هزاران سال پیش، انسان در غار تنهایی خود نشسته بود و روی سنگ شرح روزی را که از سر گذرانده بود، حکاکی میکرد، شرح شکارها، دلاوریها، جنگها، کشفها و راز و رمز گریزها و ترسهایش.
آرامآرام توانست حرکت نرم قوچ یا آهو یا گوزنی را روی سنگهای سخت به تصویر بکشد و بعد آنها را روی سفالینهها و ظروف و اسبابش نشاند که اینها آثار پویانمایی اولیه بودند، آثاری که زندگی و حرکت بیوقفه آن را به نمایش میگذاشت، هنری که به قدر قدمت انسان و علاقه او به تجسم دنیا بدانگونه که خود میخواهد و میبیند، عمر دارد.
روزگاری همه این آثار را با نام کارتون میشناختیم با نقاشیهایی دستی، رنگ آمیزی دقیق و حرکاتی که برای هر یک هزاران نقاشی با ظرافتهای بسیار کشیده میشد، امروز انیمیشنها گونههای مختلفی دارند با تکنیکهای گوناگون و روشهای بسیار پیشرفته.
پویانمایی حالا یک ژانر سینمایی است که میلیونها دلار از درآمد سالانه شرکتهای فیلمسازی از آن طریق تامین میشود و به هیچ عنوان تنها مخصوص کودکان نیست بلکه همه انسانها را به شوق تماشا میکشاند.
کمتر انیمیشنی است که نتواند بزرگ ترها را هم در کنار کودکان میخکوب کند.
امروز انیمیشنها پا را از دایره روزمرگیها هم فراتر نهادهاند و وسیلهای بسیار مهم برای انتقال پیامهای انسانی در کوتاه ترین و جذاب ترین وجه ممکن شده اند.
در یک اثر پویانمایی میتوان از دایره واقعیات، به سادگی فراتر رفت، به اجسام جان داد، حیوانات را انساننگاری کرد، خرق عادت کرد و قانونهای بدیهی جهان را شکست بی آنکه کسی بتواند کوچک ترین چون و چرایی به میان آورد.
پویا نمایی اینک حتی برای بیان واقعیات علمی و مستندهای زندگی کاربرد دارد.
با این تعاریف دنیای انیمیشن دنیای زندگی بخشی است، همانگونه که ریشه این واژه در لاتین (انیمو) به معنای حرکت و زندگی دادن است.
** فیلمسازی را با اعتماد به آیندهای خودساخته ادامه میدهیم
کارگردان و نویسنده شیرازی، علی زارع قنات نوی که یکی از چهرههای کامیاب هنر پویانمایی به شمار میرود و این روزها نیز با اثر پویانمایی ' چشمانداز خالی' در سطح بین المللی خبرساز شده است، درباره دشواریهای انیمیشن سازی به ایرنا میگوید: انیمیشن ساختن هرچه باشد، یک شغل جدی هم هست، میدانم در ایران امرار معاش از هنر بسیار سخت است، چاره ای نیست، باید فیلمسازی را به عنوان حرفه مان بپذیریم، با اعتماد به آینده ای که اراده کردهایم برای خودمان بنویسیم تا ساخته شود.
او ادامه میدهد: هر صبح بیدار می شوم به امید کارهای آینده و به امید گریز از کابوس هایی که در پی می آیند، کابوس هایی که آرزو دارم دیر یا زود به تصویرشان درآورم و از هر رویدادی، واقعی ترند.
زارع قنات نوی میگوید: همینطور که چشم بر هم میگذاریم، روزها و ماهها و سالها می آیند و میروند و آنچه از پس این گذر زمان برای یک فیلمساز می ماند، عملکرد ماست و آنچه میسازیم یا خواهیم ساخت.
** مسیر پویانمایی در ایران درست و مطلوب است
او مسیر حرکت هنر پویانمایی را در ایران، درست و مطلوب توصیف میکند و می گوید: خوشبختانه انیمیشن امروز ایران در دنیا مدعی است و مجامع بینالمللی با اشتیاق، پیگیر سینمای ایران هستند و این برای آیندگان میراث کمی نیست.
