الگوی نظری امام خمینی در سیاست خارجی

به گزارش جماران ، این کتاب در سه فصل، نتیجه‌گیری و نیز بیان پیشنهادات در دو بُعد عملی و پژوهشیی، تنظیم و نگارش یافته است. چهارچوب مفهومی این پژوهش به‌صورت تلفیقی با بهره‌گیری از عناصر اصلی در هر یک نظریات هنجاری و انتقادی سیاست خارجی به‌صورت الگوی انتقادی هنجارگرا یا الگوی «هنجاری - ارزشی و انتقادی» مورد استفاده محقق قرار گرفته که برای این منظور در بخش تعریف مفاهیم، تعریفی از کلیدواژگان مورد استفاده همچون مفهوم هنجار، رهایی، سیاست خارجی و رهیافت غیر بنیادی روابط بین‌الملل ارائه شده است.

فصل نخست، به ارائه چهارچوب مفهومی الگوی سیاست خارجی انتقادی هنجارگرای روابط بین‌الملل و سیاست خارجی اختصاص دارد. برای این منظور، قبل از هر چیز بحثی نظری در خصوص امکان کاربست نظریات سیاست جهانی در تحلیل سیاست خارجی بازیگران نظام بین‌الملل (دولت‌ها) مورد اشاره قرار گرفته است و پس از تأیید فرضیه این دیدگاه، برای تدوین چهارچوب نظری تحقیق پیش رو، در وهله نخست، به مبانی نظری هر یک از رویکردهای سه‌گانه تحقیق ‌- نظریات انتقادی، هنجاری و نظریه سیاسی امام  همچون مباحث معرفت‌شناسی، روش‌شناسی، هستیشناسی و انسان‌شناسی، الگوی بازیگر، منطق اقدام و همچنین مفهوم کانونی سیاست خارجی اشاره و در گام دوم، با بهره‌گیری از عناصر کلیدی و مشترک نظریات مورد اشاره، چهارچوب مفهومی این پژوهش در قالب الگوی «سیاست خارجی انتقادی هنجارگرا» استخراج شده است.

فصل دوم، به بررسی نظریه سیاست خارجی امام  اختصاص یافته است. در ابتدا به محدودیت‌های نظری تحلیل سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران از قبیل ماهیت نظریه‌های روابط بین‌الملل، ماهیت انقلابی و همچنین ماهیت اسلامی نظام سیاسی اشاره شده و در ادامه به ارائه و استخراج الگوی هنجاری - ارزشی و انتقادی سیاست خارجی امام  با تکیه ‌بر مباحثی چون مبانی نظری، مدل بازیگر، منطق اقدام و مفهوم سیاست خارجی پرداخته شده است.

فصل سوم، بر مبانی الگوی سیاست خارجی انتقادی هنجارگرا، به بررسی مقایسه‌ای رویکرد عملی و نظری سیاست خارجی امام با نظریات هنجاری و انتقادی روابط بین‌الملل و نیز بازطراحی این الگو از منظر امام  اختصاص یافته است. لذا، بر اساس مدل مفهومی طراحی شده، به بررسی مقایسه‌ای هر یک از حوزه‌های نظری و عملی سیاست خارجی ذیل مفاهیم مورد اشاره در هر فصل همچون مبانی نظری، منطق اقدام، الگوی بازیگر و دال کانونی سیاست خارجی اشاره شده است.

بخش پایانی این تحقیق، به نتیجه‌گیری و ارائه پیشنهاد‌اتی در دو بعد نظری و عملی اختصاص یافته و در انتها نیز به منابع مورد استفاده در این پژوهش در دو بخش منابع فارسی و لاتین اشاره شده است.