«امام و حوزه»، «استقلال سیاسی و اقتصادی حوزه‌های علمیه»، «حوزه مطلوب در نگاه امام خمینی(س)»، «جایگاه مرجعیت در دیدگاه امام خمینی(س)»، «دغدغه‌ها و نگرانی‌های امام خمینی(س) درباره حوزه»، «استقلال حوزه‌ها»، «صراط مستقیم روحانیت و راه‌های انحرافی پیش روی آن» و «آیت‌الله خمینی چگونه با امام خمینی(س) ملقب شد؟» از جمله مطالب شماره 104 نشریه حضور است.
شماره 104 نشریه حضور به مناسبت یکصدمین سالروز تأسیس حوزه علمیه قم، با آثار و گفتارهایی از حضرات آیات و حجج اسلام محمدعلی گرامی، سید مصطفی محقق داماد، محمدرضا رحمت، سید هادی خامنه‌ای، مجید انصاری، محمد سروش محلاتی، محسن غرویان، سید رضا اکرمی، سید مجتبی نورمفیدی و علی کمساری به نقش امام خمینی(س) در حوزه و «حوزه در عصر امام خمینی(س)» پرداخته است.
به گزارش جماران، این نشریه که با صاحب امتیازی مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س) منتشر می‌شود و صاحب امتیاز آن حجت‌الاسلام و المسلمین علی کمساری است، شورای سیاستگذاری آن را احمد مسجد جامعی، محمدعلی خسروی، محمد عبداللهیان، محمدرضا حشمتی، امین عارف‌نیا، حسن پویا و علی‌اصغر میرشکاری تشکیل می‌دهند.
در دیباچه شماره 104 نشریه حضور در خصوص «وظیفه حمایت از نظام برای روحانیون» آمده است:«حجت بر روحانیون و بر خطبا و بر گویندگان، بر ائمه جماعت و همه قشرهای روحانی از طرف خدا، تمام است. شما در زمان محمدرضا و رضا عذر داشتید که ما چه بکنیم؟ ما که با دست خالی نمی‌توانیم به جنگ مسلحانه اینها برویم. مردم هم که به ما گوش نمی‌دهند که ما حرف بزنیم.
حرف‌ها را هم نمی‌گذارند گفته بشود. اینها عذرهایی بود که در آن وقت بود، لکن امروز این عذر هست؟ پیش خدا پذیرفته است؟ امروز گویندگان، نویسندگان، علما، در هر جا که هستند، پذیرفته است از آنها که این انقلاب اسلامی به اینجا که رسیده، دیگر ما بیطرف باشیم، کنار برویم؟
... امروز دو قدرت بسیار بزرگ در مقابل ایستاده است که آن وقت از اینها این قدرها خبری نبود. امروز در مقابل این نهضت، در مقابل این انقلاب، تمام قدرت‌های بزرگ عالم که شامل همه قدرت‌های وابسته است – و ما قدرت وابسته‌ای که وابستگی نداشته باشد، الآن در دنیا نداریم یا بسیار کم است – اینها همه در مقابل این جنبش و این انقلاب – انقلاب الهی – ایستاده‌اند تا اینکه از حرکت این و از موج این جلوگیری کنند و خودش [را] هم در همین جا خفه کنند».
