فیلم‌های کیارستمی برای خودش عذاب الیم بود!

در ابتدای این مراسم فیلمی از سیف‌الله صمدیان درباره کیارستمی برای حاضران پخش شد.

پس از نمایش فیلم، صمدیان پشت تریبون قرار گرفت و اظهار کرد: من تا یک ماه خودم را دور نگه داشتم و سر خاک کیارستمی نرفتم. تا اینکه فرزندش تماس گرفت و خواست به احترام و اعتبار خواسته‌های آن سوی مرز این فیلم برای بزرگداشت او در ونیز ساخته شود. امیدوارم بیش از اینکه غمگین شده باشید، به زندگی در عصر آدم‌هایی چون او اگر افتخار هم نمی‌کنید، از این بابت خوشحال باشید.

او افزود: به نظر من ملت ایران جدا از ذهنیت‌های سیاسی و عقیدتی و مذهبی و در حالی که از چندین جهت مورد هجوم بوده، مدیون کیارستمی است. او به تنهایی بدون اینکه شعار بدهد یا به گروهی وابسته باشد، راه خود را رفت.

دبیر جشن تصویر سال همچنین گفت: امروز بچه‌های تصویر سال کسی که ۱۴ سال کنارشان بود را ندارند. کیارستمی آن روزها عکس خود را که در حراجی‌ها و آکشن‌ها به قیمت بالا فروش می‌رفت، در قطع کوچک در کنار عکس‌های عکاسان تصویر قرار می‌داد که من این اواخر گفتم دیگر این کار را نکند، چون برای آداب خرید و فروش عکس و اقتصاد هنر خوب نیست.

تماشای فیلم‌های کیارستمی برایش عذاب الیم بود!

در بخش دیگری از این مراسم محمود کلاری، فیلمبردار، که سابقه همکاری با کیارستمی را در کارنامه دارد، گفت: چهاردهمین جشن تصویر سال را به صمدیان رفیق ۴۰ ساله‌ام تبریک می‌گویم و نمی‌توانم احساسم را درباره فیلمی که ساخته ابراز نکنم. عمیقا ابراز خوشحالی و غرور می‌کنم و چندین بار این فیلم را در داخل و خارج از کشور دیده‌ام. این کار قابل توجه برای اینکه با کیارستمی آشنا شویم بهترین دریچه است.

او افزود: خیلی سخت است که یکی مثل من درباره کیارستمی حرف بزند. من یا هرکس دیگر هر چه بگوییم، چیزی به منزلت و اعتبار و جایگاه او اضافه نمی‌کنیم. شرایطی که برای همراهی او پیش آمد این موقعیت فراهم شد که از زبان او چیزهایی بشنویم و از نگاه او به پیرامونش دریافت‌هایی پیدا کنیم. چه بسا این مسیر بتواند روزنه کوچکی باز کند به جهان بسیار ویژه و متفاوت یک هنرمند بزرگ مثل عباس کیارستمی.

او به بیان خاطراتی از کار با کیارستمی پرداخت و اظهار کرد: کیارستمی فیلمسازی بود که در جریان ساخت فیلم به دنبال پاسخ برای سوال‌های ذهنی‌اش بود. پاسخ‌هایی که خودش می‌دانست چه مفاهیمی را با خود می‌آورد و چه شکل و شمایلی را می‌سازد ‌و همین‌ها او را کیارستمی کرد.

کلاری ادامه داد: کیارستمی می‌گفت «برای من عذاب الیم است که فیلم‌های خودم را تماشا کنم. از دیدن فیلم‌هایم به شدت آسیب می‌بینم، وقتی آن‌ها را مونتاژ می‌کنم، فکر می‌کنم که واقعا من این را ساخته‌ام؟ وقتی در کن "زیر درختان زیتون" نمایش داده می‌شد و مجبور به حضور در سالن بودم، بلند بلند سرفه می‌کردم که حواس تماشاچی را پرت کنم.»

