درگذشتگان هنر ایران در سال سیاه کرونا +عکس و ویدئو

محمدعلی کشاورز

چنگیز جلیلوند

متولد آبان 1319 به گفته خودش (او یک بار تاریخ تولدش را 1316 اعلام کرد و در شناسنامه سال تولدش 1314 ثبت شده است) در دوم آذر 1399 به علت ابتلا به بیماری کرونا از دنیا رفت. حنجره طلایی دوبله ایران که سال‌ها صدای گرم و هنر دلپذیرش، تماشای فیلم‌های ایرانی و  خارجی را لذت‌بخش‌تر کرده بود، سال گذشته برای همیشه خاموش شد.

پرآوازه‌ترین گویندگی‌های جلیلوند در فیلم‌های سینمایی خارجی به‌جای مارلون براندو، پل نیومن، برت لنکستر، ماکسیمیلیان شل، ریچارد برتون، پیتر اوتول، یول براینر، کلینت ایستوود، دین مارتین، سیلوستر استالونه، لیام نیسون، جانی دپ و رابرت داونی جونیور و در فیلم‌های سینمایی ایرانی به‌جای محمدعلی فردین، ناصر ملک مطیعی، ایرج قادری و سعید راد بودند.

او در آثار زیر هم نقش‌آفرینی کرده است:

سینما

    آقای شانس

    آرشین مالالان

    دختر همسایه

    بندرگاه عشق

    فیتیله و ماه پیشونی

    قلاده‌های طلا

    قصه عشق پدرم

    این سیب هم برای تو

    ترمینال غرب

تلویزیون

   عبور از پاییز

    یلدا

    نوشدارو

    مسابقه ستاره بیست (داور)

    جادوی صدا (داور)

    معمای شاه

    هنر دوبله

خسرو سینایی

خسرو سینایی در ۲۹ دی ۱۳۱۹ در ساری زاده شد. پدر او سید نصیر سینایی پزشک و اصالتاً اهل اردستان و مادرش میمنت آهنین از خانواده‌ای تهرانی بود. خسرو سینایی پس از مهاجرت به تهران، در سال ۱۳۳۷ از دبیرستان البرز دیپلم گرفت. پس از آن به اتریش سفر کرد و از سال ۱۹۵۹ تا ۱۹۶۳ به تحصیل در رشتهٔ معماری در دانشکده فنی وین پرداخت. او همزمان به تحصیل آهنگسازی در دانشگاه موسیقی و هنرهای نمایشی وین پرداخت و پس از آن به تحصیل در رشتهٔ سینما مشغول شد و با دو درجهٔ ممتاز در کارگردانی و فیلمنامه‌نویسی در سال ۱۳۴۶ از دانشگاه موسیقی و هنرهای نمایشی وین فارغ‌التحصیل شد.

از آثار مهم این کارگردان فقید می‌توان به فیلم برنده سیمرغ "عروس آتش" و مستندهای "جزیره رنگین" درباره جزیره هرمز و "مرثیه گمشده" درباره مهاجرت هزاران لهستانی به ایران در سال‌های ۱۹۴۱ و ۱۹۴۲ اشاره کرد. مورد اخیر باعث دریافت نشان ویژه کشور لهستان توسط سینایی از سوی رئیس‌جمهور این کشور شد.

سینایی در 11 مرداد 1399 به علت ابتلا به کرونا دیده از جهان فروبست. پیکر او بدون تشریفات و مراسم خاصی در قطعه هنرمندان بهشت زهرا و در کنار مزار محمدعلی کشاورز به خاک سپرده شد.

کامبوزیا پرتوی

رکورددار دریافت سیمرغ بهترین فیلنامه از جشنواره فیلم فجر – برای فیلم‌های من ترانه ۱۵ سال دارم، کافه ترانزیت، فراری و کامیون – یکی دیگر از قربانیان ویروس پلید کووید-19 یا همان کروناست. او هنگام مرگ، 65 سال داشت.

