عوامل زیستی و ژنتیکی 5 درصد، عوامل رفتاری 30 درصد و عوامل اجتماعی 55 درصد در سطح سلامت افراد اهمیت دارد و اگر بعد سلامت اجتماعی را نا دیده بگیریم 55 درصد از عوامل موثر بر سلامت را کنار گذاشته ایم.
غفلت از «سلامت اجتماعی» مساله ای است که در فارس نیز مشاهده می شود و با توجه به این که شاخص های سلامت از نظر متخصصان فعال در سازمان بهداشت جهانی دارای چهار بعد روحی، جسمی، اجتماعی و معنوی است توجه بیشتر به بعد اجتماعی آن می تواند سلامت روان مردم استان را هم ارتقا بخشد. علاوه بر این آسیب ها و ناهنجاری های اجتماعی را نیز کاهش می دهد. این وضعیت به نحوی است که ما وقتی در حال گسترش مراکز درمانی هستیم هم بیشتر به ابعاد جسمی و روحی سلامت توجه می کنیم اما بعد اجتماعی این مهم کمتر مورد توجه قرار گرفته که ریشه آن می تواند به روش غیر استاندارد و متداول در مراکز آموزشی برگردد و از آن جا که بی توجهی به سلامت اجتماعی نا هنجاری های بسیاری را در سطح جامعه ایجاد کرده، بهترین مکان به منظور فرهنگسازی برای تحقق شیوه صحیح سلامت اجتماعی، خانواده و مراکز آموزشی است و به این منظور باید برنامه ریزی دقیقی صورت گیرد.
معاون گروه سلامت روان دانشگاه علوم پزشکی شیراز در این خصوص به «خبرجنوب» گفت: سلامت اجتماعی فاکتورهایی دارد که شامل سرمایه اجتماعی، حمایت اجتماعی، امنیت عمومی و کاهش آسیب های اجتماعی است و به منظور تامین این شاخص ها زمینه سلامت اجتماعی باید در جامعه فراهم شود.
فریبا رضایی افزود: احساس تعلق آدم ها، خودکارآمدی و انسجام اجتماعی در این زمینه اهمیت به سزایی دارد و باید به فکر آموزش آن ها بود. برقراری عدالت، برابری فرصت ها، اشتغال و تامین رفاه نیز در این خصوص تاثیر گذار است و این مساله در بین متولیان استانی باید مدنظر قرار گیرد.
وی یادآور شد: پژوهش ها نشان می دهد نظام مراقبت از سلامت تنها 10 درصد در ارتقای سلامت تاثیر دارد. عوامل زیستی و ژنتیکی 5 درصد، عوامل رفتاری 30 درصد و عوامل اجتماعی 55 درصد در این خصوص اهمیت دارد و اگر بعد سلامت اجتماعی را نادیده بگیریم 55 درصد از عوامل موثر بر سلامت را کنار گذاشته ایم.
این مسئول دانشگاه علوم پزشکی شیراز گفت: به طور بسیار جدی تری باید بر روی سلامت اجتماعی در کشور و فارس توسط سیاستگزاران جامعه و نظام سلامت کار گردد تا زمینه ارتقای سلامت روان نیز فراهم شود. پژوهش های بسیاری نشان می دهد که بین سرمایه اجتماعی و سلامت روان رابطه وجود دارد و در این خصوص توجه به شبکه های خویشاوندی و احساس تعلق و وابستگی افراد می تواند کمک کننده باشد.
رضایی افزود: متاسفانه احساس حمایت اجتماعی در استان کم شده و فردگرایی باعث شده که فقط به فکر تامین خواسته های خود باشیم.
وی یادآور شد: در سبک زندگی امروزی اگرچه چندین واحد در یک ساختمان به سر می برند اما کسی از دیگری خبر ندارد و احساس تعلق و وابستگی ما به سایر افراد کم شده که این مساله می تواند عوارض جبران ناپذیری داشته باشد.
رضایی گفت: پژوهش ها نشان می دهد که هر قدر میزان سرمایه اجتماعی و حمایت اجتماعی کاهش یابد به همان میزان نسبت سلامت روان نیز کمتر می شود و رابطه مستقیمی بین سلامت روان و برخی اختلالات از جمله افسردگی و اضطراب وجود دارد. طبق مطالعات هر قدر میزان سلامت اجتماعی در جامعه ای کمتر باشد به همان نسبت افسردگی و اضطراب بالاتر می رود.
این مسئول دانشگاه علوم پزشکی شیراز افزود: میزان سلامت اجتماعی بر افزایش آسیب های اجتماعی مانند خودزنی، خودکشی، خشونت خانگی، خشونت علیه همسر و بروز احساس نا امنی تاثیر دارد و حتی افزایش شیوع حوادث رانندگی را نیز می تواند به همراه داشته باشد.
استاد دانشگاه شیراز هم در این مورد گفت: سلامت ابعادی شامل اجتماعی، روانی و جسمی دارد و علاوه بر بعد معنوی به مسایل اجتماعی آن هم باید توجه شود.
دکتر حلیمه عنایت افزود: عدم توجه به سلامت در ابعاد مختلف می تواند سلامت جامعه را بر هم زند و این نابسامانی احتمال بروز ناهنجاری ها را بالا می برد و به همین دلیل متولیان سلامت و آموزش باید به فکر تامین جنبه های مختلف آن از راهکارهای مختلف از جمله فرهنگسازی باشند.
وی یادآور شد: بی توجهی به سلامت اجتماعی می تواند عامل ایجاد بسیاری از ناهنجاری ها باشد و به همین دلیل باید برنامه ریزی دقیقی در این خصوص صورت گیرد.
عضو هیات علمی مرکز تحقیقات سیاستگزاری سلامت فارس یکی از دلایل عمده بروز حوادث ترافیکی را ناهنجاری های اجتماعی دانست که توجه به سلامت اجتماعی امکان کنترل بخشی از آن را فراهم می کند.
دکتر حیدری به «خبرجنوب» گفت: بسیاری از افراد سلامت اجتماعی را نادیده می گیرند و دود این غفلت به چشم خودمان می رود در حالی که هر کدام از ما به عنوان اعضای جامعه باید به فکر این حلقه مفقوده باشیم. بسیاری از ناهنجاری های اجتماعی و روانی قابل درمان است اما همچنان ترس از برچسب خوردن باعث عدم توجه به این مقوله می شود.
46
