با اینکه سال گذشته 11 قنات از 6 استان خراسان رضوی و جنوبی، یزد و کرمان، مرکزی و اصفهان در فهرست جهانی به ثبت رسید و در همان سال هم عنوان شد که دیگر قنات های تاریخی می تواند به این پرونده (قنات های ایران) ملحق شوند، اما هنوز از الحاق قنات های فارس خبری نیست!
قنات هایی که قدمتشان از دوره ساسانیان تا دوره قرون متاخر اسلامی برمی گردد و طبق آمارهای ارایه شده بیش از 10 قنات فارس نیز در فهرست ملی به ثبت رسیده است و مستندنگاری برخی از قنات ها نیز انجام شده و به زودی دارای شماره ملی می شوند، اما آنچه که این روزها نگرانی تنی چند از فعالین حوزه میراث فرهنگی و گردشگری فارس را دوچندان کرده عدم شناسایی، معرفی و حتی جایگیری این سازه های دست ساز تاریخی در فهرست جهانی است چرا که این آثار که همواره از آنها به عنوان جاذبه یاد می شود، می تواند نقش بسزایی در رونق گردشگری فارس داشته باشد.
در این رابطه عبدالرضا نصیری معاون اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فارس به خبرنگار ما گفت: متاسفانه آثار تاریخی و ثبتی در فارس آنقدر زیاد است که نمی توانیم به همه آنها رسیدگی کنیم، هرچند که تمامی تلاش ما در این رابطه همچنان ادامه دارد.
وی با بیان اینکه ثبت آثار تاریخی در فهرست های جهانی و ملی یک ضرورت است افزود: بی شک با جایگیری این آثار در فهرست های ملی و جهانی حساسیت ها برای حفاظت و مراقبت از آنها بیشتر می شود.
نصیری بااشاره به اینکه مستندنگاری های خوبی برای پرونده های ثبت جهانی نداریم، افزود: یکی از علت های تاخیر در ثبت پرونده های آثار در فهرست جهانی تکمیل این پرونده ها است.
به طوری که هر پرونده ای که سریع تر آماده شود به تبع سریع تر نیز ثبت خواهد شد و یا در پرونده الحاق می گردد.
معاون میراث فرهنگی فارس اضافه کرد: باتوجه به حساسیت های موجود و ارزشمندی قنات های تاریخی
بی شک این پرونده ها نیز با الویت تکمیل خواهد شد، چرا که برخی از قناتها قابلیت ثبت در فهرست جهانی را دارند.
وی با ذکر مثالی به تکمیل سخنانش پرداخت و گفت: قنات سعدی شیراز و یا چند قنات تاریخی در شهرستان های نی ریز و فیروزآباد قابلیت جهانی شدن را دارند و باید هرچه سریعتر پرونده آنها تکمیل گردد.
نصیری با اشاره به اینکه محدودیت برای الحاق آثار تاریخی به پروندههای جهانی وجود ندارد افزود: به طور مثال با ثبت جهانی پرونده محور ساسانی دیگر آثار این دوره تاریخی در سطح فارس نیز به این پرونده الحاق شود، اما باید یک سری فعالیت های عمرانی و بهسازی و مراقبتی در آثار صورت گیرد و پرونده ثبتی آنها نیز تکمیل گردد که چنین اقداماتی نیازمند اعتبارات ویژه ای است.
معاون میراث فرهنگی فارس در ادامه تاکید کرد: شناسایی و معرفی آثار تاریخی همچنین ایجاد زیرساخت های مناسب در کنار آنها تاثیر بسزایی در ثبت این آثار در فهرست جهانی دارد.
وی ادامه داد: باید از هر فرصتی برای معرفی این آثار در ابعاد ملی و بینالمللی استفاده شود.
وی در ادامه افزود: با توجه به اهمیت قنات سعدی و جاری بودن آن طی هزار سال گذشته، پرونده ثبت ملی و جهانی آن نیز در دست تهیه است.
نصیری با تاکید بر اینکه قنات سعدی یکی از باارزش ترین قنات های ایرانی است که باید حفظ شود افزود: در حال حاضر نیز پروژه احیا و کف شکنی آن در حال انجام است .بهگزارش خبرنگار سرویس گردشگری
« خبر جنوب» در حال حاضر قنات سعدی یکی از مهم ترین قنات های فارس است که عمق مادرچاه این قنات که در دامنه کوه بمو قرار دارد به 70 متر می رسد و آنطور که کارشناسان می گویند؛ قنات سعدی در دورههای مختلف تاریخی مورد احیا و کف شکنی قرار گرفته است به طوری که طبق اسناد موجود، عمق این چاه مادر 10 متر بوده و طول آن به 3 کیلومتر می رسیده است.
بنا بر این گزارش بیش از ۱۲۰هزار قنات در کشور وجود دارد که ۳۷هزار آن فعال است.ساخت قنات در ایران از دوره هخانشیان آغاز شد ، در دوره اشکانیان و ساسانیان تعداد قناتها افزایش یافت و در دوره اسلامی چون ایلخانیها نیز تعداد زیادی قنات وقف شده و این روند تا دوره معاصر ادامه داشته است.در حال حاضر ۱۱ قنات کشور در فهرست میراث جهانی به عنوان قناتهای ایرانی به ثبت رسیده است.
یکی از مهمترین قناتها که از نظر تکنولوژی و ساختار
بسیار مهم است، قنات قصبه گناباد است که عمیقترین مادرچاه دنیا حدود 320 متر را دارد.
46
