همین که تصمیم می گیرید کودکتان را به مهد کودک یا مدرسه بفرستید یا حتی برای چند ساعت پیش یکی از اقوام بگذارید، شروع می شود؛ کودک به هر کاری متوسل می شود تا شما را از این کار منصرف کند. گریه می کند، داد می زند، حتی سردرد و سرگیجه به سراغش می آید تا شما او را رها نکنید. شاید در این مواقع با خودتان بگویید که «داره خودشو لوس می کنه» و بدون توجه به علایمی که نشان می دهد او را در موقعیت رها کنید، اما واقعیت این است که او دچار اضطراب شده و نمی تواند کنترلی بر این اضطراب داشته باشد. اگر فکر می کنید استرس و اضطراب فقط به دنیای بزرگترها تعلق دارد اشتباه می کنید.
اضطراب یک احساس ناخوشایند و مبهم هراس همراه با منشایی شناخته یا ناشناخته است که با عدم اطمینان، درماندگی و برانگیختی فیزیولوژیک در برابر موقعیتی که استرس زا بوده اتفاق می افتد. اضطراب جزیی جدایی ناپذیر از زندگی طبیعی دوران کودکی است و گاهی حتی به رشد کودک آسیب می زند و موجب بروز اختلال در او می شود.
معاون امور توسعه پیشگیری بهزیستی فارس در این خصوص به «خبرجنوب» می گوید: طی 2 سال گذشته 9 هزار کودک در فارس تحت غربالگری اضطراب قرار گرفته اند و این برنامه 14 شهرستان استان را تحت پوشش قرار داده است.
محمود رضا عرب می افزاید: اگرچه میزان غربالگری اضطراب 20 درصد در فارس رشد داشته اما اعتبارات پاسخگو نیست و هدف ما پوشش همه کودکان 5 تا 6 ساله است.
این مسئول بهزیستی فارس یادآور می شود: مسئولانی که دم از اجرای برنامه های پیشگیرانه می زنند باید در این زمینه ها بیشتر فعالیت کنند، این مساله که درصد قابل توجهی از بودجه ها به سمت درمان می رود نیز نگران کننده است و با شعارهایی که برخی می دهند تناقض دارد.
عرب می گوید:طبق آمار موجود یک هزار و 650 کودک از 5 هزار فرد تحت غربالگری مشکوک به اختلالات اضطرابی بوده اند که از این تعداد برای 852 کودک یعنی تقریبا نیمی از آن ها اختلال اضطرابی تشخیص داده شده است.
معاون امور توسعه پیشگیری بهزیستی فارس ادامه می دهد: عدم غربالگری و درمان این کودکان در آینده می تواند آنها را دچار آسیب کند و جدی گرفتن این مساله ضروری است.
عرب یادآور می شود: طبق یک مطالعه که در فارس انجام شده یکی از عوامل اصلی که افراد را به سمت مواد مخدر می کشاند اختلالات اضطرابی است که از سوی برخی والدین جدی گرفته نمی شود.
این مسئول بهزیستی فارس می گوید: انجام غربالگری اضطراب یکی از طرح های بنیادی است که از هزینه های مادی و معنوی که در آینده می تواند برای خانواده ها ایجاد کند پیشگیری می کند.
عرب ادامه می دهد: کودکان دچار اختلالات اضطرابی اگر تحت درمان قرار نگیرند موفقیت های تحصیلی کمتری خواهند داشت و دچار مشکل عدم ارتباط موثر با همسالان و کاهش توانمندی های اجتماعی می شوند.
وی می گوید: این وضعیت به نحوی است که کودکان دچار اختلالات اضطرابی رویدادهای منفی بیشتری را نسبت به سایر همسالان تجربه می کنند و همین مساله خطر ابتلا به اعتیاد و مشکلات روحی روانی را برای آنها به همراه دارد.
عرب یادآور می شود: اختلال در تمرکز و بی توجهی، کم اهمیتی نسبت به مسایل و رویدادها، اختلال در حافظه، نگرانی، زود رنجی و کمال گرایی از جمله علایم اختلالات اضطرابی در کودکان است.
این مسئول بهزیستی فارس می گوید: تهوع، استفراغ، اسهال، اختلال در حل مساله، کناره گیری و گوشه گیری از جمع، رفتار شتاب زده، تند و زیاد صحبت کردن، کندن موهای خود، تعریق و افزایش ضربان قلب و تنفس از دیگر علایم اختلالات اضطرابی در کودکان است.
عرب می افزاید: طبق آمار موجود 8 تا 12 درصد کودکان فارس از اختلالات اضطرابی رنج می برند و بسته به میزان همکاری خانواده ها و شدت مشکل، مدت زمان درمان اختلال نیز تغییر می کند.
وی یادآور می شود: عدم پیگیری برای رفع اضطراب کودک عوارضی مانند اعتیاد به مواد مخدر و سایر آسیب های اجتماعی از جمله خودکشی و بروز مشکلات ارتباطی و روانی اجتماعی را به همراه دارد.
این مسئول بهزیستی فارس می گوید: روان درمانی، آموزش به والدین، درمان های شناختی رفتاری و ایجاد تغییر در تفکر، رفتارهای ناسازگارانه، پرخاشگری و اختلالات اضطرابی را در کودکان کاهش می دهد.
عرب می افزاید: امسال نیز اگر اعتبارات مطلوبی به برنامه غربالگری اضطراب در کودکان 5 تا 6 سال استان اختصاص داده شود زمینه شناسایی به موقع افراد مبتلا به نحو موثری فراهم می شود.
****شیوع اختلالات اضطرابی در کودکان
رواشناس و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد مرودشت هم می گوید: اختلالات اضطرابی در بین کودکان شایع بوده و شناسایی به موقع آن می تواند زمینه کاهش بروز عوارض را فراهم کند.
دکتر نادره سهرابی در گفت و گو با خبرنگار «خبرجنوب» می افزاید: درصد بسیاری از مشکلات اضطرابی در کودکان به خاطر فضای موجود با اختلافات خانوادگی و ارتباط نامطلوب پدر و مادر به وجود می آید.
وی یادآور می شود: هنگامی که کودک ساعات کمتری از روز را در کنار مادر باشد و به دلیل گذراندن ایام با عمه، خاله و یا پرستار با تعدد منابع دلبستگی مواجه باشد به طوری که نتواند روی آن منبع حساب کند دچار دلبستگی نا ایمن و اضطراب می شود.
دکتر سهرابی می گوید: مادران مضطرب نیز عامل دیگر اضطراب کودکان هستند و جدی گرفتن این قضیه نیز از سوی والدین ضروری است. علاوه بر این فیلم ها و انیمیشن ها می تواند اضطراب را برای کودکان به همراه داشته باشد.
وی می افزاید: برخی پدر و مادرها که کودک را از چیزهای مختلف مانند گرگ می ترسانند، والدین بی مسئولیتی هستند که اضطراب را به او انتقال می دهند.
46
