روزنامههای خبرجنوب، عصرمردم، سبحان، تماشا، طلوع، افسانه، نیم نگاه و شیرازنوین نشریات روزانه شهر شیراز هستند.
در این مطلب، مروری بر برگزیده تحلیلها و یادداشتهای این نشریات خواهیم داشت.
پاسخی خشنودکننده
روزنامه عصرمردم در شماره ۶۷۱۶ سرمقالهای با عنوان " پاسخی خشنودکننده " منتشر کرد. این مطلب به قلم محمد عسلی مدیرمسئول این روزنامه بدین شرح است:
"شاید بتوان گفت: هر چیزی این پتانسیل را دارد که تدریجاً به ضد خودش تبدیل شود خصوصاً اگر زمینههای گسترش و نهادینه شدن آن از لحاظ اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی فراهم نباشد. علت ظهور این همه پیامبر نیز همین بوده که تحریف و رفتارهای واژگونه، دین را که داعیهی رهایی انسان از قیود گوناگون داشته، از اهداف خود دور کردهاند. سایر پدیدههای اجتماعی نیز از این قاعده مستثنی نیستند. از زمانی که دموکراسی و مردمسالاری هویت خود را در برگزاری انتخابات جستجو کرد سیستمهای حکومتی مدعی مردمسالاری ناگزیر برای تعیین سمت و سوی نحوهی اداره کشور و مشروعیت بخشیدن به خود، برگزاری انتخابات را در پیشانی برنامههای خود قرار دادند و فراخور ظرفیتهای اجتماعی، شکلگیری نهادهای مشورتی را به تمامی سطوح تسری و گسترش دادند اما علیرغم اینکه هم اکنون در اکثر کشورهای جهان شاهد برگزاری انتخابات هستیم ولی ناگفته پیداست که کم و کیف انتخابات و نتایج و دستاوردهای آن در همه جا یکسان نیست. طبیعی است که آشنایی شهروندان با حقوق خود و سواد اجتماعی و میزان احساس همسرنوشتی مردم، پیشینهی برگزاری انتخابات، قانون انتخابات و نظام و سیستم و حتی شرایطی که انتخابات در آن برگزار میشود، روی کیفیت آن تأثیر میگذارد؛ اصولاً جوامعی که دوران گذار به مردمسالاری را طی میکنند نسبت به سایر جوامع که چنین دورهای را پشت سر گذاشتهاند، شاهد تخلفات، آسیبها، اشتباهات و نتیجتاً پرداخت هزینههای بیشتری در جریان انتخابات هستند؛ اما با تغییر نسلها و افزایش تجارب انتخاباتی، هر جامعهای مشروط به اینکه رو به رشد باشد و عقبگرد نکند، نسبت به انتخابات قبلی، وضعیت رو به بهبودی خواهد داشت! قابل انکار نیست در جامعهای که قرنها با شیوههای استبدادی اداره شده و هنوز هم در مناسبات اجتماعی و خانوادگی خود با چالشهایی جدی مواجه است که سر در آبشخور برخی سنتهای دست و پاگیر دارد، نمیتوان مدعی برگزاری انتخاباتی بیکم و کاست شد چرا که هنوز هم پیدا میشوند کسانی که نگاهی تکلیفمدارانه و قیممابانه به مردم دارند و در هر موقعیتی که باشند تلاش میکنند روی نتایج انتخابات تأثیر داشته باشند پرواضح است که انتخابات تنها تحت تأثیر سیاستها و مسایل داخلی قرار نمیگیرد و چه بسا به موازات رویدادهای منطقهای و جهانی سرنوشت غیرمنتطرهای در انتظارش باشد که این مسئله در مورد بسیاری از کشورها صدق میکند. برای نمونه تعلل ایران در آزادسازی گروگانهای آمریکایی اگر چه دستاورد اقتصادی و سیاسی درخور اعتنایی به دنبال نداشت اما به شکست کارتر در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا انجامید و هم اینک نیز یکی از دلایل ایران برای پرهیز از مذاکره با آمریکا منهای اینکه گفته میشود انجام مذاکره تحت فشار دستاوردی ندارد این است که به عنوان یک حرکت تنبیهی و با هدف تضعیف موقعیت ترامپ در انتخابات پیش روی ریاست جمهوری آمریکا مطرح است کما اینکه ترامپ نیز تحریمهای فشرده و بی سابقهی اقتصادی را با هدف ناراضی کردن مردم ایران و کاستن از انگیزهی آنها برای شرکت گسترده در انتخابات مجلس دنبال میکند.