زارع قنات نوی ادامه داد: داستان خوب بخش گمشده سینمای ماست. این روزها بیشتر فیلمسازان بر بعد فنی تمرکز میکنند و رابطه خوبی با ادبیاتمان، به ویژه ادبیات کهن ندارند.
او با بیان اینکه امروز سینمای ایران مسیر خود را به خوبی پیدا کرده، عنوان میکند: حتی در این میان آنها که علاقه مند به فعالیت در سینمای تجاری هستند، با اندیشه جدید به فروش فیلمهای تجاری فکر میکنند و اینها نشانههای خوبی برای ادامه موفقیت آمیز سینمای ماست.
زارع قنات نوی در پاسخ به اینکه چه سخنی با توجه به تجربه هایش در جهان انیمیشن برای سینمادوستان و جامعه هنری دارد، ابراز میدارد که پند و اندرزگوی خوبی نیستم و ادامه میدهد: به جای هر پندی آرزو میکنم جامعه انیمیشن، سینما، نمایش و خبررسانیهای ما از نااهلیها پاک شود.
سازنده انیمیشن جهانی عروسک چینی بابا گفت: سال گذشته با تکاپو و شور و حالی آغاز شد، ما درگیر پایان انیمیشنمان چشم انداز خالی بودیم و بعدتر انیمیشن 'هستی' و 'بین المللی' را ساختیم که هریک به نوبه خود افتخارات جهانی بی سابقهای برای شهرمان شیراز به همراه داشت.
** دست رد شورای شهر شیراز بر سینه انیمیشنهایی برای شیراز
او میافزاید: امید داشتیم با کوله بار بیش از چهل عنوان بین المللی بتوانیم دو کار باقیمانده مان را با اندک حمایتی به پایان برسانیم و در دعوتی تعارفی با شهردار و کمیسیون فرهنگی شورای شهر گفتیم که دو کار مستند انیمیشن درباره شیراز در دست ساخت داریم.
زارع قنات نوی به دو اثر نیمه تمام تاریخ خیابان زند شیراز و مستند چهره نگار با باران ببار درباره امین فقیری نویسنده شهیر شیرازی اشاره میکند و ادامه میدهد: خیابان زند دنیایی خاطره و تاریخ زنده شیراز است و امین فقیری که گوهری است در ادبیات داستانی ما شیرازیها.
او با گلایه از بیتوجهیها به این آثار هنری، نومیدانه میگوید: آنها فقط طرح ها را گرفتند و بردند طبق روال پیشینیانشان و هیچ خبری نشد و میدانم نخواهد شد.
این کارگردان شیرازی ادامه میدهد: به عمری در نوبت نه شنیدن، از کارهای دیگری مانده ام، حالا آب پاکی را روی دست خودم ریخته ام؛ از سوی دیگر هستند آدمهایی که سخت است برایشان تحمل موفقیت دیگران و چون حواست پرت است از زندگی و واقعیتهایش، اینها حسابت را میرسند، استراحتی هم داده ام به همه کسانی که کاری جز استراحت نداشتند و آمدم پی کارم در جایی دیگر.
صنعت پویانمایی میتواند فرهنگ ایران را به سادگی به فراسوی مرزها گسترش دهد و از سوی دیگر، توان اقتصادی آن را دارد که هزینههای خود را به گونههای مختلف تامین کند.
بومی سازی این صنعت با اتکا به فرهنگ و سنتها ظرفیتهای بسیاری را در سینمای ایران فراهم میآورد.
ظرفیتهایی که در برخی رشتهها، با هجوم علاقه مندان اشباع شده و مسیر کشف استعدادهای تازه را بسته است، انیمیشنسازی راه و شیوهای بدیع و جهان پسند خلق میکند که میتواند آینده سینمایی ایران را در عرصههای جهانی دگرگون کند.
سرمایهگذاری بخش خصوصی و دولتی در این بخش، امیدهای رفته و دشواریهای مسیر را برای هنرمندان عرصه پویانمایی فراهم میکند و راهگشای بسیاری از مسیرهای بینالمللی برای آنهایی است که از هنر سینما، به مثابه امکانی برای آفرینش تصاویر بهره میگیرند نه وسیلهای برای کسب شهرت و آوازه.
