یکی از روزهای پایانی زمستان و منتهی به عید نوروز مهمان گروه تولید سریال نوروزی شبکه سه سیما به کارگردانی علیرضا نجف زاده بودیم.
به گزارش جی پلاس، شبکه سه سیما از معدود شبکه‌هایی است که هر سال به مناسب نوروز سریال طنز راهی آنتن می‌کند و این رسم را هنوز نگه داشته است. محمدحسین لطیفی به همراه علیرضا نجف زاده سریال نوروزی «زوج یا فرد» را برای نوروز کارگردانی کردند. هرچند بار بیشتر کارگردانی بر دوش نجف زاده بود اما لطیفی در بخش‌هایی به عنوان مشاور کارگردان در کنار گروه تولید حضور داشت.
** کلاهبرداری در اداره تعویض پلاک
قصه «زوج یا فرد» که قبل تر با نام‌های «مُر قانون» و یا «حوزه استحفاظی» شناخته شده بود، پیرامون زندگی «کمال شهری» مدیر ارشد وزارتخانه‌ای در تهران است، در کنار او شهین تسلیمی و شیدا خلیق مادر و دخترش زندگی می‌کنند و آفاق با بازی مرجانه گلچین پرستار مادر شهری است. فرهاد پولکی با بازی یوسف تیموری پسر آفاق و فرشید با بازی مهران غفوریان برادر وی است. غفوریان، آبدارچی اداره تعویض پلاک است و از مردمی که برای تعویض پلاک به آنجا می‌آیند کلاهبرداری می‌کند.
** سیاستمداری که مورد نقد قرار می‌گیرد/ اشاره به ژن خوب‌ها
از طرفی کمال شهری با بازی هدایت هاشمی که قبلا نگهبان اداره‌ای بوده، به یکباره مدیر ارشد یک وزارتخانه می‌شود و با ظاهر مثبتی که دارد، برای آشناهای خود پارتی بازی می‌کند. او خیلی دهن بین است و در حالیکه مدام می‌گوید باید قانون را رعایت کنیم، اما در رفتار طور دیگری است و به ژن خوب و آقازاده‌ها نیز اشاره‌هایی دارد.
** خانه‌هایی در مناطق مختلف تهران
هر کدام از محله‌های تهران چه در شمالی ترین نقطه و چه در جنوبی ترین نقطه شهر، خانه‌های قدیمی و نوساز را در کنار هم جا داده است. برای انتخاب لوکیشن‌های این سریال نیز همانطور که درقصه تقابل یک خانواده مرفه با خانواده‌ای از قشر متوسط نشان داده شده است، گروه تولید به دو خانه از دو قشر مختلف جامعه نیاز داشتند. برای همین خانه کمال شهری در منطقه دارآباد و خانه آفاق در خانه‌ای قدیمی در بلوار ارتش واقع شده است.
** قدیمی‌ترین بنا در این کوچه متعلق به خانه آفاق است
نمای بیرونی این خانه خیلی قدیمی است و این را می‌توان از نمای سیمانی که در طراحی خارجی آن استفاده شده است متوجه شد. در ورودی و همچنین دو پنجره بزرگ که کمی آن طرف‌تر از در واقع شده است، تلفیقی از شیشه و آهن توسی است. پرده‌های سفید توری از شیشه پنجره بیرون آمده است و در باد آخرین روزهای سال می‌پیچد. این خانه در بین خانه‌های کناری خود در این کوچه قدیمی‌ترین بنا را دارد.
** پشت بامی محافظت شده
خانه آفاق دو طبقه دارد، اما نیمی از طبقه دوم آن در پشت بام بنا شده است و این از نمای بیرونی که پنجره‌ها با فاصله کمی از پشت بام واقع شده‌اند، پیدا است. پشت بام با میله‌های توسی رنگ محافظت شده است. از طرفی یکی از پنجره‌ها در آشپزخانه و دیگری در سالن پذیرایی قرار دارد.
