فرهنگ و هنر از دیرباز یک موضوع مهم در تعاملات اجتماعی بوده و انسان ها با هر سلیقه و دیدگاهی به آن کشش و تمایل داشته اند و گزافه نیست که بگوییم هر انسانی در طول عمر خود به یک هنر گرایش داشته و یا دست کم به یک هنر علاقه مند بوده و آنرا پیگیری می کند.
پیشبرد برنامه های فرهنگی و هنری مورد نیاز جامعه، رفع کمبودها و زیرساخت های این حوزه و توجه به اقتصاد هنر از جمله مسایل مهم و مورد مطالبه اهالی فرهنگ و هنر در این روزهاست.
برای بررسی این موضوع و پیگیری برنامه های اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان قزوین در سال 99، خبرگزاری جمهوری اسلامی ( ایرنا) مصاحبه ای را با محمد حسین اسماعیلی، مدیرکل این دستگاه ترتیب داد که آنرا در ذیل می خوانید:
ایرنا: در مدت هفت ماه خدمت در سمت مدیرکلی فرهنگ و ارشاد اسلامی استان قزوین، شرایط فرهنگی استان و زیرساخت های این حوزه را چطور ارزیابی می کنید؟
قزوین دارای پشینیه ای غنی به لحاظ تاریخی و فرهنگی است و ظرفیت های فرهنگی بسیاری داراست، باید اذعان کرد قزوین دارای یک هویت مستقل فرهنگی است و این هویت مستقل می تواند، برای رشد و توسعه در حوزه های مختلف راهگشا باشد.
با وجود این ظرفیت ارزشمند، استان قزوین با مشکلات زیرساختی زیادی در حوزه فرهنگ و هنر مواجه است و با توجه به اینکه در مجموع استان نو ظهوری است، به نظر می رسد از ابتدا، زیر ساخت های استان شدن، به صورت کامل و جامع برای آن فراهم نشده و به همین دلیل بسیاری از مسایلی که در استان قزوین داریم، منحصر به فرد است.
یکی از این مسایل کمبود زیرساخت های فرهنگی است، فرهنگ نیاز به بستری برای جلوه گری دارد و محصولات مختلف فرهنگی در فضاهایی چون آمفی تئاتر، سینما، نگارخانه، مجتمع های فرهنگی هنری و سالن های مختلف عرضه می شود و متاسفانه استان قزوین در این خصوص دچار کمبود و ضعف است به ویژه این مشکل در شهر قزوین نمود بیشتری دارد و از معدود استان هایی است که مرکز استان نسبت به شهرستان های تابع مشکلات بیشتری دارد و در بسیاری از بخش های تابع استان، مجتمع های فرهنگی خوبی داریم در حالی که شهر قزوین درخصوص فضاهای فرهنگی با محرومیت جدی مواجه است.
ایرنا: سند توسعه فرهنگی و زیر ساخت های فرهنگی استان قزوین چه افقی پیش رو دارد؟
با توجه به پیشینه غنی تاریخی و هویت فرهنگی و ظرفیت هایی که استان قزوین دارد، باید بتوانیم مرجعیت فرهنگی ایجاد کنیم و بدین منظور در درجه اول باید تلاش کنیم تا فرهنگ غنی این سرزمین را معرفی کنیم.
در استان قزوین فعالیت‌های فرهنگی متعددی در حال انجام است که اغلب به صورت جزیره ای پیش می رود و هدف واحدی ندارد بنابراین باید کوشید تا یک هدف مشخص فرهنگی را نشانه گرفت و همه دستگاه های فرهنگی، هنرمندان، رسانه‌ها، فرهیختگان و مسوولین نیز با نشانه گرفتن آن هدف به سمت آن حرکت کنند.
در این مدت با تشکیل جلسات شورای فرهنگ عمومی با ریاست نماینده ولی فقیه در استان، سعی کردیم این هم افزایی را به وجود آوریم و در این خصوص با دستگاه های فرهنگی استان، نشست ها و جلساتی برگزار شده است.
