول و سه محیط بان مستقر در یک باب پاسگاه محیط بانی ادامه دارد.
وی اظهار کرد :این منطقه در شمال شرق استان قزوین واقع شده و شهر رازمیان به عنوان مرکز بخش الموت غربی در این محدوده قرار دارد و علاوه بر دو جاده فوق ،جاده فرعی رازمیان، ویار، سپارده نیز تقریبا از وسط این منطقه عبور می کند.
به گفته وی از نظر تقسیمات کشوری این محدوده از شمال با استان گیلان و مازندران از شرق با بخش غربی منطقه شکار ممنوع الموت شرقی وازجنوب به رودخانه شاهرود و ارتفاعات شمالی شهر قزوین واز غرب به رودخانه ودره حاجی آباد محدود می شود.
وی ادامه داد: در این منطقه 56 روستای کوچک و بزرگ،سه معدن فعال ونیمه فعال و2 ایستگاه ماسه شویی و یک کارخانه آسفالت وجود دارد که از تعداد روستاهای مذکور هشت روستا در حاشیه منطقه ، ده روستا در پیرامون شکارگاهها و بقیه در سایر قسمتها واقع شده اند.
مدیر کل حفاظت محیط زیست استان قزوین ادامه داد: منطقه حفاظت شده الموت با توجه به بکر و برتر بودن وضعیت منطقه برای وحوش؛ می تواند به عنوان ذخیره گاه و پشتوانه ای برای سایر مناطق باشد.
وی گفت: این منطقه مسیر مهاجرت پائیزه و بهاره بسیاری از پرندگان مهاجر است به گونه ای که همه ساله در این فصول بسیاری از گونه های آبزی و کنار آبزی، منطقه را برای استراحت و تجدید قوا انتخاب می کنند.
شمسی پور اضافه کرد: با توجه به بومی بودن برخی از گونه ها و ضعف مناطق پیرامون به عنوان ذخیره گاه ، در صورت کاهش ویا انقراض این گونه ها در منطقه امکان احیای مجدد آن ضعیف یا غیر ممکن است به همین دلیل حفاظت از گونه های جانوری منطقه از اهمیت زیادی برخوردار است.
مدیر کل حفاظت محیط زیست استان قزوین ادامه داد: با توجه به سطح فرهنگ و افزایش آگاهی مردم بومی ونا چیز بودن تعداد معادن و دولتی بودن مالکیت اکثر اراضی و کاهش تعداد گله های دامداری در کنار صعب العبور بودن منطقه،عوامل بازدارنده قابل ملاحظه ای برای حفاظت از منطقه وجود ندارد.
شمسی پور افزود:از مهم ترین عوامل ضعیف بازدارنده می توان به بازمانده های رمه داران و افراد سودجوی بومی و غیر بومی اشاره کرد که با دادن آگاهی های لازم به دامداران و تعیین محدوده چرا برای دامها و برخوردهای قانونی با متخلفین و متجاوزان محیط زیست، این عوامل بازدارنده نیز مرتفع می شود.
وی یادآور شد:متاسفانه در بسیاری از مناطق، زمین های منابع طبیعی توسط افراد سودجو به گله داران به صورت غیر قانونی اجاره داده می شود.
شمسی پور هدف از معرفی و یا ارتقاء سطح مدیریت منطقه را حمایت و حفاظت از گونه های حیات وحش و تنوع زیستی و ژنتیکی منطقه به خصوص پلنگ، سیاه گوش، کل و بز وپرندگان موجود در منطقه و افزایش جمعیت و احیاء گونه های نادر و همچنین حفاظت بیشتر از گونه های گیاهی موجود عنوان کرد.
قلعههای مختلف که معروف ترین آن دژ حسن صباح است و دژ لمبسر، دژ شیرکوه، دژ ن یزرشاه گرمارود، دژ شمس کلایه، دژ آوه، دژ اندج، دژ قسطینلار در منطقه الموت قرار دارد.
