محمد جعفری معاون پیشین تربیت بدنی و سلامت اداره کل آموزش و پرورش فارس که هم اینک مدیر کل دفتر تربیت بدنی و فعالیت های ورزشی وزارت آموزش و پرورش است در گفت و گو با خبرنگار ما با بیان این که ایجاد نشاط و شادی در مدارس و انگیزه دادن به دانش آموزان برای افزایش کارآیی و سلامت جسم و روح آن ها به عوامل مختلفی از جمله ورزش مدارس نیاز دارد، گفت: این مهم در دستور کار مدارس است و طبق برنامه ریزی ها ما تنها نباید به ساعات محدود ورزش در مدارس اکتفا کنیم بلکه طرح هایی داریم که نشاط و شادابی و ورزش را در ساعات زنگ استراحت، شیفت های خالی مدارس و به ویژه در روزهای تعطیل پنجشنبه ها نیز دنبال کنیم و در این ساعات برنامه ها و مسابقات را پیگیری نماییم.
وی با بیان این که سه عامل تجهیزات، محتوا و نیروی انسانی عوامل تاثیر گذار در درس تربیت بدنی و ساعات ورزش است تصریح کرد: در بحث تجهیزات از مدیران مدارس خواسته ایم همان طور که به مسایل آموزشی و پرورشی و عمرانی مدرسه توجه دارند و برای آن برنامه و بودجه بندی دارند، هم از این طریق و هم با بهره گرفتن از مشارکت های مردمی به مساله مهم تربیت بدنی و ورزش دانش آموزان نیز توجه کنند همچنین از استان ها خواسته ایم از محل درآمد اختصاصی اماکن ورزشی مثل سالن ها، استخرها و ... درصدی را به تجهیز وسایل ورزشی مدارس اختصاص دهند تا از این طریق و همچنین بهره گیری از اعتبارات وزارت آموزش و پرورش به تحقق این خواسته نزدیک شویم چنانچه در پایان سال گذشته نزدیک به 4 میلیارد تومان برای تجهیز وسایل ورزشی به مدارس به ویژه نقاط محروم که شناسایی شده بودند، اختصاص داده شد.
این مسئول اضافه کرد: در بحث محتوا نیز کتاب راهنمای معلم ورزش که قبلا انگشت شمار در اختیار مناطق قرار داشت و معلمان در به در به دنبال آن بودند، برای تمام پایه ها تهیه شده و در اختیار آن ها قرار گرفته است. از هم اکنون نیز طی بخشنامه ای از تمامی مناطق کشور درخواست کرده ایم که بررسی کنند برای سال تحصیلی آینده به چه میزان از این کتاب که شامل کل برنامه های ورزش مدارس از جمله سازماندهی در حیطه های دانش، مهارت، نگرش، آمادگی جسمانی و ... معلمان ورزش است، نیاز دارند.
جعفری کمبود نیروی انسانی که سومین مانع توسعه ورزش در مدارس محسوب می شود را در سال تحصیلی آینده به مراتب بیش از سال تحصیلی کنونی ذکر کرد و افزود: در سال تحصیلی آینده، هم از نظر نیروی انسانی و هم در زمینه آموزشی، پرورشی و ورزش، در بحث کمبود معلم ورزش و تربیت بدنی، در نظام قدیم، پایه سوم متوسطه درس تربیت بدنی یک ساعت بود در نظام جدید که اکنون در پایه یازدهم هستیم، این درس به دو ساعت افزایش یافته ضمن این که در نظام قدیم، در دوره پیش دانشگاهی که امسال آخرین سال آن است اصلاً درس تربیت بدنی نداشتیم اما در سال آینده که کلاس یازدهمی های امسال به کلاس دوازدهم می روند، 2 ساعت درس تربیت بدنی دارند همچنین با توجه به این که در نظام جدید 3 ساعت به درس تربیت بدنی اضافه شده، به نیروی انسانی بیشتری نیاز داریم و اکنون به دنبال راه های جدید هستیم که این مشکل نیروی انسانی را از طرق مختلف حل کنیم، که یکی از راه های آن، بازگرداندن نیروهای تربیت بدنی متخصص در مدارس است که به سایر دستگاه ها انتقال یافته اند.
