به گزارش ایرنا کارگاه های ساختمانی طیف وسیعی از کارگاه های عمرانی و ساخت و ساز را در سطح کشور در بر می گیرند و با سطح گسترده ای از کارگران و مخاطرات مختلف مواجه هستند.
ویژگی های خاص این کارگاه ها از قبیل پراکندگی در سطح روستاها و شهرهای استان، تعدد کارگران و استادکاران، ورود افراد غیر متخصص به حیطه ساخت و ساز و ... موجب شده است که دستگاه های متولی و مجری در نظارت و اعمال قانون کارایی موثری نداشته باشند.
از سوی دیگر اقدامات ناکافی برای آگاه سازی جامعه هدف و فرهنگ سازی برای رعایت نکات ایمنی هنگام کار در کارگاه های ساختمانی موجب شده است موجی از مخاطرات و حوادث کارگران ساختمانی را تهدید کند.
در میزگرد خبری- تحلیلی ایرنا که با حضور کارشناسان و مسئولان این حوزه برگزار شد به مهمترین چالش ها، مشکلات و راهکارها برای حل آنها پرداخته شد.
***کارگاه های ساختمانی پرریسک ترین حوزه های کار
رییس اداره بازرسی کار اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان قزوین در این میزگرد گفت: کارگاه های ساختمانی با سایر کارگاه های صنعتی و حرفه ای تفاوت دارند و متاسفانه 50 درصد حوادث ناشی از کار در حوزه کارگاه های ساختمان به وقوع می پیوندد.
محمد علیخانی افزود: علیرغم اینکه کارگران ساختمانی حدود 10 تا 15 درصد جامعه کارگری استان را تشکیل می دهند ولی بیشترین حوادث کارگری متعلق به این حوزه است.
وی با اشاره به ویژگی های کارگاه های ساختمانی افزود: پراکندگی کارگاه های ساختمانی از نظر تعداد و موقعیت جغرافیایی یکی از ویژگی های مهم کارگاه های ساختمانی است که کار نظارت بر آنها را دشوار می سازد.
این مسئول گفت: شرکت های انبوه ساز به ساختمان به عنوان یک محصول نگاه می کنند و همین موضوع باعث می شود برای تسریع در کار و ارزان تر تمام کردن آن بسیاری از مقررات را نادیده گرفته و رعایت نکنند.
رییس اداره بازرسی کار اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان قزوین افزود: تنوع کارگران شاغل در این حوزه نیز بسیار بالا است به گونه ای که از افراد بی سواد تا دارندگان تحصیلات تکمیلی در حوزه ساختمان مشغول فعالیت هستند در حالیکه در سایر حوزه ها این چنین نیست.
وی افزود: حضور کارفرمایان و پیمانکاران جزء و عمده در این صنعت و تغییرات سریع و مداوم کارگاه های ساختمانی از دیگر ویژگی های این کارگاه ها هستند که کار نظارت و بازرسی بر آنها را بسیار دشوار می کند و خطرات و آسیب هایی را به دنبال دارند.
***50 درصد حوادث منجر به فوت کشور متعلق به کارگاه های ساختمانی است
علیخانی با تعریف خطر به مجموعه شرایط، عوامل و پتانسیل موجود که ضرر و زیانی را به دنبال دارد، خاطر نشان ساخت: حوزه ساختمان یکی از پرریسک ترین و پرخطرترین حوزه های کار است و در این حوزه هم احتمال و هم شدت خطر و ریسک بالا هستند و متاسفانه 50 درصد حوادث منجر به فوت در سطح کشور مربوط به کارگاه های ساختمانی است.
وی با اشاره به علل وقوع حوادث، افزود: اعمال یا شرایط ناایمن کارگاه های ساختمانی علل مستقیم یا غیرمستقم وقوع حوادث هستند و نقش شرایط ناایمن در این حوزه بسیار پررنگ تر است درحالیکه در سایر حوزه ها اعمال نا ایمن بیشترین نقش را در وقوع حوادث دارند.
علیخانی اضافه کرد: در فصل چهار قانون کار به ویژه مواد 88 ، 91 و 95 مسئولیت ایمنی کارگاه ها برعهده کارفرما گذاشته شده است چون شرایط ناایمن اولین نقش را در وقوع حوادث داشته و به خود کارفرما باز می گردد.
این مسئول با بیان اینکه صرف تصویب قوانین موجب کاهش حوادث کارگری نمی شود، افزود: بیشترین مواد قانونی در حوزه معدن و به ویژه ساختمان تصویب و ابلاغ شده است اما باز شاهد هستیم که حوادث بسیار زیادی در حوزه ساختمان به وقوع می پیوندد.
وی افزود: شتاب برای اتمام کار و پایین آوردن قیمت برای سود بیشتر از جمله عوامل حادثه ساز هستند که خطراتی از جمله سقوط از ارتفاع را به دنبال دارند.
*** سقوط از ارتفاع عامل 80 درصد حوادث منجر به فوت کارگاه های ساختمانی است
علیخانی اضافه کرد: سرعت در کار و تلاش برای کاهش هزینه موجب می شود تا کارفرما کمتر به شرایط ایمن توجه کند و همین موضوع در کنار ضعف دستگاه های نظارتی موجب افزایش حوادث و سوانح می شود.
