کنار درب خانه برروی یک تابلو رنگ و رو رفته، نام خانه و تاریخ ثبت ملی آن درج شده. وارد که می شویم دنیایی از تاریخ گذشته جلو چشم هایمان رژه می رود. شاید اگر سازنده خانه صدرجهرمی می دانست زمانی می رسد که خانه ای که او با هزار امید و با استفاده از هنر دست بسیاری از معماران و هنرمندان ساخته، در معرض تخریب قرار می گیرد، دیگر این قدر برروی ساخت آن با استفاده از بهترین هنرمندان شهر گل و بلبل تاکید نمی کرد. خانه ای که به همراه تعدادی از خانه های تاریخی و میراثی بافت تاریخی شهر هر لحظه بیم آن می رود که آنها نیز به سرنوشت چند خانه میراثی دیگر که در این محل تخریب شده، دچار شوند؛ نکته ای که در بازدید رئیس شورای شهر و جمعی از اعضای شورای شهر شیراز از خانه های تاریخی، توسط تعدادی از ساکنان این محل بر آن تاکید شد.
صاحب خانه صدرجهرمی- یکی از خانه های تاریخی در معرض تخریب- در این رابطه گفت: مدت هاست که آب، برق و گاز خانه قطع شده و در معرض ویرانی است، اما شهرداری به ما اجازه تعمیر و جلوگیری از تخریب بیشتر را نمی دهد؛ نه اجازه فروش داریم و نه تعمیر.
وی افزود: تاکنون هیچ کدام از مسئولان برای رفع مشکلات بافت تاریخی هیچ کاری انجام نداده اند.
هادی شهدوست شهردار منطقه 8 بافت تاریخی و فرهنگی شیراز هم گفت: از 4 تا 5 سال قبل به ما اعلام شد چون طرح توسعه حرم در حال اجراست باید از حرم نیز استعلام درباره ساخت وساز در این محدوده دریافت شود.
صاحب یکی از خانه های تاریخی که در واقع بخش اندرونی خانه معروف به «حسنی اردکانی» است نیز در این رابطه گفت: برای خرید این خانه که دارای معماری منحصربه فردی است مسئولین مربوطه به ما پیشنهاد متری یک میلیون تومان را کردند که خیلی قیمت پایینی است و با این مقدار پول نمی توانیم در جای دیگری خانه ای برای خودمان خریداری کنیم.
یکی از سرمایه گذاران بافت تاریخی و فرهنگی شهر شیراز که به گفته خودش تاکنون 30 خانه را به همراه شرکایش خریده و 10 مورد از آنها را نیز بازسازی کرده، در این رابطه اظهار کرد: برای تملک و تخریب خانه ها ابتدا مسئولین آنها را اولویت بندی می کنند و با توجه به اینکه اکثر خانه ها مربوط به ورثه است، در مرحله اول، خدمات عمومی مانند آب، برق و گاز خانه ها قطع می شود و اطراف خانه را نیز تخریب می کنند و سپس نامه ای برای ورثه می فرستند که باید ظرف مدت یک هفته برای تعیین تکلیف اقدام نمایند وگرنه مورد به دادگاه می رود و بعد می گویند که طبق دستور العمل، آنها خانه ها را متری 700 هزار تا یک میلیون تومان می توانند خریداری کنند.
حمیدرضا جهان بکام افزود: پس از آن در صورت مخالفت صاحب خانه، ابتدا اطراف محل را پر از نخاله کرده یا درب خانه را آتش می زنند تا معتادان راحت بتوانند رفت وآمد کنند و از طرفی اجازه ساخت وساز هم نمی دهند و در نهایت عرصه را چنان بر مالک خانه تنگ می کنند که او راهی جز فروش با قیمتی که آنها می گویند را نداشته باشد.