** جا به جایی ماشین یکی از بازیگران
در این سکانس باید یک خودرو دقایقی را جلوی در ورودی خانه توقف کند و از آنجایی که ماشین یکی از بازیگران دقیقا همانجا پارک شده است، با اعلام مسئولین صحنه باید جا به جا شود تا بتوانند سکانس مربوطه را مقابل دوربین ببرند. یکی از عوامل سوئیچ را از دست خانم بازیگر می‌گیرد و ماشین او را جا به جا می‌کند تا ماشینی که قرار است در صحنه باشد را جایگزین آن کند.
** مهام: انتخاب بازیگران سختی داشتیم/درباره هر چیزی صحبت کنیم، تذکر می‌دهند!
«مهران مهام» تهیه کننده سریال «زوج یا فرد» با اشاره به انتخاب بازیگران سریال «زوج یا فرد» گفت: خدا به من لطف داشت در شرایط سختی که پیش رویمان بود، توانستیم بازیگرانی که می‌خواهیم را انتخاب کنیم. همانطور که می‌دانید تعداد زیادی سریال طنز در شبکه نمایش خانگی و تلویزیون در حال ساخت هستند و به همین خاطر اغلب بازیگران طنز ما در این سریال‌ها مشغول به کارند و بر همین اساس ما حق انتخاب زیادی نداشتیم. اما با این حال بازیگرهایی که مدنظرمان بود را پیدا کردیم با آنها قرارداد بستیم.
وی درباره اینکه پرداختن به موضوعات جامعه در سریال‌های کمدی، دچار تذکر و سانسور می‌شود، افزود: ما درباره هر چیزی صحبت کنیم، تذکر می‌دهند، راجع به قوم، شغل، صنف و ... صحبت می‌کنیم به ما می‌گویند درباره اینها صحبت نکنید!
** دری چوبی با شیشه‌های لوزی شکل و رنگی
بعد از عبور از در ورودی که در کوچه واقع شده است، وارد محوطه خانه می‌شوید، سمت چپ با عبور از چند پله به زیرزمین می‌رسد. تعدادی از عوامل و بازیگران مشغول سرو نهار در زیرزمین هستند و صدای تمرین سکانس بعدی توسط مهران رجبی، مهران غفوریان و یوسف تیموری به گوش می‌رسد. دقیقا روبروی در ورودی، در اصلی خانه که تلفیقی از چوب با شیشه‌های لوزی شکل و رنگی است به چشم می‌خورد. آدم‌های زیادی به داخل خانه می‌روند و بیرون می‌آیند و تعداد زیادی کفش هم در جلوی در ورودی قرار دارد.
** اتاق فرهاد پولکی، با تجهیزاتی مختصر
وقتی از در چوبی با شیشه‌های رنگی عبور می‌کنید وارد یک راهرو می‌شوید که در انتها به اتاقی می‌رسد. اینجا اتاق فرهاد پولکی پسر آفاق است. دو صندلی و یک میز، تخت آهنی دو طبقه و یک کمد آنطرف‌تر از وسایلی است که در این اتاق دیده می‌شود. زمانیکه از اتاق فرهاد خارج می‌شوید در سمت چپ به سالن پذیرایی می‌خورید که یک کرسی در گوشه‌ای از آن قرار داده‌اند و دور تا دورش را با پشتی‌های قرمز پُر کرده‌اند.
** تیموری: گروه‌های خوب کمدی‌ساز را از دست دادیم
«یوسف تیموری» بازیگر نقش رضا پولکی در این سریال درباره اینکه چرا سریال‌های کمدی تلویزیونی روند نزولی را در پیش گرفته‌اند، نیز گفت: موافقم، یکسری بازیگرهای ما که از سال ۷۰ و برنامه «ساعت خوش» در حوزه طنز کارشان را شروع کردند ویژگی‌هایی داشتند و با یکدیگر به خوبی هماهنگ شدند. اما در این سالهای اخیر به خاطر عدم بودجه مورد نیاز توسط تلویزیون اغلب این دوستان که خود فرزند تلویزیون بودند را از دست دادیم.
