به گزارش ایرنا، بارش بی وقفه و شدید باران دوشنبه 5 فروردین 98 به گونه ای بود که به یکباره 18 میلیمتر آب را در مدت 10 دقیقه بر سر مردم فرود آورد و باعث به راه افتادن سیلاب از کوه های اطراف شیراز به سمت دروازه قرآن در شاهراه ورودی شمال شیراز شد.
این سیل اتومبیل های پارک شده و در حال تردد در دروازه قرآن را در خود بلعید و قدرت آن تا حدی زیاد بود که آنها را تا مسافتی با خود برد و بر روی هم انباشت.
با آنکه مسئولان امر در سوم فروردین درباره بارش‌های بهاره سیلابی خبر داده بودند و ستاد بحران در حالت آماده باش قرار داشت، راه‌افتادن روان‌آب‌ها در دروازه قرآن آن هم طی مدتی کوتاه همگان را غافل‌گیر کرد.
هنوز مردم و به ویژه مسافران نوروزی از حادثه تلخ دروازه قرآن در شوک بودند که سه شنبه 6 فروردین سیلاب در برخی محلات شیراز راه افتاد و سطح آب بالا آمد تا آنجا که در برخی مناطق بویژه شهرک سعدی وارد خانه‌ها شد و خسارت‌هایی به بار آورد.
** سیل از دروازه و تونل گذشت
جز دروازه قرآن شیراز که در روز نخست سیل درگیر بارش ناگهانی شده بود، ششم فروردین ماه بارش‌های مداوم و رگباری سیلابی را در مناطق شیراز به راه انداخت.
آب از تونل سعدی به خیابان‌های مجاور از جمله بلوارهای فضیلت و نصر وارد شده بود؛ افزون بر این رودخانه خشک نیز طغیان کرد و بسیاری از خانه‌های حاشیه این رودخانه تخلیه شد. این سیلاب به سمت شرق شیراز در حال گسترش بود و باعث تخلیه روستاهای کوشکک، اقبال آباد و ماه فیروزان شد.
در دیگر نقاط فارس نیز دو موج بارشی که طی یک روز وارد استان شد، بین پنجم تا دوازدهم فروردین باعث جاری شدن سیل در شهرستان‌های داراب، فسا و اقلید شد.
** تکاپوها و یاریگری ها
از نخستین ساعات بروز سیل مقامات ارشد دولتی برای مدیریت بحران از نزدیک، وارد شیراز شدند.
محمدباقر نوبخت معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان برنامه و بودجه، محمود علوی وزیر اطلاعات، سعید نمکی وزیر بهداشت و درمان و محمدجواد آذری جهرمی وزیر ارتباطات به این کلان‌شهر آسیب‌دیده از سیل وارد شدند و ضمن آنکه پای حرف مردم نشستند، با برگزاری جلسات فوری ستاد بحران، بر روند خدمات‌رسانی به مردم نظارت کردند و همچنین مصوباتی فوری را برای اختصاص تسهیلات به آسیب‌دیدگان تصویب کردند.
محمد مخبر رئیس ستاد اجرایی فرمان حضرت امام(ره) در روزهای نخست سیل شیراز وارد این شهر شد و ضمن دیدار با مسئولان استانی و بررسی نیازمندی‌های مردم خسارت دیده، خدمات امدادی به مردم ارائه کرد.
علیرضا تابش رئیس بنیاد مسکن کشور نیز همراه با امام جمعه شیراز و استاندار فارس از مناطق آسیب‌دیده از سیل شیراز بازدید کردند.
حسین اربابی معاون سرمایه گذاری، امور حقوقی و مجلس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به عنوان نماینده ویژه معاون رئیس جمهوری و رئیس این سازمان پس از وقوع سیل در شیراز از وضعیت اسکان اضطراری مسافران نوروزی در این شهر بازدید کرد.
حجت الاسلام والمسلمین تیمور علی عسکری معاون حقوقی و امور مجلس وزیرآموزش و پرورش و مدیرکل دفتر نظارت سازمان نوسازی توسعه و تجهیز مدارس کشور به عنوان نماینده ویژه وزیر آموزش و پرورش در مناطق سیل زده حضور یافت و از وضعیت مدارس این نواحی و خسارات وارد شده به زیرساخت‌های آموزش و پرورش بازدید کرد.
در ادامه، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیامی به امام جمعه شیراز، ضمن تسلیت به مردم داغدار، سرعت و جدیت در امر امدادرسانی به حادثه‌دیدگان را خواستار شدند.
رئیس جمهوری نیز مستقیماً طی تماسی تلفنی با استاندار فارس خواستار تهیه و اجرای طرح های ایمن‌سازی رودخانه و مسیل‌های منتهی به شهر شیراز به ویژه دروازه قرآن و مسیل محله سعدی شد.
**کمک‌هایی برای نجات یافتگان
از نخستین ساعات بروز سیل در شیراز همه گروه‌های امدادی از جمله هلال احمر، بهزیستی، آتش نشانی، اورژانس، تیم‌های علوم‌پزشکی، ارتش، سپاه، بسیج، روحانیون و نیز گروه‌های مردمی و سمن‌ها در کنار مردم آسیب‌دیده بودند و برای رفع نیاز‌های آنان تلاش کردند.
پس از اسکان مسافران نوروزی و شیرازیان آسیب‌دیده از سیل در 12 نقطه اسکان اضطراری، بسته‌های غذایی و دارویی و بهداشتی توسط سازمان‌های مسئول و مردم شیراز در میان آنان توزیع شد.
افزون بر این، پتو، چادر، وسایل گرمایی، آب معدنی و پوشاک به‌سرعت جمع‌آوری شد و در اختیار آسیب‌دیدگان قرار گرفت.
با کاهش بارندگی در روز 7 فروردین، مسافران اندک‌اندک شیراز را ترک کردند و کمک‌رسانی و خدمات رسانی در فاز دوم آغاز شد. این کمک‌ها باهدف مردم سیل زده شیراز به ویژه خانواده‌های محله سعدی و روستاهای اطراف جمع‌آوری و توزیع شد.
هلال احمر فارس به جز تأمین بسته‌های غذایی 72 ساعته، با سردشدن هوا بیش از 100 دستگاه چراغ والور را توسط خودروهای امدادی و آفرود در میان خانوارهای نیازمند توزیع کرد.
علوم پزشکی شیراز نیز از نخستین روز حادثه سیل در شیراز ، مراجعه حضوری به صورت خانه به خانه را در مناطق سعدی، بلوار نصر و سلطان آباد با هدف اقدامات پیشگیرانه و درمانی آغاز کرد. غربالگری 460 خانوار و هزار و 628 نفر از آسیب دیدگان ناشی از سیل در محله سعدی شیراز، از سوی کارشناسان بهداشت روان مرکز بهداشت شهدای والفجر نیز انجام شد؛ همچنین 16 مورد نمونه برداری میکروبی ، 2 مورد نمونه برداری شیمیایی آب و 80 مورد کلرسنجی در نقاط مختلفی که شبکه توزیع و مخازن وجود داشته است، صورت گرفت.