وی گفت: بیشترین عامل شرایط ناایمن در کارگاه های ساختمانی به خود کارفرما باز می گردد که متولی ساختمان است و باید با اهرم های قانونی برای افزایش نظارت ها و کاهش میزان حوادث اقدام کند.
علیخانی خاطرنشان ساخت:اداره کار به تنهایی از عهده نظارت بر ایمنی تمامی کارگاه های ساختمانی بر نمی آید چون علاوه بر این حوزه باید بر اجرای صحیح قانون کار در تمامی کارگاه های صنعتی، خدماتی، عمرانی و ... رسیدگی و نظارت کند.
وی با بیان اینکه تعدد و پراکندگی کارگاه های ساختمانی یکی از مشکلات بزرگ نظارت بر این حوزه است، گفت: می توان با پیش بینی شرایط ایمنی اعم از پیوست کردن نقشه ایمنی به نقشه های ساختمانی برای ایمن سازی احداث کارگاه ها و کاهش حادثه سقوط از ارتفاع اقدام کرد.
این مسئول اضافه کرد: خوشبختانه این موضوع به صورت بومی در استان اجرا شده است اما ظاهرا موثر واقع نشده است چون امسال حدود 71 درصد حوادث منجر به فوت کارگری استان در حوزه ساختمان و 80 درصد عوامل فوت به دلیل سقوط از ارتفاع بوده است.
وی گفت: اگر ایمن سازی کارگاه ها از بدو احداث رعایت می شد و دستگاه های نظارتی بیشتر ورود کرده و مسئول ایمنی کارگاه را برای احداث چاه ارت و اجرای نقشه ایمنی تحت فشار قرار می دادند قطعا شاهد حوادث کمتری می بودیم.
علیخانی گفت:استفاده از اهرم های بازرسی، ورود جدی تر شهرداری ها و بیمه ها و برخورد سریعتر و قاطع تر دستگاه قضایی از جمله مواردی هستند که در صورت پررنگ تر شدن موجب کاهش شرایط ناایمن کارگاه ها و حوادث و سوانح ناشی از آنها خواهد شد.
*** سه هزار و 32 نفر ساعت آموزش کارگری در قزوین برگزار شده است
علیخانی افزود: در 9 ماه اول سه هزار و 32 نفر ساعت آموزش کارگری در قزوین برگزار شده که بخش عمده آن در حوزه کارگری و کارهای ساختمانی بوده است.
وی ادامه داد: یک هزار و 20 نفر ساعت دوره آموزشی نیز در حوزه کارفرمایی برگزار شده است که بخش اعظم آنها به صورت پیمانکاری در بخش ساختمان و راهسازی فعالیت می کنند.
علیخانی گفت: امسال 71 درصد حوادث منجر به فوت کارگاه های استان در حوزه ساختمان بوده است و سقوط از ارتقاع 80 درصد حوادث و گرفتار شدن در زیر آوار 20 درصد آنها را موجب شده اند.
وی افزود: یکی از عوامل مهم کاهش حوادث کارگاه های ساختمانی جایگزین کردن فناوری های نوین است و باید انبوه سازان مسکن،سازمان نظام مهندسی، تشکل های کارگری و دولت به سمت صنعتی سازی حرکت کنند.
*** حضور اتباع خارجی در کارگاه های ساختمانی یک تهدید است
وی گفت: اتباع خارجی سواد اندک و فرهنگ متفاوتی دارند و حدود 10 تا 15 درصد حوادث منجر به فوت استان مربوط به اتباغ غیر مجاز است و باید دستگاه های متولی کنترل بیشتری در این زمینه داشته باشند.
علیخانی با بیان اینکه آمار حوادث ساختمانی در استان بالا است اضافه کرد: خوشبختانه آمار قزوین در این زمینه از میانگین کشوری به نسبت پایین تر است ولی باید برای کاهش بیشتر آنها تلاش کرد.
وی گفت: در 9 ماه امسال حدود 11 حادثه منجر به فوت در کارگاه های ساختمانی به وقوع پیوسته است که نسبت به دوره مشابه سال قبل که 14 مورد بوده، کاهش داشته است.
علیخانی افزود: بیشترین حوادث استان در این مدت در حوزه صنعت یا ساختمان بوده و خود ساختمان به تنهایی 17 درصد حوادث استان را داشته است.
وی گفت: با توجه به اهمیت رعایت مقررات و ضوابط چهار کارگاه ساختمانی در آبان ماه سال جاری به دستور دادستان مهر و موم شد که از نظر روانی نقش موثری در کاهش سوانح و حوادث در این کارگاه ها ایفا کرد.
***الزام رعایت مبحث 12 مقررات ملی ساختمان در تمام کارگاه های ساختمانی
عضو کمیته حفاظت ایمنی کارگاه های استان نیز در این میزگرد گفت: ایمنی و حفاظت کار در حین اجرا به مبحث 12 مقررات ملی ساختمان باز می گردد و موضوعات مختلف در آن دیده شده است.
حسن نجفی تبار افزود: تمام فارغ التحصیلان رشته های مهندسی با مبحث مقررات ملی آشنا هستند و هدف این بحث تعیین حداقل ضوابط برای تامین ایمنی و بهداشت کار و حفاظت از محیط زیست در کارگاه ها است.