کامبوزیا پرتوی برای ساخت فیلم ماهی جایزه بهترین فیلم جشنواره فیلم جیفونی ایتالیا و جایزه یونیسف از جشنواره فیلم برلین و جایزه بهترین فیلم جشنواره فیلم آدلاید استرالیا را به دست آورد.

پرتوی برای کارگردانی کافه ترانزیت جایزه جشنواره بین‌المللی فیلم مار دل پلاتا و جایزه فیپرشی جشنواره بین‌المللی فیلم داکا و همچنین سیمرغ بلورین بهترین فیلمنامه را از جشنواره فیلم فجر و تندیس زرین جشن خانه سینما را کسب کرد و نامزد هوگو طلایی جشنواره بین‌المللی فیلم شیکاگو، نامزد جایزه بالن طلایی جشنواره سه قاره در سال ۲۰۰۵ شد. وی همچنین برای کارگردانی این فیلم در بخش بهترین کارگردان کاندیدا شد.

او پیش تر جایزه بهترین فیلمنامه را برای فیلم من، ترانه ۱۵ سال دارم (رسول صدر عاملی) در سال ۱۳۸۰ از بیستمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم فجر دریافت کرد.

پرتوی برای سومین و چهارمین بار هم این جایزه را برای فیلمنامه فیلم‌های فراری (علیرضا داوودنژاد) و کامیون دریافت کرد.

او همچنین دو جایزه بهترین فیلمنامه از جشن خانه سینما را برای فیلم‌های قطعه ناتمام (مازیار میری) و کافه ترانزیت از آن خود کرد. او نویسنده سریال گل پامچال و نویسنده طرح اولیه فیلم گروهبان بوده‌است.

فیلم پرده در سال ۱۳۹۱ با کارگردانی مشترک او و جعفر پناهی ساخته شد. فیلمی متفاوت که خود او نقش اول آن را بازی کرد. پرتوی و پناهی به صورت مشترک برای این فیلم نامزد جایزه بهترین کارگردانی جشنواره فیلم آسیا پاسیفیک، نامزد جایزه بهترین فیلم به انتخاب مخاطبان جشنواره بین‌المللی فیلم شیکاگو، نامزد جایزه چشم‌انداز تازه جشنواره فیلم سیتخس و برنده جایزه خرس نقره‌ای در شصت و سومین جشنواره بین‌المللی فیلم برلین شدند و جایزه ویژه بهترین بازخورد جامعه منتقدان فیلم آنلاین را از آن خود کردند.

اکبر عالمی

اکبر عالِمی (زادهٔ ۱۳ تیر ۱۳۲۴ – درگذشتهٔ ۲۲ مهر ۱۳۹۹) مجری و کارشناس تلویزیون صدا و سیما، استاد دانشگاه تربیت مدرس و کارگردان اهل ایران بود که بیشتر آثار وی در ژانر مستند عرضه شده‌اند. وی فارغ‌التحصیل رشتهٔ سینما از دانشکده هنرهای دراماتیک و دارای دکترای سینما از انگلستان بود. اکبر عالمی همچنین از سال ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۶، عضو فرهنگستان هنر و فرهنگستان زبان و ادب فارسی بود.

اکبر عالمی اصالتاً دامغانی بود ولی به اقتضای کار دامپزشکی پدرش که به شهرهای گوناگون سفر می‌کرد، در سال ۱۳۲۴ در اهواز زاده شد. دو ساله بود که به محلهٔ معصوم‌زاده دامغان و زادگاه پدری‌اش بازگشت. اکبر عالمی به عشق سینما راهی تهران شد و رشته رادیو تلویزیون را در دانشکده هنرهای دراماتیک خواند و مدرک کارشناسی ارشد را در رشتهٔ سینما از دانشگاه تربیت مدرس گرفت. سپس مدرک دکترای سینما را از کشور انگلستان دریافت کرد و به ایران بازگشت.