وی گفت: با رایزنی با مرکز منابع انسانی وزارت آموزش و پرورش، درصددیم ساعت حق التدریس تربیت بدنی را افزایش دهیم. از جمله دیگر امور برای برطرف کردن کمبود نیروی انسانی در تربیت بدنی، آموزش ضمن خدمت 40 ساعته برای آموزگاران پایه دوره ابتدایی است. طبق این برنامه که از اردیبهشت سال جاری شروع می شود و تا شهریور ماه ادامه می یابد، معلمان پایه در دوره ابتدایی با طرح ها و برنامه های حوزه تربیت بدنی آشنا می شوند. از این طریق با توجه به این که در حال حاضر در کشور استخدام به آن صورت نداریم و مراکزی چون دانشگاه فرهنگیان و غیره نیز نمی توانند کمکی آن چنان در به کارگیری نیروهای جدید داشته باشند و به ویژه با سیاست های جدید وزیر آموزش و پرورش که خواستار گسترش نشاط و شادابی محیط های مدارس است می طلبد که در مقوله های متعدد دیگر از جمله طرح های مکمل مثل حیات پویا، کانون های ورزشی و المپیادهای درون مدرسه، نرمش صبحگاهی و به ویژه در مدارس ابتدایی قدم برداریم که این برنامه ها با شدت و قوت بیشتر از سال آینده تحصیلی اجرایی می شود.
مدیر کل دفتر تربیت بدنی و فعالیت های ورزشی وزارت آموزش و پرورش با اشاره به آیین نامه انجمن های ورزشی، که مفاد آن همه عوامل مدرسه از جمله مدیران، معلمان پرورشی و حتی دیگر معلمان را در راستای شادابی و نشاط دانش آموزان پای کار ورزش می آورد افزود: این دستورالعمل برای اجرا از سال آینده تحصیلی در حال بازنگری است و طبق آن برای برنامه های ورزش تنها به معلم ورزش متکی نخواهیم بود بلکه همه موظفند آموزگار ورزش باشند حتی دانش آموزان مستعد با توجه به امکانات مدرسه و در رشته های محدود از جمله بسکتبال، والیبال، فوتسال و ... شناسایی و از این طریق به سرگروهی انتخاب می شوند و با هدایت معلم متخصص خود، می توانند در غیاب معلمان ورزش، دیگر دانش آموزان را هدایت کنند. در این میان مهارت های اجتماعی آن ها نیز تقویت می شود و از این طریق رنگ و بوی ساعت تربیت بدنی که در چند سال گذشته ما در استان فارس آغاز کرده ایم، اکنون به سراسر کشور تعمیم داده می شود و در واقع ما می توانیم درس تعلیم و تربیت را از حاشیه به متن وارد کنیم. اتفاق دیگری که افتاده و در آینده بیشتر شاهد و ناظر آن خواهیم بود، نظارت بیشتر بر کار مدیران مدارسی است که به امر سلامت و ورزش دانش آموزان توجه ندارند و تنها به مسایل علمی آن ها تمرکز می کنند. این مدیران غافلند از این که در «عقل سالم در بدن سالم» است.
جعفری گفت: اگر مدیر مدرسه ای بخواهد هیاهوی زنگ ریاضی، فیزیک و زبان را سر مظلومیت زنگ ورزش فرود آورد و با ساخت و پاخت با معلم ورزش، جایگاه سلامت فکر و روح آینده سازان مملکت را به خطر اندازد، نه تنها خدمتی انجام نداده، که به رسالت خود نیز خیانت کرده است.
وی اضافه کرد: کم کاری هایی در زمینه ساعات ورزش در بعضی مدارس وجود دارد و ما نمی خواهیم این قضیه را انکار کنیم اما می گوییم که در سال های اخیر کمتر با چنین مساله ای رو به رو بوده ایم. اگر چنین غفلتی صورت بگیرد، مدیر خاطی هم در شرح وظایف خود به لحاظ حقوقی و قانونی خلاف کرده و هم در پیشگاه جامعه و خانواده ها مسئول شناخته می شود و اگر در این مورد شکایتی به دست ما برسد، شدیدا پیگیری می کنیم و از روسای ادارات و کارشناسان مسئول و سرگروه های آموزشی می خواهیم که نظارت کنند. ساعات درس تربیت بدنی و ورزش نباید در اختیار دروس دیگر قرار بگیرد.
جعفری اضافه کرد: مدیران نیز باید در نظر بگیرند عواقب کم کاری در بحث درس ورزش، فردا و فرداهای دیگر، خودشان را زیر سوال می برد، ضمن این که تشویق و ترغیب آن دسته از مدیرانی که به امر ورزش دانش آموزان توجه ویژه دارند در دستور کار است.
46