ستاد اجرایی فرمان حضرت امام(ره) 1000 بسته لوازم خانگی، 2000 بسته نوشت افزار و 2000 پتو به خانواده های خسارت دیده از سیل شیراز اهدا کرد.
نیروهای ارتش در لحظات اولیه جاری شدن سیل با تجهیزات، امکانات و ماشین آلات سبک و سنگین در محل حاضر شدند و به سیل زدگان خدمات رسانی کردند؛ از جمله این خدمات انتقال خودروهای آسیب دیده به وسیله هشت دستگاه جرثقیل ارتش بود؛ علاوه بر این سه دستگاه نفربر، پنج دستگاه آمبولانس به همراه 200 نفر از پرسنل نیروهای ارتش به خدمات رسانی به سیل زدگان مشغول شدند.
در جریان وقوع سیل در محله سعدی نیز 210 نفر از پرسنل ارتش به همراه تجهیزاتی مانند پمپ های تخلیه آب، پنج دستگاه نفربر و ماشین آلات لجن‌کش در محل حضور یافتند.
450 نفر از سیل زدگان در مرکز علوم و فنون و مرکز پیاده ارتش در شیراز و 150 نفر در پایگاه هوایی شیراز اسکان داده شدند و مواد غذایی و امکانات درمانی در اختیار آنها قرار گرفت.
سپاه فجر استان فارس نیز در ساعات نخستین بروز سیل 3500 نفر از مسافران نوروزی و آسیب دیدگان سیل شیراز را در سالن های ورزشی 9 دی و حسینیه های سپاه فجر استان فارس اسکان داد.
این نهاد نظامی در ادامه بیش از 67 دستگاه خودرو سبک، سنگین، نفربر و آمبولانس را به کار گرفت و علاوه بر در اختیار گذاشتن امکانات مهندسی، صدها نفر از نیروهای خود را برای امدادرسانی به مناطق اعزام کرد؛ همچنین 5 تیم پزشکی و تخصصی سپاه فجر استان فارس نیز با آمبولانس های مجهز به‌صورت فعال در فرآیند امداد رسانی به حادثه دیدگان سیل شیراز حضور یافتند.
در ادامه، به دنبال وقوع سیل در شیراز و پیرو مذاکره استاندار فارس و ستاد مدیریت بحران این استان با مدیر عامل شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران، با موافقت و دستور مدیر عامل راه آهن ایران، امکان انتقال هموطنان سیل زده و همچنین خودروهای آسیب دیده آنها به شهرهایشان فراهم شد.
اداره کل راه آهن فارس با همکاری شرکت های حمل و نقل ریلی تعداد 30 واگن لبه کوتاه به ظرفیت 120 دستگاه خودرو و همچنین ٣٠٠ صندلی را برای جابه جایی مسافران به شکل رایگان به آسیب دیدگان اختصاص داد.
علاوه بر 200 مسافر، 55 دستگاه خودرو نیز در ایستگاه راه آهن شیراز بارگیری و اعزام شدند.
** نوید‌هایی که به بار نشست
با ارزیابی خسارت‌ها توسط سه عضو کابینه دولت یعنی رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور، وزیر اطلاعات و وزیر بهداشت، با مشخص شدن میزان خسارت های وارده رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور دستور داد 5 میلیارد تومان به خزانه معین استان فارس واریز شود.
این مبلغ به‌صورت تنخواه برای پرداخت خسارت های ناشی از سیل به حادثه دیدگان، به صورت نقدی به افراد پرداخت شد.
دولت اعلام کرد که تسهیلاتی را برای بازسازی و تامین بخشی از خسارت آسیب‌دیدگان از سیل ارائه می‌دهد. این مبلغ در شهر‌ها 50 میلیون تومان با کارمزد پنج درصد اعلام شد؛ علاوه بر آن، 12 میلیون تومان نیز به صورت بلاعوض پرداخت می شود.
خسارت دیدگان سیل در روستاها نیز 40 میلیون تومان با کارمزد چهار درصد و 10 میلیون تومان کمک بلاعوض دریافت می کنند.
همچنین برای جبران خسارت به اسباب و اثاثیه و تعمیرات منازل میز 15 میلیون تومان تسهیلات با کارمزد چهار درصد و پنج میلیون تومان وام بلاعوض داده می‌شود و بنیاد مسکن انقلاب اسلامی به عنوان مسئول پیگیری و پرداخت این تسهیلات و کمک های دولت تعیین شده است.
دیه متوفیان و مصدومان حادثه سیل شیراز نیز پس از طی فرآیند اداری به افراد پرداخت خواهد شد.
اما خودرو‌هایی که در حادثه سیل دروازه قرآن و در روز پنج فروردین دچار خسارت شده بودند نیز از این کمک‌ها بی بهره نماندند. استاندار فارس اعلام کرد که تا سقف 10 میلیون تومان به صورت کمک‌های بلاعوض به مالکان این اتومبیل ها پرداخت خواهد شد و اگر خسارت بیش از این رقم باشد مابه تفاوت آن تا سقف 30 میلیون تومان نیز تسهیلات بانکی پرداخت می شود.
** تعداد کشته ها و مفقودین
طغیان ناگهانی آب در سیل دروازه قرآن شیراز تنی چند از هموطنانمان را با خود برد. خسارات این سیل بیش از هر استان دیگری بود؛ چراکه دروازه قرآن به مثابه یکی از مهم‌ترین دروازه‌های شهر محل رفت‌و‌آمد میلیون‌ها مسافر است. جاری شدن سیلاب که خودرو‌ها را در هم کوبید باعث شد تا به امروز 21 تن کشته و 162 تن مصدوم بر جای بماند.
** برآورد خسارت ها
سیل جان‌ها را گرفت و خانه‌ها را ویران کرد، دام‌ها را با خود برد و زمین‌های بارآور کشاورزی را زیر گل و لای مدفون کرد. در برخی مناطق هم، آب وارد خانه‌ها شد.
بیشترین خسارت به بافت مسکونی شیراز در منطقه شهرک سعدی شیراز، بلوار هفت تنان، منازل حاشیه دروازه قرآن و بلوار قرآن و خیابان‌های منشعب از آن بر جای ماند.
بر این اساس، افزون بر 9 هزار و 500 واحد مسکونی و تجاری استان فارس بر اثر بارش باران و جاری شدن سیل آسیب دیده است که از این تعداد یک هزار و 940 واحد به تجدید بنا و 3 هزار و 702 واحد به تعمیر نیاز دارند.
براساس دیده‌ها و برآورد‌ها در شهر شیراز 283 واحد سیل‌زده باید بازسازی شود و 297 واحد نیازمند تعمیرات است و بیشترین خسارت ها به ساکنان شهرک سعدی وارد آمده است.
در روستاها نیز 4 هزار و 298 واحد به تعمیر نیاز دارند و 3 هزار و 285 واحد باید بازسازی شوند.
سیل در بخش تجاری نیز 85 واحد را در استان فارس تخریب کرد و 237 واحد نیز نیازمند تعمیرات جدی شدند.