هفت چنار قلب خانه هنرمندان است

در بخش دیگری از این مراسم مجید رجبی معمار - مدیرعامل خانه هنرمندان - گفت: من درباره کیارستمی صحبت نمی‌کنم، چون از عهده من برنمی‌آید. هنگام درگذشت او در کره‌جنوبی بودم و برای من جالب بود که در هر ملاقاتی ابراز ارادت و تسلیت داشتند از اینکه ما یک هنرمند جهانی را از دست داده‌ایم. سال گذشته از او خواهش کرده بودیم هنگام حضور در ایران تغییراتی در چیدمان هفت چنار خانه هنرمندان که یادگاری اوست اعمال کند و او قبول کرده بود که در این یادگاری عجیب را که قلب خانه هنرمندان است، تغییراتی بدهد، اما فرصت نشد. البته این کار قرار است با کمک و همراهی فرزندانش انجام شود.

او ادامه داد: قرار است طبقه بالای خانه هنرمندان به نام کیارستمی ثبت شود و هر از چند گاهی اثری از او را در اینجا داشته باشیم. همچنین پیشنهاد شد به دلیل تولد و مرگ او در فصل تابستان، گالری تابستان خانه به نام ایشان شود، اما چون خانه هنرمندان گالری‌های چهار فصل دارد، مترصد فرصتی هستیم که جای مناسبی در شان کیارستمی را به نام او کنیم.

خلقیات و منش کیارستمی می‌تواند سرمشق باشد

محمد سریر - آهنگساز و عضو شورای عالی خانه هنرمندان - نیز در این مراسم گفت: سال اول که به دبیرستان رفتم، بزرگانی چون کیارستمی، آغداشلو و علی‌اکبر صادقی نیز بودند و برنامه‌های هنری مدرسه را با هم اجرا می‌کردیم. پس از آن فرصت معاشرت کمتر پیش می‌آمد.

او افزود: بعدها شاهد حضور عمیق او در حوزه هنر و سینما بودم. خلقیات و منش و سکوت او برای من خیلی جالب بود. این مملکت خیلی بیشتر می‌توانست از او استفاده کند. امیدوارم نه تنها آثار او، بلکه خلقیات و منش کیارستمی هم سرمشق و خط فکری برای جامعه فرهنگی و هنری باشد.

ما هنوز کیارستمی را نمی‌شناسیم

سپس رضا کیانیان برای رونمایی از پوستر جشنواره جهانی فیلم فجر که عکسی از کیارستمی است روی سن آمد و گفت: ما هنوز کیارستمی را نمی‌شناسیم و شناخت او سال‌ها طول می‌کشد. اگر خارجی‌ها اینقدر درباره او حرف نمی‌زدند، ما هم حرف نمی‌زدیم. امیدوارم همه آن‌هایی که به او بد و بیراه گفتند بدانند که چقدر اشتباه کردند و چقدر باید او را دوست داشته باشند.

او افزود: قرار بر این بود که پوستر جشنواره جهانی فجر هر سال به یکی از شخصیت‌های سینمای ایران اختصاص داشته باشد. سال اول متعلق به استاد انتظامی و فیلم «گاو» بود و امسال یکی از آثار کیارستمی. پوستر این دوره یکی از عکس‌های کیارستمی است.

کیانیان همچنین بیان کرد: البته پوستر دیگری برای بخش ویژه بزرگداشت کیارستمی در جشنواره جهانی فیلم فجر در نظر گرفته شده است. این بخش با عنوان «خانه دوست اینجاست» برگزار می‌شود.

صمدیان نیز درباره این بخش از جشنواره گفت: آثار هنرمندان داخلی و خارجی درباره کیارستمی به همراه بخشی از آثار خود او در طبقه هفتم پردیس چارسو نمایش داده خواهد شد.

همچنین عصر یکم اسفندماه نمایشگاه چهاردهمین جشن تصویر سال در گالری‌های خانه هنرمندان افتتاح شد. عکس‌های حادثه پلاسکو و رحلت آیت‌الله رفسنجانی از بخش‌های ویژه این نمایشگاه هستند.

چهاردهمین جشن تصویر سال از اول تا ۲۰ اسفندماه در خانه هنرمندان برگزار می‌شود.