علاوه بر این در تلاش هستیم تا سند توسعه فرهنگی برای استان تنظیم کنیم بنابراین باید یک رصدخانه فرهنگی و رصدخانه سرمایه اجتماعی داشته باشیم و این موضوع را در جلسات شورای فرهنگ عمومی و شورای برنامه ریزی استان و همچنین شورای پژوهش استان پیگیری کرده و آن را مصوب کرده ایم و امیدواریم که امسال این طرح آغاز شود، چرا که می‌توان گفت اقدامی زیرساختی در حوزه فرهنگ است و می تواند چشم انداز سال های بعد را در حوزه های مختلف فرهنگی برای استان قزوین مشخص کند.
در درجه دوم باید به زیرساخت‌های فرهنگی توجه داشت چرا که برای انجام فعالیت های فرهنگی حتما به زیرساخت و بستر های مناسب آن نیاز است، در حالی که استان قزوین و به ویژه مرکز استان از لحاظ زیرساخت های فرهنگی همچون سالن تئاتر، سینما، پردیس های هنری و گالری، مکان مناسبی برای تمرین هنرمندان و فضایی برای برگزاری نمایشگاه ها و... ندارد و به شدت دچار مشکل است و در این زمینه به افزایش اعتبارات فرهنگی در استان به کمک و یاری مجلس شورای اسلامی نیاز داریم.
ایرنا: در مورد رصدخانه فرهنگی که آنرا نیاز استان قزوین دانستید بیشتر توضیح دهید.
سیستم فرهنگی با فرایند پویا و با اهداف مشخص، نیازمند استراتژی فرهنگی است و این استراتژی در قالب سند توسعه فرهنگی باید محقق شود و خوشبختانه از ماه ها پیش، پیگیر این موضوع بودیم و در جلسات مختلف از جمله شورای فرهنگ عمومی استان، برنامه ریزی و پژوهش در این مورد را آغاز شد.
۲ طرح پژوهشی رصد خانه سرمایه اجتماعی و سند توسعه فرهنگی استان شروع شده و اعتبارات اولیه در این خصوص برای سال ۹۹ منظور شده است، این ۲ طرح به صورت همزمان با همکاری دانشگاه های استان آغاز شده است.
براساس سند توسعه فرهنگی، وظایف همه بخش های دولتی و غیر دولتی، نهادهای فرهنگی و دانشگاه ها مشخص می شود تا با یکپارچگی در این حوزه، افق و چشم انداز مثبتی ترسیم شود.
ایرنا: تاکنون از ظرفیت های استان قزوین برای مرتفع کردن کمبود زیرساخت های فرهنگی استفاده شده است؟
قزوین، استانی صنعتی است و صنایع مختلف و بخش خصوصی بسیار فعال و شهرک های صنعتی بسیاری دارد بنابراین امیدواریم از این ظرفیت بتوانیم در جهت تقویت فرهنگ استفاده کنیم و در این راستا، به دنبال ایجاد اتاق گفتگوی فرهنگ و صنعت هستیم تا بتوانیم از ظرفیت عظیم بخش خصوصی برای رونق فرهنگ و هنر استان بهره ببریم.
اعتبارات فرهنگی از ملزومات ضروری برای تقویت زیر ساخت ها در حوزه فرهنگ، هنر و رسانه است. در حالی که اعتبارات استان بسیار محدود بوده و نمی تواند تمام مسایل استان را در حوزه های فرهنگی تحت پوشش خود قرار دهد و از جمله مواردی است که باید بهبود آن مورد توجه قرار گیرد و در این خصوص باید از ظرفیت بخش خصوصی نیز استفاده کرد.
ایرنا: ساخت پردیس سینمایی قزوین مورد تاکید اهالی فرهنگ و هنر و همچنین مردم این دیار است، در این خصوص اقدامی انجام شده است؟
پردیس های سینمایی امروزه یکی از راهکارهای نوین برای تشویق مردم به حضور در سینماها و تماشای فیلم به شمار می روند که به رونق صنعت سینما و فیلم سازی کمک می کند.
