سالهاست که نام سریال «سلمان فارسی» از زبان مدیران مختلف سیما شنیده میشود تا شاید بتوانند با نوید ساخت یک سریال الف ویژه، مخاطب را به آینده تلویزیون در حوزه آثار نمایشی امیدوار کنند.
به گزارش جی پلاس، بیش از ۱۵ سال از نگارش «سلمان فارسی» میگذرد، اما هنوز این سریال به مرحلهی تولید نرسیده است؛ این در حالی است که از مدتی پیش نام این سریال به عنوان پروژه الف ویژه مرتب از سوی مدیران سیما اعلام میشود تا مخاطب را به آینده روشن تلویزیون امیدوار کنند. اما این امید واهی نه تنها مخاطب را خسته کرده، بلکه امان را هم سید داوود میرباقری گرفته است.
چندی پیش قائم مقام مرکز سیما فیلم باز هم از سریالهای «سلمان فارسی» و «حضرت موسی(ع)» به عنوان پروژههای الف ویژه سیما یاد کرد و نوید تولید این سریالها را داد؛ اما پس از چند روز داوود میرباقری روبهروی محمدرضا شهیدیفر در برنامه «چهل چراغ» نشست و از خستگیهایی گفت که در این مدت کمتر از آن سخن به میان آورده بود.
میرباقری که کارگردانی آثاری چون «معصومیت از دست رفته»، «مسافر ری» و «امام علی(ع)» را در کارنامه کاری خود دارد، با گله از مسوولان فرهنگی و همچنین نیروهای متدین و مذهبی درباره قصور در تولید آثار فاخر و اثرگذار بر روح جامعه، گفت: چقدر باید به خاطر «سلمان» به روح و زندگیم زخم بخورد؟ این زخمها زمانی اجر دارد که نتیجه داشته باشد. من ۱۵ سال پیش «سلمان» را نوشتهام و آماده است، دیگه خسته شدهام از این نوع کار کردن؛ یعنی شما سالها زحمت میکشی، پدر خود را درمیآوری ولی آخر، کار با آنچه که فکر میکردی تفاوت دارد و موضعگیریها، کمبود امکانات و یک تغییر مدیریت این همه لطمه به کار وارد میکند. «سلمان» را اینگونه نخواهم ساخت. سلمان را همانطوری میسازم که فکر کردم؛ همانطوری میسازم که نوشتم.
او سریال «سلمان فارسی» را پروژهای جهانی دانست و با انتقاد از فهم برخی از مدیران از مساله بودجه، آن را عاملی بر عدم تولید آثاری همچون «سلمان فارسی» برشمرد.
میتوان گفت که طرح سریال «سلمان فارسی» در سال ۸۱ عنوان و پیشنهاد ساخت آن دو سال پیش از تولید سریال «مختارنامه» از سوی داوود میرباقری مطرح شده بود، اما به دلایلی مدیران سیما در آن دوره شرایط ساخت این سریال را مهیا نمیدانستند و پیشنهاد ساخت سریال «نهضت توابین» را با میرباقری مطرح کردند؛ که در نهایت پس از تحقیقات میرباقری، پیشنهاد تولید سریال «مختارنامه» مورد تایید مدیران قرار گرفت و این پروژه ساخته شد. در ادامه این روند سال ۹۰، تقریباً یک سال پس از پایان تصویربرداری سریال «مختارنامه»، داوود میرباقری اعلام کرد که» طرح و تحقیق سریال سلمان فارسی نوشته شده و متن آن نیز آماده است.«
عزتالله ضرغامی، مدیر اسبق سازمان صداوسیما نیز سال ۹۰ در مراسم تجلیل از عوامل سریال «مختارنامه» درباره ساخت سریالهای تاریخی آتی که در دستور کار سازمان صداوسیما قرار دارد، پروژه بعدی معاونت سیما را سریال «سلمان فارسی» برشمرد و توضیح داد: این موضوع به دلیل ظرفیتها و قابلیتهای خوبی که دارد، میتواند یکی از ماندگارترین کارهای تاریخی رسانه ملی باشد. خوشبختانه متن تا حد زیاد تنظیم و نوشته شده است. داوود میرباقری از سالهای قبل روی این متن کار کرده و آمادگی دارد. امیدواریم بتوانیم مقدمات کار را فراهم کنیم و بعد این که اعتبارات و شرایط لازم فراهم شد، این پروژه را آغاز کنیم.
اما سال بعد ضرغامی در مراسم افتتاح رسمی شبکههای «سلامت» و «تماشا» با اشاره به مسالهی کمبود بودجه در صداوسیما یادآور شد که «در حال حاضر یک سری کارهای بزرگ همچون پروژهی «سلمان فارسی» که پروژه بسیار مهمی است و در واقع پروژهی راهبردی محسوب میشود، متوقف شده و هنوز من اجازه کلید خوردن ندادم، چرا که این کار اعتبار بالایی میخواهد.»
بهمن ماه سال ۹۲ بود که داوود میرباقری از ادامهی طراحی و آمادهسازی سناریوی سریال «سلمان فارسی» خبر داد و گفت «روند تولید پروژه سلمان فارسی در حوزهی سناریو ادامه دارد و همچنان در حال آمادهسازی سناریو هستیم». او در پاسخ به این پرسش که آیا مشکلات مالی تلویزیون بر روند تولید پروژه «سلمان فارسی» اثرگذار خواهد بود؟ گفت «من از این مسائل اطلاعی ندارم.»
