در مواقع بحرانی با اتخاذ تصمیمات سنجیده می توان از وخامت اوضاع کاست و عوارض ناشی از آن را کنترل کرد. استان فارس نیز جزو استان های پرمخاطره کشور است که آموزش های مدیریت بحران و تدوین راهکارهای مقابله با آن را باید در ویترین برنامه های اساسی خود قرار دهد.
حسن فیاض پور، مدیر کل مدیریت بحران استانداری فارس در گفتوگو با «خبر جنوب» با اشاره به حوادث احتمالی امسال، برنامههای پیشبینی شده مدیریت بحران استان را شرح داده است که در ادامه میخوانید.
مدیریت بحران استان فارس برای حوادث احتمالی سیل و آبگرفتگی امسال چه برنامه هایی دارد؟
با توجه به اینکه چند مخاطره مهم طبیعی مثل سیل، زلزله، خشکسالی و آتش سوزی، استان را تهدید می کند عمدتا تکرار این رویدادها در سالهای گذشته، فارس را در لیست استان های خطرپذیر قرار داده است. ستاد مدیریت بحران استان فارس تلاش کرده برای مخاطراتی که بیشترین فراوانی وقوع و خسارات را داشته اند، راهبردهایی تدوین و آن را به برنامه های کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت تبدیل کند و متناسب با امکانات و منابع به اجرای پروژه های مرتبط بپردازد. با توجه به در پیش بودن فصل زمستان بر اساس تجربیات سالهای گذشته باید منتظر مخاطرات ناشی از برف و باران سنگین، وقوع سیل، یخبندان، سرمازدگی و ... باشیم. خشکسالی نیز گرچه یک رخداد غیرمترقبه نیست اما پدیدهای تدریجی است که به یک بحران و تنش اجتماعی، اقتصادی و معیشتی تبدیل شده است. برای مدیریت پیامدهای سیل، تجربیات خوبی در سطح استان داریم. فرمانداران و مدیران عضو شورای هماهنگی مدیریت بحران استان، راهکارهای مدیریتی مواجهه با مخاطرات طبیعی را از طریق
آموزش های تخصصی فرا گرفته اند و به صورت گروهی نیز به تبادل تجربیات
پرداخته اند.
اوایل یا اواسط فصل پاییز، دستورالعمل جامعی تدوین و به دستگاههای اجرایی ابلاغ می شود و در ادامه، اقدامات دستگاه های اجرایی برای آمادگی هر چه بیشتر با حوادث احتمالی نیز رصد می گردد.
اعتبارات لازم برای بازسازی پروژه های آسیب دیده ناشی از وقوع سیل در سال های گذشته هنوز محقق نشده اما با تاکید استاندار فارس، دستگاه های اجرایی مکلف به ایمن سازی سازه های آسیب دیده قبل از شروع بارندگی ها شده اند. با بهره گیری از تجارب سال گذشته و همراهی مردم در راستای جدی گرفتن هشدارها می توان حوادث احتمالی را مدیریت کرد.
اعتبارات و تسهیلات مورد نیاز برای بازسازی تاسیسات زیربنایی، اماکن عمومی و واحدهای مسکونی شهری و روستایی استان به منظور پیشگیری از بحران چقدر است و بر چه اساس تخصیص می یابد؟
ما در استان فارس از پروسه های مختلف مدیریت بحران غافل نشدهایم و جزو اولین استانی بودیم که گزارش خسارات سال گذشته را به وزارت کشور ارائه دادیم که در پی آن 166 میلیارد تومان اعتبارات تملک و حدود 210 میلیارد تومان تسهیلات بازسازی مسکن در خردادماه امسال محقق شد.
برای تخصیص این اعتبارات، پیگیری های متعددی صورت گرفت. پس از ارزیابی و راستی آزمایی، گزارش واقعی خسارات تنظیم و بر اساس آن شاخص هایی تعریف شد و اعتبارات و تسهیلات به شهرستانهای مختلف اختصاص داده شد.
مهرماه امسال تخصیص اعتبارات استان ها اعلام گردید و بیشترین تخصیص به استان فارس تعلق گرفت. طی جلساتی با سازمان برنامه و بودجه، تخصیص اعتبارات بر اساس پروژه هایی که احتمال خطر بیشتری داشتند اولویت بندی گردید که امیدواریم دستگاه های اجرایی، این تخصیص اعتبارات که در قالب اسناد خزانه می باشد را به سرعت جذب کنند و به کار بازسازی تاسیسات زیربنایی سرعت بخشند.
در بخش بازسازی مسکن، بانک مرکزی اوایل شهریور ماه امسال تسهیلاتی به بانک های عامل کشوری و بانک های عامل نیز به بانکهای استانی ابلاغ کردند.