در قزوین نیز چندسالی است که صحبت از احداث یک پردیس سینمایی می شود اما هنوز در این خصوص گام جدی برداشته نشده است، با این وجود قزوین، با توجه به ظرفیت فرهنگی بالایی که دارد، به طور جدی نیازمند پردیس سینمایی است و احداث آن موجب ارتقای فرهنگ و اثرگذاری بالادر سطح استان می‌شود.
در استان قزوین، در حال حاضر ۲ سالن سینمایی فعال داریم که به مردم خدمت رسانی می کند. کمبود سالن های سینما، از مشکلاتی است که استان قزوین و به ویژه شهرستان ها با آن مواجه هستند.
از این رو توسعه سینمای استان در دستور کار خود قرار دادیم و اولین تفاهم نامه که در این خصوص داشتیم با سازمان سینمایی و شهرداری شهر محمدیه برای تاسیس پردیس سینمایی با سه سالن در این شهر بود، همچنین ایجاد مجتمع های فرهنگی هنری در شهرهای فاقد سینما در دستور کار قرار گرفت.
در حال حاضر، ۲ مجتمع فرهنگی یکی در شهر قزوین و دیگری آبیک در سانس های مشخصی فیلم های روز سینما را برای مردم اکران می کنند و در تلاش هستیم در شهر قزوین پردیس سینمایی احداث کنیم و در این خصوص با چند گروه از بخش خصوصی و سرمایه گذاران مختلف دیدارهایی انجام شده تا بتوانیم از ظرفیت بخش خصوصی در شهر قزوین در این مورد استفاده کنیم.
ایرنا: سینما ملت از سال های گذشته غیرفعال مانده است. مشکل این سینما چیست و برنامه ای برای فعال کردن آن دارید؟
تلاش داریم تا با رایزنی و ارایه تسهیلات، سینما ملت قزوین را بازگشایی کنیم
هم اکنون سه سینما در قزوین وجود دارد که دو سینمای مهتاب و بهمن فعال بوده اما سینما ملت غیرفعال است و دیگر از آن نامی بیش نیست.
سینماهای فرسوده متروک در سطح کشور زیاد است ، سینما علاوه بر بحث های هنری، باید نیاز اقتصادی اش نیز تامین شود و به همین دلیل پردیس های سینمایی که در مجتمع های تجاری مستقر هستند از طرف سرمایه گذاران مورد استقبال قرار می گیرند. سینماهای قدیمی یک سالن سینمایی دارند و به همین دلیل مالکان تمایلی به راه اندازی آن ها ندارند.
سینما ملت نیز یک سینمای قدیمی است که مالک خصوصی دارد و برای احیای آن باید مالک رضایت داشته باشد. این محل قابلیت تغییر کاربری ندارد و باید به عنوان سینما از سوی مالک مورد استفاده قرار بگیرد و مالک موظف است این سینما را راه اندازی کند و گویا مالک به دنبال سرمایه گذار است تا آن را دوباره به چرخه فرهنگی استان بازگرداند ما نیز پیگیری می کنیم و در تلاشیم اعتباراتی در قالب تسهیلات ارزان قیمت در اختیار مالک آن قرار دهیم تا بازسازی و راه اندازی شود.
ایرنا: پروژه تالار شهر قزوین دغدغه ای اهالی فرهنگ و هنر که سالهاست مغفول مانده در حال حاضر چه وضعیتی دارد ؟
تالار شهر از نیازهای اساسی قزوین است که سال‌ها دچار توقف شده و با جدیت پیگیر هستیم تا ساخت آن توسط بخش خصوصی و با جذب سرمایه گذار تکمیل شود و هنرمندان از این ظرفیت استفاده کنند.
