تغییر الگوی کشت، راه گذر از بحران خشکسالی

استمرار خشکسالی باعث شده تا با خشک شدن بسیاری از دشت های استان با بیلان منفی آب روبه رو شده و در این میان بسیاری از کشاورزانی که خود زمانی نان آور نه تنها استان بلکه کشور بودند از کار بیکار شوند در این میان یکی از مسایلی که طی چند سال اخیر مدنظر مسئولین قرار گرفته استفاده بهینه از منابع هر چند محدود با استفاده از روش های علمی است، در همین راستا طی دو روز گذشته بیش از 200 نفر از محققین، مروجین ارشد کشور و محققین معین فارس در اولین همایش ملی محققان و مروجان ارشد کشور به میزبانی شیراز گردهم آمدند تا در خصوص آخرین دستاوردهای علمی حوزه کشاورزی به تبادل نظر بپردازند تا شاید بتوانند با استفاده از این تجربیات راه نجاتی برای خروج حوزه کشاورزی از مشکلات موجود پیدا کنند.
رییس سازمان جهاد کشاورزی استان فارس در این همایش با تاکید بر استفاده از دستاوردهای علمی در حوزه کشاورزی به عنوان یکی از راه حل های اساسی رفع مشکلات این حوزه گفت: برای رفع مشکلاتی نظیر خشکسالی که سال هاست با آن دست به گریبان هستیم و چالش های دیگر این حوزه 2 راه حل وجود دارد که یکی استفاده از مباحث علمی، فناوری و مهندسی و دیگری سرمایه گذاری و تزریق سرمایه به این حوزه است.
محمد مهدی قاسمی افزود: کشاورزی همواره دارای بیشترین ریسک بوده و به نوعی تمامی ریسک هایی که در دنیا وجود دارد بر کشاورزی تاثیر دارد این در حالی است که به دلیل برخی غفلت و کوتاهی ها درگذشته به اقتصاد کشاورزی آن گونه که باید توجه نشده است.
وی با اشاره به استمرار خشکسالی طی سال های گذشته افزود: در خصوص خشکسالی چند سال اخیر باید این را پذیرفت که با دانش، آگاهی و علم می توان بر مشکلات فائق آمد و با برخی اقدامات از جمله تغییر در الگوی کشت و برخی دیگر از موارد می توان از این مشکلات گذر کرد.
قاسمی ادامه داد: در کشور ما تنها 5 درصد سرمایه ها به سمت کشاورزی و زیر ساخت های این حوزه است این در حالی است که سهم تولید نا خالص ملی،‌ اشتغالزایی و فضای کاری که کشاورزی ایجاد کرده بیشتر از این مقدار است.
وی اظهار داشت: معتقدم دانش و آگاهی بزرگ ترین سرمایه را برای ما به ارمغان می آورد و ما باید نقش کشاورزی را بیشتر به مسئولین بشناسانیم.
قاسمی با تاکید بر اجرای نظام نوین ترویج و پیاده سازی آن به عنوان یکی از راهکارهای اساسی در افزایش بهره وری و رفع مشکلات حوزه کشاورزی گفت: ما باید با استفاده از علم و دانش روز و استفاده از تجربیات محلی و بومی که در مزارع داشتیم برای رفع چالش های موجود راهکارهایی اساسی پیدا کرده و این مشکلات را برطرف کنیم و امیدواریم تا به مرحله ای دست یابیم که کشاورزی علمی و بهره وری ما از نهاده های این حوزه به حد استانداردهای جهانی برسد.
رییس سازمان جهاد کشاورزی فارس مهم ترین چالش استان در این حوزه را بیلان منفی آب در دشت های استان یاد و اضافه کرد: با توجه به این موضوع مهم ترین محور استراتژیک ما امروز مساله آب است و حتی اگر کسی بذری را می آورد یا محصولی را مطرح می کند باید ابتدا بگوید شاخص بهره وری را چقدر افزایش می دهد و همه اقدامات در این زمینه باید بخشی از چالش آب را توجیه کند.
وی با گلایه از عقب بودن میزان اجرای آبیاری های نوین و تحت فشار با میزان اعتبارات این حوزه ادامه داد: در حال حاضر اقدامات خوبی در حوزه آبیاری های نوین در فارس صورت گرفته اما هنوز از نظر میزان اجرای سیستم های نوین آبیاری با میزان اعتباراتی که به این بخش اختصاص دارد عقب هستیم و ما باید یاد بگیریم که چگونه با کشاورزان تعامل و رفتار کنیم که آن ها برای استفاده از این روش ها تشویق شوند و در این راه تنها صحبت کردن کافی نیست و باید نظر کشاورزان را نسبت به استفاده از روش های علمی در کارشان تغییر دهیم که این با فرآیند تسهیلگری قابل اجراست.
قاسمی گفت: معتقدیم اگر بخواهد معجزه ای هم در این حوزه رخ دهد به وسیله همین حوزه آموزش، تحقیق و ترویج است.
رییس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس نیز با اشاره به برخی از فعالیت های علمی و پژوهشی این حوزه گفت: در حالی که اعلام شده به دلیل بحران آب کسی برنج نکارد اما باز هم شاهدیم برخی از کشاورزان این کار را می کنند و این به آن علت است که این برنج متقاضی زیادی دارد.
ابراهیم زارع با اشاره به تولید برخی گونه های جدید گیاهی و جانوری برای استفاده بهینه تر از منابع استان از جمله تولید گیاه «ترتیکاله» به عنوان جایگزین ذرت برای استفاده در غذای دام و طیور و چند نوع حشره جدید توسط برخی محققین در این مدت گفت: یکی از مباحثی که ما در فعالیت های خود به آن توجه داشتیم مباحث آموزشی است که در این راستا سال گذشته 87 هزار نفر آموزش را داشتیم.
وی با اشاره به برگزاری برخی دوره های خاص از جمله پرورش زالو و عقرب به عنوان برخی از بخش های آموزشی گفت: در حال حاضر 92 مرکز خدمات رسمی در استان فعالیت دارند و استان را به 6 منطقه تقسیم کرده ایم که در هر منطقه 15 محقق معین فعالیت دارند.
حمید رضا ابراهیمی مدیر هماهنگی ترویج کشاورزی استان نیز در حاشیه این همایش ضمن ارایه گزارشی از فعالیت های صورت گرفته در همایش گفت: این همایش به مدت 2 روز به میزبانی شیراز برگزار شد و شرکت کنندگان در 5 کارگروه زراعت، باغبانی، آب،‌ منابع طبیعی و آبخیزداری و دام و طیور و آبزیان به بحث و تبادل نظر پرداختند.