رزاق کریمی: ساخت این فیلم برای من یک اتفاق خوب بود/ حمایت حاج حسن آقا خمینی بسیار مفید بود

به گزارش جی پلاس، مصطفی رزاق کریمی در این نشست گفت: ساخت این فیلم برای من یک اتفاق خوب بود. من در سال‌های گذشته پرتره‌های مختلفی را کار کردم اما این یک کار پیچیده بود که باید برایش کارهای تحقیقاتی مختلفی انجام می‌شد. من معتقد بودم که بعد از اتمام تحقیق، می‌شود به این نتیجه رسید که می‌توان فیلم را ساخت یا خیر. درواقع در پایان تحقیقات هم بود که به نتیجه رسیدیم و همه همدل بودند که این کار را انجام دهیم. این فیلم سیاهی‌لشکر و بزن و بکوب نداشت و فیلم خلوتی بود.

در ادامه غلامعلی اصغریان (تهیه کننده) گفت: به نظر می‌رسید که این بانو که فیلم درباره ایشان ساخته می‌شد؛ حق بزرگی بر گردن انقلاب و مردم دارد و بیش از شصت سال از عمرش را با رهبری انقلاب اسلامی همراهی داشته است. در میان ایرانی‌ها این بحث فراوان گفته شده است که پشت سر هر مرد موفقی یک زن صبور و مقاوم است و طبیعی بود درمورد امام (ره) هم این شرایط وجود داشت. ما در طول ساخت این فیلم حضور و رنج‌کشیدن ایشان را شاهد بودیم. زندگی بانویی که بیش از نود سال عمر کرد و با شناخت شانه به شانه امام، پیش آمد طبیعتا راحت نیست که بتوانیم در مدتی کوتاه نمایش دهیم اما الگویی‌ست برای جوانانی که می‌خواهند به این شیوه زندگی کنند.

صبا ندایی (سازنده موسیقی متن فیلم) نیز گفت: خوشحالم که در کنار آقای رزاق کریمی که به خوبی موسیقی را می‌شناسند، کار کردم و این افتخار بزرگیست که بعد از همکاری‌های‌شان با آقای پژمان در کنارشان بودم.

زهرا نبی پور (پژوهشگر) در ادامه گفت: آقای رزاق کریمی معتقد نبودند که باید شخصیت را سانسور کنیم. فیلم کامل است و آنچه باید گفته می شد همه کامل منعکس شد. البته بخش‌هایی بود که خانوادگی بود و در پژوهش وجود داشت اما در فیلم نیامد.

مصطفی رزاق کریمی در این بخش از نشست گفت: این فیلم با تحقیق شروع شد و این مرحله یک سال و دو ماه طول کشید. ما احساس کردیم که از نظر حرفه‌ای، خیلی مستقیم باید حرکت کنیم و بدانیم که موضوع فیلم شخصیت خانم است. آنچه مهم بود؛ با همراهی قوی تهیه کننده توانستیم اسناد و مدارکی جمع‌آوری کردیم تا مخاطبمان با شواهد رو به رو شود. در نیمه دوم تحقیق ما اسناد و مدارک را تکمیل کردیم و وقتی این تحقیقات بررسی شد، حمایت حاج حسن آقای خمینی بسیار مفید بود. در سناریو و تحقیق عنوان‌هایی بود که به آن خط قرمز می‌گویند. ما خط‌قرمزی نداشتیم و صرفا حریم نهانخانه امام (ره) را حفظ کردیم. خیلی به وضوح مشکلات را با حاج حسن آقا مطرح کردیم که در نهایت دیدیم نقطه‌نظرهای ایشان هم درست است. به عقیده ما فیلم مسیر خوبی را رفته هرچند که مشکلات و مسائل خاص خودش را داشت اما باید کنار می‌آمدیم تا فیلم مسیر خودش را برود و پیش برود. در ایران خیلی مد است که می‌گویند خط قرمز اما به نظر من ناگفته‌هایی وجود دارد که حریم خانم و امام است. طبیعتا آنقدر هم زیاد است که در یک فیلم نمی‌گنجد. واقعا موضوعی نبود که به ما بگویند درباره آن حرف نزنید.

اما تهیه کننده این مستند در ادامه برنامه، اظهار داشت: ما قرار داریم تا این فیلم اکران عمومی داشته باشد و بعد از جشنواره برای اکران آن اقدام کنیم. من نظرم این است که این فیلم با استقبال مردمی روبه رو خواهد شد و روایت صادقانه یک زندگی است که بدون سانسور اتفاق افتاده است. ما تمامی واژه‌هایی که در این فیلم استفاده کردیم مستند است و قطعا می‌تواند باعث آموزش جوانانی شود که دنبال سبک زندگی ایمانی و اسلامی هستند.

