سالانه در فارس تعداد زیادی بر اثر سکته قلبی، جان خود را از دست می دهند، اما برخی سکته قلبی را بلای ناگهانی می دانند که بی هیچ دلیلی به سراغ فرد آمده است؛ بیشتر این زنان و مردان وقتی بدون هیچ سابقه ای سکته می کنند متعجب از این اتفاق می گویند ما که پیش از این هیچ مشکلی نداشتیم و صحیح و سالم بودیم، اما با بررسی وضعیت آنها، فاکتورهای خطری مشاهده می شود که اگرچه پنهان و خاموش، اما سال ها با آنها همراه بوده است، بی آنکه اطلاعی از آن داشته باشند!
توجه به این عوامل خطر و پیشگیری از سکته قلبی می تواند زمینه افزایش امید به زندگی را فراهم کند و افراد را در مقابل ایست قلبی متوقف نکند!
در حالی که بیماری های قلبی هنوز هم نخستین علت مرگ در کشور و استان است، همچنان درصد بالایی از افراد به راهکارهای پیشگیری از مشکلات قلبی- عروقی توجهی نمی کنند و هیچ تغییری در الگوی زندگی خود نمی دهند و تنها پس از سکته قلبی اگر جان سالم به در ببرند، متوجه می شوند که «خود کرده را تدبیر نیست»!
با این وجود درصد بالایی به دلیل داشتن فاکتورهای خطر در معرض سکته قلبی هستند و از سوی متخصصین پیش بینی می شود که در صورت عدم رعایت نکات پیشگیرانه، دیر یا زود دچار سکته قلبی می شوند که توجه به این مقوله اهمیت بسزایی دارد و علاوه بر کاهش مرگ و میر و هزینه ها، درد و رنج این بیماران را نیز کمتر می کند.
مدیر گروه قلب و عروق دانشگاه علوم پزشکی شیراز در این خصوص می گوید: دلایل ایست قلبی و بروز مرگ ناگهانی در یک فرد، برحسب سن متفاوت است.
دکتر بابایی می افزاید: در رده سنی زیر 30 سال این مشکل ناشی از بروز اختلال ریتم قلبی است که اصطلاحا به آن بیماری آریتمی گفته می شود و این مشکلات یک پدیده ارثی است، آن گونه که ژن های خاصی در تعدادی از کروموزوم های این افراد بسته به ژن رایج در خانواده وجود دارد که بیشتر در دهه دوم و سوم بروز می یابد و در صورت عدم شناسایی و پیشگیری منجر به مرگ ناگهانی می شود.
وی یادآور می شود: قلب این افراد از لحاظ آناتومیک، سالم و نرمال است اما در نوار قلب ممکن است علایمی دال بر اختلال در فعالیت الکتریکی سلول های قلبی وجود داشته باشد که این مشکل به دلیل وجود ژن ها در فعالیت الکتریکی سلول ها ایجاد می شود و زمینه را برای بروز آریتمی مساعد می کند و فرد مستعد ایست قلبی و مرگ ناگهانی می شود.
دکتر بابایی می افزاید: در سابقه فامیلی این بیماران باید ایست ناگهانی قلب را جست وجو کنیم و نوار قلبی آنها توسط متخصص قلب بررسی شود.
مدیر گروه قلب و عروق دانشگاه علوم پزشکی شیراز می گوید: گروه دیگری از مردم ممکن است زیر 30 سال هم مبتلا به تنگی رگ های قلب شوند، اما این افراد به سبب داشتن فاکتورهای خطری مانند کلسترول بالای 300 و گاهی 500 میلی گرم دچار مشکل می شوند.
این فوق تخصص قلب و عروق می افزاید: گرفتگی و تنگی عروق کرونر قلب ممکن است در دهه سوم اتفاق بیفتد و به دلیل اینکه تنگی رگ به تدریج طی یک دوره زمانی صورت می گیرد علایم برای آن فرد نامحسوس و اندک است به طوری که بیمار به آن توجه نمی کند. به طور مثال خستگی و تنگی نفس در فعالیت های عادی روزانه از علایمی است که ممکن است فرد نسبت به آن بی توجه باشد و علت آن می تواند ناشی از گرفتگی رگ قلب حتی به میزان 70 تا 80 درصد باشد و فرد به دلیل اینکه علایم یادشده را به شکل جدی پیگیری نکرده، بیماری او به موقع تشخیص داده نمی شود و با یک فشار روانی، روحی یا فیزیکی، نقطه تنگی دچار آسیب ناگهانی شده و با اضافه شدن لخته خون، رگ به صورت ناگهانی مسدود می شود و این حادثه به معنی بروز سکته حاد قلبی است که می تواند لحظات و یا دقایقی پس از این حادثه به سبب بروز مشکل آریتمی در قلب، ایست قلبی و مرگ رخ دهد.
دکتر بابایی می گوید: در واقع حدود 30 تا 50 درصد سکته های قلبی حاد در فارس می تواند به این نحو خود را بروز دهد و به مرگ منجر شود. طبق بررسی ها، ایست قلبی و مرگ نخستین علامت 30 درصد از سکته های قلبی حاد در فارس است.
این فوق تخصص قلب و عروق و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز عنوان می کند: افراد با چکاپ های دوره ای و بررسی تاریخچه ایست قلبی در خانواده می توانند با بهره مندی از راهکارهای پیشگیری، زمینه بروز سکته قلبی ناگهانی را در خود کاهش دهند. همچنین رعایت این اصول احتمال ایست قلبی ناشی از سکته های حاد را به ویژه در خواب و ورزش نیز کمتر می کند.
مدیر گروه قلب و عروق دانشگاه علوم پزشکی شیراز می گوید: در این خصوص افراد باید برای بهره مندی از خدمات پیشگیرانه مطلوب به متخصص قلب با تخصص الکتروفیزیولوژی و آریتمی قلب مراجعه کنند.
عضو هیات مدیره انجمن پزشکان عمومی شیراز نیز می گوید: سکته های قلبی زمینه قبلی دارند و شاید فاکتورهای خطر از سال ها قبل با این بیماران همراه بوده، اما به منظور پیشگیری می توان این عوامل را بررسی و احتمال حمله قلبی را برحسب درصد در دهه های بعدی پیش بینی کرد.
دکتر خاکسار می افزاید: چاقی، فشارخون و چربی خون بالا، دیابت، مصرف سیگار و کم تحرکی جزو فاکتورهای خطری است که می تواند فرد را در سال های آتی دچار ایست قلبی و مرگ کند.
وی می گوید: برای جلوگیری از این اتفاق، رعایت اصول پیشگیرانه ضروری است و نباید دست روی دست گذاشت، بر همین اساس در مطالعات کوهورت، احتمال بروز مشکلات و بیماری های قلبی طی 10 سال بررسی می شود و توجه به نکات پیشگیرانه از سوی افراد از دهه های اول زندگی ضروری است و این مسئله به خصوص در مورد افرادی که پیشینه خانوادگی دارند اهمیت بسیاری دارد و باید جدی گرفته شود.
46
