سازمان تامین اجتماعی جز تنها نهادهایی است که در نظام جمهوری اسلامی همه طبقات اجتماعی از خدمات آن برخوردار می‌شوند و از کارگران گرفته تا کارمندان دولتی، کارفرمایان، صاحبان مشاغل و مسؤولان همگی در طول فعالیت کاری و پس از بازنشستگی با این سازمان سروکار دارند.
اهمیت سازمان تامین اجتماعی در استان‌هایی مانند قزوین که میزان کارگران و کارفرمایان آن بسیار بالاست، بیشتر از استان‌های دیگر احساس می‌شود، چراکه مثلث کارفرمایی، دولت و تامین اجتماعی به عنوان شالوده اصلی و زیربنا بوده و هرگونه خلل در این سه ضلع می‌تواند نظم کلی خدمات تامین اجتماعی را به هم بریزد.
تامین اجتماعی قزوین امروزه عزم خود را جزم کرده تا در مسیر خدمت رسانی به شهروندان و احیای حقوق شهروندی، مراجعات غیر ضروری مخاطبانش به شعب تامین اجتماعی را کاهش دهد و استفاده از خدمات غیرحضوری را به عنوان یک آرمان بزرگ در مسیر خود تلقی کند.
در استان قزوین بیش از سه هزار و ۵۰۰ واحد صنعتی، ۲ هزار و ۵۰۰ واحد کشاورزی و مشاغل دیگر روی هم رفته، ۱۷ هزار کارگاه تولیدی را داراست که در این میان کارفرمایان آن ۵۶۰ میلیارد تومان به تامین اجتماعی بدهکارند.
به این بهانه به سراغ مدیرکل تامین اجتماعی استان قزوین رفتیم تا از نزدیک با چالش‌های عمده این سازمان آشنا شده و امکان تحقق آرمان‌های این سازمان را بررسی کنیم: سیروس نصیری به سوالات خبرنگار ایرنا چنین پاسخ داد:
ایرنا. لطفا در ابتدا آماری از افراد تحت پوشش خود در استان قزوین ارائه فرمایید:
در استان قزوین ۶۴ درصد جمعیت معادل ۸۴۳ هزار نفر تحت پوشش تامین اجتماعی هستند که از این میان ۲۴۴ هزار نفر بیمه شده اصلی، ۷۰ هزار خانوار بازنشسته و مستمری بگیر و هفت هزار و ۳۰۰ خانوار مقرری بگیر بیمه بیکاری را شامل می‌شود.
ایرنا. آیا برای پرداخت حقوق به این افراد تحت پوشش خود با کمبود یا کسری بودجه مواجه هستید؟
امروزه تکلیف سنگینی در حوزه بازنشستگی بر دوش سازمان تامین اجتماعی قرار گرفته و برای پرداخت حقوق به این اقشار دارای چالش‌های جدی هستیم، به طوری که ماهانه ۱۸۳ میلیارد تومان حقوق پرداخت می‌کنیم اما فقط ۱۴۳ میلیارد تومان دریافتی داریم و این فاصله ایجاد شده معمولا از طریق سازمان کشوری جبران می‌شود.
ایرنا. کدام گروه در استان قزوین بیشترین مبلغ مالی را به تامین اجتماعی بدهکار بوده و پرداخت نکرده‌اند؟
کارفرمایان - از بین ۱۷ هزار کارگاه تولیدی که در استان حق بیمه پرداخت می‌کنند، هم اکنون کارفرمایان۵۶۰ میلیارد تومان به تامین اجتماعی استان بدهکارند و همین باعث شده تا ضریب پشتیبانی قزوین با رقم ۳.۳ درصد پایین‌تر از میانگین کشوری (۵.۵) باشد.
ایرنا. خود سازمان شما به کدام یک از نهادها بدهکار است؟
خب از قبل هم بیشترین بدهی مالی ما به دانشگاه علوم پزشکی اختصاص داشت که با تمهیدات انجام شده، تقریبا به صفر رسیده است و امروز لازم است اعلام کنیم که هیچ نوع بدهی به مراکز دانشگاهی نداریم، فقط یک مبلغ جزیی به بیمارستان‌ها و بخش‌های خصوصی بدهکاریم که با اقدامات تهاتر کردن در حال تسویه است.
ایرنا. در راستای حمایت از حقوق شهروندی چه اقداماتی در استان قزوین انجام شده است؟
امروز در سطح بیمارستان‌ها نیازی به دفترچه درمان فیزیکی نیست و افراد می‌توانند با ارائه کارت ملی از خدمات درمانی استفاده کنند، به طور حتم این اقدامات برای تکریم ارباب رجوع و جلوگیری از ورود غیرضروری شهروندان به سیستم‌های اداری انجام شده و تحولی عظیم در راستای حمایت از حقوق شهروندی به شمار می‌رود.
ایرنا. در خصوص حذف دفترچه‌های درمان بیشتر توضیح دهید:
در فضای همکاری با دانشگاه علوم پزشکی توانستیم برنامه‌ای را برای سال جاری در دستور کار قرار دهیم که تمامی بیمه شدگان در استان بتوانند بدون دفترچه درمان در بیمارستان‌ها از خدمات پزشکی بهره‌مند شوند که به نوعی یک انقلاب در حوزه درمان محسوب می‌شود.
