حال با گذشت نزدیک به چهارماه از اجرای این طرح، بر آن شدیم تا وضعیت کنونی سیر و سفر کتاب های یک صفحهای را بررسی کنیم و ببینیم آیا این کتاب ها جایگاه خود را میان گرفتاریهای روزمره مردم پیدا کردهاند یا خیر؟ از این رو سفر خود را همگام با مردم آغاز کردیم و به دنبال یافتن پاسخ برای پرسشهایمان با آن ها به گفت وگو نشستیم که نتیجه آن را در ادامه می خوانید.
استقبال بیشتر با محتوای بهتر
به گزارش «خبر جنوب»، نیلوفر آل شمس یکی از شهروندانی است که از مترو به صورت مستمر برای رفت و آمد خود استفاده میکند اما مخاطب کتاب های یک صفحهای نیست و علت این امر را ضعف در محتوا و مطالب آن ها میداند. وی با بیان این که پخش کتاب یک صفحه ای در فضای عمومی جامعه، راهکار سودمندی برای بالا بردن سطح مطالعه افراد است، اظهارداشت: اینگونه کتاب ها باید از نظر محتوایی غنیتر شوند، چرا که وقتی متن ارائه شده نتواند توجه مخاطب را جلب کند، او دیگر برای خوانشهای بعدی رغبتی از خود نشان نمیدهد.
موضوعات روز جامعه بشری موضوع نگارش این کتاب ها باشد
شهروند دیگری که مشغول خواندن کتاب شعر بود از اجرای چنین طرحی اظهار بیاطلاعی کرد و گفت: تاکنون چنین کتابی را در مترو ندیده ام که برای خواندن آن پیشقدم بشوم. با این وجود «محبوبه جبری» پس از آگاهی یافتن از توزیع کتابهای یک صفحهای در ایستگاههای مترو، این حرکت را جریانی مثبت برشمرد و ادامه داد: اگر فرهنگ مطالعه کتابهای کاغذی در طول مسیر بهطور فراگیر جایگزین صحبتهای طولانی و بعضا بیمحتوا و همچنین استفاده مداوم از موبایل شود، شاهد اتفاقهای موثرتری در عرصه فرهنگ و ادب جامعه شهری خواهیم بود. وی همچنین به عنوان پیشنهاد، مسئله نگارش مطالب آموزشی در خصوص کودکان و نوجوانان و ارتباط صحیح افراد با یکدیگر را مطرح کرد و گفت: آگاهسازی افراد در فضاهای عمومی به واسطه برخورد بیشماری که با یکدیگر دارند از عمدهترین مسائلی است که باید با نگاهی فرهنگی و آموزشی به آن پرداخت.
خواندن کتاب به تنهایی کافی نیست؛ فرهنگ استفاده از آن باید رایج شود
در ارتباط با موضوع این گزارش، یک دانشآموز نیز خود را یکی از مخاطبان همیشگی کتابهای یک صفحهای در مترو معرفی کرد و گفت: باید در خصوص استفاده از کتابهای رایگان در فضای عمومی فرهنگسازی شود؛ به این منظور که همگام با ترغیب افراد به کتابخوانی، به آنها آموزش دهند کتابها را بعد از مطالعه بجای خود بازگردانند و دیگران را هم در خواندن آنها شریک کنند. احمد طالبان همچنین به وضعیت ناکارآمد اطلاعرسانی راجع به طرح کتاب های یک صفحهای در مترو اشاره کرد و گفت: بسیاری از شهروندان از وجود چنین کتابهایی آگاه نیستد و همچنین جعبه هایی که به این منظور تعبیه شدهاند در مکانهایی قرار دارند که یا خارج از زاویه دید شهروندان هستند و یا تعداد زیادی از آنها نصب نشده است.