این کارشناس ارشد سازه و طراحی شهری ادامه داد: مبحث 12 مقررات ملی ساختمان برای تمام کارگاه های ساختمانی که مشمول نظام مهندسی هستند لازم الاجرا است و باید دید چه تعریفی از کارگاه ها ارایه می شود.
وی اضافه کرد: اگر به درستی اقدامات لازم برای شناسایی عوامل و مخاطرات محیط کار انجام شود و مدیریت ریسک و پیشگیری لازم صورت گیرد خطرات بالقوه کاهش خواهند یافت.
*** تعریف ایمنی در کارگاه های ساختمانی با کارگاه های دیگر متفاوت است
این مسئول با اشاره به تعریف متفاوت ایمنی در کارگاه های ساختمانی نسبت به سایر کارگاه ها افزود: مصون و محفوظ بودن کلیه کارگران کارگاه های ساختمانی، کلیه ساکنان و عبورکنندگان در مجاورت و شعاع موثر و حفاظت و مراقبت از ابنیه، خودروها و تجهیزات داخل آنها تعریف ایمنی در کارگاه های ساختمانی است.
نجفی تبار با تعریف خطر، افزود: به شرایطی که دارای پتانسیل صدمه و خسارت به افراد، تجهیزات، بناها و کاهش کارایی آنها باشد خطر اطلاق می شود و در کل خطر رخدادی غیرعمدی است که خسارت جانی و بدنی در پی دارد.
وی گفت: اگر عوامل وجود خطر در کارگاه های ساختمانی شناسایی شود ضریب وقوع خطرات به نحو ملموسی کاهش خواهد یافت.
*** استفاده از فناوری های روز دنیا در کاهش حوادث ساختمانی موثر است
وی افزود: کارگاهای ساختمانی ذاتا خشن و حادثه ساز هستند و بخشی از خشونت آنها ناشی از استفاده نکردن از فناوری های روز دنیا و کاربرد مصالح سنگین مثل بلوک یا بتن در کارگاه ها است.
نجفی تبار افزود:بسیاری از مصالح سنگین که امروزه در کارگاه های ساختمانی ایران استفاه می شود همه جایگزین سبک و کم خطر دارند که می توان با استفاده از آنها میزان وقوع حوادث و سوانح را کاهش داد.
وی با بیان اینکه احتمال صدمه از یک خطر مشخص ریسک گفته می شود، افزود: اگر بخواهیم در کارگاه های ساختمانی خطر و حادثه ایجاد نشود باید مدیریت ریسک صورت گیرد که وظیفه سازنده کارگاه است و باید طبق مقرارت ملی ساختمان برای شناسایی مخاطرات، ارزیابی ریسک ها و اقدامات پیشگیرانه مناسب برای حذف خطرات اقدام کند.
نجفی تبار افزود: سازمان نظام مهندسی استان قزوین دوره های اچ. اس. ای به معنی حفاظت، ایمنی عمومی و ارزیابی ریسک را برای مهندسان در رشته های هفت گانه برگزار می کند تا میزان ایمنی کارگاه ها و ارزیابی ریسک را در آنها افزایش دهد.
دبیر کمیته HSE سازمان نظام مهندسی استان قزوین افزود: اهمیت ویژه ای برای این دوره ها قایل هستیم و تاکید کرده ایم هر طرح جدیدی که تعریف می شود باید قبل از مناقصه دوره اچ. اس. ای را داشته و همه ریسک ها و خطرات آن شناسایی و مدیریت شده باشد.
وی گفت: میزان موفقیت در اجرای این طرح ها به نحوه سیاست گذاری سازمان ها و ادارات وظیفه مدار در صنعت ساختمان باز می گردد و نقش سازمان نظام مهندسی، مدیریت شهری و اداره کار در این زمینه پررنگ تر است.
این مسئول اضافه کرد: قزوین به عنوان اولین استان کشور کمیته حفاظت ایمنی را فعال کرده است و با همکاری سایر دستگاه ها به طور متوسط سه بازدید در هفته از کارگاه های سطح استان صورت گرفته و مبحث اچ. اس. ای شامل حفاظت، ایمنی عمومی و ارزیابی ریسک در آنها مورد بازنگری قرار می گیرد.
نجفی تبار گفت: سازمان نظام مهندسی، شهرداری، انجمن معماران تجربی، کارفرمایان و ... در این زمینه ورود کرده اند و اگر این وحدت رویه ادامه داشته باشد خروجی های موثری به دست خواهد آمد.
*** صنعتی سازی موجب کاهش میزان حوادث و سوانح ساختمانی می شود
نجفی تبار افزود:هم اکنون در تمام کشورهای توسعه یافته صنعتی سازی ساختمان ها اجرا شده است اما هنوز برج سازی در ایران به شیوه های کلاسیک انجام می شود.
وی اضافه کرد: باید دولت در این زمینه کمک کند تا فناوری های نوین در صنعت ساختمان شایع شود تا به مرور با شایع شدن فناوری ها هزینه های استفاده آنها نیز کاهش یابد.
این مسئول افزود: در کشورهای دنیا به همه افراد اجازه ورود به صنعت ساختمان داده نمی شود در حالیکه در ایران چنین مساله را شاهد نیستیم.
وی گفت: تلاش می کنیم سازندگان ساختمان، کارگران و استادکاران را به همت سازمان نظام مهندسی حرفه ای و تخصصی کنیم تا هرکس به محض احساس پرسود بودن این حوزه به آن وارد نشود.