بیشترین تعداد خودروهای آسیب‌دیده از سیل در شیراز بود. در حادثه پنجم و ششم فروردین‌ماه 250 خودرو در دروازه قرآن و حدود 50 خودرو در دیگر محلات ازجمله هفت‌تنان و سعدی دچار آسیب شدند.
**شهرستان‌ها و خسارات سیلاب
جاری شدن سیلاب در اقلید بر اثر طغیان رودخانه بروک سبب تخریب پل ورودی شهر، زیرساخت ها، کانال های آبرسانی، خطوط برق، سالن های ورزشی و آسفالت معابر شد و با تخریب یک واحد دامداری سبب تلف شدن 38 راس دام شد.
پل ورودی و اصلی شهر اقلید در این سیلاب تخریب شد و افزون بر پنج هزار هکتار از اراضی کشاورزی و باغ ها در این شهرستان زیر آب رفتند. سیل بر سر راه خود سبب تخریب هفت پل در جاده های اقلید و ریزش کوه در گردنه امامزاده اسماعیل شد و 700 واحد مسکونی نیز در این شهرستان از 20 تا صددرصد خسارت دیدند.
در داراب نیز سیلاب 20 رأس گوسفند را در بخش جنت تلف کرد.
جز این‌ها بارندگی به 209 واحد مسکونی در شهرستان فسا خسارت وارد کرد؛ از این تعداد 113 واحد مسکونی روستایی و 96 واحد شهری در این شهرستان آسیب دیدند.
**همدلی و مهربانی، سیل را برد
چهره نازیبای سیل پنجم و ششم فروردین‌ماه تنها پس از دقایقی با روی خوش و مهمان‌نوازی و نوع‌دوستی مثال‌زدنی شیرازی‌ها پاک شد.
مردم بدون درنگ پویشی در شبکه های اجتماعی با عنوان 'هر خانواده شیرازی میزبان یک خانواده مسافر' به راه‌انداختند.
اما این پویش به همین اقدام محدود نماند. خشکشویی‌ها، قالی‌شویی‌ها، تعمیرکاران تلفن همراه، تالارهای پذیرایی، تعمیرکاران خودرو و دیگر صنوف داشته های خود را در اختیار در سیل ماندگان و زیان دیدگان از سیل گذاشتند.
هتل‌ها و مسافرخانه‌ها هم دست به کار شدند تا نام خود را در خاطره‌ها به جای گذارند. از هتل شیراز گرفته در کنار دروازه قرآن که نخستین پناهگاه مسافران و شهروندان سیل‌زده روز پنجم فروردین ماه بود تا تالارهای پذیرایی و رستوران های شیراز که با تدارک غذای گرم، سهم خود را در تکریم هموطنان مهمان شهر خود ادا کردند.
علاوه بر اماکنی که از سوی مسئولان دولتی برای میزبانی مسافران سیل زده اعلام شد، اماکن مقدس شهر شیراز همچون حرم مطهر حضرت احمد بن موسی شاهچراغ (ع) نیز برای میزبانی مسافران آستین بالا زدند.
درهای مساجد نیز پیرو تاکید آیت الله لطف الله دژکام نماینده ولی فقیه در استان فارس و امام جمعه شیراز به روی مسافران سیل زده باز شد تا شبستان های مساجد به مامن و پناهگاهی برای آنها تبدیل شود.
در ورودی شهر شیراز، افراد کلید به دست که پیش تر برای درآمدزایی به اجاره منازل مبله می پرداختند، این بار تابلوی 'اسکان رایگان' را زیر باران در دست داشتند تا به یاری هموطنان مسافر بیایند.
بدرقه مسافران با یک هزار شاخه گل دیگر ابتکار خودجوش اهالی شیراز بود. جوانان شیرازی با ایستادن در خروجی شمال شهر در محل دروازه قرآن یک هزار شاخه گل به مسافران اهدا و از آنها به خاطر خاطره رخداد سیل پنجم فروردین ماه دلجویی کردند.
این موج مهربانی، بازتاب های بسیاری در میان چهره های سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و ... داشت و از چهره مهمان‌نواز شیرازی‌ها بیش از پیش پرده برداشت.
در سیلی که شیراز را در نوردید هیچ جنسی گران نشد و همگان رایگان از هموطنان و همشهریان پذیرایی کردند. خودروهای مسافران نوروزی در حالی هفته نخست شهر شیراز را ترک کردند که شماری از آنها برای تشکر از میهمان نوازی مردم این شهر، پیام های تشکری بر روی خودرو نگاشته بودند.
مردم شیراز که خود،داغدار و اندوهگین از سیل بودند، از دیگر هموطنانشان نیز غافل نشدند و بلافاصله با آرام شدن اوضاع شهرشان، به یاری مردم لرستان و خوزستان و شمال کشور شتافتند و تاکنون چندین محموله اقلام امدادی را راهی این مناطق کرده‌اند.
در 7 فروردین ماه پیکر برخی جانباختگان سیل شیراز که اهل این شهر بودند، چهارشنبه در آیینی با حضور مسئولان و اقشار مختلف مردم استان و خانواده های سوگوار در دارالرحمه شیراز تشییع و به خاک سپرده شد.
در 8 فروردین‌ماه نیز مردم و مسئولان در آیین‌های یادبود جانباختگان سیل در شبستان امام خمینی (ره) آستان حضرت شاهچراغ (ع) جمع شدند و برای آرامش روح در گذشتگان و اعطای صبر به بازماندگان دعا کردند.
همچنین دروازه قرآن شیراز در همین روز به میعادگاه شیرازی‌ها برای همدردی با آسیب‌دیدگان این حادثه بدل شد. مردم با قرائت فاتحه و برپایی آیین عزاداری و سرودهای حماسی، جلوه خاصی به این نماد تاریخی شیراز داده بودند.
'شیرازی با غیرت تسلیت، تسلیت ' از جمله شعاری بود که مردم در این مراسم سر دادند.
همچنین برخی از مردم با به همراه داشتن پارچه نوشته هایی این حادثه ناگوار را به بازماندگان قربانیان سیل شیراز تسلیت گفتند.
شماری از جوانان نیز با نواختن سنج و دمام به عزاداری پرداختند.
در این میان، دوست‌داران شیراز در دیگر کشور‌ها نیز از با ارسال پیام‌هایی با مردم شیراز همدردی کردند. لان شائومین شهردار شهر نانجینگ چین، خواهرخوانده شیراز با ارسال پیامی به مردم شیراز از بروز سیل در این شهر ابراز ناراحتی کرد.
دیرک هیلبرت شهردار شهر درسدن آلمان و اندری سادووی شهردار شهر لویو اوکراین نیز با پیام‌هایی وقوع سیل و از دست رفتن هموطنانمان را تسلیت گفتند و برای کمک به شیراز اعلام آمادگی کردند.