اولین مقاله این شماره نشریه حضور نیز مطلبی به قلم حجت‌الاسلام و المسلمین علی کمساری، رئیس مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س)، با عنوان «امام و حوزه» است که در این مطلب آمده است: «حضرت امام به عنوان اسوه روحانیت اصیل و راستین، ضمن آنکه خود درک جامع و روشنی از نقش و رسالت روحانی به عنوان پاسدار، مفسر، مروج و مدافع دیانت داشت به درستی دریافته بود که جریان کلی روحانیت شیعه به عنوان رکن رکین اسلام و حاملان و مروجین شریعت در طول تاریخ، رسالت طاقت‌فرسا و بعضا خونبار خویش را عهده‌دار بوده است و طی یکی – دو قرن اخیر نیز به عنوان اصلی‌ترین سنگر مقاومت در مقابل هجوم گسترده و همه جانبه استعمار و بیگانه‌پرستان از ارض و عرض و عزت و ارزش‌های دینی و فرهنگ اسلامی سرسختانه دفاع نموده است؛ و بر اساس چنین اعتقادی بود که با تکیه بر نقاط قوت و ظرفیت‌های شگرف این نهاد، در هدایت و بسیج توده مردم مسلمان، و نیز از طریق تمیز و تفکیک بین جریان اصیل با نمودها و نمونه‌های انحرافی آن، توانست نقش عظیم خود را در فرآیند هدایت و پیشبرد انقلاب اسلامی ایفا نماید. به یمن همین فرآیند بود که امام، احیاگر سنتی شد که در آن، روحانیت جایگاه حقیقی خود را بازیافت و اکنون در شرایطی که به برکت اندیشه و عمل آن بزرگمرد، چنین جایگاهی حاصل آمده است، هشدارها و تذکرهای مستمر ایشان در جهت تحکیم و تثبیت دستاورها و رفع موانع و کاستی‌های ناشی از قرن‌ها فاصله روحانیت با ایفای نقش حقیقی خود، اهمیت مضاعفی خواهد داشت که همه مدافعان اسلام ناب، باید این مجموعه مواضع روشنگرانه را فراروی خویش قرار دهند تا آفات نسیان، غرور و هوای نفس و رسوب حاصل از تبلیغات ویرانگر و اندیشه‌سوز استعمارگران توأم با توطئه‌های رنگارنگ بیگانگان زخم خورده از نشاط و بالندگی روحانیت، نتواند شکوفایی و ثمردهی این شجره طیبه را مانع گردد».
یکی دیگر از مطالب این شماره از نشریه حضور گفت‌وگویی با موضوع «استقلال سیاسی و اقتصادی حوزه‌های علمیه» با حجت‌الاسلام و المسلمین مجید انصاری است که در این مطلب آمده است:«ما نمی‌توانیم با این بهانه که ورود روحانیون به قدرت موجب می‌شود که نهاد روحانیت از استقلال خارج بشود و اثرگذاری خود را در نظارت بر حکومت و در دفاع از مردم از دست می‌دهد، روحانیت را از عرصه خارج کنیم. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی نظریه ولایت فقیه که برگرفته از متن اسلام است توسط امام مطرح شد و در قانون اساسی ما هم آمده است. بر اساس ادله محکم و متقنی که امام ارائه کردند ولایت فقیه یک امر دینی و شرعی است البته با همان تعریفی که امام از ولایت فقیه داشتند.
بر اساس این تعریف انتظاراتی که از ولی فقیه می‌رود همان انتظاراتی است که از ولایت امام معصوم داریم با همان ویژگی‌ها و خصوصیات. اگر انحرافی از آن ویژگی‌ها و خصوصیات پیش بیاید به همان اندازه از ولایت فقیه فاصله خواهیم داشت. بنابراین سخن من دفاع از همه عملکردهای بیرونی نیست بلکه دفاع از نظریه است. لازمه این نظریه این است که در رأس حکومت اسلامی یک مجتهد فقیه حضور داشته باشد. پس ناگزیر ورود به قدرت شده است.
در عین حال من معتقدم که در عرصه‌های حکومتی که حضور روحانیون ضروری نیست بهتر است غیر روحانیون وارد شوند. مثلا در امور اجرایی مانند وزرای کابینه یا استانداران غیر روحانی باشند بسیار بهتر است و نظر امام هم این بود. به همین دلیل امام با رئیس جمهور شدن روحانیون در اوایل انقلاب مخالف بود. زمانی امام به این موضوع رضایت دادند که احساس کردند به بهانه عدم ورود روحانیت به عرصه مسئولیت‌های اجتماعی به اساس انقلاب آسیب وارد می‌شود و از باب اضطرار ایشان بحث رئیس جمهور شدن روحانیون را پذیرفتند».
«حوزه مطلوب در نگاه امام خمینی(س)»، «جایگاه مرجعیت در دیدگاه امام خمینی(س)»، «دغدغه‌ها و نگرانی‌های امام خمینی(س) درباره حوزه»، «استقلال حوزه‌ها»، «صراط مستقیم روحانیت و راه‌های انحرافی پیش روی آن» و «آیت‌الله خمینی چگونه با امام خمینی(س) ملقب شد؟» از جمله دیگر مطالب شماره 104 نشریه حضور است.