اکبر عالمی ۱۰ مهرماه ۱۳۹۹ برای ساخت یک مستند راهی بیمارستانی شده بود که با وجود رعایت پروتکل‌های بهداشتی، او و سه همکار دیگرش به بیماری کرونا مبتلا شدند. او با بدتر شدن بیماری، در بیمارستان بستری شد و با دستگاه، تنفس می‌کرد. استاد اکبر عالمی بامداد ۲۲ مهر ۱۳۹۹در سن ۷۵ سالگی درگذشت.

پرویز پورحسینی

پرویز پورحسینی در ۳۱ مرداد ۱۳۲۰ در تهران زاده شد. در کودکی به‌واسطهٔ کارش در صحافی با کتاب و کتاب‌خوانی آشنا شد و به هنر و ادبیات گرایش پیدا کرد. او در ۱۲ سالگی پدرش را از دست داد و ناچار بود تا به سختی کار کند. پرویز پورحسینی در کنار کار، تحصیلش را هم در کلاس‌های شبانه ادامه داد. او از سال ۱۳۳۹ بازیگری را در کلاس‌های شبانهٔ اداره هنرهای دراماتیک آغاز کرد. پورحسینی در سال ۱۳۴۰ نمایش مرد گل بدهی را به کارگردانی حمید سمندریان در سازمان رادیو تلویزیون ملی ایران اجرا کرد.

پورحسینی در بین نقش‌آفرینی‌های ماندگارش دو کار ویژه دارد؛ "میثم تمار" در مختارنامه و "زکریای نبی" در مریم مقدس، قرار بود این فهرست یک مورد سوم هم داشته باشد اما کرونا این فرصت را از ما گرفت. امرالله احمدجو کارگردان سریال "روزی روزگاری" که این روزها به عنوان نویسنده و دستیار داود میرباقری، سریال "سلمان فارسی" را پیش می‌برند، به خبرگزاری تسنیم گفته بود که "پورحسینی جزو انتخاب‌های میرباقری برای سریال سلمان فارسی بود."

در ۲۴ آبان ۱۳۹۹ اعلام شد که پرویز پورحسینی مبتلا به ویروس کرونا شده و در بخش مراقبت‌های ویژه بیمارستان بستری است. وی پس از چند روز مبارزه با بیماری، در ۷ آذر ۱۳۹۹ در بیمارستان فیروزگر تهران، در سن ۷۹ سالگی درگذشت. پیکر پرویز پورحسینی، ۹ آذر ۱۳۹۹ در طبقهٔ بالایی آرامگاه همسرش ناهید ارسباران، در قطعهٔ هنرمندان بهشت زهرا به خاک سپرده شد.

سیروس گرجستانی

علی اکبر محمودزاده گرجستانی (۲۵ اسفند ۱۳۲۳ – ۱۲ تیر ۱۳۹۹) که با نام سیروس گرجستانی شناخته می‌شود، دارای مدرک درجه ۲ هنری از وزارت فرهنگ و هنر بود.

گرجستانی فعالیت در تئاتر را در سال ۱۳۴۹ و فعالیت در تلویزیون را در سال ۱۳۵۶ آغاز کرد و پس از آن به استخدام وزارت فرهنگ و هنر، و ارشاد کنونی درآمد. پس از انقلاب، او فعالیت سینمایی را با بازی در فیلم فریاد مجاهد در سال ۱۳۵۸ آغاز کرد. وی همچنین در عرصهٔ ورزش نیز فعال بوده و به مدت ۴ سال در کنار افرادی چون همایون بهزادی و ناصر ابراهیمی بازیکن تیم  فوتبال شاهین تهران بوده ‌است.

او در 47 فیلم سینمایی بازی کرد اما بیشتر به عنوان یک چهره تلویزیونی شناخته می‌شد، هرچند خودش از این بابت چندان راضی و خشنود نبود. سریال‌های امام‌علی، کیف انگلیسی، کلاه پهلوی، صاحبدلان، متهم گریخت، پشت کنکوری‌ها و کاکتوس از مهمترین نقش‌آفرینی‌های این بازیگر بود.

