به گزارش خبرنگار مهر، کاربران فضای مجازی در روزهای تعطیلات نوروز ۹۹ فرصتی به دست آوردند تا ضمن دست و پنجه نرم کردن با اوقات خانهنشینی ناشی از کرونا بخشی از زمان خود را به کتابخوانی بپردازند.
در این میان آنچه هنوز برای کتابخوانها لطف خود را از دست نداده کتابهای چاپی است که همچنان از سوی اهل مطالعه مورد پسند است.
کتابخوانهای شیرازی هم در جامعه آماری که در این گزارش مورد پرسش قرار گرفتهاند اغلب ترجیح دادند کتابهایی را توصیه کنند که هم نسخه چاپی آن موجود است و هم نسخه شنیداری آن در فضای مجازی یافت میشود.
«فرزندان سانچز»؛ زندگی درونی یک خانواده
از جمله هنرمندانی که مورد پرسش خبرنگار مهر قرار گرفت، مهگان فرهنگ، فیلمساز و مدرس دانشگاه است که کتابی با عنوان «فرزندان سانچز» معرفی کرد و گفت: این رمان درباره خانواده فقیری در شهر مکزیکوسیتی است؛ پدری ۵۰ ساله به نام خسوس سانچز و فرزندانش.
وی با بیان اینکه کتاب فرزندان سانچز نوشته اسکار لوئیس است، افزود: این کتاب به خواننده تصویری از زندگی درونی یک خانواده نمایش میدهد و نشان میدهد که پرورده شدن در یکی از محلههای پست، در قلب یک شهر بزرگ آمریکای لاتین که تغییر اقتصادی اجتماعی سریعی را از سر میگذراند، چگونه است.
اسکار لوئیس در سال ۱۹۱۴ در نیویورک متولد شد؛ او از دانشگاه کلمبیا در رشته مردم شناسی فارغ التحصیل شد و در بروکلین کالج و دانشگاه واشنگتن به تدریس پرداخت.
در سال ۱۹۴۸ پروفسور قوم شناسی در دانشگاه ایلینویز شد و از سال ۱۹۴۳ تا ۴۴ از طرف «مؤسسه ملی پژوهش درباره سرخپوستان» به امریکای لاتین فرستاده شد و به دنبال این سفر کتاب جالب زندگی در یک دهکده مکزیکی را نوشت.
لوئیس در سالهای ۵۲ تا ۵۴ توسط بنیاد فورد مجدداً به امریکای لاتین اعزام شد و در سال ۱۹۵۹ برای اولین بار خانواده سانچز را در کتاب پنج خانواده نوشت که از نظر علمی و ادبی یک کار کلاسیک است؛ کتاب فرزندان سانچز در سال ۱۹۶۱ در آمریکا منتشر شد. این کتاب در سال ۱۹۶۳ در فرانسه ترجمه شد و جایزه بهترین کتاب خارج را گرفت.
«اوهام»؛ مردی در آسمان ابری
دیگر کتابی که کاربران فضای مجازی به آن اشاره میکنند «اوهام» از ریچارد باخ است که توسط ایراندخت اباذرنژاد معرفی شده است.
کتاب اوهام، رمانی فلسفی نوشته ریچارد باخ است که نخستین بار در سال ۱۹۷۷ به انتشار رسید؛ در داستان این رمان، مردی در آسمان ابری بر فراز مزارع ذرت ایلینوی، سرنوشتش را به دست پروانه هواپیمای دوباله خود میسپارد. ریچارد باخ، خلبانی است که به دل آسمان میزند تا حقیقتهای کهنی را کشف کند که پر پرواز روح آدمی را فراهم میکنند. حقایقی مبنی بر این که انسانها برای اوج گرفتن و پرواز کردن به هواپیما نیاز ندارند؛ که حتی تیرهترین ابرها هم زمانی که خود را بر فراز آنها برسانیم، معانی عمیقی را از خود نشان میدهند و این که منجیها را در غیرمنتظرهترین زمانها و مکانها و از همه مهمتر در درون خودمان میتوان یافت.
«کوری»؛ بازگشتهای زمانی به گذشته و آینده
آنچه از دید یک عکاس برای اوقات فراغت توصیه شد خوانده شود، کتاب «کوری» است که از رمانهای شناخته شده سالهای اخیر به شمار میرود که شاهکاری ادبی از ژوزه ساراماگو است.
فروغ عدالتپور از هنرمندان عکاس شیرازی به خوانندگان کتاب این اثر را پیشنهاد کرد که نخستین بار در سال ۱۹۹۵ منتشر شد.
ساراماگو که در سال ۱۹۹۸ جایزه نوبل ادبیات را بهدستآورد در این رمان از کوریِ آدمها سخن گفتهاست. در این رمان، هالهای سفیدرنگ بعد از کور شدن افراد مقابل چشمانشان ظاهر میشود.
ساراماگو در این رمان از تلمیح استفاده کرده و با اشاره به نوشتههای قدیمی، اثرش را زیباتر و تأثیرگذارتر کردهاست.
ساراماگو در رمان کوری برای شخصیتها اسم انتخاب نکردهاست، باوجود این، پیچیدگی در رمان ایجاد نشده و خواننده بهراحتی میتواند با شخصیتهای رمان ارتباط ذهنی برقرار کند. ویژگی دیگر این رمان در بازگشتهای زمانی به گذشته و آینده در خیال شخصیتهای رمان است که به زیبایی و جذابیت آن افزودهاست.