تکمیل پروژه تالار شهر از مطالبات مهم فرهنگی در استان قزوین است که سال های سال پیگیری می شود و متاسفانه به دلیل مشکلات اقتصادی و اعتباری این طرح بعد از سال ها تکمیل نشده و تنها ۱۵ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است.
بیش از ۱۲ سال از عملیات احداث این طرح گذشته است در حالی که با اعتباری حدود ۱۲ تا ۱۵ میلیارد تومان می شد تالار شهر را راه اندازی کرد، اما با گذشت زمان و با توجه به تورمی که در سال های گذشته به دلیل رکود اقتصادی با آن رو به رو بودیم، این مبلغ به بیش از یک صد میلیارد تومان رسیده است.
این مجتمع فرهنگی دارای سالن موسیقی، تئاتر، گالری و بخش های اداری است که بسیاری از رخدادهای فرهنگی شهر قزوین را می تواند پوشش دهد، در حال حاضر تصمیم گرفتیم که این پروژه را با کمک سرمایه گذار بخش خصوصی فعال کنیم و در این راستا هماهنگی ها و مکاتباتی با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، استانداری، سازمان برنامه و بودجه استان صورت گرفته و مکاتبات انجام شده که از طریق کمک بخش خصوصی و سرمایه گذار بتوانیم در فاز بندی های مشخص پروژه را به اتمام برسانیم.
این پروژه در سه فاز و هر فاز با زمانبندی یک سال و نیم و با اعتبار میانگین ۸۰ تا ۱۰۰ میلیارد تومان به بهره برداری می رسد.
ایرنا- اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی در سال های گذشته، همکاری هایی با شورای شهر و شهرداری برای احداث گذر فرهنگی داشته است، این طرح در چه مرحله ای قرار دارد؟
گذر فرهنگ و هنر، خیابان، میدان، بازار یا گذری است که در آن مجموعه ای از کسب و کارهای فرهنگی و هنری فعالیت می کنند و فضای بیرونی آن؛ پیاده راهی برای عرضه هنر خیابانی، آئینی و دیگر فعالیت های فرهنگی و هنری است.
سال گذشته از سوی مقام معظم رهبری سال رونق تولید و امسال نیز سال جهش تولید نام گذاری شده است. این مهم، در حوزه اقتصاد فرهنگ و هنر نیز مورد تاکید است.
برای جهش تولیدات فرهنگی باید اقتصاد فرهنگ را تقویت کنیم و این مساله نیازمند بسترهایی برای عرضه تولیدات فرهنگی به مردم است. بازارچه های فرهنگی که محصولات فرهنگی عرضه شود، از نیازهای مهم برای حمایت از اقتصاد هنر است و گذر فرهنگی هم در حقیفت در این راستا است.
درصدد هستیم تا تولیدات فرهنگی و هنری هنرمندان را به صورت دائمی عرضه کنیم و در اختیار مردم دهیم و تسهیلاتی را اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی در نظر گرفته که به افراد دارای مشاغل فرهنگی فعال پرداخت می شود.
مذاکراتی نیز با حضور شهردار قزوین و اعضای شورای اسلامی شهر قزوین در صحن علنی شورای داشتیم و دنبال جانمایی مناسبی برای این منظور هستیم و امیدواریم در سال جاری با همراهی و مشارکت مجموعه شورای اسلامی شهر و سازمان فرهنگی ورزشی شهرداری این مهم محقق شود که این اتفاق ارزشمندی برای هنرمندان خواهد بود.
ایرنا: با توجه به شیوع ویروس کووید ۱۹، خسارت به حوزه فرهنگ و هنر قزوین را چه میزان ارزیابی می کنید؟
کرونا یک بحران جدی است که همه جهان را به نوعی گرفتار کرد و همه صنوف و مشاغل مختلف خسارت دیدند. از جمله مشاغل فرهنگی، هنری و رسانه ای که اولین صنوفی بودند که تعطیل شدند.
