سال ۹۶ وارد ششمین ماه سال شده است و آمار و ارقام روی کاغذ از فروش قابل قبول سینمای ایران در ۵ ماه نخست سال حکایت دارد اما این میزان رشد تنها به میزان فروش فیلمها مربوط میشود و میانگین تعداد مخاطب نسبت به سال گذشته کاهش نامحسوسی داشته است.
به گزارش جی پلاس، روزنامه ایران نوشت: آمار فروش از رکوردشکنی در سینما خبر میدهد و حدود یک ماه مانده به نیمه سال دو فیلم دنباله دار «گشت ارشاد» و «نهنگ عنبر» رکورد پرفروشهای تاریخ سینما را شکستهاند، اما سینمای ایران در اکران ٩۶ نتوانسته است به اندازه زمان مشابه سال ٩۵، موفق ظاهر شود.
طبق جدول آمار فروش، فیلمهای اکران شده در 5 ماه نخست سال تا اینجا چیزی حدود 91 میلیارد و 100 میلیون تومان به چرخه اقتصادی سینمای ایران افزوده است. این مبلغ در مقایسه با سال گذشته به ظاهر سه میلیارد تومان افزایش یافته است اما بخشی از این افزایش قیمت، مرهون بالا رفتن قیمت بلیت در سینماهای کشور است.
مجید مسچی مدیرعامل مؤسسه سینما شهر از افزایش سه و نیم درصدی فروش فیلمها در 5 ماه اول سال خبر میدهد؛ فروشی که با کاهش 6 و نیم درصدی مخاطب همراه بوده است. او در این باره میگوید: «در 5 ماه نخست سال 95 فروش سینماها 87 میلیارد و 900 میلیون تومان بود که این آمار در 5 ماه نخست سال 96 به 91 میلیارد و 100 میلیون تومان رسید و بر این اساس فروش 3 و نیم درصد افزایش داشته است.»
مسچی تعداد مخاطبان 5 ماه نخست سال 96 را 11 میلیون و 600 هزار نفر عنوان میکند در حالی که در مدت زمان مشابه در سال 95، 12 میلیون و 400 هزار نفر به سالنهای سینما آمدهاند. او در توضیحات تکمیلی درباره آمار ارائه شده میافزاید: «این آمار بر اساس تاریخ فروش فیلمها از ابتدای نوروز یعنی اول فروردین محاسبه شده است و اگر فروش فیلمها را بر مبنای اکران نوروزی حساب کنیم آمار فروش بیش از این خواهد شد چرا که فروش برخی فیلمها از نیمه اسفند 95 آغاز شده اما در آمار ارائه شده فروش اسفندماه محاسبه نشده است.»
حذف تبلیغات ماهوارهای، افزایش قیمت بلیت و برگزاری انتخابات ریاست جمهوری عواملی است که به گفته مدیرعامل مؤسسه سینما شهر بر آمار مخاطبان سینما تأثیر گذاشته است. مسچی درباره تأثیر فضای انتخابات بر میزان فروش سینماها میگوید: «در اردیبهشت ماه، فروش فیلمها به مدت سه هفته تحت تأثیر فضای انتخابات ریاست جمهوری بخصوص در روزهای برگزاری مناظرات بود. در شرایطی که در 4 ماه از سال 96 افزایش فروش داشتیم اما سینماها در اردیبهشت ماه کاهش فروش را تجربه کردند.»
اگر چه عوامل مختلفی همچون کیفیت فیلمها، شرایط اجتماعی و اقتصادی در استقبال مخاطبان از سینما تأثیر دارد اما کارشناسان سینما مهمترین عامل تأثیرگذار در کاهش مخاطب در سال 95 را حذف تیزرهای تبلیغاتی فیلمهای سینمایی از شبکههای ماهوارهای میدانند. امسال با تمام حسننیتی که تلویزیون برای پخش تیزرهای فیلمهای سینمایی از خود نشان داد اما همانطور که پیشبینی میشد حذف شبکههای ماهوارهای از تبلیغات فیلمهای سینمایی و نداشتن بیننده تلویزیون، تأثیرش را بر فضای تبلیغاتی فیلمها گذاشت و سینمای ایران که در سه سال گذشته نشان داد میتواند جایی برای سینما در سبد فرهنگی خانوار باز کند با کاهش مخاطب رو به رو شد.
طبق آمار، بعد از سال ۹۲ که سینمای ایران مخاطب ۸ میلیون نفری را در سراسر کشور تجربه کرد با استقرار دولت یازدهم، سینما در سال ۹۳ با افزایش 4 میلیون نفری همراه بود و تعداد مخاطبان سینما به ۱۲ میلیون نفر افزایش پیدا کرد. در سال ۹۴ نیز رشد قابل توجه آمار مخاطبان تکرار شد و سینما توانست مخاطب خود را به ۱۴ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر افزایش دهد اما در سال ۹۵ اتفاق غیرمنتظرهای رخ داد و میزان مخاطب نزدیک به ۲۳ میلیون ثبت شد.
نکته قابل توجه در مقایسه آمار ضرورت تناسب معیارهای سنجش از جمله محدوده زمانی است. اگر چه هنوز تا پایان سال و رسیدن به آمار دقیق و درست برای سنجش سالانه حدود 7 ماه باقی مانده است اما همانطور که پیش از این اعلام شد تعداد مخاطبان 5 ماه نخست سال 96 در مقایسه با مدت زمان مشابه سال قبل با حدود شش و نیم درصد کاهش مواجه شده است. ایجاد فضای تبلیغاتی مناسب برای فیلمها و همچنین چینش مناسب ترکیب اکران میتواند تا پایان سال این کاهش مخاطب را از رسیدن به مرز آمار نگرانکننده بازدارد. غلامرضا موسوی تهیهکننده سینما نیز در مقایسه آمار مخاطب 5 ماه نخست امسال نسبت به وضعیت مشابه سال گذشته بر جای خالی فضای تبلیغاتی شکل گرفته برای سینمای ایران تأکید میکند و در پاسخ به این سؤال که با توجه به ترکیب فیلمهای در نوبت اکران و در حال ساخت آیا میتوان امید داشت شاخصهای فروش و تعداد مخاطب سینمای ایران در سال ۹۶ همانند سه سال گذشته سیرصعودی داشته باشد، میگوید: «برنامهریزیهایی در حال انجام است که 6 ماهه دوم به لحاظ اکران، 6 ماهه موفقی برای سینما باشد اما بدون برنامهریزی و بر اساس فیلمهای موجود بعید میدانم شاهد چنین اتفاقی باشیم. شاید نتوانیم تجربه موفق سال 95 را تکرار کنیم اما شورای صنفی نمایش تلاش میکند با اضافه کردن فیلمهای در حال تولید به چرخه نمایش، آمار مخاطبان سینما در 6 ماهه دوم سال روند صعودی بگیرد.»