چشمه و جاذبههای دیگر و نیز صنایع دستی و سوغات مانند چادرشب، ابزار، کرباس، صوف یا چهار نالی، جاجیم بافی، موج بافی از دیگر جاذبه های این منطقه است.
الموت از نظر مورفولوژی و سیمای طبیعی منطقه ای خاص است به طوری که مرزشمالی آن به صورت یک امتداد به هم پیوسته از شرق به غرب دارای قله های به نسبت مرتفع است که تا اواسط تابستان پوشیده از برف می باشد.
مرز جنوبی این منطقه امتداد رودخانه شاهرود از پل رجایی دشت تا پل لات (احمدآباد) می باشد از شمال تا جنوب منطقه به صورت منظم از ارتفاع کوهها کاسته شده و در قسمت مرکزی منطقه تبدیل به تپه ماهور و در انتها به رودخانه شاهرود ختم می شود که این باعث ایجاد سه اقلیم سرد در ارتفاعات ،معتدل سرد در دامنه ها و معتدل گرم در حاشیه شاهرود شده است.
منابع آبی این ناحیه توسط چندین چشمه و رودخانه ی فصلی و دایمی که به خاطر توپوگرافی خاص منطقه به صورت موازی به سمت شاهرود جریان دارند، تامین می شود.
چشمه ی رودخانه سفیدآب چشمه سار معروف به وگل که رودخانه دایمی نینه رود را تغذیه می کند،مجموعه چشمه های خارود و حاجت خانه نمونه ای از منابع آبی منطقه می باشند که شرایط آب و هوایی و محیطی منطقه را تحت تاثیر خود قرار داده اند.
7390** 6012 خبرنگار : گیتی سیمیاری ** انتشار دهنده : علی حیدر شاه حسینی
**پوشش گیاهی منطقه الموت
رئیس اداره محیط زیست طبیعی استان قزوین گفت :پوشش گیاهی منطقه الموت تحت تاثیر توپوگرافی، اقلیم و خاک حاصلخیز قرار دارد و دارای گیاهان خودروی وحشی با ارزش سرشار دارویی است .
صادق خسروی افزود: این گیاهان شامل کما، ناس، زیره وحشی، زرشک، تمشک، ریواس، شیرین بیان، تلخ بیان ، بومادران و گون است که در دامنه قلل این منطقه، چشم انداز با شکوهی ایجاد کرده اند.
وی اظهار کرد: درختان میوه چون فندق، گردو، گیلاس، آلبالو، سنجد، تاکستانها، بید و تبریزی به همراه درختان چنار ، زالزالک وحشی و جنگل های پراکنده اورس که بر فراز قله های شمالی منطقه خودنمایی می کند به همراه شالیزارهای حاشیه شاهرود حلقه ای سبز رنگ اطراف منطقه به وجود آورده اند.
وی اظهار کرد: منطقه الموت علاوه بر مناظر و شگفتیهای تاریخی همچون قلعه های متعدد و مهم ، دارای مناظرطبیعی و حیوانات وحشی و اهلی است.
**الموت غربی زیستگاه شناخته شده پلنگ ایرانی
رئیس اداره محیط زیست طبیعی استان قزوین گفت: این منطقه با داشتن چندین شکارگاه نظیر تله ویار، خارود وتله سفیدآب و ازگنین ، ذخیره گاه انواع مختلفی از پستانداران وحشی چون پلنگ است به طوری که در سالهای اخیربیشترین مشاهدات پلنگ استان مربوط به این منطقه بوده و زیستگاه شناخته شده این جانور به حساب میس ایدلنگ استان محسوب می شود.
خسروی افزود:سیاه گوش ،کل وبز، کفتار، خرس، خرگوش، گراز، گرگ، شغال،روباه، تشی،جوجه تیغی از دیگر گونه های جانوری این منطقه است .