**شایعه پراکن‌های بی دغدغه
وقتی سیل شیراز را در می‌نوردید و دستگاه های خدمات رسان در گیر و دار کمک‌رسانی به مردم بودند، برخی افراد با اهدافی خاص در حال ماهی گرفتن از آب گل آلود در شبکه های اجتماعی بودند و به شایعه‌سازی‌هایی بی‌اساس می‌پرداختند که باعث تشویش اذهان عمومی می‌شد. ابتدا گفتند سیلاب روز دوشنبه آب شرب را آلوده کرده است. این شایعه بلافاصله توسط شرکت آب منطقه‌ای تکذیب شد و مسئولان اعلام کردند که سیل خللی در سلامت آب آشامیدنی شیراز وارد نکرده است و مردم و گردشگران با اطمینان خاطر می توانند از آب شبکه لوله کشی استفاده کنند.
شکستن سد یکی دیگر از شایعات بود این بار هم شرکت آب منطقه ای فارس اعلام کرد هیچ سدی در این استان نشکسته است.
برخی گفتند برق مناطقی از شیراز قطع شده است. مدیر روابط عمومی شرکت توزیع برق شیراز با تکذیب کردن این شایعه گفت که سیلاب، برق هیچ منطقه ای از شیراز را قطع نکرده و برق همه مناطق این کلان شهر وصل است.
سپاه فجر فارس از نخستین ساعات بروز سیل 5 فرودین ماه آماج شایعات قرار گرفت. تا آنجا که روابط عمومی این نهاد نظامی با انتشار بیانیه‌ای از پیگیری قضایی در این باره سخن گفت.
در بخشی از این بیانیه آمد دشمنان قسم خورده ملت ایران بویژه منافقین بار دیگر دست به دامن شایعه سازی و دروغ پراکنی شده اند تا در روند پیگیری دستگاه قضایی و خدمت رسانی نهادهای انقلابی به مردم اِخلال ایجاد کنند.
پس از انتشار این شایعات بی پایه و اساس در شبکه های مجازی، موضوع از طریق پلیس فتا پیگیری و 2 نفر در این رابطه دستگیر و تحویل مقامات قضایی شدند.
در یکی از مضحک‌ترین شایعاتی که در فضای مجازی منتشر شد، فیلمی هندی دست به دست می‌شد که در آن پلنگی بر در و دیوار خانه‌ها می‌جست و زیر آن نوشته بودند، شیراز. این شایعه به قدری خنده‌دار بود که بسیاری از کنار آن با لبخندی گذشتند.
در یکی دیگر از شایعات در موج دوم بارندگی‌ها خبر سیل در شهرستان کازرون همگان را نگران کرد؛اما مسئولان گفتند بارش در کازرون اصلا به حدی نبوده است که سیلی راه بیندازد.
غلامحسین پیروانی فوتبالیست و مربی فوتبال نیز از شایعات در امان نماند. او که در ایام سیل شیراز بر بالین مادر بیمارش نشسته بود، از افرادی که با انتساب فایلی صوتی در شبکه های اجتماعی از ترانه خوانی او با گویش شیرازی سخن می‌گفتند، دلگیر شده بود و هر گونه مدیحه‌سرایی در این زمینه را آن هم به صورت ترانه‌های شیراز که واسونک نامیده می‌شود، رد کرد.
** دریاچه‌های سیراب، زاده بارش‌های بی‌وقفه
بارندگی های شدید در بالا دست دریاچه های طشک و بختگان در شرق استان فارس موجب شد تا هر دو دریاچه پرآب شوند.
آبگیری دریاچه بختگان نوید بخش روزهای بهتر برای این وضعیت زیست محیطی فارس است. بر اساس ارزیابی کارشناسان محیط زیست دریاچه بختگان بیش از 30 درصد در بارش‌های اخیر آبگیری شد و همچنان نیز حجم قابل توجهی از روان آبها به سمت این دریاچه در حال ورود است.
آبگیری دریاچه طشک در شرق استان را نیز حدود 50 درصد اعلام کردند. ورود آب به دریاچه طشک موجب بهبود شرایط اقلیم بر پیرامون این دریاچه می شود و می تواند علاوه بر ترمیم اثرات مخرب خشکسالی بر محیط زیست،برای کشاورزی و باغداری شهرستان های اطراف نیز مفید باشد.
بنا به گفته معاون اداره کل حفاظت محیط زیست استان فارس آبگیری دریاچه مهارلو و تالاب کمجان نیز حدود 90 درصد بوده است.
دریاچه کافتر در شمال استان فارس و دریاچه های فصلی پراکنده در سایر مناطق نیز در بارندگی های اخیر آبدار شده است.
**آنچه سیل شیراز را متمایز کرد
آنچه سیل شیراز را متمایز می‌کند بحث‌هایی درباره مقصرین احتمالی سیلاب به ویژه سیل دروازه قرآن است. سال ها قبل در کنار دروازه قرآن شیراز، دره ای بود که سالیان بعد، آن را پرکردند و در زیر آن کانالی را تعبیه کردند که آب مسیل و سیلاب کوه های اطراف را به رودخانه خشک برساند. اینچنین بود که بشر برای رفاه خویش، ناهمواری های طبیعت را دستکاری کرد.
بررسی میدانی خبرنگار ایرنا در محل حادثه گویای آن بود که با توجه به تعبیه میله های فلزی در ورودی کوچک این کانال، در صورت رسیدن کوچکترین ضایعات و زباله، این مسیر ورودی مسدود می شود و آب روانه جاده مجاور می شود.
و اما بارش 18 میلیمتر باران به یکباره در مدت 10 دقیقه ، فراتر از ظرفیت چنین کانال محدود با این وضعیت بود.
با بسته شدن پرونده فعالیت دستگاه های خدماتی برای بازگشایی محور دروازه قرآن، بررسی قضایی برای سهل انگاری احتمالی در سیل شیراز آغاز شد.
پس از وقوع حادثه بلافاصله با دستور دادستان مرکز استان پرونده قضایی پیرامون بررسی علل و ابعاد حادثه در دادسرای شیراز تشکیل شد و بازپرس ویژه با نظر دادستان و معاونان دادگستری حاضر در صحنه، تحقیقات اولیه را آغاز کرده است.
آنچه در تحقیقات اولیه مشخص شده است اینکه مسیل منتهی به دروازه قرآن حسب اطلاعات واصله لایروبی نشده و مجرای عبور آب به طور کامل باز نبوده است وهمین امر موجب راه افتادن سیلاب مرگبار حاصله از بارندگی در کوه های اطراف شده است.
اما کمیته حقیقت یاب شورای شهر در این میان دست به کار شد و دیروز اعلام کرد نتایجی را به دست آورده است که در نشست آتی این شورا پیرامون چگونگی انتشار آن تصمیم می‌گیرد. این گزارش به دستگاه های مرتبط نظیر استانداری و سایر دستگاه‌های مسئول ارجاع می‌شود.
**خبرنگارانی که از جان گذشتند
در طی روزهای بارندگی در شیراز و فارس و به ویژه با بروز سیل در دو روز پنجم و ششم فروردین‌ماه خبرنگاران و عکاسان خبری لحظه به لحظه در کنار مسئولان مشکلات و رنج‌های مردم را به تصویر می‌کشیدند. در این میان خبرگزاری ایرنا با ۱۳۴خبر و گزارش مکتوب و نیز ۱۷گزارش تصویری در کنار مسئولان به اطلاع رسانی پرداختند و جلوه‌های مهربانی و کمک رسانی را در کنار تلخی‌ها و ناگواری‌های نوروزی که به سیل آلوده شد ثبت کردند.
