خیابانهای شیراز به نسبت قبل خلوت‌تر،کرکره‌ها پایین کشیده و اغلب رانندگان خودروهایی هم که در این شهر دیده می‌شوند ماسک برچهره خود زده اند و شیشه اتومبیلشان را نیز تا انتها بالا کشیده اند تا مبادا هیچ روزنه‌ای برای ورود ویروس حتی به نزدیکی آنها وجود داشته باشد.
در این بین اما کودکانی در سر چهارراه‌ها به چشم می‌خورد که هنگام قرمزی چراغ راهنما خود را تا سینه بر روی کاپوت خودروها می اندازند و با دستان کوچک اما زمخت‌شان شیشه اتومبیل‌ها را تمیز می‌کنند تا شاید راننده دلش به رحم آید و اسکناسی کف دست آنها بگذارد.
زباله گردها و معتادان نیز در بعضی نقاط شیراز دیده می‌شوند که کله خود را تا کمر درون سطل‌های زباله فرو کرده اند و یا در کوچه و خیابان و در بین زباله‌ها به دنبال نوع بازیافتی آن می‌گردند تا شاید بتوانند پول لقمه‌ای نان و مواد مخدر خود را تامین کنند و قرار نباشد شب را گرسنه و خمار سر به بالینی از جنس کارتن بگذارند.
دور از بهداشت، نزدیک کرونا
تنها قشری که رفتار و سبک زندگی‌شان همانند دوران قبل از کروناست و هیچ تغییری نکرده کودکان کار و زباله گردهای شیراز هستند که بر خلاف اغلب مردم جامعه سقفی ندارند که زیر آن بمانند و بدون دستکش و ماسک هر روز در خیابان‌ها و پاتوق‌های همیشگی شان به چشم می‌خورند و انگار نه انگار که شهرها و کشورهای جهان یکی از حساس ترین برهه‌های تاریخی قرن را پشت سر می‌گذارند.
در کوچه پس کوچه و خیابانهای شیراز افراد بی‌دفاعی مانند کودکان کار و کارتن خوابهایی زندگی می‌کنند که هنوز اسم کرونا هم به گوششان نخورده و در زمانی که اغلب مردم در خانه‌هایشان مانده‌اند تا از ابتلا به این بیماری محفوظ بمانند این قشر بدون داشتن وسایل حفاظتی و بهداشتی همه اوقات خود را در معرض این ویروس نامرئی می‌گذرانند.
در شرایطی که همه مردم جامعه از شیوع این بیماری باخبر هستند اما عده‌ای به دلیل محرومیت‌هایی که دارند به اخبار،اینترنت و شبکه های اجتماعی دسترسی ندارند و به همین دلیل یا از شیوع این بیماری بی خبرند و یا اگر هم چیزهایی به گوششان خورده اطلاعاتی درباره روش‌های انتقال بیماری ،شیوه‌های حفاظت و رعایت بهداشت فردی ندارند یا اصلا امکاناتی مانند آب بهداشتی و صابون مایع و ضدعفونی کننده دست ندارند.
پرسه در دل کرونا
پناهگاه برای ناقلان نان آور
روانشناس و پژوهشگر آسیب‌های اجتماعی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا،می‌گوید که در این روزهای سخت و خاص که تمام جوامع بشری و همچنین هم وطنان ایرانی با شیوع ویروس کرونا مواجه هستند و همه دغدغه ذهنی آنها نجات جان خود از مبتلا شدن به این ویروس واگیردار و خطرناک است، با افراد بی بضاعت و مستاصلی در سطح شهر روبرو هستیم که همچنان مانند سابق به دنبال کسب روزی در خیابانهای شهر پرسه می‌زنند.
رویا طاهری بیان می‌کند،انگار نه انگار که این بیماری بیش از دیگران در کمین زباله‌گردها یا بعضی کودکان کار است که نان خود را از میان زباله و پسماند و یا در محیط‌هایی جمع آوری می کنند که ممکن است به این ویروس آلوده باشد و شاید هم چاره ای جز اینکار نداشته باشند اما این افراد می توانند خطرناکترین ناقلان این ویروس در سطح هر شهر و دیاری باشند.