*** صنعت ساختمان لوکوموتیو پیشران در اقتصاد کشور است
دبیر انجمن انبوه سازان مسکن استان قزوین نیز در این میزگرد گفت: صنعت ساختمان به عنوان صنعت مادر در کشور شناخته می شود و لوکوموتیو پیشران در اقتصاد کشور است.
وحید مازندرانی افزود: صنعت ساختمان در ذات خود پیوسته در حال تغییر و دگرگونی است و از سوی دیگر اشتغالزاترین صنعت در کشور محسوب می شود.
وی اضافه کرد: حوادث این صنعت به دلیل میزان اشتغال و گستردگی و پراکندگی آن یک تنه با بقیه کارگاه ها برابری می کند و افزایش میزان حوادث در آن دال بر کوتاهی دستگاه های متولی نیست.
دبیر انجمن انبوه سازان مسکن استان قزوین افزود: در سایر کارگاه ها یک دستگاه و یک کاربر مشغول فعالیت هستند اما گستردگی و تعدد کارگاه های ساختمانی موجب شده است که حوادث آنها با صنایع دیگر برابری کند.
مازندرانی با اشاره به راهکارهای کاهش حوادث در کارگاه های ساختمانی اضافه کرد: اگر دولت، کارفرما به معنی مالک و سازنده و خود کارگران از منظر خود به این موضوع نگاه کرده و با هم در تعامل باشند قطعا گام های موثری برای کاهش میزان حوادث و سوانح برداشته خواهد شد.
وی افزود: فرهنگ سازی برای جلوگیری از حوادث از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و باید با برگزاری نمایشگاه در طول سال و انجام تبلیغات در سطح شهر برای جامعه هدف فرهنگ سازی کرده و آنها را به موضوع رعایت ایمنی و کاهش میزان حوادث حساس کرد.
مازندارانی اضافه کرد: آموزش نیز در این زمینه نقش بسیار موثری دارد و باید در کنار آموزش تصویری برای کارگران برای برگزاری دوره های آموزشی کارفرمایان و مهندسان نیز اقدام شود.
این مسئول با بیان اینکه انبوه سازی نقش بسیاری موثری در کاهش میزان حوادث و سوانح کارگاه های ساختمانی دارد، افزود: به عنوان مثال یک طرح 300 واحدی بسیار کمتر از 100 طرح سه واحدی خطرآفرین است و باید انبوه سازی در مناطق و بافت های فرسوده در دستور کار دستگاه های متولی قرار گیرد.
وی گفت: بیمه مسئولیت حتما باید برای تمام اعضای زیرمجموعه یک کارگاه تعریف شود و در این مسیر فرهنگ سازی استفاده از بیمه نیز بسیار موثر است.
این مسئول اضافه کرد: استفاده از سازندگان ساختمان نباید تنها به مرحله سفت کاری محدود شود بلکه باید تا مرحله پایانی از ظرفیت سازندگان ساختمان ها استفاده شود چون برخی از خطرات و آسیب ها در مرحله نازک کاری و برق کشی به وقوع می پیوندد.
وی افزود: بیمه مسئولیت در کشورهای دیگر دقیقا شبیه بیمه شخص ثالث خودرو در ایران است و اگر یک کارفرمایی حادثه داشته، جریمه شده و اگر نداشته باشد تشویق می شود و باید در ایران نیز آن را پیاده کرد.
*** جامعه کارگری به بیمه مسئولیت مدنی کارگاه های ساختمانی اعتراض دارند
رییس انجمن صنفی کارگران شهرستان البرز نیز در این میزگرد گفت: سال ها است که برای ایمنی و کاهش حوادث ناشی از کار صحبت می شود اما به دلیل پراکندگی صنعت ساختمان اقدام عملیاتی در این زمینه صورت نگرفته است.
محرم سلیمانی فرد افزود: بسیاری از سازندگان و کارفرمایان کارگاه های ساختمانی صلاحیت لازم را ندارند و بسیاری از قوانین بازدارنده نیز نقش و کارایی موثری در کاهش حوادث و سوانح کارگاه های ساختمانی ایفا نمی کنند.
این مسئول اضافه کرد: متاسفانه بیمه مسئولیت مدنی کارگران ساختمانی نواقص زیادی دارد و جامعه کارگری استان و شهرستان به نواقص آن معترض هستند.
وی گفت: بیش از 20 هزار کارگر و استادکار بیمه شده در شهرستان البرز حضور دارند اما متاسفانه هنگام وقوع حوادث بیمه به آنها تعلق نمی گیرد و کارگران به دلیل روزمزد یا متری بودن مقصر شناخته می شوند.
سلیمانی فرد اضافه کرد: بسیاری از کارگران که دست، پا یا چشم خود را از دست داده و خانه نشین شده اند متاسفانه هیچ بیمه ای شامل حال آنها نشده است در حالیکه کارگاه های ساختمانی دارای بیمه بوده اند.
رییس انجمن صنفی کارگران شهرستان البرز افزود: وظیفه سازنده یا صاحب ملک است که خسارت وارد شده به کارگر را پیگیری کرده و برای احقاق حقوق وی از بیمه و سایر دستگاه ها اقدام نماید.
وی گفت: از سوی دیگر کار در ارتفاع در کارگاه های ساختمانی نیازمند داشتن مهارت و آگاهی لازم و الزامات ایمنی است که باید رعایت شود تا میزان خطرات و حوادث این کارگاه ها کاهش یابد.