نکتهای که نباید از نظرها دور بماند اینکه برخلاف آنچه در اذهان جا افتاده و اینگونه وانمود میشود که مردم در گذشتههای دور حق انتخاب نداشتهاند باید گفت: اگر چه انتخابات با شکل و قواعد امروزی رایج نبوده اما مردم در تمامی زمانها حق انتخاب داشتهاند ولی شکل آن متفاوت بوده است به این معنا که مردم در برخی بزنگاهها و تنگناها ارادهی خود را در قالب مبارزه منفی متجلی ساخته و در پاسخ به ستمگریهای حکام زیر پای آنها را خالی کرده و دستشان را در حنا میگذاشتهاند. سقوط بسیاری از امپراتوریها و حکومتهای چند صد ساله در یک بازهی زمانی کوتاه هیچ معنایی جز پشت کردن مردم به فرمانروایانشان نداشته است که نوعی انتخاب ناگزیر تلقی میشود. برگزاری انتخابات در صورتی که با شرایط مناسب و تعیین صلاحیتهای مبتنی بر قانون و تنها در راستای منافع ملی باشد، بهترین شاخص برای سنجش میزان محبوبیت ادارهکنندگان جامعه است، چرا که بالا و پایین رفتن میزان مشارکت و آرایی که احزاب و گروهها و شخصیتهای سیاسی در انتخابات به دست میآورند حامل پیامهای بیشماری است. بر اساس آموزههای دینی هیچ شخصی به صورت ذاتی از صلاحیت ادارهی جامعه برخوردار نیست و چرخش امور جامعه و خدمتگزاری به آنها دانشی است که آموختنی و اثبات کردنی است. لذا انتخاب نامزدهای تصدی مسئولیت و نمایندگی و سخنگویی توسط مردم تا حدود زیادی میتواند نشانهی رسیدن به چنین درجهای باشد. مردم ما به تجربه دریافتهاند که واگذاری مسئولیتهای خطیر به افراد بسیار جوان و بیتجربه و یا بسیار پیر و از کار افتاده و غیرقابل انعطاف، هزینههای زیادی را به کشور تحمیل کرده و میکند که جبرانناپذیر است. یک جامعهی متعادل و مدعی رشد باید از پتانسیل بالایی برای تربیت اشخاص مسئولیتپذیر برخوردار باشد و اینگونه نباشد که بعضی افراد تصور کنند میتوانند در تمامی دورههای انتخاباتی در رأس این گروه و آن حزب قرار گیرند و مردم را تا لب گور به دنبال خود بکشانند و با تکرار حرفهای نخنما شده و بیخاصیت برای آنها هزینه ایجاد کنند. انگیزه بخشیدن به مردم برای شرکت در انتخابات نباید جای خود را به مهندسی انتخابات بدهد. لذا همواره باید بین عملکرد احزاب و عملکرد نهادهای قانونی تفاوتی محسوس وجود داشته باشد. طرفداران یک حزب یا گروه ممکن است به شیوههایی غیرمنتظره برای جلب آرای مردم و رسیدن به هدفی از پیش تعیین شده متوسل شوند اما نهادهای قانونی متولی برگزاری انتخابات خطمشی مشخصی دارند که نباید از آن عدول کنند. وظیفه آنها بسترآفرینی و صیانت از آراست.