او معتقد است که در زمان شیوع کرونا می توان مکانی ویژه و مخصوص نگهداری و تامین نیازهای اولیه این افراد اختصاص داد تا هم آنها ناچار نباشند برای بدست آوردن حداقل نیازهای خود زمینه آسیب رسانی به خود و دیگران را در این شرایط مهیا کنند و هم اینکه احتمال انتقال بیماری از این قشر به کسانی که از گذشته در کمپ ها و مراکز بهزیستی نگهداری می شوند نیز وجود ندارد.
به گفته این روانشناس شیرازی نباید فراموش کرد که این دسته از افراد همیشه به حمایت نیاز داشته‌اند،امری که در شرایط کنونی اهمیتی مضاعف‌تری پیدا کرده زیرا این کار در شرایط کنونی ضریب ایمنی و سطح سلامت جامعه را نیز به شدت افزایش می‌دهد.
تشکل‌های مردمی برای آگاهی بخشی به آسیب دیدگان وارد عمل شوند
طاهری بر اینکه ارایه آموزش‌های خود مراقبتی و بهداشتی به کودکان کار، معتادان متجاهر و کارتن خواب ها در شرایط کنونی می تواند بسیار موثر باشد نیز تاکید کرد.
او در شرایط کنونی که شیوع بیماری کرونا ابعاد گسترده‌ای پیدا کرده،تشکل‌ها و سمن‌های مردمی را بهترین وسیله برای انتقال آموزش‌های لازم برای پیشگیری از کرونا در بین قشرهای آسیب پذیر جامعه من جمله زباله گردها و کودکان کار دانست.
این پژوهشگر آسیب‌های اجتماعی معتقد است که در سال‌های اخیر تشکل‌های مردمی توسعه خوبی پیدا کرده است و اکنون زمان آن است که این گروه‌های مردم نهاد برای رفع آسیبی مهم در شرایط کنونی شیوع بیماری کرونا اقدام کنند.
بی‌خبر از ویروس
بی خبری آشکار از ویروس ناپیدا
رئیس اداره پیشگیری و ساماندهی آسیب دیدگان اجتماعی شهرداری شیراز،یکی از افرادی است که شاهد وضعیت کنونی کودکان کار و کارتن خوابها در شرایط شیوع بیماری کرونا در این شهر است،او به خبرنگار ایرنا می‌گوید که در هفته‌های گذشته حتی با کودکان کار و کارتن خوابهایی در شیراز برخورد کرده که حتی اسم کرونا هم هنوز به گوششان نخوره بوده و از شیوع و گسترش این بیماری در جامعه هیچ خبری نداشتند.
یوسف آفرینی همچنین گفت که در شرایطی که همه جامعه از شیوع این بیماری در شیراز،فارس و ایران باخبر هستند و از خود و خانواده هایشان در برابر این ویروس محافظت می کنند برخی از این افراد هنوز اسم این بیماری هم به گوششان نخورده است و به دلیل محرومیت هایی که دارند به اطلاع رسانی از طریق اخبار و شبکه های اجتماعی نیز دسترسی ندارند.
آفرینی اعلام کرد: برای ارایه آموزش‌های محافظتی و بهداشتی به کودکان خیابانی، معتادان متجاهر و کارتن خواب های شیراز کارگاه‌های آموزشی در این شهر راه اندازی شده که به صورت میدانی در پاتوق‌های این افراد برگزار و ضمن توزیع اقلام بهداشتی آموزش های لازم هم به آنها داده می شود.
توزیع ۲۰۰۰ بسته اقلام بهداشتی بین کارتن‌خواب‌ها و کودکان کار شیراز
به گفته رئیس اداره پیشگیری و ساماندهی آسیب دیدگان اجتماعی شهرداری شیراز این ارگان در پی شیوع ویروس کرونا تاکنون بیش از دو هزار بسته اقلام بهداشتی شامل ماسک،دستکش،محلول ضدعفونی و مواد شوینده در بین کارتن خوابها و کودکان خیابانی شیراز توزیع کرده است.