6101
انتهای پیام ویژگی های خاص این کارگاه ها از قبیل پراکندگی در سطح روستاها و شهرهای استان، تعدد کارگران و استادکاران، ورود افراد غیر متخصص به حیطه ساخت و ساز و ... موجب شده است که دستگاه های متولی و مجری در نظارت و اعمال قانون کارایی موثری نداشته باشند.
از سوی دیگر اقدامات ناکافی برای آگاه سازی جامعه هدف و فرهنگ سازی برای رعایت نکات ایمنی هنگام کار در کارگاه های ساختمانی موجب شده است موجی از مخاطرات و حوادث کارگران ساختمانی را تهدید کند.
در میزگرد خبری- تحلیلی ایرنا که با حضور کارشناسان و مسئولان این حوزه برگزار شد به مهمترین چالش ها، مشکلات و راهکارها برای حل آنها پرداخته شد.
***کارگاه های ساختمانی پرریسک ترین حوزه های کار
رییس اداره بازرسی کار اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان قزوین در این میزگرد گفت: کارگاه های ساختمانی با سایر کارگاه های صنعتی و حرفه ای تفاوت دارند و متاسفانه 50 درصد حوادث ناشی از کار در حوزه کارگاه های ساختمان به وقوع می پیوندد.
محمد علیخانی افزود: علیرغم اینکه کارگران ساختمانی حدود 10 تا 15 درصد جامعه کارگری استان را تشکیل می دهند ولی بیشترین حوادث کارگری متعلق به این حوزه است.
وی با اشاره به ویژگی های کارگاه های ساختمانی افزود: پراکندگی کارگاه های ساختمانی از نظر تعداد و موقعیت جغرافیایی یکی از ویژگی های مهم کارگاه های ساختمانی است که کار نظارت بر آنها را دشوار می سازد.
این مسئول گفت: شرکت های انبوه ساز به ساختمان به عنوان یک محصول نگاه می کنند و همین موضوع باعث می شود برای تسریع در کار و ارزان تر تمام کردن آن بسیاری از مقررات را نادیده گرفته و رعایت نکنند.
رییس اداره بازرسی کار اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان قزوین افزود: تنوع کارگران شاغل در این حوزه نیز بسیار بالا است به گونه ای که از افراد بی سواد تا دارندگان تحصیلات تکمیلی در حوزه ساختمان مشغول فعالیت هستند در حالیکه در سایر حوزه ها این چنین نیست.
وی افزود: حضور کارفرمایان و پیمانکاران جزء و عمده در این صنعت و تغییرات سریع و مداوم کارگاه های ساختمانی از دیگر ویژگی های این کارگاه ها هستند که کار نظارت و بازرسی بر آنها را بسیار دشوار می کند و خطرات و آسیب هایی را به دنبال دارند.
***50 درصد حوادث منجر به فوت کشور متعلق به کارگاه های ساختمانی است
علیخانی با تعریف خطر به مجموعه شرایط، عوامل و پتانسیل موجود که ضرر و زیانی را به دنبال دارد، خاطر نشان ساخت: حوزه ساختمان یکی از پرریسک ترین و پرخطرترین حوزه های کار است و در این حوزه هم احتمال و هم شدت خطر و ریسک بالا هستند و متاسفانه 50 درصد حوادث منجر به فوت در سطح کشور مربوط به کارگاه های ساختمانی است.
وی با اشاره به علل وقوع حوادث، افزود: اعمال یا شرایط ناایمن کارگاه های ساختمانی علل مستقیم یا غیرمستقم وقوع حوادث هستند و نقش شرایط ناایمن در این حوزه بسیار پررنگ تر است درحالیکه در سایر حوزه ها اعمال نا ایمن بیشترین نقش را در وقوع حوادث دارند.
علیخانی اضافه کرد: در فصل چهار قانون کار به ویژه مواد 88 ، 91 و 95 مسئولیت ایمنی کارگاه ها برعهده کارفرما گذاشته شده است چون شرایط ناایمن اولین نقش را در وقوع حوادث داشته و به خود کارفرما باز می گردد.
این مسئول با بیان اینکه صرف تصویب قوانین موجب کاهش حوادث کارگری نمی شود، افزود: بیشترین مواد قانونی در حوزه معدن و به ویژه ساختمان تصویب و ابلاغ شده است اما باز شاهد هستیم که حوادث بسیار زیادی در حوزه ساختمان به وقوع می پیوندد.
وی افزود: شتاب برای اتمام کار و پایین آوردن قیمت برای سود بیشتر از جمله عوامل حادثه ساز هستند که خطراتی از جمله سقوط از ارتفاع را به دنبال دارند.
*** سقوط از ارتفاع عامل 80 درصد حوادث منجر به فوت کارگاه های ساختمانی است
علیخانی اضافه کرد: سرعت در کار و تلاش برای کاهش هزینه موجب می شود تا کارفرما کمتر به شرایط ایمن توجه کند و همین موضوع در کنار ضعف دستگاه های نظارتی موجب افزایش حوادث و سوانح می شود.
وی گفت: بیشترین عامل شرایط ناایمن در کارگاه های ساختمانی به خود کارفرما باز می گردد که متولی ساختمان است و باید با اهرم های قانونی برای افزایش نظارت ها و کاهش میزان حوادث اقدام کند.