اینکه میگویند هر چیزی میتواند به ضد خود تبدیل شود در مورد انتخابات هم صدق میکند زیرا اگر چه انتخابات قانوناً با هدف مشارکت دادن مردم در ادارهی کشور برگزار میشود اما اگر تمامی مراحل و فرایند انتخابات قانونی و در جهت تأمین منافع ملی نباشد حکم همان سرکنگبینی را پیدا میکند که به صفرا میافزاید.
بسیاری از قوانین تصویب شده پیرامون انتخابات در جوامع مختلف به دنبال تخلفاتی صورت گرفته که با مردمسالاری تناسبی نداشته است لذا باید به چنین قوانینی بها داده شود و مردم نیز توجیه باشند و بدانند که رأی آنها ارزشمند است و فروشی نیست و نمیشود با التماس و قربان صدقه رفتن و من بمیرم و تو بمیری و دستاویزی از این قبیل اختیار شهر و کشور و مجلسی را به دست هر کسی داد و برای چندمین بار آزموده را آزمود و به دنبال آن خود را سرزنش کرد. مردم باید بدانند که نتایج برخی تصمیمات تنها گریبان خودشان را نمیگیرد بلکه باید پاسخگوی فرزندانشان هم باشند. پاسخی خشنودکننده. چنین پاسخی باید مزین به منطقی متقاعدکننده و متعبر در همهی زمانها باشد. مردم ظرف دهههای گذشته عادت کردهاند که چند ماه مانده به برگزاری انتخابات رفتار مسئولین و نمایندگان را انتخاباتی و معنادار تلقی کنند که چنین نگاهی روی ارزیابی رفتارها تأثیر منفی میگذارد. هر چند گفته میشود که هیچ حرکتی از نگاه تیزبین ناظران قانونی مخفی نمیماند اما فراگیری برخی کنشها و واکنشها و موضعگیریها به اندازهای است که عکسالعمل نشان دادن در برابر همهی آنها فراتر از ظرفیتهای موجود در نهادهای ناظر و مترصد است. از این رو انتظار میرود که پایشها و مراقبتها بتواند افکار عمومی را متقاعد کند که هیچ ملاحظهای در کار نیست و تلقی بازیگران میدان سیاست از انتخابات پیش رو به منزلهی رویدادی در طول سایر رویدادهاست."
نخبهپروری، روزنامه شیراز نوین
روزنامه شیرازنوین چاپ شیراز نیز در شماره ۷۹۱ یادداشتی با عنوان "نخبهپروری، روزنامه شیراز نوین" منتشر کرد که این یادداشت به قلم فرزاد وثوقی بدین شرح است: "همین چند روز پیش بود که جستاری زدیم به حوزه نخبگان بایک خبر وچند عکس واستناد به ماجرای مهاجرت آنان به دیار فرنگ. بدون تأمل این سوال مطرح میشود که ما تحت چه شرایطی دانشآموزان را تربیت میکنیم؟ با اقتدار و یا توأم با ضعف نفس و روحیهای صدقهبگیر؟ روزگارعجیبی است، هروز به حمایت خیرین نیاز بیشتری احساس میشود.
خیرینی که در گذشته مدرسه ومسجد میساختند حالا هم بایدجاده بسازند، هم مشکل آب را حل کنند، هم خانهسازی کنند و به مقوله ازدواج وجهیزیه ورود کنند. این روزها داستان خرید لوازمالتحریر دانشآموزان نیازمند هم مزیدبرعلت شده است وخیرین باید به این موضوع هم ورود کنند و سوال برانگیز است درشرایط سخت اقتصادی امروز خیرین چگونه توان اقتصادی خود را حفظ کردهاند؟
داستان جشن بازگشایی مدارس هرسال با توسل به سنت تکدیگری برگزار میشد و امسال از هوای دیگری در بستر تورم شدید برخوردار است. حالا خیرین باید قلم وکتاب و دفتر خریداری و بین دانشآموزان فقیر توزیع کنند که البته با توجه به جمعیت تحت فقر باید شاهد آمارهای بالایی دراین خصوص باشیم.