وی ادامه داد: گونه های پرندگان منطقه الموت نیز شامل عقاب طلایی ، شاهین یا به گویش محلی 'ال ' می باشد که نام الموت برگرفته از این پرنده است.
گونه نادر هما، سارگپه، لیل، قرقی، دلیجه ،سبزقبا، دارکوب وانواع کبک (دری، معمولی ،چیل) تیهو، باقرقره ، فاخته، سهره، مرغ مگس خوار، قمری، خانواده گنجشک سانان، کلاغ، زاغی، جغد، سار، بلدرچین، یاکریم و پرندگان مهاجر آبزی و کنار آبزی نظیر آبچیلک، انواع مرغابیها ،غاز، حواصیل از جمله گونه های پرندگان این منطقه است که در فصل مهاجرت در کنار شاهرود مدت زمانی را صرف استراحت و تغذیه می کنند.
رئیس اداره محیط زیست طبیعی استان قزوین تصریح کرد: خزندگان شامل انواع مارهای سمی وغیرسمی همچون افعی البرزی ، افعی زنجانی، تیرمار و انواع مارمولک ها به همراه انواع دوزیستان ،لاک پشت ها،خرچنگها در این منطقه وجود دارند.
خسروی یادآور شد: وجود انواع منابع آبی و رودخانه بزرگ شاهرود و نینه رود مکان مناسبی را برای انواع خانواده کپور ماهیان و باربوسها وپرورش ماهیان قزل آلای رنگین کمان بوجود آورده است.
**منطقه حفاظت شده الموت غربی
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان قزوین نیزدر خصوص منطقه حفاظت شده الموت غربی گفت : این منطقه با مساحت 118 هزار هکتار دارای مراتع مناسب، زیستگاههای صخرهای و پوشش جنگلی است که از نظر تنوع حیات وحش و غنای ساختارهای طبیعی در استان و در کشور منحصر به فرد بوده و زیستگاهی مناسب برای انواع گونه های جانوری است .
سیاووش شمسی پور افزود: حفاظت و کنترل دایم منطقه از سال 1377 با اجاره یک باب ساختمان اجاره ای در شهر رازمیان شروع و در حال حاضر کنترل منطقه مذکوربا یک مسئول و سه محیط بان مستقر در یک باب پاسگاه محیط بانی ادامه دارد.
وی اظهار کرد :این منطقه در شمال شرق استان قزوین واقع شده و شهر رازمیان به عنوان مرکز بخش الموت غربی در این محدوده قرار دارد و علاوه بر دو جاده فوق ،جاده فرعی رازمیان، ویار، سپارده نیز تقریبا از وسط این منطقه عبور می کند.
به گفته وی از نظر تقسیمات کشوری این محدوده از شمال با استان گیلان و مازندران از شرق با بخش غربی منطقه شکار ممنوع الموت شرقی وازجنوب به رودخانه شاهرود و ارتفاعات شمالی شهر قزوین واز غرب به رودخانه ودره حاجی آباد محدود می شود.
وی ادامه داد: در این منطقه 56 روستای کوچک و بزرگ،سه معدن فعال ونیمه فعال و2 ایستگاه ماسه شویی و یک کارخانه آسفالت وجود دارد که از تعداد روستاهای مذکور هشت روستا در حاشیه منطقه ، ده روستا در پیرامون شکارگاهها و بقیه در سایر قسمتها واقع شده اند.
مدیر کل حفاظت محیط زیست استان قزوین ادامه داد: منطقه حفاظت شده الموت با توجه به بکر و برتر بودن وضعیت منطقه برای وحوش؛ می تواند به عنوان ذخیره گاه و پشتوانه ای برای سایر مناطق باشد.
وی گفت: این منطقه مسیر مهاجرت پائیزه و بهاره بسیاری از پرندگان مهاجر است به گونه ای که همه ساله در این فصول بسیاری از گونه های آبزی و کنار آبزی، منطقه را برای استراحت و تجدید قوا انتخاب می کنند.