آخرین فعالیت هنری گرجستانی، بازی در سریال شرم به کارگردانی احمد کاوری بود که با فوت ناگهانی او ناتمام ماند و سیاوش طهمورث جایگزین وی شد. سیروس گرجستانی پنجشنبه ۱۲ تیر ۱۳۹۹ به‌علت سکته قلبی در بیمارستان لواسانی تهران درگذشت. پیکر او در ۱۴ تیر ۱۳۹۹ در قطعه هنرمندان بهشت زهرا به خاک سپرده شد.

ماهچهره خلیلی

خلیلی دارای مدرک کارشناسی ارشد معماری از دانشگاه آکسفورد انگلستان بود و یک دوره بازیگری را در «مدرسه متد» (Method School) واقع در لندن گذرانده بود. او نوه دختری پروین سلیمانی بود و بازیگری در تلویزیون را با سریال مختارنامه ساخته داود میرباقری، و بازی در سینما را با چشمان سیاه (۱۳۸۱) ساختهٔ ایرج قادری آغاز کرد.

ماه‌چهره خلیلی در ۱۷ مرداد ۱۳۹۹ بر اثر سرطان لوزالمعده در ۴۳ سالگی در لندن درگذشت. پیکر او در ۲۱ مرداد ۱۳۹۹ با حضور خانواده و دوستانش در آرامستان مسلمانان منطقه هِندون واقع در شمال غرب لندن به خاک سپرده شد.

صدیقه کیانفر

صدیقه کیانفر در سال ۱۳۱۱ در شهر آبادان زاده شد. کار در رادیو را از سال ۱۳۳۶ با گویندگی و اجرای نمایش در رادیو نفت آبادان تجربه کرد. پس از آن، بازی در سینما را با بحران، کاری از علی‌اصغر شادروان آغاز کرد. او در 24 فیلم سینمایی،‌ 59 مجموعه تلویزیونی و 7 تئاتر به ایفای نقش پرداخت.

صدیقه کیانفر در ۵ خرداد ۱۳۹۹ به علت ایست قلبی درگذشت.

علی انصاریان

14 تیر 1356 به دنیا آمد. او کار خود را در سال ۱۳۷۵ و با بازی در باشگاه فوتبال فجر شهید سپاسی شیراز آغاز کرد و در پرسپولیس به اوج رسید و سرانجام در سال ۱۳۹۰ از حرفهٔ فوتبال خداحافظی کرد ولی برای دور نشدن از این ورزش مدرسه فوتبالی برای بچه‌ها تأسیس کرد. علی انصاریان پس از فوتبال، در حرفه سرگرمی و تلویزیون فعال شد. او در بیش از ۱۰ فیلم و مجموعه تلویزیونی بازی و چند برنامه تلویزیونی اینترنتی را اجرا کرد. علی انصاریان همچنین در خرداد ۱۳۹۰ ترانه‌ای به نام «شدید» را به بازار موسیقی عرضه کرد. اما پس از آن خوانندگی را ادامه نداد. انصاریان در ۱۵ بهمن ۱۳۹۹ دو هفته پس از بستری شدن در بیمارستان فرهیختگان تهران و بر اثر ابتلا به بیماری کرونا درگذشت.

علی انصاریان در ۲۸ فیلم سینمایی، یک فیلم کوتاه و ده‌ها سریال تلویزیونی از جمله، سریال‌های نقطه‌چین و زیر آسمان شهر بازی کرد. او تهیه کنندگی سه فیلم کلاف، هدیه و حکم تیر را هم بر عهده داشته است.

در سال ۱۳۹۴، انصاریان بخاطر فیلم «سوختن» کاندیدای جایزه بهترین بازیگر نقش اول مرد در جشنواره فیلم یاس شد.

علی انصاریان در سال ۲۰۱۸ میلادی با بازی در فیلم کاپیتان امیر، در سی و ششمین جشنواره جهانی فیلم‌های ورزشی میلان حضور یافت.