علیخانی خاطرنشان ساخت:اداره کار به تنهایی از عهده نظارت بر ایمنی تمامی کارگاه های ساختمانی بر نمی آید چون علاوه بر این حوزه باید بر اجرای صحیح قانون کار در تمامی کارگاه های صنعتی، خدماتی، عمرانی و ... رسیدگی و نظارت کند.
وی با بیان اینکه تعدد و پراکندگی کارگاه های ساختمانی یکی از مشکلات بزرگ نظارت بر این حوزه است، گفت: می توان با پیش بینی شرایط ایمنی اعم از پیوست کردن نقشه ایمنی به نقشه های ساختمانی برای ایمن سازی احداث کارگاه ها و کاهش حادثه سقوط از ارتفاع اقدام کرد.
این مسئول اضافه کرد: خوشبختانه این موضوع به صورت بومی در استان اجرا شده است اما ظاهرا موثر واقع نشده است چون امسال حدود 71 درصد حوادث منجر به فوت کارگری استان در حوزه ساختمان و 80 درصد عوامل فوت به دلیل سقوط از ارتفاع بوده است.
وی گفت: اگر ایمن سازی کارگاه ها از بدو احداث رعایت می شد و دستگاه های نظارتی بیشتر ورود کرده و مسئول ایمنی کارگاه را برای احداث چاه ارت و اجرای نقشه ایمنی تحت فشار قرار می دادند قطعا شاهد حوادث کمتری می بودیم.
علیخانی گفت:استفاده از اهرم های بازرسی، ورود جدی تر شهرداری ها و بیمه ها و برخورد سریعتر و قاطع تر دستگاه قضایی از جمله مواردی هستند که در صورت پررنگ تر شدن موجب کاهش شرایط ناایمن کارگاه ها و حوادث و سوانح ناشی از آنها خواهد شد.
*** سه هزار و 32 نفر ساعت آموزش کارگری در قزوین برگزار شده است
علیخانی افزود: در 9 ماه اول سه هزار و 32 نفر ساعت آموزش کارگری در قزوین برگزار شده که بخش عمده آن در حوزه کارگری و کارهای ساختمانی بوده است.
وی ادامه داد: یک هزار و 20 نفر ساعت دوره آموزشی نیز در حوزه کارفرمایی برگزار شده است که بخش اعظم آنها به صورت پیمانکاری در بخش ساختمان و راهسازی فعالیت می کنند.
علیخانی گفت: امسال 71 درصد حوادث منجر به فوت کارگاه های استان در حوزه ساختمان بوده است و سقوط از ارتقاع 80 درصد حوادث و گرفتار شدن در زیر آوار 20 درصد آنها را موجب شده اند.
وی افزود: یکی از عوامل مهم کاهش حوادث کارگاه های ساختمانی جایگزین کردن فناوری های نوین است و باید انبوه سازان مسکن،سازمان نظام مهندسی، تشکل های کارگری و دولت به سمت صنعتی سازی حرکت کنند.
*** حضور اتباع خارجی در کارگاه های ساختمانی یک تهدید است
وی گفت: اتباع خارجی سواد اندک و فرهنگ متفاوتی دارند و حدود 10 تا 15 درصد حوادث منجر به فوت استان مربوط به اتباغ غیر مجاز است و باید دستگاه های متولی کنترل بیشتری در این زمینه داشته باشند.
علیخانی با بیان اینکه آمار حوادث ساختمانی در استان بالا است اضافه کرد: خوشبختانه آمار قزوین در این زمینه از میانگین کشوری به نسبت پایین تر است ولی باید برای کاهش بیشتر آنها تلاش کرد.
وی گفت: در 9 ماه امسال حدود 11 حادثه منجر به فوت در کارگاه های ساختمانی به وقوع پیوسته است که نسبت به دوره مشابه سال قبل که 14 مورد بوده، کاهش داشته است.
علیخانی افزود: بیشترین حوادث استان در این مدت در حوزه صنعت یا ساختمان بوده و خود ساختمان به تنهایی 17 درصد حوادث استان را داشته است.
وی گفت: با توجه به اهمیت رعایت مقررات و ضوابط چهار کارگاه ساختمانی در آبان ماه سال جاری به دستور دادستان مهر و موم شد که از نظر روانی نقش موثری در کاهش سوانح و حوادث در این کارگاه ها ایفا کرد.
***الزام رعایت مبحث 12 مقررات ملی ساختمان در تمام کارگاه های ساختمانی
عضو کمیته حفاظت ایمنی کارگاه های استان نیز در این میزگرد گفت: ایمنی و حفاظت کار در حین اجرا به مبحث 12 مقررات ملی ساختمان باز می گردد و موضوعات مختلف در آن دیده شده است.
حسن نجفی تبار افزود: تمام فارغ التحصیلان رشته های مهندسی با مبحث مقررات ملی آشنا هستند و هدف این بحث تعیین حداقل ضوابط برای تامین ایمنی و بهداشت کار و حفاظت از محیط زیست در کارگاه ها است.
این کارشناس ارشد سازه و طراحی شهری ادامه داد: مبحث 12 مقررات ملی ساختمان برای تمام کارگاه های ساختمانی که مشمول نظام مهندسی هستند لازم الاجرا است و باید دید چه تعریفی از کارگاه ها ارایه می شود.