شمسی پور اضافه کرد: با توجه به بومی بودن برخی از گونه ها و ضعف مناطق پیرامون به عنوان ذخیره گاه ، در صورت کاهش ویا انقراض این گونه ها در منطقه امکان احیای مجدد آن ضعیف یا غیر ممکن است به همین دلیل حفاظت از گونه های جانوری منطقه از اهمیت زیادی برخوردار است.
مدیر کل حفاظت محیط زیست استان قزوین ادامه داد: با توجه به سطح فرهنگ و افزایش آگاهی مردم بومی ونا چیز بودن تعداد معادن و دولتی بودن مالکیت اکثر اراضی و کاهش تعداد گله های دامداری در کنار صعب العبور بودن منطقه،عوامل بازدارنده قابل ملاحظه ای برای حفاظت از منطقه وجود ندارد.
شمسی پور افزود:از مهم ترین عوامل ضعیف بازدارنده می توان به بازمانده های رمه داران و افراد سودجوی بومی و غیر بومی اشاره کرد که با دادن آگاهی های لازم به دامداران و تعیین محدوده چرا برای دامها و برخوردهای قانونی با متخلفین و متجاوزان محیط زیست، این عوامل بازدارنده نیز مرتفع می شود.
وی یادآور شد:متاسفانه در بسیاری از مناطق، زمین های منابع طبیعی توسط افراد سودجو به گله داران به صورت غیر قانونی اجاره داده می شود.
شمسی پور هدف از معرفی و یا ارتقاء سطح مدیریت منطقه را حمایت و حفاظت از گونه های حیات وحش و تنوع زیستی و ژنتیکی منطقه به خصوص پلنگ، سیاه گوش، کل و بز وپرندگان موجود در منطقه و افزایش جمعیت و احیاء گونه های نادر و همچنین حفاظت بیشتر از گونه های گیاهی موجود عنوان کرد.
قلعههای مختلف که معروف ترین آن دژ حسن صباح است و دژ لمبسر، دژ شیرکوه، دژ ن یزرشاه گرمارود، دژ شمس کلایه، دژ آوه، دژ اندج، دژ قسطینلار در منطقه الموت قرار دارد.
چشمه و جاذبههای دیگر و نیز صنایع دستی و سوغات مانند چادرشب، ابزار، کرباس، صوف یا چهار نالی، جاجیم بافی، موج بافی از دیگر جاذبه های این منطقه است.
الموت از نظر مورفولوژی و سیمای طبیعی منطقه ای خاص است به طوری که مرزشمالی آن به صورت یک امتداد به هم پیوسته از شرق به غرب دارای قله های به نسبت مرتفع است که تا اواسط تابستان پوشیده از برف می باشد.
مرز جنوبی این منطقه امتداد رودخانه شاهرود از پل رجایی دشت تا پل لات (احمدآباد) می باشد از شمال تا جنوب منطقه به صورت منظم از ارتفاع کوهها کاسته شده و در قسمت مرکزی منطقه تبدیل به تپه ماهور و در انتها به رودخانه شاهرود ختم می شود که این باعث ایجاد سه اقلیم سرد در ارتفاعات ،معتدل سرد در دامنه ها و معتدل گرم در حاشیه شاهرود شده است.
منابع آبی این ناحیه توسط چندین چشمه و رودخانه ی فصلی و دایمی که به خاطر توپوگرافی خاص منطقه به صورت موازی به سمت شاهرود جریان دارند، تامین می شود.
چشمه ی رودخانه سفیدآب چشمه سار معروف به وگل که رودخانه دایمی نینه رود را تغذیه می کند،مجموعه چشمه های خارود و حاجت خانه نمونه ای از منابع آبی منطقه می باشند که شرایط آب و هوایی و محیطی منطقه را تحت تاثیر خود قرار داده اند.
7390** 6012 خبرنگار : گیتی سیمیاری ** انتشار دهنده : علی حیدر شاه حسینی
کپی شد