این بازیگر در ادامه افزود: من اصلا نمی‌گویم که جوان‌ترها نباید کار کنند بلکه معتقدم باید به بازیگران جدید میدان داد، اما بهتر بود همان گروه‌هایی مثل ساعت خوش و گروه مجید صالحی که هر کدام کارهای موفق بیشماری را برای تلویزیون ساختن، هنوز هم در تلویزیون سریال می‌ساختند. این افراد با یکدیگر خیلی خوب هماهنگ شده بودند و بامزگی آنها مقابل دوربین هم به چشم مخاطب می‌آمد.
** رنگ آمیزی خانه با رنگ سبز
روبرو آشپزخانه است و در کنار آشپزخانه یک دست مبلمان قرار دارد. تمام دیوارهای این خانه سبز کمرنگ است و به هر طرف که نگاه می‌کنید چند تابلوی نقاشی و یا کوبلن دوزی شده به چشم می‌خورد. یکی از مسئولین صحنه روی نردبانی قرمز رفته و برای نورپردازی بهتر تلاش می‌کند.
** طاقچه‌ای خاطره‌ساز
روبروی آشپزخانه و در بخش کناری سالن پذیرایی، طاقچه‌ای قدیمی خودنمایی می‌کند. رنگ این طاقچه تلفیقی از سبز، صورتی و کرم قهوه‌ای است. روی این طاقچه که خاطره خانه مادربزرگ‌ها را برای نسل جدید تداعی می‌کند، یک پارچه مخمل قهوه‌ای پهن کردند و قاب نقاشی شده با طرح گل درست وسط این طاقچه است. دو طرف قاب دو گلاب پاش سبز و جلوی قاب، قرآنی روی رحل قرار دارد. قسمت پایینی این طاقچه نیز چند ظروف زیبا و قیمتی چیده شده است.
** نجف‌زاده: نمی‌توانستیم نسبت به مسائل اقتصادی بی‌تفاوت باشیم
«علیرضا نجف‌زاده» کارگردان سریال «زوج یا فرد» نیز درباره هدف از تولید این سریال نوروزی گفت: هدف ما این است که کاری شاد، مفرح و سرشار از حالِ خوب برای مخاطبان بسازیم. طبیعتا وقتی می‌خواهید کاری اجتماعی بسازید که چنین ویژگی‌هایی را باشد، نمی‌توانید نسبت به سیاست، مسائل اقتصادی و فرهنگی بی‌تفاوت باشید و مسائل سیاسی، اقتصادی و ... ما در اجتماع مان تاثیر می‌گذارد.
این کارگردان درباره حضور محمدحسین لطیفی در این سریال به عنوان مشاوره کارگردان نیز گفت: در این کار به عنوان مشاوره در خدمت آقای لطیفی بودیم و تا مقطعی از حضورشان استفاه می‌کردیم و از آن به بعد که درگیر برنامه خودشان (هفت) شدند، در مواقع لازم از وی مشورت می‌گیریم. من سالها شاگرد آقای لطیفی بودم و معتقدم که او جزو افرادی است که کارگردان‌های جوانی را به این حرفه معرفی کرده است. بهرام بهرامیان، برزو نیک نژاد از این دسته هستند. امیدوارم دیگر عزیزان پیشکسوت همین روحیه حمایتگر را داشته باشند و از دستیارهایشان بیشتر حمایت کنند.
** پوستر کمال شهری در میان وسایل اتاق
در انتهای بخش دیگری از این سالن، دو اتاق به چشم می‌خورد که داخل آن شبیه به انباری وسایل صحنه است. لا به لای این وسایل پوستر بزرگی با عکس کمال شهری دیده می‌شود که گویای ادامه داستان این سریال طنز است. با اینکه خانه قدیمی است اما آشپزخانه آن به سبک اُپن ساخته شده است، یخچالی سبز، میز چهار نفره و تمامی وسایلی که در آشپزخانه مورد نیاز است از قدیمی‌ترین نوع خود انتخاب شده است که با نوع زندگی اهالی خانه همخوانی داشته باشد.