چون تسهیلات با تاخیر به بانک ها ابلاغ شد از اعتبارات و تسهیلات بنیاد مسکن در قالب طرح نوسازی و مقاوم سازی اماکن مسکونی و روستایی استفاده شد. در بحث معیشتی نیز برای هر خانواده آسیب دیده 3 میلیون تومان تسهیلات و 2 میلیون تومان کمک بلاعوض در نظر گرفته شده تا حداقل بخشی از مشکلات مردم در زمینه معیشتی حل شود.
وضعیت بازسازی شهرستان های خسارت دیده مثل جهرم که سال گذشته دچار سیل شدند به کجا رسید؟
در هفته اول حادثه، دستگاه های اجرایی با بهره گیری از توانمندیهای خود همه تاسیسات زیربنایی مثل راه، برق، گاز و مخابرات را بهسازی کردند اما تاسیسات زیربنایی کشاورزی، قنوات، چشمه ها و کانالها اگر چه معیشت مردم در گروی بازسازی آن ها بود اما چون جزو موارد ضروری نبود بازسازی نشد اما اکنون با تزریق اعتبارات اقدام به بازسازی آنها خواهد شد.
با توجه به وجود ساختمان های بلند و قدیمی در شیراز، مردم اضطراب دارند که مبادا حوادثی مثل پلاسکوی تهران در این شهر تکرار شود. چه اقداماتی برای اصلاح قوانین و ظرفیت هایی که موجب رخداد حوادث این چنینی می شود در شیراز انجام شده است؟
در بافت قدیمی شیراز به عنوان یک شهر بلندآوازه تاریخی، ساختمانهای بلند وجود ندارد.
در بافت مرکزی و برخی از نواحی حاشیه ای مثل منطقه سعدی و دهپیاله، ساختمان های فرسوده و غیر مقاوم وجود دارد که تمهیدات و تسهیلات خوبی برای نوسازی و بازسازی آنها در نظر گرفته شده است؛ البته در برخی بافت های فرسوده، میراثی بودن و قوانین و ضوابط سازمان میراث فرهنگی کشور و استان، عامل بازدارنده بوده است.
این تعامل حداقل در شهر شیراز به رشد و بلوغ خوبی نرسیده است، حال آن که در اکثر شهرهای کشور این تعامل به خوبی شکل گرفته و با بهره گیری از ظرفیت بناهای تاریخی، مقاوم سازی و بازسازی انجام و تهدیدها به فرصت ها تبدیل می شوند.
امیدواریم مدیریت شهری و شورای پنجم و تیم جدید مدیریت ارشد استان فارس با ارائه یک طرح جامع، برای رفع این معضل که نگرانی مردم و مسئولین را تشدید نموده اهتمام ورزند. چندین مراکز تجاری فرسوده نیز در کلانشهر شیراز وجود دارد؛ تذکراتی داده شده و طبق قانون باید مالکین اقدام به رفع خطر کنند ولی اگر مالکین طبق یک پروسه زمانی اقدام به این کار نکردند شهرداری می تواند رأسا رفع خطر نموده و هزینه ها را از مالکین بگیرد اما چون بعضی از این ساختمان ها رها شده هستند و مالکین آنها در خارج از کشور سکونت دارند، هنوز کار اساسی انجام نشده است.
عزم مسئولان استان بر این است که از تکرار حادثه ای مثل پلاسکوی تهران در شیراز جلوگیری کنند و قطعا این اماکن دور از چشم نخواهد بود و نظارت بهتری صورت خواهد گرفت.
ما قوانین زیادی داریم که اگر ضمانت اجرایی پیدا کنند دیگر نگران این نخواهیم بود که ساختمانی ساخته شود اما لوازم ایمنی مثل درهای خروج، آسانسورهای استاندارد و ... در آن پیش بینی نشده باشد.
بحث نا امن بودن بازار وکیل بارها گوشزد شده و خطر آتش سوزی این بازار را تهدید می کند. انبوه علف های هرز پشت بام بازار وکیل نیز نگرانی ها را دوچندان کرده است. در صورت بروز حادثه مسیری برای عبور خودروهای امدادی وجود ندارد؛ چرا اقدامات پیشگیرانه ای صورت نمی گیرد؟
بازار وکیل یکی از بناهای پرافتخار تاریخی شهر شیراز است که نگهداری و حفظ آن وظیفه همه است اما چون ثبت جهانی شده حتی میراث فرهنگی استان هم رأساً نمی تواند بدون دخالت ضوابط بین المللی اقدام به بازسازی و مقاوم سازی کند.
فضای داخلی و بیرونی و سقف بازار که مملو از علف های هرز است و پاکسازی نشده، زمینه آتش سوزی را فراهم کرده است.
سازمان آتش نشانی با همکاری شرکت آب و فاضلاب شیراز اقدام به تعبیه شیرهای هیدرانت در این محدوده و مناطق پرجمعیت و پرخطر نموده تا در مواقع آتش سوزی، تیم های امدادی با بهره گیری از آن به اطفای حریق بپردازند اما ما همچنان نگران راه های عبور و دسترسی تیمهای امداد و نجات هستیم.
46