۴ پیشنهاد در یک بسته
عسل ستایش، نویسنده و فیلمساز شیرازی هم در پاسخ به پرسش خبرنگار مهر ۴ عنوان کتاب معرفی کرد و گفت: «خیابان آمریکا» نوشته «ایبی زبویی» با برگردان فارسی مریم حاجی علیرضا، ترکیبی از زندگی زمخت خیابانی و لطافت عشق نخست به گواه «پابلیشرز ویکلی» است.
وی همچنین از کتاب «عامه پسند» هم به عنوان رمانی خوشخوان یاد کرد که «چارلز بوکفسکی» آن را نوشته است و دست کم در نشر چشمه چاپهای بیشماری را پشت سر گذاشته است.
این کتاب ماجرایی پلیسی دارد و میتوان آن را در رده ادبیات پلیسی قرار داد. با این وجود با سایر رمانهای پلیسی تفاوت دارد. در آن جنایتی اتفاق نمیافتد و برخلاف سایر رمانهای پلیسی، شخصیت کارآگاه در این رمان انسانی زیرک و توانا نیست. بلکه پیرمردی کمتوان است و فقط به کمک شانس و دیگران موفق میشود وظیفهی خود را انجام دهد. شخصیت مالوف آثار «بوکفسکی» - چیناسکی- در این رمان تنها در یک صحنه کوتاه به داستان میآید.
ستایش که نویسنده آثاری پیرامون پوشاک است، کتابهای دیگری از جمله «دختری که رهایش کردی» اثر «جوجو مویز» و «رفتیم بیرون سیگار بکشیم، هفده سال طول کشید» داستانهایی از نویسندگان معاصر روس پیشنهاد کرده است که از کتابهای پرشمارگان ترجمه شده است.
«جز از کل»؛ ۶ شخصیت کلیدی
در این میان بانوان خانهدار هم پیشنهادهای بکری در زمینه کتابخوانی دارند که از آن جمله میتوان به رمان «جز از کل» از «استیو تولتز» اشاره کرد.
فاطمه زاهدیپور که دانشآموخته رشته حسابداری است به خبرنگار مهر، گفت: در روزهای قرنطینه یکی از کتابهایی که میتواند لحظات خانهنشینی را با آن سپری کرد، این کتاب است.
این کتاب درباره خانواده عجیب و غریب دین و اطرافیان و آشنایان آنها است که مانند عامه پسند توسط پیمان خاکسار ترجمه شده و در نشر چشمه به چاپ رسیده است.
در کتاب «جز از کل» ۶ شخصیت قرار دارد که استیو تولتز آنها را پرورانده و جالب اینکه کتاب یادشده در ایران دستکم ۵۰ نوبت چاپ را پشت سر گذاشته است.
شاید در میان خوانندگان کتابهای داستان و رمان، بیشترین اقبال از سوی آنها که ادبیات عامهپسند را دنبال میکنند، در سالهای اخیر نام «الیف شافاک» یا تلفظ درست آن، «شفق» مترادف با کتابی با عنوان «ملت عشق» است اما آنگونه که بهار رزمی، بانوی عکاس پیشنهاد میکند، «سه دختر حوا» هم خوانده شود.
کتاب سه دختر حوا با نام اصلی Three Daughters of Eve که در سال ۲۰۱۶ نوشته شده داستان سه زن با نامهای پری، مونا و شیرین است که هر یک در شرایط متفاوت از هم زندگی میکنند؛ شیرین ایرانی، پری ترک و مونا آمریکایی. سه شخصیت زن از سه کشور مختلف به صورت اتفاقی در دانشگاه آکسفورد کنار هم قرار میگیرند و با یکدیگر آشنا میشوند. داستان از زبان پری نگاشته شده است.
«سالهای سگی»؛ گزینه مناسبی برای این روزها
یک روزنامهنگار حوزه ادبیات استان فارس هم به خبرنگار مهر، گفت: شاید «سالهای سگی» یوسا گزینه مناسبی برای این روزها باشد.
احسان اکبرپور، ادامه داد: ماریو بارگاس یوسا کتاب سالهای سگی را بر اساس تجربیات واقعی خود در دبیرستان نظام لنوسیو پرادو نوشته است و تکامل مردان جوان پرو از نوجوانی به مردانگی را شرح میدهد. این دانشآموزان در فضای خشونتآمیز دبیرستان با مسائلی روبهرو میشوند که درونمایههای اخلاقی، عدالت اجتماعی و وفاداری را در بردارند.
سعیده رضازاده که در گرایش کارشناسی ارشد ادبیات کودک ونوجوان دانشگاه شیراز تحصیل کرده است به خوانندگان رمان نوجوان پیشنهاد میکند که دست کم ۶ عنوان کتاب را فراموش نکنند.
وی افزود: عاشقانههای یونس در شکم ماهی از جمشید خانیان، جنگ که تمام شد بیدارم کن از عباس جهانگیریان، طبقه هفتم غربی از جمشید خانیان، هستی از فرهاد حسنزاده، کنسرو غول از مهدی رجبی و لالایی برای دختر مرده از حمیدرضا شاهآبادی کتابهایی است که خواندم و پیشنهاد میکنم دوستداران ادبیات ایران بخوانند.
با این حال در روزهای خانهنشینی، کتاب یکی از گزینههای مناسبی است که گرچه بهای آن در سالهای اخیر دستخوش گرانی ناشی از کمبود کاغذ و ابزار نشر شده است، اما همچنان همدمی بیخطر و آموزنده است که خوشبختانه به خاطر وجود فضای مجازی این امکان را میدهد نسخههای شنیداری آنرا به بهایی کمتر در اینترنت یافت و هم شنید و هم از آن آموخت.