به این ترتیب فرهنگ صدقه گرفتن از همین سن کم بین افراد جامعه گسترش مییابد و باید به جای گرفتن بورسیه تحصیلی ازدولت و استناد به اصل ۳۰قانون اساسی کشور که گفته است دولت موظف است وسایل آموزش و پرورش را رایگان برای همه ملت تا پایان دوره متوسطه فراهم سازد و وسایل تحصیلات عالی را تا سر حد خودکفایی کشور به طور رایگان گسترش دهد، دست به دامن خیرین شد.
دراین روش لزوماً خیرین باید گزینش شوند و از فیلترهای نظارتی عبور کنند تا مبادا بعضی دراین پوشش اقدام به انحراف در حوزه آموزش وپرورش کنند. درخبرها آمده بود مداح اسرائیلی شناسایی و دستگیرشد. این خبر بازتاب گستردهای داشت اما واقعیت امر این است که اینان درتمامی حوزههای فرهنگی نفوذ کردهاند. البته اگر بخواهیم فلسفه نفوذ را مورد کنکاش قرار دهیم باید اول به داستان سرمایهگذاری فرهنگی نگاهی عمیق داشتهباشیم. فرق بین مایی که اصلاًٌ نمیدانیم سرمایهگذاری فرهنگی یعنی چه و آنانی که میلیارد میلیارد دلار صرف امور فرهنگی وخرید افکار ونبوغ انسانها میکنند، بسیار است.
ما اصلاً نمیدانیم نخبه یعنی چه، چرا که به قول استاندار فارس نتوانستهایم بستر لازم برای ماندگاری نخبگان را فراهم کنیم.
نخبگان افرادی هستند که به سختی و در انزوا و بدون حمایت اهل سیاست علمآموزی میکنند و سپس تولید علم را موکول به خروج از کشور میکنند. فناوریهای جهان که تماماً در آنسوی مرزهای جهان سوم اتفاق میافتد بهدست همین نخبگان مهاجر است. آنانکه در جهان سوم با هزینههایخیرین واعتبارات نیمبند دولتی زیر سقفهای لرزان و غیرمقاوم مدارس تحصیل میکنند، برای رفتن لحظه شماری میکنند چرا که بیشتر میدانند ومیفهمند که آیندهای درانتظارشان نیست.
نقطه سرخط - حالا باید از معلمانی که درفقر وتنگنا زندگی میکنند خواست تا عشق به وطن را در دانشآموزان صدقه بگیر نهادینه کنند.
آقایان مسئول کمی هم واقعبین باشید این چه وضعی است که درست کردهاید، چرا به میز وصندلی چسبیدهاید و میترسید بیکار شوید. اگر من و شما بیکار شویم بهتر از آن است که نسلی آسیب ببیند.
حوزه آموزش وپرورش، تعلیم وتربیت، رشد ومعنویت سرمایهگذاری میخواهد. ما باید بیشتر از آنچه در حوزههای نظامی سرمایهگذاری کنیم در حوزه فرهنگ سرمایهگذاری کنیم. اگر فرهنگ ما ارتقا بیابد برتمامیحوزهها مسلط خواهیم شد.
من به عنوان یک روزنامهنگار برخود واجب میدانم به مسئولان امر هشدار دهم که موضوع آموزش وپرورش و نخبهپروری در سطوح آموزش عالی را جدی بگیرید. از نمایندگان استان بخواهید موضوع اعتبارات این حوزه را از دولت مطالبه کنند.
