به گزارش جماران، به مناسبت فرارسیدن سالروز میلاد امام حسن عسکری(ع) و برای آگاهی از اقدامات صورت گرفته برای بازسازی حرم امامین عسکریین علیهم السلام با موسی اسماعیلی رئیس ستاد بازسازی عتبات عالیات سامراء به گفت وگو نشستیم.او با تشریح پروژههای اجرا شده و در دست اجرا، ابراز امیدواری کرد که ضریح جدید حرم مطهر امامین عسکریین تا پایان امسال به عراق منتقل و نصب شود.
آقای اسماعیلی لطفا برای شروع، مختصری درباره شهر سامراء و اهمیت آن برای شیعیان توضیح دهید.
شهر سامراء (سُرِ مَن رَأی) شهری در میانه عراق، در استان صلاحالدین؛ در کرانه دجله و ۱۲۵ کیلومتری شمال بغداد است.این شهر بهدستور خلیفه عباسی معتصم بالله بنیان نهاده شد تا بهجای بغداد پایتخت شود.معتصم بالله خلیفه عباسی (خلافت از ۲۱۸ قمری) دستور ساختن شهر را داد و پس از اتمام به آنجا نقل مکان کرد. بدین ترتیب پایتخت خلافت از شهر بغداد به سامراء منتقل شد.این شهر به نام سازنده آن عسکر المعتصم نیز نامیده میشد.لقب عسکری امام حسن عسکری(ع) امام یازدهم شیعیان برگرفته از این نام است.
این شهر مدفن امام هادی و امام حسن عسکری است که به حرم امامین عسکریین علیهم السلام مشهور است.در کنار مضجع مطهر این دو امام همام، مدفن نرجس خاتون مادر امام زمان و حکیمه خاتون عمه امام عسکری نیز قرار دارد.
علاوه بر این، سامراء مدفن بیست و دو تن از امامزادگان و اعضای خانواده امام نیز هست، 5 نفر از این 22 نفر در پای قبور مطهر مدفون هستند.این بزرگواران شامل عموهای امام زمان(عج)، سوسن خاتون مادر امام عسکرى و نیز دو نفر از نوادگان امام موسی بن جعفر(مشهوربه ابراهیم ومحمد) هستند.این 2 نفر از متولیان اولیه بقعه مطهر بودند. بقیه (17نفر) دیگر در رواق باب المراد و باب المهدی مدفون هستند.علاوه براینها قبور چند نفر از شاگردان(طلاب) میرزای شیرازی بزرگ صاحب فتوای تحریم تنباکو در این مکان قرار دارد.
واقعههای هتک حرمت حرم مطهر امامین عسکریین (ع) توسط تکفیریها در چه فواصل زمانی رخ داد و چه آسیبهایى به حرم مطهر وارد کرد؟
بیست وسوم محرم 1427(سوم اسفند 1384)نیروهاى تکفیرى جنایتى را مرتکب شدند که اندوه و داغ آن تا ابد، قلب شیعیان را مىسوزاند.حدود ساعت 7 صبح، تکفیریهاى وابسته به القاعده شاخه عراق با پوشیدن لباس نیروهاى تکاور عراق، وارد حرم امامین عسکریین(ع) شدند، آنها ابتدا نگهبانان را خلع سلاح و همراه خادمان حرم، در یکى از غرفههاى صحن حبس کردند و بعد با کارگذارى 200 کیلو مواد منفجره TNT گنبد حرم مطهر را منفجر کردند.
شدت این انفجار به حدى بود که برخى از مصالح و تزیینات به کار رفته تا شعاع چندصد متر به بیرون پرتاب شد و گنبد بنا با پوشش آجرى و طلاکارى و همچنین تزیینات کاشیکارى در دیوارهاى آن، فرو ریخت.دیوارهاى حرم در بعضى از قسمتها بر اثر شدت این انفجار تخریب شد، اما به گلدستههاى حرم آسیب جدی وارد نشد.
16 ماه بعد در 27 جمادى الاول سال 1428 قمرى(سه شنبه بیست و دوم خرداد سال ۱۳۸۶ هجری شمسی) دومین انفجار در حرم امامین عسکریین(ع) اتفاق افتاد.ساعت سه بامداد، تروریستها با ورود به حرم مطهر و درگیرى با محافظان حرم، اقدام به بمبگذارى کردند.آ نها در ساعت 9 صبح دو بمب را منفجر کردند که در انفجار اول گلدسته سمت چپ حرم و در انفجار دوم، گلدسته سمت راست آن به طور کامل تخریب شد.
