با این که کاربری اش را از 415 سال قبل همچنان حفظ کرده و از پیشینه تاریخی منحصر به فردی برخورداراست و راه دسترسی مناسبی هم دارد اما هنوز به جاذبه گردشگری تبدیل نشده و چنانچه بگوییم گردشگران ورودی به شیراز این بنای ملی را نمیبینند اغراق نکرده ایم زیرا هنوز در بسته سفر گردشگران جایی ندارد و در بن بست بی توجهی ها قرار گرفته است. به گزارش خبرنگار سرویس گردشگری «خبرجنوب»، مدرسه خان یکی از مدرسه های تاریخی ایران است که قدمتش به بیش از 400 سال قبل برمیگردد. مدرسه ای که در دوره صفویه ساخته شده و همچنان کاربری خود را حفظ کرده است.
مدرسه خان شیراز در خیابان لطفعلی خان زند قرار دارد که توسط ا...وردی خان حاکم فارس در سال 1024 هجری قمری ساخته شده است. مدرسه ای که زیربنایش به 7 هزار مترمربع می رسد و زمانی در وسط باغ بزرگی بوده که هم اینک از آن باغ اثری نیست و اطراف این بنای ملی را ساختمان سازی های جدید و قدیم فرا گرفته و منظر تاریخی آن را مخدوش کرده است.
این مدرسه تاریخی شیراز دارای معماری دوره صفوی است و از ویژگی های منحصربه فردش، کاشی کاری های سردر، هشتی ورودی مدرسه که با طرح مشبک آجری تزئین شده و حجرهها و طاق های آن می باشد.
طبق اسناد تاریخی موجود، این مدرسه در سال 1229 هجری قمری در اثر زلزله تخریب شد و حاجی لطفعلی تاجر شیرازی به مرمت آن پرداخت و بر کاشیهای دیوار آن آیات قرآنی نگاشت. همچنین طبقه دوم این اثر تاریخی در سال های 1269 هجری قمری تخریب شد که طی سال های 74 و 1273 از سوی حاجی میرزا علی اکبر قوام الملک شیرازی تعمیر شد.
با گذشت بیش از 415 سال از زمان ساخت این مدرسه تاریخی هنوز کاربری خود را حفظ کرده و محل تحصیل طلاب است ولی هنوز به جاذبه گردشگری تبدیل نشده است .
بنابر این گزارش، مدرسه خان در حال حاضر یکی از اماکن تاریخی معروف از نظر قدمت، اصالت و کارکرد است و با اینکه هنوز به جاذبه گردشگری تبدیل نشده و کمتر گردشگری این بنای تاریخی و ملی شیراز را می بیند، اما شهرت و آوازهاش بر کسی پوشیده نیست و شاید یکی از دلایل آن به اتاق ملاصدرا در این محل برگردد که تاکنون از این فرصت هم استفاده نشده است و به اعتقاد تنی چند از کارشناسان حوزه گردشگری، مدرسه خان در بن بست
بی توجهی ها قرار گرفته و جا دارد مسئولین مربوطه در جهت معرفی و تبدیل آن به جاذبه گردشگری استان فارس اقدام نمایند.
در این رابطه، امین طباطبایی یکی از فعالین حوزه گردشگری و میراث فرهنگی فارس به خبرنگار ما گفت: متاسفانه مدرسه خان با مشکلات متعددی روبه روست که عمدهترین آن، نحوه مدیریت است.
به گفته وی، راه دسترسی به این بنای ملی بسیار ساده و آسان است و با توجه به اینکه در نزدیکی مساجد نصیرالملک و مشیر همچنین خانه زینت المک و نارنجستان قوام قرار دارد اما این اثر همچنان مغفول مانده است.
مدیر خانه فرهنگ جاودان در ادامه گفت: این مدرسه تاریخی قابلیت تبدیل به جاذبه گردشگری را دارد اما تاکنون اقدامی در این رابطه از سوی متولیان مدرسه صورت نگرفته است.
وی به نبود تبلیغات مناسب در عرصه های ملی و بین المللی همچنین کمبود مبلمان سایت و سرویس بهداشتی در این مکان تاریخی اشاره کرد و گفت: گرچه مدرسه خان یک فرصت طلایی برای رونق و توسعه گردشگری شیراز محسوب می شود اما هنوز از این فرصت به درستی استفاده نشده است.
این فعال حوزه میراث فرهنگی و گردشگری فارس در ادامه با اشاره به اینکه پیشنهاد تبدیل مدرسه به موزه دارالعلم داده شده است، افزود: با توجه به اینکه شیراز به شهر دارالعلم معروف بوده و در مدرسه خان نیز فیلسوفان و دانشمندان بزرگی به تحصیل مشغول بوده اند، جا داشت که این مکان به موزه تبدیل گردد.
گفتنی است بنای مدرسه خان شیراز به دلیل گذشت زمان با آسیب های متعددی همراه شده که به گفته کارشناسان حوزه مرمت از 20 سال قبل تاکنون این بنای صفوی در حال مرمت است و به دلیل آنکه پروژه فعالیت های مرمتی زمانبر است و بنای مدرسه نیز وسیع است، مرمت بنا با حساسیت های خاصی انجام می شود و از سویی به دلیل عدم اختصاص اعتبارات لازم جهت احیا و مرمت و بهسازی قسمت های آسیب دیده بنا، روند مرمت با کندی همراه می شو د به طوری که هم اینک نیز این بنای ملی نیازمند مرمت است و قسمت های عمده آن نیز در معرض خطر ریزش و تخریب قرار دارند . بنابر این گزارش مدرسه خان در سال 1310و به شماره 75 در فهرست ملی به ثبت رسیده است.
46