تا زمان شروع تصویربرداری برسد، هدایت هاشمی که از زیر زمین و سرو نهار آمده به زیر کرسی رفته و استراحت می‌کند. کارگردان چند بار تکرار می‌کند تا نور نرفته سکانس بعدی را بگیریم و همه عوامل در تدارک سکانس بعدی تا قبل از غروب آفتاب هستند.
** تمرین دیالوگ‌ها در راه پله
مهران رجبی با مهران غفوریان همانطور که از پله‌های زیرزمین به سمت بالا می‌آیند، دیالوگ‌هایشان را با هم تمرین می‌کنند. رجبی اصرار می‌کند بگو خواهرت بیاد دم در و از آن طرف غفوریان می‌گوید: کاری داری به من بگو. مسئولین صحنه در حال تدارک و جاسازی ریل دوربین در کوچه و مقابل در هستند. کارگردان پشت مونیتور قرار می‌گیرد و با اعلام او تمرین اصلی شروع می‌شود. بازیگر نقش فرشید در داخل خانه در را می‌بندد و رجبی بیرون در می‌ایستد و زنگ در را به صدا در می‌آورد. چند بار این سکانس تمرین و در نهایت تصویربرداری می‌شود.
** غفوریان: برای موفقیت سریال‌های طنز باید به روز باشیم
«مهران غفوریان» بازیگر این سریال درباره اینکه چه تمهیدی باید صورت بگیرد تا تلویزیون به دوران طلایی خود در ساخت آثار طنز برگردد، گفت: ما باید در وهله اول به روز باشیم و در گام‌های بعدی تلاش بیشتری برای موفقیت این سبک آثار به کار بریم.
وی ادامه داد: در این سریال نقش فرشید را بازی می‌کنم که برادر آفاق است و در یک اداره تعویض پلاک خودرو کار می‌کند. شرایطی برای او بوجود می‌آید که با این ماجراها دست به گریبان می‌شود.
** بازیگران روی پشت بام
هدایت هاشمی برای بازی در سکانس بعدی از خانه خارج می‌شود و با هدایت کارگردان تمرین‌ها را شروع می‌کنند. نجف‌زاده سوار بر خودرویی می‌شود و نوع سوار و پیاده شدنی که در این سکانس لازم دارد را به هاشمی یادآوری می‌کند.
قبل از اینکه سکانس بعدی مقابل دوربین برود، بازیگران حاضر به سالن پذیرایی خانه آفاق رفته و دور هم روی مبل‌ها می‌نشینند و هر کدام با متن‌هایی که در دست دارند، تمرین‌هایشان را از سر می‌گیرند. برای تصویربرداری سکانس بعدی مهران رجبی و مهران غفوریان به پشت بام رفته‌اند و روی یک فرش به حالت خوابیده قرار گرفته تا سکانس مورد نظر را تصویربرداری کنند. غفوریان شوخی‌هایی با عوامل صحنه می‌کند و از آنها با تلفن همراه خود عکس می‌گیرد. کمی طول می‌کشد که جای درست بازیگران تعیین شود و بعد تصویربرداری آغاز می‌شود.
تاریکی هوا کم کم نمایان می‌شود و گروه صحنه ریل دوربین، مونیتور کارگردان و سایر وسایل را جمع کرده و آن را به داخل خانه منتقل می‌کنند. قرار است از الان تا ۱۲ شب سکانس‌های داخلی ضبط شود و برای اینکه عوامل نیاز به استراحت دارند، تصویربرداری به فردا موکول شود.
سریال «زوج یا فرد» به کارگردانی علیرضا نجف زاده و تهیه کنندگی مهران مهام هر شب از شبکه سه سیما پخش می‌شود. در این سریال مرجانه گلچین، هدایت هاشمی، مهران غفوریان، یوسف تیموری، مهران رجبی، ناهید مسلمی، شیدا خلیق و ... به ایفای نقش می‌پردازند.