ستاد بازسازى عتبات عالیات از چه زمانی فعالیت خود را در شهر سامراء شروع کرد؟
پس از فاجعه انفجار در سامراء توجهات به سمت بازسازى حرم معطوف شد، ستادعتبات عالیات با عزمی راسخ ضمن هماهنگی بامراجع عظام ایران وعراق، رئیس دیوان وقف شیعی و مسؤلان عراقی کار بازسازی در سامراء را آغاز کرد.البته فعالیت ستاد بازسازى عتبات عالیات در عراق بعد از سقوط رژیم بعث از سال 86 آغاز شده بود، اما کار ساخت گنبد حرم مطهر امامین عسکریین (ع) در سال ۸۹، کلید خورد.این گنبد که با مساحت یک هزار و ۲۰۰ متر مربع بزرگترین گنبد در اعتاب مقدسه به شمار میآید در تابستان ۹۱ با بیش از ۲۳ هزار خشت طلا، طلاکاری شد.
آن زمان خطر تکفیریها، نیروها و عوامل بازسازی را تهدید نمیکرد؟
بله خطر وجود داشت.با وجود حساسیتها و نا امنیهای موجود در منطقه، ستاد بازسازی عتبات عالیات با تلاش بیوقفه و شبانه روزی و با استفاده ازمهندسان واستادکاران مجرب ایرانی، روند بازسازی را ادامه داد.
همان طور که در اخبار شاهد هستیم، هدف استکبار جهانى این است که به وسیله مزدوران خود یعنی تکفیرىها و داعشىها نمادهاى اهل بیت(ع) و دین را از بین ببرند.
اینجا بازسازى، یک رویکرد مبارزه پیدا کرده است.مردم در مبارزه با تکفیرىها روند بازسازى را سرعت بخشیدند و بهویژه در سامراء با توجه به تمام نا امنیها، مردم کمکهاى خود را فرستادند و استادکارها آمدند و بازسازیها بهخوبى انجام شد.
رهبر معظم انقلاب پس از حادثه سامراء اعلام کردند که ما با اشک دیدگان خود سامراء را زیباتر و عظیمتر
از گذشته خواهیم ساخت و خدا را شکر امروز هر بینندهاى با دیدن زیبایى و شکوه این حرم مطهر اشک شوق از دیدگانش جارى میشود.
از آن زمان تا کنون چه پروژههایی در سامراء اجرا شده است؟
ساخت گنبد و طلاکارى آن، ساخت و نصب ساقه گنبد، کاشیکارى، آیینه کارى، سنگ کارى داخل حرم در کف و دیوارها و... توسط بهترین استاد کارهاى ایرانى انجام گرفت.در این طرحها ضمن برطرف شدن بسیارى از خسارتها، به فضاهاى موجود نیز اضافه شد و هم اکنون کار توسعه آنها ادامه دارد.
دیگر فعالیتهای عمده بازسازى عتبات عالیات در سامراء و حرم امامین عسکریین(ع) شامل مقاومسازى ساقههاى گنبد حرم مطهر و روا قها و صحنها و ساخت اسکلت گنبد بود.
پس از احیا و احداث گنبد شریف، کار طلاکارى و نصب خشت طلا انجام شد.ما براى جلوگیرى از اتفاقهایى که ممکن بود در زمان تردد براى طلاکاران بیفتد، یک کارگاه مجهز طلاکارى را در سامراء احداث کردیم.با راهاندازى کارگاه طلاکارى، آبکارى و تولید خشت خام در صحن مطهر، استادکاران در سامراء مستقر شدند.علاوه براین2پروژه بزرگ ساخت سرویسهای بهداشتی وپروژه تصفیه آب سپتیک نیز اجرا شد.
به طور خلاصه دیگر پروژههای اجرا شده و در دست اجرا عبارتند از طلاکاری مقرنس ایوان باب القبله، مرمت وآبکاری خشتهای قدیمی طلا درسینه ایوان باب القبله(زیرمقرنس باب الدخول)، ساخت 8در کوچک طلا در رواقهای باب المراد و باب الدخول، ساخت در سرداب مقدس، ساخت پنجره فولادی سرداب مقدس(مقابل قبور مطهر)، گریو کتیبه گنبد و نقش اسمای چهارده معصوم(دور بیرونی گنبد)که کارآبکاری آن مراحل پایانی خود را طی میکند و طرح طلاکاری ایوانهای باب المراد و باب الدخول که منتظر اعلام نظر رئیس دیوان وقف الشیعی عراق هستیم.
برای آخرین سوال بفرمایید که ضریح جدید چه زمانی نصب خواهد شد؟
امیدواریم در یکی از مناسبتهای نزدیک کار انتقال ضریح و نصب درها انجام گیرد.سعی میکنیم مراحل نصب ضریح امامین عسکریین (ع) را تا سالروز ولادت حضرت زهرا(س) یعنی تا پایان امسال داشته باشیم و از این پروژه رونمایی شود.
منبع: ستاد بازسازی عتاب عالیات