از: سیده سمیرا متین نژاد
7375 /1876
آرامآرام توانست حرکت نرم قوچ یا آهو یا گوزنی را روی سنگهای سخت به تصویر بکشد و بعد آنها را روی سفالینهها و ظروف و اسبابش نشاند که اینها آثار پویانمایی اولیه بودند، آثاری که زندگی و حرکت بیوقفه آن را به نمایش میگذاشت، هنری که به قدر قدمت انسان و علاقه او به تجسم دنیا بدانگونه که خود میخواهد و میبیند، عمر دارد.
روزگاری همه این آثار را با نام کارتون میشناختیم با نقاشیهایی دستی، رنگ آمیزی دقیق و حرکاتی که برای هر یک هزاران نقاشی با ظرافتهای بسیار کشیده میشد، امروز انیمیشنها گونههای مختلفی دارند با تکنیکهای گوناگون و روشهای بسیار پیشرفته.
پویانمایی حالا یک ژانر سینمایی است که میلیونها دلار از درآمد سالانه شرکتهای فیلمسازی از آن طریق تامین میشود و به هیچ عنوان تنها مخصوص کودکان نیست بلکه همه انسانها را به شوق تماشا میکشاند.
کمتر انیمیشنی است که نتواند بزرگ ترها را هم در کنار کودکان میخکوب کند.
امروز انیمیشنها پا را از دایره روزمرگیها هم فراتر نهادهاند و وسیلهای بسیار مهم برای انتقال پیامهای انسانی در کوتاه ترین و جذاب ترین وجه ممکن شده اند.
در یک اثر پویانمایی میتوان از دایره واقعیات، به سادگی فراتر رفت، به اجسام جان داد، حیوانات را انساننگاری کرد، خرق عادت کرد و قانونهای بدیهی جهان را شکست بی آنکه کسی بتواند کوچک ترین چون و چرایی به میان آورد.
پویا نمایی اینک حتی برای بیان واقعیات علمی و مستندهای زندگی کاربرد دارد.
با این تعاریف دنیای انیمیشن دنیای زندگی بخشی است، همانگونه که ریشه این واژه در لاتین (انیمو) به معنای حرکت و زندگی دادن است.
** فیلمسازی را با اعتماد به آیندهای خودساخته ادامه میدهیم
کارگردان و نویسنده شیرازی، علی زارع قنات نوی که یکی از چهرههای کامیاب هنر پویانمایی به شمار میرود و این روزها نیز با اثر پویانمایی ' چشمانداز خالی' در سطح بین المللی خبرساز شده است، درباره دشواریهای انیمیشن سازی به ایرنا میگوید: انیمیشن ساختن هرچه باشد، یک شغل جدی هم هست، میدانم در ایران امرار معاش از هنر بسیار سخت است، چاره ای نیست، باید فیلمسازی را به عنوان حرفه مان بپذیریم، با اعتماد به آینده ای که اراده کردهایم برای خودمان بنویسیم تا ساخته شود.
او ادامه میدهد: هر صبح بیدار می شوم به امید کارهای آینده و به امید گریز از کابوس هایی که در پی می آیند، کابوس هایی که آرزو دارم دیر یا زود به تصویرشان درآورم و از هر رویدادی، واقعی ترند.
زارع قنات نوی میگوید: همینطور که چشم بر هم میگذاریم، روزها و ماهها و سالها می آیند و میروند و آنچه از پس این گذر زمان برای یک فیلمساز می ماند، عملکرد ماست و آنچه میسازیم یا خواهیم ساخت.
** مسیر پویانمایی در ایران درست و مطلوب است
او مسیر حرکت هنر پویانمایی را در ایران، درست و مطلوب توصیف میکند و می گوید: خوشبختانه انیمیشن امروز ایران در دنیا مدعی است و مجامع بینالمللی با اشتیاق، پیگیر سینمای ایران هستند و این برای آیندگان میراث کمی نیست.
زارع قنات نوی ادامه داد: داستان خوب بخش گمشده سینمای ماست. این روزها بیشتر فیلمسازان بر بعد فنی تمرکز میکنند و رابطه خوبی با ادبیاتمان، به ویژه ادبیات کهن ندارند.