رهاسازی نمایندگان، آنان را به وکیلالدوله تبدیل کرده است وفراموش کردهاند وکیلالرعایا هستند. این میدان آنقدر خالی مانده است که حالا در آستانه مهر باید با کاسه گدایی برسرکلاسها حاضر شویم. به راستی ماهیت این کار چیست؟
فقط جلوی پای خودتان را نبینید وبه چند قدم آنطرفتر هم نگاهی بیندازید، محافظهکار نباشید، خواستن حقوق آموزش وپرورش ونخبهپروری در سطوح آموزش عالی را پای خیانت ما انسانها نمینویسند. درآستانه محرم بهترین و بزرگترین درسی که باید از سالار شهیدان عالم گرفت همین حریت است.
کمی به معنا ومفهوم امربهمعروف توجه کنیم، همه داستان به تذکر به یکدیگر درخیابانها خلاصه نمیشود، تذکر به نمایندگان ومسئولان فارس هم واجب و در اولویت است.
امروز در شرایط بسیار خطیری از تاریخ کشورمان قرار داریم و نسلی که درحال تربیت است غرق در امواج شدید فسادها و اختلاسها ودوگانگیها قرار دارد و بدخواهان در مقابل هر کانال تلویزیونی بیمحتوا وکسالتآور ما با صد کانال تلویزیونی با سرمایهگذاریهای میلیاردی صف بندی کردهاند. چرا میدان را خالی کردهایم ؟"
دانشآموزان نیازمند را از یاد نبریم
روزنامه تماشا دیگر روزنامه چاپ شیراز نیز در شماره ۱۹۰۲ یادداشتی با عنوان "دانشآموزان نیازمند را از یاد نبریم" منتشر کرده است. این یادداشت به قلم سیدمحی الدین حسینی ارسنجانی بدین شرح است:
"با رسیدن به نیمه های شهریور آرام آرام بوی پاییز به مشام می رسد و حال هوای مهر و مدرسه در فضا می پیچد و کم کم در آستانه سال جدید تحصیلی قرار می گیریم.
در این روزها که در اندیشه خرید برای فرزندان خود یا خویشان هستیم تا با وسایل نو سال جدید را آغاز کنند، بیاییم دانش آموزان فقیر را هم مانند فرزندان خود خوشحال کنیم. می توانیم ذوق و شوق را در نگاه های قشنگ فرزندان مان ببینیم در حالی که در میان قفسه های لوازم التحریری ها در حال انتخاب دفتر های رنگارنگ هستند. می دانیم که خرید مداد و دفتر و پاک کن و کیف و کفش در آستانه بازگشایی مدرسه ها چه لذتی دارد.
امروز هم که گذر روزگار ما را از دانش آموزان دیروز به پدرها و مادرهای امروز تبدیل کرده، می توانیم ذوق و شوق را در نگاه های قشنگ فرزندان مان ببینیم در حالی که در میان قفسه های لوازم التحریری ها در حال انتخاب دفترهای رنگارنگ هستند و گاه می پرسند: بابا! مامان! به نظر شما کدام پاک کن را بردارم؟ این دفتر جلدش قشنگه؟
همه ما دوست داریم، فرزندانمان سال تحصیلی جدید را با بهترین کفش و لباس و کیف و لوازم التحریر شروع کنند و پیش همکلاسی هایشان، کم و کسری نداشته باشند. اما واقعیت اینست که فرزندان دیگری، درست مانند فرزندان ما و با همان آرزوها و رویاها وجود دارند که تنگدستی پدر و مادرهایشان اجازه نمی دهد مهر را با خوشحالی آغاز کنند.
امسال هم مثل سال های قبل دست به دست هم دهیم و در حدی که در توانمان باشد، بخشی از هزینه تحصیل تعدادی از این فرزندان ایران را تأمین نماییم تا سایه فقر خانواده هایشان بر تحصیل و آینده آنها، کمتر سنگینی کند. برای هر دانش آموز مستمند، بسته به توان مالی و همت شما از۵۰هزار تومان تا۲۰۰هزارتومان کمک هزینه تحصیلی درنظر گرفته شود.
