پل خان که سال‌هاست کاربری خودرا از دست داده یکی از بناهای صفوی در شهرستان مرودشت است که قدمتش به دوره صفوی برمی گردد، برروی رودخانه کر قرار دارد و با اینکه قسمت های عمده آن فرو ریخته اما از نظر معماری یکی از ارزشمندترین و زیبا ترین بنای ملی استان به شمار می رود.
این پل در زمان حکومت شاه عباس صفوی در سال 1021 هجری قمری و به دستور امام قلی خان فرزند ا...وردی خان حاکم فارس ساخته و به نام خان نیز معروف شد. طول این پل تاریخی به 115 متر و عرض آن به 5/5 متر می رسد و از سنگ و ساروج ساخته شده و دارای 13 دهانه طاقی است.
این پل تا قبل از دهه 40 تنها راه ارتباطی شیراز- اصفهان بود که با ساخت پل فلزی در نزدیکی آن، عبور و مرور از روی آن متوقف شد.
پل خان در سال 1351 به شماره 929 در فهرست ملی به ثبت رسیده است و بارها نیز مورد مرمت قرار گرفت اما طبق نظر کارشناسان در حال حاضر نزدیک به 70 درصد از این اثر تاریخی تخریب شده است و باید تدابیر جدی تری برای حفاظت و مرمت و حتی بازسازی آن اندیشیده شود.
این بنای ملی طی 7 سال اخیر مرمت نشده و از سویی هم همچنان در وضعیت ثبات قرار دارد و آسیب بیشتری هم ندیده است اما آنطور که فعالین حوزه میراث فرهنگی تاکید دارند چنانچه این پل تاریخی مرمت و بهسازی و مقاوم سازی نشود به زودی تخریب کامل خواهد شد چرا که پایه های آن سست شده است. اما بهمن مردانی رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان مرودشت معتقد است پایه های این پل مقاوم و در ضخره قرار دارد و تنها نمای ظاهری آن دچار آسیب شده که با مرمت این مورد هم حل می شود.
وی با اشاره به مرمت های متعددی که سال های قبل برروی این پل تاریخی انجام شده، گفت: طبق برآوردهای صورت گرفته، مرمت کامل این بنای ارزشمند به یک تا یک ونیم میلیارد تومان نیاز دارد.
به گفته وی، دو سال گذشته قسمت هایی از 2 دهانه این پل که به شدت آسیب دیده بود مورد مرمت و استحکام بخشی قرار گرفت اما امسال پرونده مرمتی این اثر ملی گشوده نشد.
مردانی تاکید کرد: طبق برنامه ریزی های به عمل آمده، مرمت پل خان در اولویت پروژه های مرمتی سال آینده است و امیدواریم با جذب اعتبارات مناسب، این سازه تاریخی را هرچه سریع تر مرمت کنیم.
رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان مرودشت افزود: مرمت این بنای تاریخی با مصالح بومی و طبق استانداردها انجام می شود.
وی در ادامه اضافه کرد: در حال حااضر این بنای صفوی دارای طرح جامع مرمتی است و به محض تامین اعتبارات لازم پرونده مرمتی این بنا گشوده خواهد شد.
مردانی برلزوم مرمت و ساماندهی این پل 400 ساله تاکید کرد و افزود: این بنا به زودی مرمت خواهد شد و هم اکنون نیز مراقبت های اصولی و اولیه در بنا صورت گرفته است و جای نگرانی نیست چرا که وضعیت سازه تثبیت شده است.
46