بحران کمبود آب موضوع کتاب یک صفحهای
یکی دیگر از شهروندان مترو سوار در گفتگوی خود با خبرنگار ما به موضوعاتی که جایشان درکتابهای یک صفحهای مترو خالی است، اشاره کرد و گفت: بهتر است اطلاعات شهری، سیاسی، اقتصادی، به ویژه مسئله دوستی با محیط زیست و ایجاد دغدغه میان مردم در خصوص بحران کمبود آب، در محتوای این گونه کتابها گنجانده شود. حمید عابد با بیان اینکه باید شروع فرهنگسازی در خصوص موضوعات یاد شده و افزایش انگیزه مطالعه در جامعه از دبستان و مدارس ابتدایی در دستور کار مسئولان قرار بگیرد گفت: لازم است مدت زمان معلومی در محیطهای آموزشی و فرهنگی به آموزش های بنیادین کودکان و نوجوانان اختصاص داده شود.
جعبه های کتاب در واگنها نصب شود
یکی از صحنههای جالبی که در روز تهیه این گزارش در واگن های قطار با آن مواجه شدیم این بود که تنها یک شهروند مشغول خواندن کتاب یک صفحه ای مترو بود. فیروزه جم، تنها شهروندی بود که با خواندن کتاب های یک صفحه ای مترو تصمیم گرفته بود از وقت خود به بهترین شکل ممکن استفاده کند. او با بیان اینکه با این طرح به تازگی و برای نخستین بار آشنا شده است، به خبرنگار ما گفت: در صورتی که جعبه کتابها در واگنهای مترو نصب میشد توجه بیشتری را به خود جلب میکرد و مخاطب پسندتر بود.
طرح کتاب یک صفحه ای در مرحله بازخوردگیری است
این در حالی است که روابط عمومی سازمان قطار شهری شیراز معتقد است طرح کتاب یک صفحهای در مرحله بازخوردگیری است و برای رفع نقایص آن باید زمان بیشتری را صرف کرد. به گفته فاطمه فرشته حکمت، اجرای طرح کتاب یک صفحهای در ابتدای امر با حضور فیزیکی نمایندگان طرح انجام و کتابها به صورت دستی در میان مردم توزیع شد اما بعد از مدتی جعبه هایی به این منظور طراحی گردید تا علاقهمندان بتوانند شخصا به آنها مراجعه و کتاب مورد علاقه خود را بردارند. وی با بیان اینکه فرهنگ کتابخوانی در مترو به مرور در حال شایع شدن است، گفت: جعبه های مورد نظر به صورت مرتب و روزانه شارژ میشود و این نشان از استقبال قابل توجه شهروندان دارد. فرشته حکمت با اذعان بر لزوم فرهنگ سازی گسترده در جهت رشد کتابخوانی و وجود کم و کاستیهایی در راه اجرای این طرح، خاطر نشان کرد: به علت آنکه آرام و پیوسته در این مسیر گام نهادهایم، اکنون در مرحله بازخوردگیری کار و واقف به نواقص احتمالی امر هستیم، از این رو انتقادات و پیشنهادات شهروندان را سرلوحه کار خویش قرار خواهیم داد.
جای خالی یک کتابخانه عمومی در کنار غرفه های عطر، عروسک، بدلیجات و کافی شاپ
با همه این تفاسیر به نظر می رسد راهکارهایی وجود دارد که می تواند ضعف در اطلاع رسانی و کم توجهی شهروندان به کتاب های یک صفحه ای در مترو را تا حدود زیادی کاهش دهد از جمله اینکه همزمان با اعلام نام ایستگاه ها و یا یادآوری نکات ایمنی توقف و حرکت واگن ها به شهروندان، از آنها خواسته شود تا برای پر کردن اوقات انتظار خود از کتاب های یک صفحه ای استفاده کنند. پیشنهاد دیگری که می تواند مورد توجه مسئولان سازمان قطار شهری و اداره کل کتابخانه های عمومی قرار گیرد این است که در کنار غرفه های فروش عطر، عروسک، بدلیجات و کافی شاپ های مترو، یک کتابخانه عمومی کوچک نیز راه اندازی شود تا مردم بتوانند زمان خود را با حضور در محیط این کتابخانه مفیدتر بگذرانند.
باشد روزی را ببینیم که کتاب همنشین و همراه دائمی شهروندان باشد و طرح های خوب اینچنینی قربانی تبلیغات بد نشوند.
48
