در این یادداشت آمده است: در جامعه شناسی ، جاری ترین تعریف از پوپولیسم ( عوام گرایی) عبارت از نگرشی که برمبنای آن 'شهروندان توسط اقلیتی از نخبگان مورد بدرفتاری قرار گرفته و براساس آن حق دارند با سازماندهی توده ها ، موجی در جامعه ایجاد و اقلیت نخبگان را سرنگون کنند ' پوپولیسم به عنوان واقعیتی اجتماعی و پدیده ای پیچیده و خطرناک اصلی ترین خطر و مانع در مسیر توسعه کشورهای در حال گذار است.
اساس 'پوپولیسم' ارائه پاسخ های ساده، سطحی و عامیانه به سوالات پیچیده پیرامون پدیده ها و معضلات اجتماعی جامعه است. این نگرش با پاسخ های ساده، سطحی و جذاب تلاش می کند توده های عمومی در اقشار اجتماعی را جذب و همراه خود نماید !
به طور مثال اگر نرخ بهره بانکی بالا است کافی است به بانک ها دستور دهیم آن را پایین بیاورند، اگر نرخ زاد و ولد کاهش یافته کافی است برای فرزند آوری جایزه قرار دهیم، اگر نیازمندان خانه ندارند کافی است به وزارت مسکن دستور دهیم بر روی زمین های دولتی خانه ای ارزان بسازد و ...
طبیعی است این دستورها و سیاست ها برگرفته از ذهنیتی ساده و غیرکارشناسی نسبت به مسائل و معضلات پیچیده اجتماعی است؛ ذهنیتی که به دلیل جذابیت ماهیتی خود و ایجاد گشایش های ابتدایی با استقبال چشمگیره 'شهروندان عام' روبرو و زمینه هر گونه نقد علمی و کارشناسی را از بین می برد ! این نکته دقیقا آغاز مشکل است ؛ نسخه هایی با نگاه ' شهودی و ساده انگارانه' به جای ' واکاوی کارشناسی و علمی' .
پوپولیسم در این مرحله با موج سواری بر جو عمومی که بدون تردید در اختیار اکثریت عام است اجازه نفس کشیدن در فضای نقد را ازنخبگان و روشنفکران می گیرد و برعکس با محدود و منزوی ساختن نخبگان ، آنها را تا حد ' مجرمان عرصه عدالت ' به توده های متوسط و پایین معرفی می کند !
بر این اساس خسارت اصلی پوپولیسم نیز همین مرحله است . کنار کشیدن ، انزوا ، طرد و حتا خروج نخبگان، کارشناسان و متخصصان. بدون شک خسارت از دست دادن نخبگان به مراتب سنگین تر از تبعات مستقیم اقتصادی و اجتماعی پدیده پوپولیسم است. پوپولیسم خطر جدی عصر ما و بویژه جامعه امروز ایران ماست و تنها راه مقابله با این پدیده خطرناک و تهدید جدی ، افزایش سطح آگاهی طبقه متوسط و پایین جامعه است . فراموش نکنیم پایه های خطر پوپولیسم صرفاً بر ' ناآگاهی طبقه متوسط و توده' استوار شده است . توسعه افکار انسانی بهترین راه مقابله با خطر پوپولیسم خواهد بود.
6114/ 2027
دریافت کننده: علی اکبر خرامش ** انتشاردهنده: سیداحمد نجفی
انتهای پیام اساس 'پوپولیسم' ارائه پاسخ های ساده، سطحی و عامیانه به سوالات پیچیده پیرامون پدیده ها و معضلات اجتماعی جامعه است. این نگرش با پاسخ های ساده، سطحی و جذاب تلاش می کند توده های عمومی در اقشار اجتماعی را جذب و همراه خود نماید !
به طور مثال اگر نرخ بهره بانکی بالا است کافی است به بانک ها دستور دهیم آن را پایین بیاورند، اگر نرخ زاد و ولد کاهش یافته کافی است برای فرزند آوری جایزه قرار دهیم، اگر نیازمندان خانه ندارند کافی است به وزارت مسکن دستور دهیم بر روی زمین های دولتی خانه ای ارزان بسازد و ...
طبیعی است این دستورها و سیاست ها برگرفته از ذهنیتی ساده و غیرکارشناسی نسبت به مسائل و معضلات پیچیده اجتماعی است؛ ذهنیتی که به دلیل جذابیت ماهیتی خود و ایجاد گشایش های ابتدایی با استقبال چشمگیره 'شهروندان عام' روبرو و زمینه هر گونه نقد علمی و کارشناسی را از بین می برد ! این نکته دقیقا آغاز مشکل است ؛ نسخه هایی با نگاه ' شهودی و ساده انگارانه' به جای ' واکاوی کارشناسی و علمی' .
پوپولیسم در این مرحله با موج سواری بر جو عمومی که بدون تردید در اختیار اکثریت عام است اجازه نفس کشیدن در فضای نقد را ازنخبگان و روشنفکران می گیرد و برعکس با محدود و منزوی ساختن نخبگان ، آنها را تا حد ' مجرمان عرصه عدالت ' به توده های متوسط و پایین معرفی می کند !
بر این اساس خسارت اصلی پوپولیسم نیز همین مرحله است . کنار کشیدن ، انزوا ، طرد و حتا خروج نخبگان، کارشناسان و متخصصان. بدون شک خسارت از دست دادن نخبگان به مراتب سنگین تر از تبعات مستقیم اقتصادی و اجتماعی پدیده پوپولیسم است. پوپولیسم خطر جدی عصر ما و بویژه جامعه امروز ایران ماست و تنها راه مقابله با این پدیده خطرناک و تهدید جدی ، افزایش سطح آگاهی طبقه متوسط و پایین جامعه است . فراموش نکنیم پایه های خطر پوپولیسم صرفاً بر ' ناآگاهی طبقه متوسط و توده' استوار شده است . توسعه افکار انسانی بهترین راه مقابله با خطر پوپولیسم خواهد بود.
6114/ 2027
دریافت کننده: علی اکبر خرامش ** انتشاردهنده: سیداحمد نجفی
کپی شد