ایرنا. برای حذف دفترچه‌های فیزیکی نیازی به مکانیزه کردن پرونده‌های بیمه شدگان نداشتید؟
چرا اتفاقا مبنای کار از طریق همین مکانیزه شدن صورت گرفت و استان قزوین بعد از تهران پایلوت این موضوع بود؛ در سال ۹۸ توانستیم نه تنها دفترچه‌های درمان، بلکه پرونده‌های فیزیکی برخی بیمه شدگان را حذف کنیم، بر همین اساس ۵۶۰ هزار پرونده بازنشسته مکانیزه و وارد سیستم رایانه شد و این افراد برای انجام امورات خود نیاز به پرونده فیزیکی ندارند.
امروز برخی از کشورهای همسایه ایران مانند ترکیه، میزان درمان، سهم بیمه و حقوق بیمه شدگان را یکپارچه سازی کرده‌اند و همه شهروندان از یک خدمات بهره‌مند می‌شوند، واقعیت این است که در آینده نزدیک، کشورهایی توسعه تلقی خواهند شد که اجازه ندهند شهروندی برای درخواست خود از خانه خارج شود، به عبارت دیگر حذف دفترچه‌های درمانی به عنوان پیش مقدمه سازمان تامین اجتماعی برای دستیابی به آرمان‌های بزرگ‌تری در نظام جمهوری اسلامی انجام شده است.
ایرنا. با مکانیزه کردن پرونده‌ها تا چه اندازه در میزان مصارف خودتان صرفه جویی کرده‌اید؟
با حذف دفترچه‌های درمانی و مکانیزه کردن پرونده‌ها، ۱۸ درصد در استفاده از اوراق کاغذی صرفه جویی شده است و کار به جایی رسیده که تامین اجتماعی شعبه شهرستان البرز به علت مکانیزه کردن تمامی پرونده‌ها، درب بایگانی را قفل کرده و دیگر نیازی به آن ندارد.
ایرنا. عده‌ای معتقدند نسبت به تعداد جمعیت استان قزوین، تعداد بیمارستان‌های تامین اجتماعی اندک است، آیا شما موافقید؟
بیمارستان‌ها و مراکز درمانگاهی تحت پوشش تامین اجتماعی از نظر تعداد کم نیستند، بلکه مشکل آنها از نظر توزیع در سطح جغرافیایی استان است، امروز بیمه شده ما در شهر محمدیه حق دارد که بگوید با افزوده شدن جمعیت مهرگان چرا نباید از بیمارستان تامین اجتماعی برخوردار باشد.
همچنین در شهرستان تاکستان ۲۵ هزار بیمه شده و در شهرستان آبیک حدودا ۳۴ هزار بیمه شده وجود دارد، اما تاکستان از سال‌های بسیار گذشته توانسته یک بیمارستان تامین اجتماعی داشته باشد و این امکان برای آبیک فراهم نشد.
امیدواریم مسؤولان استان قزوین برای راه‌اندازی مراکز درمانی تامین اجتماعی در تمام نقاط استان به جذب اعتبارات و منابع مالی مناسب اقدام کرده و این مهم را در اولویت کاری خویش قرار دهند.
ایرنا. در ایام شیوع بیماری کرونا خللی در خدمات شما ایجاد نشد؟
سازمان تامین اجتماعی همیشه یاور کارفرما و کارگر بوده و در شیوع بیماری کرونا نیز بیکار ننشسته است، از جمله اقداماتی که در این دوره انجام شد، جلوگیری از انتقال بیماری به پرسنل و مردم بود که سعی کردیم از تمام امکانات غیرحضوری برای این مهم استفاده کنیم.
تمام دفترچه‌های درمانی در یک مرحله تا پایان فروردین و در مرحله دوم تا پایان اردیبهشت تمدید شدند که کارت بیمه کارگران ساختمانی و کارت هوشمند رانندگان از مهم‌ترین آن بود.
در فضای کارفرمایی، ۱۰ رسته به عنوان مشاغل پرریسک قلمداد شدند، اما سامانه‌ای برای آنها راه‌اندازی شد تا بتوانند در ایام تعطیل از آن برخوردار شوند.
ایرنا. برای پرداخت بیمه بیکاری به افرادی که در ایام شیوع کرونا بیکار شده بودند، چه اقداماتی صورت گرفت؟
با همکاری دولت و کارفرماها،حتی خارج از قوانین بیمه پردازی به برقراری بیمه بیکاری این افراد اقدام کردیم. به عنوان مثال، اگر فردی باید یک سال بیمه پرداخت می‌کرد تا مشمول بیمه بیکاری شود، در دوره کرونا با حداقل پرداخت ۲ ماه بیمه می‌توانست از بیمه بیکاری استفاده کند.
در استان قزوین ۹ هزار و ۳۰۰ نفر در سامانه بیمه بیکاری ثبت نام کردند که در این میان حدود ۶ هزار نفر پس از بررسی مشمول این قانون شدند.
بیمارانی که در ایام کرونا استعلاجی گرفتند و یا به علت زایمان از مرخصی درمانی استفاده کردند، بدون کمیسیون پزشکی و تنها با تایید نظر پزشک مورد نظر از حقوق بیمه شدگی بهره‌مند شدند.
نیم نگاه: با توجه به اظهارات مدیرکل تامین اجتماعی، به نظر می‌رسد این نهاد غیردولتی به خوبی توانسته در تحقق اهداف و آرزوهای خود گام بردارد و به برای تکمیل خدمت رسانی برنامه‌ریزی کند؛ با این حال لازم است که تا نقطه مطلوب و تحقق ۱۰۰ درصدی خدمات غیرحضوری از همه امکانات و همکاری دستگاه‌ها بهره برد.