این درحالی است که چند ماه بعد، کارگردان «مختارنامه» درباره سرنوشت سریال «سلمان فارسی» گفت: منتظر فرصت هستیم تا تلویزیون کمی وضعش بهتر شود و شرایط مالیاش بهبود یابد. سریال «سلمان فارسی» آمادهی تولید است و فقط به تأمین اعتبار نیاز دارد، هرچه زودتر اعتبارش فراهم شود، میتوانیم کار تولید این سریال تاریخی را شروع کنیم.
در این میان دو سال پس از وعده عزتالله ضرغامی برای آغاز پروژه «سلمان فارسی»، محمدرضا معصومزادگان (رییس وقت مرکز سیمافیلم در سال ۹۳) از ساخت دکورهای سریال «سلمان فارسی» در شهر اصفهان خبر داد و گفت: در حال حاضر رایزنیهایی را با همکاری استانداری اصفهان انجام دادهایم تا بتوانیم یک شهرک سینمایی را برای سریال «سلمان فارسی» بسازیم. در حال حاضر داوود میرباقری به همراه تیم نویسندگان کار تحقیق و نگارش را انجام میدهند و با پایان یافتن کار میرباقری در حوزه نمایش خانگی، بیشتر بر روی این پروژه تمرکز خواهد کرد.
سال ۹۴ نیز با وعدههای مدیران برای ساخت سریال «سلمان فارسی» پشت سر گذاشته شد. محمودرضا تخشید (مدیر کل امور نمایش سیما) و امین صدیقی (مدیر کل امور نمایش سیما) در آن دوره از آمادهسازی این سریال خبر دادند. در همان سال علیاصغر پورمحمدی، معاون سیمای وقت درباره علت کم شدن پروژههای الف ویژه تلویزیون نیز توضیح داد: مشکل اساسی سازمان صداوسیما، بودجه است. ما در حال حاضر هیچ بودجهای برای ساخت سریالهای الف ویژه نداریم و به دنبال مشارکت بودیم و هستیم تا از بخشهای خصوصی مشارکت بگیریم؛ به عنوان مثال سریال «حضرت موسی (ع)» از جمله پروژههای الف ویژهای است که آماده کلید خوردن است اما فعلا نمیتوانیم کاری انجام بدهیم. سریال «سلمان فارسی» از دیگر پروژههای الف ویژه سازمان است که آماده تولید است اما ما به دنبال یک حامی مالی برایش هستیم به دلیل اینکه بودجه نداریم.
همچنین پورمحمدی که در نخستین سفر استانی تیم مدیران شبکههای سراسری به اصفهان سفر کرده بود، یادآوری کرد که در یک دوره اصفهانیها آمادگی خود را برای ساخت سریال «سلمان فارسی» اعلام کرده بودند و افزود: در حال حاضر فیلمنامه این سریال نوشته شده و آماده اجرایی شدن است؛ در صورت تمایل میتوان این سریال را در زادگاه سلمان فارسی یعنی اصفهان تولید کرد.
اما سال ۹۶ نیز با روی کار آمدن عبدالعلی علیعسکری به عنوان رییس سازمان صداوسیما، مرتضی میرباقری (معاون سیما) در نشست اعلام برنامههای نوروزی سال ۹۶ درباره وعده ساخت سریالهای الف ویژه که در بدو ورود وی اتفاق افتاد اما عملا این وعده تاکنون محقق نشده است، اظهار کرد: تصویب یک سریال، راهاندازی آن و انتخاب لوکیش برای آن بسیار زمانبر است. ما در ابتدای ورودمان برای اینکه این سریالها راه بیفتند، اطلاعرسانی کردیم، اما راه افتادن این سریالها نزدیک به هشت ماه زمان میبرد؛ چراکه بازیگرانی که در این سریالها هستند باید قرارداد چند ساله با ما و سازندگان سریال داشته باشند.
او دربارهی ساخت سریال «سلمان فارسی» و بازگشت میرباقری به تلویزیون توضیح داد: میرباقری در حال حاضر در حال نهایی کردن سریال «سلمان فارسی» است. او یکی از سرمایههای بزرگ ما است و کارهایی نظیر «مختارنامه» هم در دوره مدیریت قبلی بنده طراحی و ساخته شده است.
اما فارغ از خواست مدیران ارشد صداوسیما برای ساخت سریالی دهانپرکن مانند سلمان فارسی، اینکه بضاعت حال حاضر تلویزیون تا چه اندازه اجازهی تحقق چنین امری را میدهد، پرسشی است که نگاهی هر چند گذرا به آنتن سیما در ایام سال و به ویژه مناسبتی مذهبی مانند محرم، به آن پاسخ میدهد. مگر اینکه صداوسیما بخواهد نیروها و توان خود در تمام بخشها را معطوف به تولید پروژهای کند که بعدها در رزومه کاری مدیران وقتش ثبت شود و البته مخاطبی که مدتهاست چشم انتظار خبر ساخت پروژهای تاریخی در صداوسیمای خودش است را هم راضی نگه دارد.