او با بیان اینکه امروز سینمای ایران مسیر خود را به خوبی پیدا کرده، عنوان میکند: حتی در این میان آنها که علاقه مند به فعالیت در سینمای تجاری هستند، با اندیشه جدید به فروش فیلمهای تجاری فکر میکنند و اینها نشانههای خوبی برای ادامه موفقیت آمیز سینمای ماست.
زارع قنات نوی در پاسخ به اینکه چه سخنی با توجه به تجربه هایش در جهان انیمیشن برای سینمادوستان و جامعه هنری دارد، ابراز میدارد که پند و اندرزگوی خوبی نیستم و ادامه میدهد: به جای هر پندی آرزو میکنم جامعه انیمیشن، سینما، نمایش و خبررسانیهای ما از نااهلیها پاک شود.
سازنده انیمیشن جهانی عروسک چینی بابا گفت: سال گذشته با تکاپو و شور و حالی آغاز شد، ما درگیر پایان انیمیشنمان چشم انداز خالی بودیم و بعدتر انیمیشن 'هستی' و 'بین المللی' را ساختیم که هریک به نوبه خود افتخارات جهانی بی سابقهای برای شهرمان شیراز به همراه داشت.
** دست رد شورای شهر شیراز بر سینه انیمیشنهایی برای شیراز
او میافزاید: امید داشتیم با کوله بار بیش از چهل عنوان بین المللی بتوانیم دو کار باقیمانده مان را با اندک حمایتی به پایان برسانیم و در دعوتی تعارفی با شهردار و کمیسیون فرهنگی شورای شهر گفتیم که دو کار مستند انیمیشن درباره شیراز در دست ساخت داریم.
زارع قنات نوی به دو اثر نیمه تمام تاریخ خیابان زند شیراز و مستند چهره نگار با باران ببار درباره امین فقیری نویسنده شهیر شیرازی اشاره میکند و ادامه میدهد: خیابان زند دنیایی خاطره و تاریخ زنده شیراز است و امین فقیری که گوهری است در ادبیات داستانی ما شیرازیها.
او با گلایه از بیتوجهیها به این آثار هنری، نومیدانه میگوید: آنها فقط طرح ها را گرفتند و بردند طبق روال پیشینیانشان و هیچ خبری نشد و میدانم نخواهد شد.
این کارگردان شیرازی ادامه میدهد: به عمری در نوبت نه شنیدن، از کارهای دیگری مانده ام، حالا آب پاکی را روی دست خودم ریخته ام؛ از سوی دیگر هستند آدمهایی که سخت است برایشان تحمل موفقیت دیگران و چون حواست پرت است از زندگی و واقعیتهایش، اینها حسابت را میرسند، استراحتی هم داده ام به همه کسانی که کاری جز استراحت نداشتند و آمدم پی کارم در جایی دیگر.
صنعت پویانمایی میتواند فرهنگ ایران را به سادگی به فراسوی مرزها گسترش دهد و از سوی دیگر، توان اقتصادی آن را دارد که هزینههای خود را به گونههای مختلف تامین کند.
بومی سازی این صنعت با اتکا به فرهنگ و سنتها ظرفیتهای بسیاری را در سینمای ایران فراهم میآورد.
ظرفیتهایی که در برخی رشتهها، با هجوم علاقه مندان اشباع شده و مسیر کشف استعدادهای تازه را بسته است، انیمیشنسازی راه و شیوهای بدیع و جهان پسند خلق میکند که میتواند آینده سینمایی ایران را در عرصههای جهانی دگرگون کند.
سرمایهگذاری بخش خصوصی و دولتی در این بخش، امیدهای رفته و دشواریهای مسیر را برای هنرمندان عرصه پویانمایی فراهم میکند و راهگشای بسیاری از مسیرهای بینالمللی برای آنهایی است که از هنر سینما، به مثابه امکانی برای آفرینش تصاویر بهره میگیرند نه وسیلهای برای کسب شهرت و آوازه.
از: سیده سمیرا متین نژاد
7375 /1876
کپی شد