احمد تنوری، رئیس کمیسیون حقوق شهروندی شورای شهر شیراز هم در حاشیه بازدید از یکی از خانه های تاریخی و قدیمی مربوط به دوره صفویه که به گفته یکی از کارشناسان میراث فرهنگی، تنها خانه در بافت تاریخی بوده که دارای بادگیر است نیز گفت: ویژگی خانه های مربوط به دوران قاجاریه و پهلوی در تزئیناتی است که در آنها به کار برده شده، حال آنکه بناهایی مانند این خانه که مربوط به پیش از قاجار است و تزئینات خاصی ندارد از نظر تاریخی دارای ارزش بیشتری است و حتی اگر به همین شکل که تخریب شده نیز نگهداری شود، ارزش دارد.
رئیس شورای اسلامی شهر شیراز نیز هنگام گرفتن عکس یادگاری در خانه عطروش- از خانه های تاریخی- به شوخی گفت: بگذارید تا اینجا را تخریب نکرده اند لااقل یک عکس بگیریم.
سیداحمدرضا دستغیب در حاشیه بازدید اعضای شورای شهر از منطقه تاریخی و فرهنگی شیراز و تعدادی از خانه های تاریخی و میراثی افزود: منطقه تاریخی و فرهنگی شهر شیراز از گذشتگان برای ما به ارث رسیده و حتی بخشی از آن مربوط به دوره زندیه است و باید حفظ این بافت با همان هویت مدنظر باشد.
وی تصریح کرد: طرح توسعه حرم هم اکنون در شورای عالی شهرسازی در دست بررسی است و معتقدیم باید ضمن تعامل با متولیان توسعه، با حفظ حرمت حرم و حفظ حریم بافت، این طرح اجرا شود و کارها به گونه ای پیش رود که بافت دچار آسیب نشود.
وی با گلایه از شهردار و فرماندار شیراز، استاندار فارس و مسئولین میراث فرهنگی که از آنها برای این بازدید دعوت به عمل آمده بود اما حضور نیافتند، افزود: برای حراست از بافت تاریخی و فرهنگی شهر تنها به حرف و شعار بسنده نمی کنیم و می خواهیم برای حفظ بافت کار کنیم و حتی اگر نیاز باشد جلو لودرها می خوابم و نمی گذارم این بافت تخریب شود. بافت تاریخی و خانه های آن زمانی محل زندگی بسیاری از بزرگان جنوب کشور بوده است.
دستغیب گفت: در این راستا جا دارد تمامی متولیان فرهنگی، فرهنگ دوستان، مسئولین، مردم شهر و خبرنگاران برای حفظ بافت تاریخی- فرهنگی شهر، ما را یاری دهند، اما رویکرد ما در حفظ بافت به گونه ای است که این کار با حفظ حریم حرم انجام گیرد.
وی درباره برخی مشکلات مردم از جمله عدم صدور مجوز تعمیرات در این محل توسط شهرداری، اظهار کرد: در حال حاضر اجازه تعمیرات جزئی صادر می شود و به دنبال پیگیری برای انجام تعمیرات کلی هستیم.
رئیس شورای اسلامی شهر شیراز درباره طرح شورا برای احیای بافت نیز گفت: آبادشدن بافت مرهون آن است که مردم به بافت بازگردند. به عنوان مثال من خودم بسیار تمایل دارم به بافت بازگردم و حتی خانه پدری ام را خریداری و تبدیل به موزه ای برای خاندان دستغیب کنم و مطمئن باشید شورای شهر محکم پای دفاع از بافت تاریخی و فرهنگی شهر ایستاده است.
وی افزود: رویکرد شورا به بافت تنها ساخت هتل نیست بلکه ما معتقدیم بافت باید نوسازی و احیا شود و بخشی از آن هتل، بخشی موزه و بخشی هم خانه های خود مردم باشد که با این کار، زندگی به بافت بازمی گردد.
دستغیب گفت: توسعه بافت به چند فاکتور بستگی دارد که اولین مورد، بحث امنیت، دوم نظافت و پاکیزگی و سوم حضور سرمایه گذاران و اجرای پروژه های مختلف در بافت است.
دستغیب در پاسخ به یکی از ساکنان محله بیات که خطاب به وی گفت ما در محله خود گردشگر می خواهیم نه معتاد، اظهار کرد: وقتی زندگی به محل بازگردد و گردشگران به این بافت بیایند، معتادین نیز از اینجا خواهند رفت.