هزاران دختر و پسر در فهرست نیازهای مادی کمالی قرار دارند و ما باید در حد توانمان به آنها کمک کنیم. اگر شما هم می خواهید در شوق و ذوق کودکان و نوجوانانی که با خوشحالی، لوازم التحریر اهدایی را وارسی می کنند، روپوش مدرسه را با اشتیاق می پوشند و کیف جدیدشان را وارسی می کنند که چقدر جادار است، می توانید سری به ادارات آموزش و پرورش یا مدارس و یا خیریه های رسمی و معتبر بزنید و کمک های خود را آنجا تحویل دهید و یا خودتان با هماهنگی قبلی با مدیران مدارس به صورت مستقیم این کمک ها را به دست دانش آموزان نیازمند برسانید و این بچه ها را ذوق زده شان کنید و برای خودتان خوشحالی و رضایت درونی بخرید.
اگر دوستانی هم دارید که دستشان به کار خیر است، آنها را هم خبر کنید تا این بچه های معصوم را آبرومند و خوشحال، راهی مدرسه و سال تحصیلی جدید کنیم."
خرید سفر
روزنامه افسانه در شماره ۳۹۵۵ یادداشتی با عنوان "خرید سفر" منتشر کرده است. در این مطلب به قلم حمید مقدسفرد آمده است: گویا سفرهای خارجی ایرانیان در چندماه گذشته نسبت به دوره مشابه سال پیش کمتر شده که نشان از کاهش قدرت خرید سفر میدهد یا نشهای است به نسبت به این کاهش قدرت خرید خدمات سفر خارجی. کسانی هم هستند که به خاطر افزایش هزینهها نمیتوانند در داخل کشور هم سفر کنند ولی سفرهای خارجی به قصد گردش سرشت و روند مخصوصی دارد که مربوط می شود به توانایی مالی کسانی که در بالای هرم قدرت خرید خدمات هستند و ه نسبتی که از قدرت خرید همگانی در این زمینه کم میشود بر قدرت این گروه افزوده میشود که هیچ نسبت تعریف شده و منطقی و اقتصادی با بقیه ندارند.
کسب و کارهای اینترنتی رتبهبندی میشود
روزنامه طلوع نیز در شماره ۲۶۰۳ خود با انتشار تیتر"کسب و کارهای اینترنتی رتبهبندی میشود" به تحلیل این خبر پرداخت.
در این مطلب آمده است: بحث رتبهبندی کسب و کارهای اینترنتی دارای نماد اعتماد الکترونیکی در حوزه تجارت الکترونیکی اقدامی ضروری و پسندیده است.
در ادامه این مطلب بیان شده است: متاسفانه دنیای اینترنت و فضای مجازی به خاطر عدم ساماندهی با هزاران کلاهبرداری، سرقت، آموزشها و اطلاعات غلط نه فقط در حوزه تجارت و اقتصادی بلکه در حوزه بهداشت و سلامت مواجه شده است به نحوی که به علت ناآگاهی مردم جان آنها را در معرض تهدید قرار گرفته است.
فارس، صدرنشین تعاونیها در کشور
روزنامه خبر جنوب نیز در شماره ۱۱۱۸۸ یادداشتی با عنوان :فارس، صدرنشین تعاونیها در کشور" منتشر کرد که در این یادداشت به قلم محمد جلالی آمده است: ۱۳ شهریورماه روز تعاون نامگذاری شده است. تعاون در رشد و شکوفایی جامعه نقش بسزایی دارد و بدیهی است با گسترش فرهنگ تعاون، وحدت و همدلی در جامعه حاکم و ابتکارها و نوآوریها شکوفا میشوند.
وی در بخش دیگری از این یادداشت نوشت: در فارس فعالیت تعاونیها بسیار زیاد است به گونهای که براساس آمار پنج هزار و ۶۶۵ تعاونی در استان فارس قرار دارند یعنی ۶ درصد تعاونیهای کل کشور. به اعتقاد استاندار فارس فعالیت تعاونیها میتواند زمینهساز توسعه و عدالت اجتماعی را دربر داشته باشد.
۹۲۵۴ /۱۸۷۶