گزارش از سیده سمیرا متین نژاد
7375 / 1876
انتهای پیام این سیل اتومبیل های پارک شده و در حال تردد در دروازه قرآن را در خود بلعید و قدرت آن تا حدی زیاد بود که آنها را تا مسافتی با خود برد و بر روی هم انباشت.
با آنکه مسئولان امر در سوم فروردین درباره بارش‌های بهاره سیلابی خبر داده بودند و ستاد بحران در حالت آماده باش قرار داشت، راه‌افتادن روان‌آب‌ها در دروازه قرآن آن هم طی مدتی کوتاه همگان را غافل‌گیر کرد.
هنوز مردم و به ویژه مسافران نوروزی از حادثه تلخ دروازه قرآن در شوک بودند که سه شنبه 6 فروردین سیلاب در برخی محلات شیراز راه افتاد و سطح آب بالا آمد تا آنجا که در برخی مناطق بویژه شهرک سعدی وارد خانه‌ها شد و خسارت‌هایی به بار آورد.
** سیل از دروازه و تونل گذشت
جز دروازه قرآن شیراز که در روز نخست سیل درگیر بارش ناگهانی شده بود، ششم فروردین ماه بارش‌های مداوم و رگباری سیلابی را در مناطق شیراز به راه انداخت.
آب از تونل سعدی به خیابان‌های مجاور از جمله بلوارهای فضیلت و نصر وارد شده بود؛ افزون بر این رودخانه خشک نیز طغیان کرد و بسیاری از خانه‌های حاشیه این رودخانه تخلیه شد. این سیلاب به سمت شرق شیراز در حال گسترش بود و باعث تخلیه روستاهای کوشکک، اقبال آباد و ماه فیروزان شد.
در دیگر نقاط فارس نیز دو موج بارشی که طی یک روز وارد استان شد، بین پنجم تا دوازدهم فروردین باعث جاری شدن سیل در شهرستان‌های داراب، فسا و اقلید شد.
** تکاپوها و یاریگری ها
از نخستین ساعات بروز سیل مقامات ارشد دولتی برای مدیریت بحران از نزدیک، وارد شیراز شدند.
محمدباقر نوبخت معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان برنامه و بودجه، محمود علوی وزیر اطلاعات، سعید نمکی وزیر بهداشت و درمان و محمدجواد آذری جهرمی وزیر ارتباطات به این کلان‌شهر آسیب‌دیده از سیل وارد شدند و ضمن آنکه پای حرف مردم نشستند، با برگزاری جلسات فوری ستاد بحران، بر روند خدمات‌رسانی به مردم نظارت کردند و همچنین مصوباتی فوری را برای اختصاص تسهیلات به آسیب‌دیدگان تصویب کردند.
محمد مخبر رئیس ستاد اجرایی فرمان حضرت امام(ره) در روزهای نخست سیل شیراز وارد این شهر شد و ضمن دیدار با مسئولان استانی و بررسی نیازمندی‌های مردم خسارت دیده، خدمات امدادی به مردم ارائه کرد.
علیرضا تابش رئیس بنیاد مسکن کشور نیز همراه با امام جمعه شیراز و استاندار فارس از مناطق آسیب‌دیده از سیل شیراز بازدید کردند.
حسین اربابی معاون سرمایه گذاری، امور حقوقی و مجلس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به عنوان نماینده ویژه معاون رئیس جمهوری و رئیس این سازمان پس از وقوع سیل در شیراز از وضعیت اسکان اضطراری مسافران نوروزی در این شهر بازدید کرد.
حجت الاسلام والمسلمین تیمور علی عسکری معاون حقوقی و امور مجلس وزیرآموزش و پرورش و مدیرکل دفتر نظارت سازمان نوسازی توسعه و تجهیز مدارس کشور به عنوان نماینده ویژه وزیر آموزش و پرورش در مناطق سیل زده حضور یافت و از وضعیت مدارس این نواحی و خسارات وارد شده به زیرساخت‌های آموزش و پرورش بازدید کرد.
در ادامه، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیامی به امام جمعه شیراز، ضمن تسلیت به مردم داغدار، سرعت و جدیت در امر امدادرسانی به حادثه‌دیدگان را خواستار شدند.
رئیس جمهوری نیز مستقیماً طی تماسی تلفنی با استاندار فارس خواستار تهیه و اجرای طرح های ایمن‌سازی رودخانه و مسیل‌های منتهی به شهر شیراز به ویژه دروازه قرآن و مسیل محله سعدی شد.
**کمک‌هایی برای نجات یافتگان
از نخستین ساعات بروز سیل در شیراز همه گروه‌های امدادی از جمله هلال احمر، بهزیستی، آتش نشانی، اورژانس، تیم‌های علوم‌پزشکی، ارتش، سپاه، بسیج، روحانیون و نیز گروه‌های مردمی و سمن‌ها در کنار مردم آسیب‌دیده بودند و برای رفع نیاز‌های آنان تلاش کردند.
پس از اسکان مسافران نوروزی و شیرازیان آسیب‌دیده از سیل در 12 نقطه اسکان اضطراری، بسته‌های غذایی و دارویی و بهداشتی توسط سازمان‌های مسئول و مردم شیراز در میان آنان توزیع شد.
افزون بر این، پتو، چادر، وسایل گرمایی، آب معدنی و پوشاک به‌سرعت جمع‌آوری شد و در اختیار آسیب‌دیدگان قرار گرفت.
با کاهش بارندگی در روز 7 فروردین، مسافران اندک‌اندک شیراز را ترک کردند و کمک‌رسانی و خدمات رسانی در فاز دوم آغاز شد. این کمک‌ها باهدف مردم سیل زده شیراز به ویژه خانواده‌های محله سعدی و روستاهای اطراف جمع‌آوری و توزیع شد.
هلال احمر فارس به جز تأمین بسته‌های غذایی 72 ساعته، با سردشدن هوا بیش از 100 دستگاه چراغ والور را توسط خودروهای امدادی و آفرود در میان خانوارهای نیازمند توزیع کرد.
علوم پزشکی شیراز نیز از نخستین روز حادثه سیل در شیراز ، مراجعه حضوری به صورت خانه به خانه را در مناطق سعدی، بلوار نصر و سلطان آباد با هدف اقدامات پیشگیرانه و درمانی آغاز کرد. غربالگری 460 خانوار و هزار و 628 نفر از آسیب دیدگان ناشی از سیل در محله سعدی شیراز، از سوی کارشناسان بهداشت روان مرکز بهداشت شهدای والفجر نیز انجام شد؛ همچنین 16 مورد نمونه برداری میکروبی ، 2 مورد نمونه برداری شیمیایی آب و 80 مورد کلرسنجی در نقاط مختلفی که شبکه توزیع و مخازن وجود داشته است، صورت گرفت.
ستاد اجرایی فرمان حضرت امام(ره) 1000 بسته لوازم خانگی، 2000 بسته نوشت افزار و 2000 پتو به خانواده های خسارت دیده از سیل شیراز اهدا کرد.