او در سی و ششمین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران در سال ۱۳۹۸ با فیلم کوتاه قفل به عنوان بازیگر نقش اول مرد حاضر شد.

در سال ۲۰۲۰ میلادی، در جشنواره بین‌المللی فیلم بلک برد (Blackbird) آمریکا که در نیویورک برگزار شد، علی انصاریان نامزد دریافت جایزه بهترین بازیگر نقش مرد به خاطر بازی در فیلم کوتاه قفل شد.

او قرار بود در سی و نهمین جشنواره فیلم فجر به عنوان بازیگر در فیلم رمانتیسم عماد و طوبا شرکت کند که اجل، مهلتش نداد.

انصاریان در ساعت ۱۶:۱۵ عصر ۱۵ بهمن ۱۳۹۹در اثر ابتلا به ویروس کووید-۱۹ (کرونا) در بیمارستان فرهیختگان تهران درگذشت.

بر پایه گزارش صداوسیما، انتقال ویروس کرونا در برنامه تصویری اپلیکیشن پرسپولیس صورت گرفت که علی انصاریان همراه با مهرداد میناوند در آن شرکت کرده بودند و پروتکل‌های بهداشتی رعایت نشده بود. علاوه برنداشتن ماسک، حتی فاصله‌گذاری اجتماعی نیز مناسب نبود.

در روزهای پیش از درگذشت وی، وضعیت جسمانی انصاریان به شکلی امیدوارکننده تغییر کرده بود اما در ساعات آخر روز دوشنبه وضعیتش به شکلی شد که تیم پزشکی وی را به خواب مصنوعی برد.

انصاریان در ۱۶ بهمن ۱۳۹۹ بنابر خواسته خودش، در قطعه ۲۲۲ بهشت زهرای تهران در کنار پدرش، اسماعیل انصاریان به خاک سپرده شد. عموی وی، حجت الاسلام شیخ حسین انصاریان بر پیکرش نماز میت خواند. مراسم خاکسپاری او با حضور خانواده، جمعی از دوستان، هنرمندان و ورزشکاران برگزار شد.

همچنین بسیاری از ورزشکاران و هنرمندان دیگر نیز برای این حادثه اظهار تاسف کردند. این مساله در سی و نهمین دوره جشنواره فیلم فجر نیز بازتاب داشت در حالی که انصاریان با یک فیلم سینمایی در آن جشنواره حضور داشت.

علی انصاریان همیشه از علاقه به مادرش حرف می‌زد و به دلیل تنهایی مادر، در بسیاری از مواقع کنار او بود. انصاریان در آخرین حضورش در برنامه دربی گفته بود تا به حال عاشق نشده‌ است و دوست دارد روزی فرزندی داشته باشد. او در روز مادر درگذشت.

احمد پورمخبر

پور مخبر در محله گلوبندک در خانواده ای اهل تفرش بدنیا آمد. او همچنین عضو بازنشسته ارتش جمهوری اسلامی ایران بود. وی اولین بار در سال ۱۳۷۵ و در چند سکانس کوتاه برای مجید مجیدی و در فیلم بچه‌های آسمان جلوی دوربین رفت اما شهرت اصلی وی از دو سریال متهم گریخت (رمضان ۸۴) و ترش و شیرین (نوروز ۸۶) بود که کارگردانی هر دوی آنها بر عهده رضا عطاران بود.

احمد پورمخبر که مدتی به بیماری آلزایمر مبتلا شده بود، ۳۰ تیر ۱۳۹۹، در سن ۷۹ سالگی در کرج درگذشت. پیکر او روز ۳۱ تیر ۱۳۹۹ در سکوت خبری، به دلیل رعایت مسائل بهداشتی شیوع بیماری کرونا، در قطعه هنرمندان بهشت زهرای تهران به خاک سپرده شد.

او در 25 فیلم 5 مجموعه تلویزیونی بازی کرد. او یازدهمین جشنواره حافظ برای بازی در ترش و شیرین نامزد جایزه بهترین بازیگر مرد شده بود.