رزاق کریمی در ادامه اظهار داشت: ما در مستند واژه مهمی داریم که می‌گوید باید پیدا کنیم؛ مستند چه مسیری را می‌خواهد برود. من با مستندهایی که شبیه هم شده‌اند، مشکل دارم. این مستند حرف خانم را می‌زند. شاید تا به حال در سینمای مستند اتفاق این چنین نیفتاده است که یک زن هشتاد دقیقه قصه خودش را بگوید. زیبایی مستند در تناقض‌ها تعریف می‌شود. ما به هیچ کسی نگفتیم نوشته‌های خانم چه می‌شود. ما گفتیم با ما درد و دل کنید و مصاحبه نکنید. این فیلم از زبان منسوبین درجه یک خانم است. نریشن که نوشته‌های خانم است قرار نبود با فیلم یکی شود برای همین میان صحبت‌های منسوبین درجه یک و نریتور تناقض‌هایی هم وجود داشت. ما به کلیشه سینمای مستند که مسطح جلو برود و نگرانی ایجاد نکند مواجه شدیم. این یکی از ویژگی‌های مهم فیلم است.

در ادامه برنامه کریمی‌راد - فیلمنامه نویس این مستند، اظهار کرد: در قالب فیلم مستند ما نمی‌توانیم هماهنگی قبلی با کسانی که مصاحبه می‌کنیم داشته باشیم. در بحث متن ما مطرح می‌کردیم که ما داریم با هم صحبت می‌کنیم تا یک فضای بازی میان‌مان ایجاد شود. ما در نریشن سعی کردیم از نگاه خانم به موضوعات نگاه کنیم و این هم بر اساس متونی بود که از ایشان باقی مانده و حرف‌هایی که اقوام درجه یک زدند و البته بخشی از صدایی بود که در فیلم شنیدید. ما سعی کردیم شخصیت محکم خانم را حفظ کنیم گرچه در حال گفتن خاطره هستند.

نبی پور (پژوهشگر) گفت: دستنوشته‌های خانم منبع اصلی ما برای ساخت نریشن بود. محتوا چیزی نیست که ما در آن دخالتی کرده باشیم اما ظریف کاری‌های نگارشی بود که در آنجا وارد شدیم. من همواره طنزهایی را در نامه نگاری‌هایشان می‌دیدم. نریشن به طور کامل درد و دل‌ها و حرف‌های خانم است که در قالب کتاب خدیجه دیگر چاپ شده است.

رزاق کریمی گفت: ما سراغ نوه‌های امام و خانم رفتیم. حسین آقا فرزند آقا مصطفی هم بودند. ما اجازه دادیم هرکس که دوست دارد به صورت داوطلبانه بیاید. برخی علاقه‌ای نداشتند که جلوی دوربین بیایند یا مشغله داشتند اما سراغ همه رفتیم. ما از حضور همه استقبال کردیم.

صبا ندایی در این نشست گفت: آقای رزاق کریمی از کارگردان‌هایی هستند که در مورد موسیقی بسیار دقیق هستند و از همان ابتدا سراغ موسیقی آمدند. در پروسه این فیلم تصمیمی که با آقای رزاق‌کریمی گرفتیم این بود که موسیقی جزو یکی از شخصیت‌های فیلم باشد. این موسیقی دو رسالت داشت که اول فضا سازی بود و رسالت دوم گفتن بیم‌های و تلخی‌ها و شیرینی‌ها بود. این فیلم در جشنواره سینماحقیقت هم کاندیدا موسیقی متن شد.

مصطفی رزاق‌کریمی در این نشست گفت: انتخاب دوربین‌های لول تصمیم مهم کارگردانی بود. ما در تحقیق تصمیم گرفتیم که سه دوربین داشته باشیم و رها شدن دوربین سوم خیلی مهم بود که در در آخر عملی شد. من اصرار داشتم یک دوربین خلوتگاه را نشان دهد که زمانی آنجاها شلوغ بود اما الان هیچکس نیست. دوربینی هم که خود امام داشتند؛ یک تصویر سیاه و سفید از بالا است. این دوربین از بالا برای نشان دادن خلوتی لازم بود.

رزاق کریمی در ادامه گفت: برای مستقل بودن شخصیت همسر امام تاکیدی وجود ندارد. مشخص است که ایشان از قبل ازدواج مستقل بودند و تا بعد از رحلت امام هم وجود داشت. من می‌شنیدم که هرکس پیش امام (ره) می‌رود، ذوب می‌شود. این خانم زندگی یک خانواده را مدیریت کرد و امام هم عاشق همین استقلال و قدرت شده بود. این بحث استقلال بیشتر سفسطه کردن است و مشخص است که خانم شخصیت مستقل خودش را داشته.