نیروهای ارتش در لحظات اولیه جاری شدن سیل با تجهیزات، امکانات و ماشین آلات سبک و سنگین در محل حاضر شدند و به سیل زدگان خدمات رسانی کردند؛ از جمله این خدمات انتقال خودروهای آسیب دیده به وسیله هشت دستگاه جرثقیل ارتش بود؛ علاوه بر این سه دستگاه نفربر، پنج دستگاه آمبولانس به همراه 200 نفر از پرسنل نیروهای ارتش به خدمات رسانی به سیل زدگان مشغول شدند.
در جریان وقوع سیل در محله سعدی نیز 210 نفر از پرسنل ارتش به همراه تجهیزاتی مانند پمپ های تخلیه آب، پنج دستگاه نفربر و ماشین آلات لجن‌کش در محل حضور یافتند.
450 نفر از سیل زدگان در مرکز علوم و فنون و مرکز پیاده ارتش در شیراز و 150 نفر در پایگاه هوایی شیراز اسکان داده شدند و مواد غذایی و امکانات درمانی در اختیار آنها قرار گرفت.
سپاه فجر استان فارس نیز در ساعات نخستین بروز سیل 3500 نفر از مسافران نوروزی و آسیب دیدگان سیل شیراز را در سالن های ورزشی 9 دی و حسینیه های سپاه فجر استان فارس اسکان داد.
این نهاد نظامی در ادامه بیش از 67 دستگاه خودرو سبک، سنگین، نفربر و آمبولانس را به کار گرفت و علاوه بر در اختیار گذاشتن امکانات مهندسی، صدها نفر از نیروهای خود را برای امدادرسانی به مناطق اعزام کرد؛ همچنین 5 تیم پزشکی و تخصصی سپاه فجر استان فارس نیز با آمبولانس های مجهز به‌صورت فعال در فرآیند امداد رسانی به حادثه دیدگان سیل شیراز حضور یافتند.
در ادامه، به دنبال وقوع سیل در شیراز و پیرو مذاکره استاندار فارس و ستاد مدیریت بحران این استان با مدیر عامل شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران، با موافقت و دستور مدیر عامل راه آهن ایران، امکان انتقال هموطنان سیل زده و همچنین خودروهای آسیب دیده آنها به شهرهایشان فراهم شد.
اداره کل راه آهن فارس با همکاری شرکت های حمل و نقل ریلی تعداد 30 واگن لبه کوتاه به ظرفیت 120 دستگاه خودرو و همچنین ٣٠٠ صندلی را برای جابه جایی مسافران به شکل رایگان به آسیب دیدگان اختصاص داد.
علاوه بر 200 مسافر، 55 دستگاه خودرو نیز در ایستگاه راه آهن شیراز بارگیری و اعزام شدند.
** نوید‌هایی که به بار نشست
با ارزیابی خسارت‌ها توسط سه عضو کابینه دولت یعنی رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور، وزیر اطلاعات و وزیر بهداشت، با مشخص شدن میزان خسارت های وارده رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور دستور داد 5 میلیارد تومان به خزانه معین استان فارس واریز شود.
این مبلغ به‌صورت تنخواه برای پرداخت خسارت های ناشی از سیل به حادثه دیدگان، به صورت نقدی به افراد پرداخت شد.
دولت اعلام کرد که تسهیلاتی را برای بازسازی و تامین بخشی از خسارت آسیب‌دیدگان از سیل ارائه می‌دهد. این مبلغ در شهر‌ها 50 میلیون تومان با کارمزد پنج درصد اعلام شد؛ علاوه بر آن، 12 میلیون تومان نیز به صورت بلاعوض پرداخت می شود.
خسارت دیدگان سیل در روستاها نیز 40 میلیون تومان با کارمزد چهار درصد و 10 میلیون تومان کمک بلاعوض دریافت می کنند.
همچنین برای جبران خسارت به اسباب و اثاثیه و تعمیرات منازل میز 15 میلیون تومان تسهیلات با کارمزد چهار درصد و پنج میلیون تومان وام بلاعوض داده می‌شود و بنیاد مسکن انقلاب اسلامی به عنوان مسئول پیگیری و پرداخت این تسهیلات و کمک های دولت تعیین شده است.
دیه متوفیان و مصدومان حادثه سیل شیراز نیز پس از طی فرآیند اداری به افراد پرداخت خواهد شد.
اما خودرو‌هایی که در حادثه سیل دروازه قرآن و در روز پنج فروردین دچار خسارت شده بودند نیز از این کمک‌ها بی بهره نماندند. استاندار فارس اعلام کرد که تا سقف 10 میلیون تومان به صورت کمک‌های بلاعوض به مالکان این اتومبیل ها پرداخت خواهد شد و اگر خسارت بیش از این رقم باشد مابه تفاوت آن تا سقف 30 میلیون تومان نیز تسهیلات بانکی پرداخت می شود.
** تعداد کشته ها و مفقودین
طغیان ناگهانی آب در سیل دروازه قرآن شیراز تنی چند از هموطنانمان را با خود برد. خسارات این سیل بیش از هر استان دیگری بود؛ چراکه دروازه قرآن به مثابه یکی از مهم‌ترین دروازه‌های شهر محل رفت‌و‌آمد میلیون‌ها مسافر است. جاری شدن سیلاب که خودرو‌ها را در هم کوبید باعث شد تا به امروز 21 تن کشته و 162 تن مصدوم بر جای بماند.
** برآورد خسارت ها
سیل جان‌ها را گرفت و خانه‌ها را ویران کرد، دام‌ها را با خود برد و زمین‌های بارآور کشاورزی را زیر گل و لای مدفون کرد. در برخی مناطق هم، آب وارد خانه‌ها شد.
بیشترین خسارت به بافت مسکونی شیراز در منطقه شهرک سعدی شیراز، بلوار هفت تنان، منازل حاشیه دروازه قرآن و بلوار قرآن و خیابان‌های منشعب از آن بر جای ماند.
بر این اساس، افزون بر 9 هزار و 500 واحد مسکونی و تجاری استان فارس بر اثر بارش باران و جاری شدن سیل آسیب دیده است که از این تعداد یک هزار و 940 واحد به تجدید بنا و 3 هزار و 702 واحد به تعمیر نیاز دارند.
براساس دیده‌ها و برآورد‌ها در شهر شیراز 283 واحد سیل‌زده باید بازسازی شود و 297 واحد نیازمند تعمیرات است و بیشترین خسارت ها به ساکنان شهرک سعدی وارد آمده است.
در روستاها نیز 4 هزار و 298 واحد به تعمیر نیاز دارند و 3 هزار و 285 واحد باید بازسازی شوند.
سیل در بخش تجاری نیز 85 واحد را در استان فارس تخریب کرد و 237 واحد نیز نیازمند تعمیرات جدی شدند.
بیشترین تعداد خودروهای آسیب‌دیده از سیل در شیراز بود. در حادثه پنجم و ششم فروردین‌ماه 250 خودرو در دروازه قرآن و حدود 50 خودرو در دیگر محلات ازجمله هفت‌تنان و سعدی دچار آسیب شدند.