خیرین شیرازی آستین همت بالا زدند
او همچنین بیان کرد که خیرین و نیک اندیشان شیرازی از ابتدای شیوع بیماری کرونا اقدام به تهیه اقلام بهداشتی با هدف پخش در بین کودکان کار،معتادان متجاهر و کارتن خوابها کرده‌اند که اداره پیشگیری و ساماندهی آسیب دیدگان اجتماعی شهرداری شیراز نیز این اقلام را در بین جامعه هدف توزیع کرده است.
به گفته او،جدای از توزیع اقلام بهداشتی روزانه کارگاه‌های آموزشی نیز برای کودکان کار و کارتن خواب‌های سطح شهر شیراز برگزار می‌شود تا این قشر اطلاعات لازم برای محفوظ نگه داشتن خود از ابتلا به بیماری کرونا را کسب کنند.
توزیع روزانه ۵۰۰ دست غذای گرم بین آسیب دیدگان اجتماعی شیراز
او دستور شهردار شیراز برای توزیع روزانه ۵۰۰ دست غذای گرم بین این قشر که از آسیب‌های اجتماعی رنج می برند یاد کرد و گفت: در کنار آن بسته‌های حمایتی حاوی اقلام خوراکی از جمله برنج، ماکارونی ، عدس، لوبیا ،بیسکویت ،ویفر،آب میوه و موز نیز بین خانواده های کودکان کار توزیع می‌شود.
آفرینی با بیان اینکه خیران و گروه‌های مختلفی مانند جامعه روانپزشکان شیراز همواره اقلام بهداشتی مانند ماسک برای توزیع در میان قشر آسیب دیده اهدا کرده‌اند،افزود: تاکنون نیز در ۵ مرحله اقلام بهداشتی که توسط این نیک اندیشان تهیه شده در میان اقشار آسیب پذیر توزیع شده است.
جمع‌آوری و ساماندهی،فعلا منتفی است
به گفته رئیس اداره پیشگیری و ساماندهی آسیب دیدگان اجتماعی شهرداری شیراز، با ابلاغ دستورالعملی از سوی ستاد ملی پیشگیری و مبارزه با بیماری کرونا تمام دستگاه‌های متولی فعلا از جمع آوری و ساماندهی کودکان کار،معتادان متجاهر و کارتن خواب ها منع شده اند.
او دلیل این تصمیم را جلوگیری از گسترش بیماری کرونا اعلام کرد و گفت: تا اطلاع ثانوی جمع‌آوری و ساماندهی این قشرهای آسیب دیده انجام نخواهد شد اما باید در این دوران با توزیع و آگاهی بخشی، آنها را دربرابر کرونا حفاظت کرد.
توزیع مایحتاج آسیب دیدگان اجتماعی آری یا نه؟
این مقام مسوول به بعضی نقدها در خصوص توزیع اقلام خوراکی و بهداشتی در بین اقشار آسیب‌دیده جامعه به دلیل تشویق آنها به ادامه دادن به این سبک زندگی،اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد که اگر این اقلام به دست این افراد رسانده نشود ممکن است آنها برای تامین آن دست به سرقت‌های خرد بزنند و توزیع اقلام خوراکی و غذایی در بین آنها می تواند از وقوع جرم پیشگیری کند و آمار آن را کاهش دهد.
آفرینی اظهار داشت: در حال بررسی و انجام رایزنی‌هایی برای توزیع متادون با هدف ترک اعتیاد در بین این قشر هستیم تا تردد آنها برای تهیه مواد مخدر در زمان شیوع ویروس کرونا در شهر شیراز کاهش یابد و همچنین بتوان با این کار آنها را به سمت متادون درمانی و ترک هدایت کرد؛ هنوز این موضوع قطعی نیست و طرح آن در مرحله بررسی و کارشناسی قرار دارد.
گزارش از محمدامین افشارپور
