شاید اگر اختلالات روانی همچنان جزو اسرار مگوی خانواده ها نبود بسیاری از بیماران اعصاب و روان همان ابتدای کار درمان می شدند و با بی خیالی نسبت به درمان به موقع، این همه هزینه هنگفت به سبد خانواده و وزارت بهداشت، تحمیل نمی شد.
این روزها آنچه بیش از هر چیز در حوزه بیماران اعصاب و روان روی دایره ریخته، کمبود تختهای روانپزشکی است. آنهایی که یکی از اعضای خانواده شان، اختلالات حاد روانی دارد بیش از هر کس درک می کنند که در دسترس بودن تخت های روانپزشکی چقدر می تواند در کنترل بیماری و برقراری آرامش در خانواده نقش داشته باشد.
این کمبود البته در استان فارس نیز مثل همه جای کشور وجود دارد چنانچه دکتر عبدالخالق کشاورزی، معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی فارس به «خبر جنوب» می گوید: سال گذشته 60 تخت به بیمارستان های اعصاب و روان اضافه شده اما هنوز بین 200 تا 300 تخت لازم است تا مشکلات این حوزه مرتفع شود.
محرری و ابن سینا، تنها بیمارستان های تخصصی اعصاب و روان در کلانشهر شیراز هستند که به گفته کشاورزی هر کدام به ترتیب بین 250 و 200 تخت را پوشش می دهند این در حالی است که از سال گذشته تاکنون نیز بخش های جدید اعصاب و روان در بیمارستان شهرستان های استهبان، سعادت شهر، مرودشت و سپیدان، راه افتاده و در داراب هم به زودی این بخش راه اندازی خواهد شد. این مسئول به ساخت سومین بیمارستان اعصاب و روان در شیراز اشاره می کند که با 40 درصد پیشرفت فیزیکی، یک سالی می شود با دست کشیدن سازمان مسکن و شهرسازی از ادامه کار، پروژه فعلا راکد مانده که در صورت تثبیت وضعیت، تکمیل بیمارستان به خیرین سپرده خواهد شد.
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی شیراز معتقد است ریشه بسیاری از اختلالات روانی در مسائل اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی نهفته است چنانچه مشکلاتی از این دست در برهه های متفاوتی از زمان با فشار بر افراد باعث ایجاد تکانش ها و اختلالاتی در آنها می شود که برخی نیز ممکن است تا مدت ها اثراتش باقی بماند.
کشاورزی با اعتقاد به اینکه در برخی مواقع با از بین رفتن مشکلات زمینه ای، بیماری های اعصاب و روان هم برطرف می شود در عین حال مصرف مواد مخدر به ویژه نوع صنعتی را در اختلالات روانی دخیل می داند و می گوید: مصرف این نوع مواد می تواند منجر به اختلالات روانی و بروز رفتارهای غیرنرمال در افراد شود.
به گفته او بیشتر کسانی که در بیمارستان های اعصاب و روان شیراز بستری هستند یا مشکلات ارثی و خانوادگی داشته اند و یا مصرف کننده مواد مخدر صنعتی بوده اند که البته تعداد دسته دوم، آنقدرها هم زیاد نیست.
این مسئول بر این باور است که توجه به فرزندان، قبل از شکل گیری شخصیت و ارائه آموزش های ابتدایی به ویژه در سنین پایین، بسیار مهم است چنانچه در دوران کودکی و نوجوانی فعالیت های هدفمند بی شماری باید انجام شود تا افراد در بزرگسالی به اختلالات روانی دچار نشوند.
به گفته کشاورزی گرچه میانگین هزینه بستری یک شبانه روز بیماران روانی بستگی به فاکتورهای مختلفی دارد اما تقریبا بستری هر بیمار، شبی بین 500 تا 600 هزار تومان آب می خورد؛ البته بدترین قسمت بد ماجرا اینجاست که بسیاری از خدمات روانپزشکی تحت پوشش بیمه قرار نمی گیرد چنانچه بیمه فقط بیش از 3 تا 4 ماه، هزینه بیماران مزمن اعصاب و روان را می پذیرد و نتیجه این می شود که بیمارستان های اعصاب و روان، سالانه میلیاردها تومان بابت این موضوع متضرر می شوند که نه دولت آن را پرداخت و نه بیمه آن را تقبل می کند.
کشاورزی می گوید: اگر بیش از 3 ماه بستری بیماران روانی به طول بینجامد بیمارستان تمام هزینه های هتلینگ، غذا، پوشاک و بستری بیماران روانی را به طور رایگان انجام می دهد که نتیجه آن تحمیل هزینه های هنگفت به بیمارستان های اعصاب و روان است بنابراین بیمه باید مسائل درمانی بیماران مزمن اعصاب و روان را به طور کامل پوشش دهد چرا که اکثر آنها یا بلاصاحب هستند و یا توان پرداخت هزینه های درمان را ندارند.
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی فارس در ادامه با گریز به بحث ایجاد بخش روانپزشکی در بیمارستان های عمومی تاکید می کند که خیلی موافق این نیستیم که در هر بیمارستان یک بخش روانپزشکی ایجاد شود بلکه بر اساس سیاست های دانشگاهی سعی کرده ایم حداقل در شیراز بیمارستان ها تک تخصصی باشد چنانچه بیمارستان سوختگی، تصادفات، سرطان، زنان و مسمویت نیز جدا شده اند. آن طور که این مسئول می گوید در شیراز حداقل سعی خواهد شد بیمارستان تخصصی و فوق تخصصی اعصاب و روان به صورت متمرکز باشد تا همه خدمات به صورت یکجا به بیماران ارائه شود چرا که ارائه خدمات فقط در نظر گرفتن فاکتور استراحت نیست بلکه فضای استراحت، رفت و آمد و تفریح این دسته از بیماران بسیار مهم است که معمولا در بیمارستان های جنرال ارائه چنین خدماتی امکان پذیر نیست. او با بیان اینکه با راه اندازی بیمارستان جدید اعصاب و روان در شیراز تقریبا تمام مشکلات حل می شود تاکید می کند که برای این کار حداقل بین 200 تا 300 تخت روانپزشکی نیاز است که البته تقسیم بندی شده اند و در بیمارستان شهرهایی مثل کازرون، داراب و لامرد، اصرار بر این است که بخش اعصاب و روان لحاظ شود تا مردم مجبور به مراجعه به شهر شیراز نشوند.
کشاورزی با تاکید بر اهمیت فضای بصری بیمارستان های روانی یادآور می شود که سال گذشته دو میلیارد تومان و امسال نیز یک میلیارد تومان، صَرف بهسازی بیمارستان اعصاب و روان ابن سینا شده که هم اکنون نیز در شمار بهترین و شیک ترین بیمارستان های اعصاب و روان کشور است؛ البته قرار شده یک خیر نیز با یک و نیم میلیارد تومان حال و هوای بیمارستان محرری را نیز عوض و آن را بهسازی کند.
46