**شهرستان‌ها و خسارات سیلاب
جاری شدن سیلاب در اقلید بر اثر طغیان رودخانه بروک سبب تخریب پل ورودی شهر، زیرساخت ها، کانال های آبرسانی، خطوط برق، سالن های ورزشی و آسفالت معابر شد و با تخریب یک واحد دامداری سبب تلف شدن 38 راس دام شد.
پل ورودی و اصلی شهر اقلید در این سیلاب تخریب شد و افزون بر پنج هزار هکتار از اراضی کشاورزی و باغ ها در این شهرستان زیر آب رفتند. سیل بر سر راه خود سبب تخریب هفت پل در جاده های اقلید و ریزش کوه در گردنه امامزاده اسماعیل شد و 700 واحد مسکونی نیز در این شهرستان از 20 تا صددرصد خسارت دیدند.
در داراب نیز سیلاب 20 رأس گوسفند را در بخش جنت تلف کرد.
جز این‌ها بارندگی به 209 واحد مسکونی در شهرستان فسا خسارت وارد کرد؛ از این تعداد 113 واحد مسکونی روستایی و 96 واحد شهری در این شهرستان آسیب دیدند.
**همدلی و مهربانی، سیل را برد
چهره نازیبای سیل پنجم و ششم فروردین‌ماه تنها پس از دقایقی با روی خوش و مهمان‌نوازی و نوع‌دوستی مثال‌زدنی شیرازی‌ها پاک شد.
مردم بدون درنگ پویشی در شبکه های اجتماعی با عنوان 'هر خانواده شیرازی میزبان یک خانواده مسافر' به راه‌انداختند.
اما این پویش به همین اقدام محدود نماند. خشکشویی‌ها، قالی‌شویی‌ها، تعمیرکاران تلفن همراه، تالارهای پذیرایی، تعمیرکاران خودرو و دیگر صنوف داشته های خود را در اختیار در سیل ماندگان و زیان دیدگان از سیل گذاشتند.
هتل‌ها و مسافرخانه‌ها هم دست به کار شدند تا نام خود را در خاطره‌ها به جای گذارند. از هتل شیراز گرفته در کنار دروازه قرآن که نخستین پناهگاه مسافران و شهروندان سیل‌زده روز پنجم فروردین ماه بود تا تالارهای پذیرایی و رستوران های شیراز که با تدارک غذای گرم، سهم خود را در تکریم هموطنان مهمان شهر خود ادا کردند.
علاوه بر اماکنی که از سوی مسئولان دولتی برای میزبانی مسافران سیل زده اعلام شد، اماکن مقدس شهر شیراز همچون حرم مطهر حضرت احمد بن موسی شاهچراغ (ع) نیز برای میزبانی مسافران آستین بالا زدند.
درهای مساجد نیز پیرو تاکید آیت الله لطف الله دژکام نماینده ولی فقیه در استان فارس و امام جمعه شیراز به روی مسافران سیل زده باز شد تا شبستان های مساجد به مامن و پناهگاهی برای آنها تبدیل شود.
در ورودی شهر شیراز، افراد کلید به دست که پیش تر برای درآمدزایی به اجاره منازل مبله می پرداختند، این بار تابلوی 'اسکان رایگان' را زیر باران در دست داشتند تا به یاری هموطنان مسافر بیایند.
بدرقه مسافران با یک هزار شاخه گل دیگر ابتکار خودجوش اهالی شیراز بود. جوانان شیرازی با ایستادن در خروجی شمال شهر در محل دروازه قرآن یک هزار شاخه گل به مسافران اهدا و از آنها به خاطر خاطره رخداد سیل پنجم فروردین ماه دلجویی کردند.
این موج مهربانی، بازتاب های بسیاری در میان چهره های سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و ... داشت و از چهره مهمان‌نواز شیرازی‌ها بیش از پیش پرده برداشت.
در سیلی که شیراز را در نوردید هیچ جنسی گران نشد و همگان رایگان از هموطنان و همشهریان پذیرایی کردند. خودروهای مسافران نوروزی در حالی هفته نخست شهر شیراز را ترک کردند که شماری از آنها برای تشکر از میهمان نوازی مردم این شهر، پیام های تشکری بر روی خودرو نگاشته بودند.
مردم شیراز که خود،داغدار و اندوهگین از سیل بودند، از دیگر هموطنانشان نیز غافل نشدند و بلافاصله با آرام شدن اوضاع شهرشان، به یاری مردم لرستان و خوزستان و شمال کشور شتافتند و تاکنون چندین محموله اقلام امدادی را راهی این مناطق کرده‌اند.
در 7 فروردین ماه پیکر برخی جانباختگان سیل شیراز که اهل این شهر بودند، چهارشنبه در آیینی با حضور مسئولان و اقشار مختلف مردم استان و خانواده های سوگوار در دارالرحمه شیراز تشییع و به خاک سپرده شد.
در 8 فروردین‌ماه نیز مردم و مسئولان در آیین‌های یادبود جانباختگان سیل در شبستان امام خمینی (ره) آستان حضرت شاهچراغ (ع) جمع شدند و برای آرامش روح در گذشتگان و اعطای صبر به بازماندگان دعا کردند.
همچنین دروازه قرآن شیراز در همین روز به میعادگاه شیرازی‌ها برای همدردی با آسیب‌دیدگان این حادثه بدل شد. مردم با قرائت فاتحه و برپایی آیین عزاداری و سرودهای حماسی، جلوه خاصی به این نماد تاریخی شیراز داده بودند.
'شیرازی با غیرت تسلیت، تسلیت ' از جمله شعاری بود که مردم در این مراسم سر دادند.
همچنین برخی از مردم با به همراه داشتن پارچه نوشته هایی این حادثه ناگوار را به بازماندگان قربانیان سیل شیراز تسلیت گفتند.
شماری از جوانان نیز با نواختن سنج و دمام به عزاداری پرداختند.
در این میان، دوست‌داران شیراز در دیگر کشور‌ها نیز از با ارسال پیام‌هایی با مردم شیراز همدردی کردند. لان شائومین شهردار شهر نانجینگ چین، خواهرخوانده شیراز با ارسال پیامی به مردم شیراز از بروز سیل در این شهر ابراز ناراحتی کرد.
دیرک هیلبرت شهردار شهر درسدن آلمان و اندری سادووی شهردار شهر لویو اوکراین نیز با پیام‌هایی وقوع سیل و از دست رفتن هموطنانمان را تسلیت گفتند و برای کمک به شیراز اعلام آمادگی کردند.
**شایعه پراکن‌های بی دغدغه
وقتی سیل شیراز را در می‌نوردید و دستگاه های خدمات رسان در گیر و دار کمک‌رسانی به مردم بودند، برخی افراد با اهدافی خاص در حال ماهی گرفتن از آب گل آلود در شبکه های اجتماعی بودند و به شایعه‌سازی‌هایی بی‌اساس می‌پرداختند که باعث تشویش اذهان عمومی می‌شد. ابتدا گفتند سیلاب روز دوشنبه آب شرب را آلوده کرده است. این شایعه بلافاصله توسط شرکت آب منطقه‌ای تکذیب شد و مسئولان اعلام کردند که سیل خللی در سلامت آب آشامیدنی شیراز وارد نکرده است و مردم و گردشگران با اطمینان خاطر می توانند از آب شبکه لوله کشی استفاده کنند.