وی اضافه کرد: اگر به درستی اقدامات لازم برای شناسایی عوامل و مخاطرات محیط کار انجام شود و مدیریت ریسک و پیشگیری لازم صورت گیرد خطرات بالقوه کاهش خواهند یافت.
*** تعریف ایمنی در کارگاه های ساختمانی با کارگاه های دیگر متفاوت است
این مسئول با اشاره به تعریف متفاوت ایمنی در کارگاه های ساختمانی نسبت به سایر کارگاه ها افزود: مصون و محفوظ بودن کلیه کارگران کارگاه های ساختمانی، کلیه ساکنان و عبورکنندگان در مجاورت و شعاع موثر و حفاظت و مراقبت از ابنیه، خودروها و تجهیزات داخل آنها تعریف ایمنی در کارگاه های ساختمانی است.
نجفی تبار با تعریف خطر، افزود: به شرایطی که دارای پتانسیل صدمه و خسارت به افراد، تجهیزات، بناها و کاهش کارایی آنها باشد خطر اطلاق می شود و در کل خطر رخدادی غیرعمدی است که خسارت جانی و بدنی در پی دارد.
وی گفت: اگر عوامل وجود خطر در کارگاه های ساختمانی شناسایی شود ضریب وقوع خطرات به نحو ملموسی کاهش خواهد یافت.
*** استفاده از فناوری های روز دنیا در کاهش حوادث ساختمانی موثر است
وی افزود: کارگاهای ساختمانی ذاتا خشن و حادثه ساز هستند و بخشی از خشونت آنها ناشی از استفاده نکردن از فناوری های روز دنیا و کاربرد مصالح سنگین مثل بلوک یا بتن در کارگاه ها است.
نجفی تبار افزود:بسیاری از مصالح سنگین که امروزه در کارگاه های ساختمانی ایران استفاه می شود همه جایگزین سبک و کم خطر دارند که می توان با استفاده از آنها میزان وقوع حوادث و سوانح را کاهش داد.
وی با بیان اینکه احتمال صدمه از یک خطر مشخص ریسک گفته می شود، افزود: اگر بخواهیم در کارگاه های ساختمانی خطر و حادثه ایجاد نشود باید مدیریت ریسک صورت گیرد که وظیفه سازنده کارگاه است و باید طبق مقرارت ملی ساختمان برای شناسایی مخاطرات، ارزیابی ریسک ها و اقدامات پیشگیرانه مناسب برای حذف خطرات اقدام کند.
نجفی تبار افزود: سازمان نظام مهندسی استان قزوین دوره های اچ. اس. ای به معنی حفاظت، ایمنی عمومی و ارزیابی ریسک را برای مهندسان در رشته های هفت گانه برگزار می کند تا میزان ایمنی کارگاه ها و ارزیابی ریسک را در آنها افزایش دهد.
دبیر کمیته HSE سازمان نظام مهندسی استان قزوین افزود: اهمیت ویژه ای برای این دوره ها قایل هستیم و تاکید کرده ایم هر طرح جدیدی که تعریف می شود باید قبل از مناقصه دوره اچ. اس. ای را داشته و همه ریسک ها و خطرات آن شناسایی و مدیریت شده باشد.
وی گفت: میزان موفقیت در اجرای این طرح ها به نحوه سیاست گذاری سازمان ها و ادارات وظیفه مدار در صنعت ساختمان باز می گردد و نقش سازمان نظام مهندسی، مدیریت شهری و اداره کار در این زمینه پررنگ تر است.
این مسئول اضافه کرد: قزوین به عنوان اولین استان کشور کمیته حفاظت ایمنی را فعال کرده است و با همکاری سایر دستگاه ها به طور متوسط سه بازدید در هفته از کارگاه های سطح استان صورت گرفته و مبحث اچ. اس. ای شامل حفاظت، ایمنی عمومی و ارزیابی ریسک در آنها مورد بازنگری قرار می گیرد.
نجفی تبار گفت: سازمان نظام مهندسی، شهرداری، انجمن معماران تجربی، کارفرمایان و ... در این زمینه ورود کرده اند و اگر این وحدت رویه ادامه داشته باشد خروجی های موثری به دست خواهد آمد.
*** صنعتی سازی موجب کاهش میزان حوادث و سوانح ساختمانی می شود
نجفی تبار افزود:هم اکنون در تمام کشورهای توسعه یافته صنعتی سازی ساختمان ها اجرا شده است اما هنوز برج سازی در ایران به شیوه های کلاسیک انجام می شود.
وی اضافه کرد: باید دولت در این زمینه کمک کند تا فناوری های نوین در صنعت ساختمان شایع شود تا به مرور با شایع شدن فناوری ها هزینه های استفاده آنها نیز کاهش یابد.
این مسئول افزود: در کشورهای دنیا به همه افراد اجازه ورود به صنعت ساختمان داده نمی شود در حالیکه در ایران چنین مساله را شاهد نیستیم.
وی گفت: تلاش می کنیم سازندگان ساختمان، کارگران و استادکاران را به همت سازمان نظام مهندسی حرفه ای و تخصصی کنیم تا هرکس به محض احساس پرسود بودن این حوزه به آن وارد نشود.
