نگاهی به حضور یک ساله محمدمهدی حیدریان در سازمان سینمایی

او یک روز پس از صدور حکمش مهم‌ترین اولویت کاری خود را اعلام یک برنامه منسجم پنج ساله در فاصله کوتاه ابتدای سال 97 عنوان کرده و گفته بود: در این برنامه حتما ستون اصلی، دست‌اندرکاران هستند. ضمن اینکه ایجاد ظرفیت برای آن‌ها و نیز تفویض مسئولیت به خودشان در برنامه است و بعد هم حمایت و نظارت بر عهده ما خواهد بود.»

حیدریان در شرایطی بر اعلام این برنامه تاکید داشته که اگر هم احیانا آماده شده باشد ،جزئیاتی از آن به طور رسمی رسانه‌ای نشده است. البته شنیده‌هایی غیررسمی حاکی از این بوده که این برنامه تدوین شده ولی خیلی با جریان سینما در دهه 90 هماهنگ نیست.

وی در همان ماه‌های ابتدایی کارش در گفت‌وگویی با ایسنا به یکی از مهم‌ترین چالش‌های حوزه سینما پرداخت که آن هم چیزی جز فیلم‌های توقیفی نبود. البته او و معاون ارزشیابی و نظارتش خیلی با استفاده از این واژه موافق نیستند و ترجیح می‌دهند لیست بلندبالای توقیفی‌های سینما، فیلم‌های "مشکل‌دار" خطاب قرار داده شود.

رییس سازمان سینمایی اردیبهشت‌ماه امسال با تاکید براینکه «هزینه اصلاح و اکران فیلمی که برای نمایش دادن مشکل دارد، کمتر از هزینه روانی و بایگانی کردن آن در سینما و نیز پرداختن و نپرداختن نقدی به آن است» از تشکیل یک کمیته برای بازبینی دوباره فیلم‌های مشکل‌دار خبر داده بود و گفته بود:‌ «بررسی‌ها با این نگاه انجام خواهد شد که اگر بخش‌هایی از فیلم با دوباره گرفته شدن، نمایش آن اثر را بلامانع کند همین سیاست را دنبال کنیم. ضمن اینکه اگر فیلمی هم باشد که اشکال‌اش خیلی کلی‌تر از این بحث‌هاست حتما اعلام می‌کنیم و آن را در برزخ نگه نمی‌داریم تا تکلیف‌اش روشن باشد.»

این وعده حیدریان عملی شد و یک کمیته که معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی هم در آن حضور داشت،‌ کار بررسی و بازبینی حدود 10 فیلم را آغاز کرد و نتیجه این شد که ابراهیم داروغه‌زاده اعلام کرد: از نظر شورای پروانه نمایش ما و همچنین خودم  فیلم های «خانه پدری»، «آشغال‌های دوست‌داشتنی» و «عصبانی نیستم» قابلیت نمایش دارند؛ سه فیلمی که در چند سال گذشته بیشترین بحث و پیگیری‌ها برای رفع توقیف و اکران عمومی آن‌ها وجود داشته اما با وجود اینکه در نهایت مجوز نمایش هر سه فیلم صادر شد هنوز هیچ کدام رنگ پرده سینما را ندیده‌اند.

درواقع باید گفت اگرچه به نظر می‌رسد کمیته پیگیری فیلم‌های مشکل‌دار به تکلیف خود عمل و وضعیت تعدادی از فیلم‌ها را مشخص کرد، اما تصمیم‌گیری‌ها به نحوی بوده که در عمل کمترین نتیجه بدست آمده است. در این میان «خانه پدری» پروانه نمایش گرفت اما فقط برای اکران در سینماهای گروه هنر و تجربه؛ و از نظر کیانوش عیاری (کارگردان) این شیوه اکران به معنای از سرباز کردن است چرا که تعداد سینماهای این گروه بسیار اندک است و او تا الان زیر بار چنین اکرانی نرفته است.

همچنین با وجود اینکه اعلام شد دو فیلم «عصبانی نیستم» و «آشغال‌های دوست‌داشتنی» هم مشکلی برای اکران ندارند چرا که اصلاحات لازم توسط کارگردان‌های آن‌ها انجام شده اما این دو فیلم هم هنوز به پرده سینماها نرسیده‌اند این در حالی است که تاریخ 29 آذر برای فیلم رضا درمیشیان اعلام شد و بعد ماجرا آنقدر کش پیدا کرد و دلایل متعدد برای تعویق اکران مطرح شد که در آخرین اظهارنظر عنوان شد نظر رییس سازمان سینمایی بر این است که از فیلم «عصبانی نیستم» باید پنج دقیقه دیگر هم حذف شود و این طور شد که این فیلم هم با داشتن پروانه نمایش هنوز اکران نشده است.

با این حال در میان این فیلم‌هایی که رفع توقیف شدند به همراه «پارادایس» علی عطشانی و «خانه دختر» شهرام شاه‌حسینی، فقط «خانه دختر» اکران شد که آن هم با تغییراتی روی پرده رفت که بیشتر تماشاگرانی که فیلم را در جشنواره فجر دیده بودند از نامفهموم بودن آن گله‌مند و معترض شدند.

در نهایت درباره وضعیت فیلم‌های توقیفی در دوران یک ساله مدیریت محمدمهدی حیدریان شاید اشاره به همین نکته بس باشد که از یک سو شرایط برای اکران این فیلم‌ها به دلایلی که بخشی از آن‌ها به نظر پشت پرده است و علنی هم نمی‌شود، نامعلوم است اما از آن سو وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی (سید عباس صالحی) تاکید دارد که رقم فیلم‌های اکران عمومی نشده باید به حداقل یا صفر برسد.

البته به نظر می‌رسد تعداد فیلم‌های مشکل‌دار از این پس در میان فیلم‌های تولیدی جدید کمتر خواهد شد چرا که در صدور مجوزهایی که بخشی از نتایج آن را در جشنواره فجر امسال هم شاهد بودیم، روندی در پیش گرفته شده که کمتر فیلمی برای نمایش به مشکل بخورد. هرچند پس از جشنواره شنیده می‌شود ملاحظاتی برای برخی فیلم‌ها در زمان اکران عمومی‌شان لحاظ خواهد شد.

اعمال برخی تغییرات در جشنواره سی‌و فیلم فجر، مدرسه ملی سینما، تغییرات و جابجایی‌ها در پست‌های مدیریتی مختلف سازمان و زیرمجموعه‌اش از دیگر دستاوردهای حضور یک ساله حیدریان در این سازمان بوده که نسبت به اتفاقات دیگر بیشتر رسانه‌ای شده و اگرچه در کنار این موارد، تلاش شده شرایطی هم برای گفت‌وگوی مستقیم نمایندگان اصناف سینمایی با وزیر فرهنگ فراهم شود که این خود از جمله اتفاقات مثبت می‌تواند ارزیابی شود، اما با این حال وضعیت مبهم فیلم‌های مجوزدار و مشکل‌دار و نیز وضعیت اکران عمومی فیلم‌های سینمایی که در هفته‌های گذشته حاشیه‌های زیادی را به همراه داشته و تکلیف اکران نوروزی را تحت تاثیر قرارد داده و از همه مهم تر بحران امنیت شغلی یک روند نوسانی را در بررسی عملکرد این مدیر سینمایی نشان می‌دهد.