رسیدن به پاسخهای دقیق در خصوص اسکلت های کشف شده از تخت جمشید در گرو ارسال نمونههای استخوانی به خارج از کشور است که به نظر میرسد تا به امروز در پیچوخم فرایندهای اداری مانده است.
کشف اسکلتهایی در جریان کاوش آبراهههای تختجمشید، گمانهای بسیاری را درباره چگونگی وقوع رویدادهای تاریخی در این مجموعه رقم زد؛ اما رسیدن به پاسخهای دقیق در گرو ارسال نمونههای استخوانی به خارج از کشور است که به نظر میرسد تا به امروز در پیچوخم فرایندهای اداری مانده است.
کشف۹ اسکلت انسانی و یک اسکلت حیوانی متعلق به سگسانان در بخش جنوبی آبراهه خاوری دروازه ناتمام در بیست و ششم مردادماه ۱۳۹۹، چشمها را به این یادمان تاریخی هخامنشیان خیره کرد و گمانههایی درباره رویدادهای مربوط به تصرف تختجمشید و آتشسوزی آن، بار دیگر بر سر زبانها افتاد.
این استخوانها در جریان فصل چهارم کاوش دریچههای دفع آبهای سطحی یافت شدند، در پی اقدامی که با هدف بازگشایی دریچههای بسته شده موجود در حیاط خاوری کاخ آپادانا و حیاط شمالی کاخ هدیش صورت گرفته بود تا هدایت و تخلیه روانآبهای سطحی را در فصل بارش ممکن سازد.
از همان روزها صحبتها بر سر امکان ایجاد ظرفیتهای تازه در سایت جهانی تختجمشید با کشف این استخوانها قوت گرفت؛ چراکه روایت پشت آنها، رازهای بسیاری را از تاریخی که تاکنون ناگفته مانده، فاش میکند.
پژوهشگران طی نشستهای خبری متعدد عنوان کردند که شکل قرارگیری این استخوانها نشان میدهد احتمالا این افراد تدفین نشدهاند؛ بلکه در جریان زد و خوردی که ممکن است به حمله اسکندر مقدونی به ایران مربوط باشد، کشته شده و در آبراههها رها شدهاند.
داستانی که در صورت اثبات میتواند درهایی تازه را به روی گردشگری روایتمحور بگشاید. چون نحوه قرارگیری استخوانها سناریوهای تازهای را درباره تخت جمشید مطرح می کند.
انتظار میرفت با گذشت بیش از سه ماه از این اکتشاف و همچنین گذشت دو ماه از ارائه گزارش فصل چهارم کاوش آبراهههای تختجمشید، پژوهشهای دقیقتری درباره تاریخگذاری یافتهها، مطالعات ژنتیک و تحقیقات بیماریشناسی برای کشف دلایل مرگ که فرضیه زد و خورد و قتل را رد یا تایید میکند، صورت گیرد؛ اما تا به امروز خبری از ارسال استخوانها به خارج برای انجام آزمایشهایی که انجام آن در کشور میسر نیست، نشده است.
این در حالی است که افزون بر گروه کاوش، دانشمندان و پژوهشگران، مسئولان نیز بر ضرورت شناخت دقیقتر این یافتهها تاکید کردهاند.