سالن های سینما، آمفی تئاتر ، کنسرت ها، آموزشگاه های آزا هنری و بسیاری از مشاغل فرهنگی هنری تا امروز هم تعطیل هستند و خسارت های جبران ناپذیری دیده اند و در دو ماهی که بهترین زمان برای فعالیت فرهنگی و هنری بود، مجبور به تعطیلی شدند.
براساس برآورد صورت گرفته و مذاکراتی که با هنرمندان داشتیم، خسارت حدود ۲۵۰ میلیارد ریال برای ۲ ماه اسفند ماه ۹۸ و فروردین ۹۹ محاسبه شده است. رایزنی هایی با وزارت فرهنگ و ارشاد و استانداری انجام شده و پیگیر هستیم تا دولت مساعدتی برای مشاغل فرهنگی مدنظر قرار دهد و بتوانیم تسهیلاتی در اختیار هنرمندان و مشاغل فرهنگی قرار دهیم و بخشی از خسارت به اصحاب فرهنگ و هنر را جبران کنیم. همچنین بسته های حمایتی استمهال پرداخت بیمه و موارد این چنینی در حال پیگیری است و از سوی دیگر وزارت ارشاد تلاش می کند حق بیمه هنرمندان عضو صندوق هنرمندان را به مدت سه ماه پرداخت کند.
ایرنا- به نظر می رسد که امکانات فرهنگی از جمله مراکز فرهنگی و برگزاری جشنواره ها و برنامه های فرهنگی در مرکز متمرکز شده و شهرستان های دیگر با محدودیت هایی در این زمینه مواجه هستند، برنامه ای برای تمرکززدایی برنامه های فرهنگی در استان قزوین دارید؟
داشتن نگاه همه جانبه و جامع به امور فرهنگی و ایجاد تعادل در اجرای برنامه های فرهنگی برای رشد و توسعه فرهنگ و هنر حائز اهمیت است و باید به تمام بخش های فرهنگی و هنری به صورت متوازن توجه کرد و آن ها را رشد داد و در همین راستا باید اذعان کرد استان قزوین تنها به شهر قزوین خلاصه نمی شود بلکه باید به تمام روستاها، بخش ها، مناطق منفصل شهری، حاشیه شهرها و شهرستان‌های دیگر نیز در برنامه ریزی های مختلف فرهنگی توجه داشت.
معتقدیم که امور فرهنگی باید به خود هنرمندان واگذار شود و بستر این کار نیز فعال شدن انجمن ها، تشکل ها و سمن ها است. در سال جاری با توجه به شعار سال که جهش تولید است، در پی تدارک برنامه های هنری به صورت جهشی و جهادی هستیم و مذاکرات متعددی در این خصوص با شهرداری و شورای شهر داشته‌ایم تا بتوانیم با ایجاد بازارچه های فرهنگی هنری، گذر فرهنگ و هنر، استفاده از ظرفیت های بخش خصوصی اقتصاد فرهنگ را در استان توسعه دهیم و سبب جهش تولید در این زمینه شویم.
ایرنا: چه رویدادهای فرهنگی مهمی را در سال جاری در قزوین پیش رو خواهیم داشت؟
برای امسال و سال‌های آتی برنامه‌های فاخر زیادی در راستای معرفی شهر و استان قزوین در نظر داریم.
جشنواره ملی فیلم یادگار در حوزه میراث تاریخی و فرهنگی استان قزوین، جایزه ملی عارف در حوزه تصنیف و ترانه های ایرانی، همایش نسیم شمال سید اشرف الدین حسینی، جشنواره ملی رسانه‌های دیجیتال رضوی، دوسالانه خوشنویسی، نشان دبیرسیاقی در حوزه زبان و ادبیات فارسی و ده ها برنامه دیگر را برای سال جدید در پیش رو داریم که در این مسیر نیازمند همکاری همه اصحاب فرهنگ و هنر و مسوولین استان و کمک و همراهی گام به گام رسانه ها هستیم تا بتوانیم از ظرفیت های بالای فرهنگی استان نهایت استفاده را ببریم.