شکستن سد یکی دیگر از شایعات بود این بار هم شرکت آب منطقه ای فارس اعلام کرد هیچ سدی در این استان نشکسته است.
برخی گفتند برق مناطقی از شیراز قطع شده است. مدیر روابط عمومی شرکت توزیع برق شیراز با تکذیب کردن این شایعه گفت که سیلاب، برق هیچ منطقه ای از شیراز را قطع نکرده و برق همه مناطق این کلان شهر وصل است.
سپاه فجر فارس از نخستین ساعات بروز سیل 5 فرودین ماه آماج شایعات قرار گرفت. تا آنجا که روابط عمومی این نهاد نظامی با انتشار بیانیه‌ای از پیگیری قضایی در این باره سخن گفت.
در بخشی از این بیانیه آمد دشمنان قسم خورده ملت ایران بویژه منافقین بار دیگر دست به دامن شایعه سازی و دروغ پراکنی شده اند تا در روند پیگیری دستگاه قضایی و خدمت رسانی نهادهای انقلابی به مردم اِخلال ایجاد کنند.
پس از انتشار این شایعات بی پایه و اساس در شبکه های مجازی، موضوع از طریق پلیس فتا پیگیری و 2 نفر در این رابطه دستگیر و تحویل مقامات قضایی شدند.
در یکی از مضحک‌ترین شایعاتی که در فضای مجازی منتشر شد، فیلمی هندی دست به دست می‌شد که در آن پلنگی بر در و دیوار خانه‌ها می‌جست و زیر آن نوشته بودند، شیراز. این شایعه به قدری خنده‌دار بود که بسیاری از کنار آن با لبخندی گذشتند.
در یکی دیگر از شایعات در موج دوم بارندگی‌ها خبر سیل در شهرستان کازرون همگان را نگران کرد؛اما مسئولان گفتند بارش در کازرون اصلا به حدی نبوده است که سیلی راه بیندازد.
غلامحسین پیروانی فوتبالیست و مربی فوتبال نیز از شایعات در امان نماند. او که در ایام سیل شیراز بر بالین مادر بیمارش نشسته بود، از افرادی که با انتساب فایلی صوتی در شبکه های اجتماعی از ترانه خوانی او با گویش شیرازی سخن می‌گفتند، دلگیر شده بود و هر گونه مدیحه‌سرایی در این زمینه را آن هم به صورت ترانه‌های شیراز که واسونک نامیده می‌شود، رد کرد.
** دریاچه‌های سیراب، زاده بارش‌های بی‌وقفه
بارندگی های شدید در بالا دست دریاچه های طشک و بختگان در شرق استان فارس موجب شد تا هر دو دریاچه پرآب شوند.
آبگیری دریاچه بختگان نوید بخش روزهای بهتر برای این وضعیت زیست محیطی فارس است. بر اساس ارزیابی کارشناسان محیط زیست دریاچه بختگان بیش از 30 درصد در بارش‌های اخیر آبگیری شد و همچنان نیز حجم قابل توجهی از روان آبها به سمت این دریاچه در حال ورود است.
آبگیری دریاچه طشک در شرق استان را نیز حدود 50 درصد اعلام کردند. ورود آب به دریاچه طشک موجب بهبود شرایط اقلیم بر پیرامون این دریاچه می شود و می تواند علاوه بر ترمیم اثرات مخرب خشکسالی بر محیط زیست،برای کشاورزی و باغداری شهرستان های اطراف نیز مفید باشد.
بنا به گفته معاون اداره کل حفاظت محیط زیست استان فارس آبگیری دریاچه مهارلو و تالاب کمجان نیز حدود 90 درصد بوده است.
دریاچه کافتر در شمال استان فارس و دریاچه های فصلی پراکنده در سایر مناطق نیز در بارندگی های اخیر آبدار شده است.
**آنچه سیل شیراز را متمایز کرد
آنچه سیل شیراز را متمایز می‌کند بحث‌هایی درباره مقصرین احتمالی سیلاب به ویژه سیل دروازه قرآن است. سال ها قبل در کنار دروازه قرآن شیراز، دره ای بود که سالیان بعد، آن را پرکردند و در زیر آن کانالی را تعبیه کردند که آب مسیل و سیلاب کوه های اطراف را به رودخانه خشک برساند. اینچنین بود که بشر برای رفاه خویش، ناهمواری های طبیعت را دستکاری کرد.
بررسی میدانی خبرنگار ایرنا در محل حادثه گویای آن بود که با توجه به تعبیه میله های فلزی در ورودی کوچک این کانال، در صورت رسیدن کوچکترین ضایعات و زباله، این مسیر ورودی مسدود می شود و آب روانه جاده مجاور می شود.
و اما بارش 18 میلیمتر باران به یکباره در مدت 10 دقیقه ، فراتر از ظرفیت چنین کانال محدود با این وضعیت بود.
با بسته شدن پرونده فعالیت دستگاه های خدماتی برای بازگشایی محور دروازه قرآن، بررسی قضایی برای سهل انگاری احتمالی در سیل شیراز آغاز شد.
پس از وقوع حادثه بلافاصله با دستور دادستان مرکز استان پرونده قضایی پیرامون بررسی علل و ابعاد حادثه در دادسرای شیراز تشکیل شد و بازپرس ویژه با نظر دادستان و معاونان دادگستری حاضر در صحنه، تحقیقات اولیه را آغاز کرده است.
آنچه در تحقیقات اولیه مشخص شده است اینکه مسیل منتهی به دروازه قرآن حسب اطلاعات واصله لایروبی نشده و مجرای عبور آب به طور کامل باز نبوده است وهمین امر موجب راه افتادن سیلاب مرگبار حاصله از بارندگی در کوه های اطراف شده است.
اما کمیته حقیقت یاب شورای شهر در این میان دست به کار شد و دیروز اعلام کرد نتایجی را به دست آورده است که در نشست آتی این شورا پیرامون چگونگی انتشار آن تصمیم می‌گیرد. این گزارش به دستگاه های مرتبط نظیر استانداری و سایر دستگاه‌های مسئول ارجاع می‌شود.
**خبرنگارانی که از جان گذشتند
در طی روزهای بارندگی در شیراز و فارس و به ویژه با بروز سیل در دو روز پنجم و ششم فروردین‌ماه خبرنگاران و عکاسان خبری لحظه به لحظه در کنار مسئولان مشکلات و رنج‌های مردم را به تصویر می‌کشیدند. در این میان خبرگزاری ایرنا با ۱۳۴خبر و گزارش مکتوب و نیز ۱۷گزارش تصویری در کنار مسئولان به اطلاع رسانی پرداختند و جلوه‌های مهربانی و کمک رسانی را در کنار تلخی‌ها و ناگواری‌های نوروزی که به سیل آلوده شد ثبت کردند.
گزارش از سیده سمیرا متین نژاد
7375 / 1876
کپی شد