*** صنعت ساختمان لوکوموتیو پیشران در اقتصاد کشور است
دبیر انجمن انبوه سازان مسکن استان قزوین نیز در این میزگرد گفت: صنعت ساختمان به عنوان صنعت مادر در کشور شناخته می شود و لوکوموتیو پیشران در اقتصاد کشور است.
وحید مازندرانی افزود: صنعت ساختمان در ذات خود پیوسته در حال تغییر و دگرگونی است و از سوی دیگر اشتغالزاترین صنعت در کشور محسوب می شود.
وی اضافه کرد: حوادث این صنعت به دلیل میزان اشتغال و گستردگی و پراکندگی آن یک تنه با بقیه کارگاه ها برابری می کند و افزایش میزان حوادث در آن دال بر کوتاهی دستگاه های متولی نیست.
دبیر انجمن انبوه سازان مسکن استان قزوین افزود: در سایر کارگاه ها یک دستگاه و یک کاربر مشغول فعالیت هستند اما گستردگی و تعدد کارگاه های ساختمانی موجب شده است که حوادث آنها با صنایع دیگر برابری کند.
مازندرانی با اشاره به راهکارهای کاهش حوادث در کارگاه های ساختمانی اضافه کرد: اگر دولت، کارفرما به معنی مالک و سازنده و خود کارگران از منظر خود به این موضوع نگاه کرده و با هم در تعامل باشند قطعا گام های موثری برای کاهش میزان حوادث و سوانح برداشته خواهد شد.
وی افزود: فرهنگ سازی برای جلوگیری از حوادث از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و باید با برگزاری نمایشگاه در طول سال و انجام تبلیغات در سطح شهر برای جامعه هدف فرهنگ سازی کرده و آنها را به موضوع رعایت ایمنی و کاهش میزان حوادث حساس کرد.
مازندارانی اضافه کرد: آموزش نیز در این زمینه نقش بسیار موثری دارد و باید در کنار آموزش تصویری برای کارگران برای برگزاری دوره های آموزشی کارفرمایان و مهندسان نیز اقدام شود.
این مسئول با بیان اینکه انبوه سازی نقش بسیاری موثری در کاهش میزان حوادث و سوانح کارگاه های ساختمانی دارد، افزود: به عنوان مثال یک طرح 300 واحدی بسیار کمتر از 100 طرح سه واحدی خطرآفرین است و باید انبوه سازی در مناطق و بافت های فرسوده در دستور کار دستگاه های متولی قرار گیرد.
وی گفت: بیمه مسئولیت حتما باید برای تمام اعضای زیرمجموعه یک کارگاه تعریف شود و در این مسیر فرهنگ سازی استفاده از بیمه نیز بسیار موثر است.
این مسئول اضافه کرد: استفاده از سازندگان ساختمان نباید تنها به مرحله سفت کاری محدود شود بلکه باید تا مرحله پایانی از ظرفیت سازندگان ساختمان ها استفاده شود چون برخی از خطرات و آسیب ها در مرحله نازک کاری و برق کشی به وقوع می پیوندد.
وی افزود: بیمه مسئولیت در کشورهای دیگر دقیقا شبیه بیمه شخص ثالث خودرو در ایران است و اگر یک کارفرمایی حادثه داشته، جریمه شده و اگر نداشته باشد تشویق می شود و باید در ایران نیز آن را پیاده کرد.
*** جامعه کارگری به بیمه مسئولیت مدنی کارگاه های ساختمانی اعتراض دارند
رییس انجمن صنفی کارگران شهرستان البرز نیز در این میزگرد گفت: سال ها است که برای ایمنی و کاهش حوادث ناشی از کار صحبت می شود اما به دلیل پراکندگی صنعت ساختمان اقدام عملیاتی در این زمینه صورت نگرفته است.
محرم سلیمانی فرد افزود: بسیاری از سازندگان و کارفرمایان کارگاه های ساختمانی صلاحیت لازم را ندارند و بسیاری از قوانین بازدارنده نیز نقش و کارایی موثری در کاهش حوادث و سوانح کارگاه های ساختمانی ایفا نمی کنند.
این مسئول اضافه کرد: متاسفانه بیمه مسئولیت مدنی کارگران ساختمانی نواقص زیادی دارد و جامعه کارگری استان و شهرستان به نواقص آن معترض هستند.
وی گفت: بیش از 20 هزار کارگر و استادکار بیمه شده در شهرستان البرز حضور دارند اما متاسفانه هنگام وقوع حوادث بیمه به آنها تعلق نمی گیرد و کارگران به دلیل روزمزد یا متری بودن مقصر شناخته می شوند.
سلیمانی فرد اضافه کرد: بسیاری از کارگران که دست، پا یا چشم خود را از دست داده و خانه نشین شده اند متاسفانه هیچ بیمه ای شامل حال آنها نشده است در حالیکه کارگاه های ساختمانی دارای بیمه بوده اند.
رییس انجمن صنفی کارگران شهرستان البرز افزود: وظیفه سازنده یا صاحب ملک است که خسارت وارد شده به کارگر را پیگیری کرده و برای احقاق حقوق وی از بیمه و سایر دستگاه ها اقدام نماید.
وی گفت: از سوی دیگر کار در ارتفاع در کارگاه های ساختمانی نیازمند داشتن مهارت و آگاهی لازم و الزامات ایمنی است که باید رعایت شود تا میزان خطرات و حوادث این کارگاه ها کاهش یابد.
6101
کپی شد
