غلامرضا کافی، استاد ادبیات دانشگاه شیراز و پژوهشگر، شرح منظومه ظهر را درباره کلیت ماجرای کربلا نگاشته است. رویکرد این کتاب مبتنی بر شرح نگرش جامعه ادبی ایران در برهه‌های تاریخی مختلف به واقعه کربلاست و به‌صورت جدی به آثار ادبی عاشورا در تاریخ ایران پرداخته است.
از آنجا که در حوزه ادبیات عاشورایی، تحقیقاتی پراکنده صورت گرفته است و عموما همه دوره‌های ادبی و تاریخی را در بر نمی‌گیرد، می‌توان از این کتاب با عنوان اثری قابل اعتنا یاد کرد که به تفکیک به تاثیر واقعه کربلا در دوره‌های ادبی گوناگون پرداخته است.
این کتاب افزون بر دربرگیری دوره‌های تاریخی، سبک‌های ادبی گوناگون در شعر عاشورا را نیز در بر می‌گیرد؛ همچنین نویسنده نمونه‌های بسیاری از اشعار شاعران عاشورایی گرد آورده است و برخی از آن‌ها را در بوته نقد قرار داده است.
آنچه در مقدمه کتاب به چشم می‌خورد، بررسی شعر شاعران عرب درباره عاشورای حسینی و معرفی برترین‌های این حوزه است.
کتاب شرح منظومه ظهر تاریخ ادبیات عاشورا را به چهار دوره تقسیم می‌کند؛ دوره نخست دربرگیرنده ادبیات عاشورایی تا قبل از قرن نهم هجری است، دوره دوم به ادبیات عاشورایی در عهد صفویه، افشاریه و زندیه می‌پردازد، سومین بخش کتاب متعلق به ادبیات عاشورایی در دوره قاجار است و دوره چهارم نیز از سال ۱۳۰۰ تا ۱۳۸۰ هجری شمسی، یعنی دوران معاصر را در برمی‌گیرد و به دو بخش پیش و پس از انقلاب تقسیم می‌شود. در هر بخش این اثر پژوهشی وضعیت سیاسی، اجتماعی، وضعیت عمومی شعر، ویژگی‌های سروده‌های عاشورایی و شاعران عاشورایی شرح داده شده است.
در بخش معاصر نیز اشعار قبل و بعد از انقلاب با هم مقایسه شده‌اند و برخی از آن‌ها با نگاهی نقادانه واکاوی شده است.
شرح منظومه ظهر در نشر کانون عاشورا و با حمایت معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد منتشر شده است و افزون بر جایزه کتاب سال ولایت، جایزه ادبیات عاشورا را در زمان چاپ به خود اختصاص داد.
این کتاب در ۷۸۳ صفحه و ۷ فصل و مقدمه دکتر محمدرضا سنگری برای اولین بار در سال ۱۳۸۶ روانه بازار نشر شد.
۹۸۸۵ /۱۸۷۶
