دانشمندان عصبشناسی در سالهای اخیر اقدام به تولید ایمپلنتهایی کردهاند که داخل مغز کار گذاشته و باعث تقویت حافظه در افراد میشوند. این فناوری در حال حاضر به مرحله عملیاتی رسیده است.
به گزارش سرویس علم و فناوری جیپلاس، ماه گذشته دو نفر از محققان پروژه ساخت ایمپلنتهای مغزی اعلام کردند که استفاده از سیگنالهای الکتریکی که از طریق سیمکشیهای کارگذاشته شده به مغز منتقل میشوند، باعث تقویت حافظه در گروهی از بیماران مورد آزمایش شده است.
این یافتهها، کشف بزرگی در توانایی دانشمندان در بازگرداندن عملکرد حافظه در انسانها به شمار میرود. آژانس پروژههای تحقیقات پیشرفته دفاعی آمریکا یا دارپا هزینه این پروژه را بر عهده گرفته است. محققان، ایمپلنتهای تولید شده را روی 270 هزار سرباز آمریکایی مبتلا به آسیبهای مغزی ناشی از جنگ و مبارزه مورد آزمایش قرار دادند.
این ایمپلنتهای مغزی میتوانند زندگی میلیونها بیمار مبتلا به آلزایمر و سایر اختلالات مغزی را نجات دهند. اما مساله مهم در استفاده از این ایمپلنتها، رمزگذاری اطلاعات مغز انسان است که محققان دانشگاه پنسیلوانیا با موفقیت توانستند این کار را انجام دهند و باعث تقویت حافظه در افراد شوند.
حرکت ابتدایی ایمپلنتهای مغزی از سال 1961 آغاز شد. در آن زمان، یک پزشک اقدام به ساخت ایمپلنت حلزونی گوش کرد که به عنوان ابزاری برای بازگرداندن قدرت شنوایی به گوش افرادی مورد استفاده قرار میگرفت که دچار نقص در سیستم شنوایی خود هستند. در ابتدا بسیاری از دانشمندان این کار را بیهوده میدانستند اما در نهایت موفقیتآمیز بود و در حال حاضر، بیش از 300 هزار بیمار در دنیا از ایمپلنتهای گوش استفاده میکنند.
در سال 2002 هم سازمان غذا و داروی آمریکا، روش تحریک مغزی را برای درمان بیماران مبتلا به پارکینسون تأیید کرد. در این روش، جریانهای الکتریکی ضعیفی از طریق یک دستگاه به مغز فرستاده میشد که میتوانست لرزشهای اندام را در این قبیل بیماران کنترل کند.
در حال حاضر از روش تحریک عمیق مغزی علاوه بر درمان پارکینسون، برای درمان اختلالات وسواسی، افسردگی و صرع استفاده میشود. بیماران با این روشها بین 40 تا 70 درصد بهبود مییابند که تأثیر به سزایی روی کیفیت زندگی بیماران دارد.
محققان برای ساخت ایمپلنتهای مغزی، مطالعات خود را روی گروهی از مبتلایان به صرع انجام دادند که از ایمپلنت استفاده میکردند. آنها با بررسی سیگنالهای مغزی آنها، نقاطی از مغز را که با کاهش حافظه مرتبطاند، شناسایی کردند و در آزمایشی، فعالیت این مناطق را با ارسال جریان الکتریکی مختل کردند و اجازه دادند تا سایر مناطق مغز به اصلاح حافظه واکنش نشان دهند. آنها با گرفتن آزمایش حافظه از این گروه از بیماران متوجه رشد 15 درصدی حافظه در آنها شدند. آنها اعلام کردند که 15 درصد رشد حافظه برابر با 18 سال سن مغز است بنابراین، حافظه یک فرد 45 ساله با کمک این ایمپلنتهای مغزی مانند مغز یک جوان 25 ساله عمل میکند.
محققان ایمپلنتهای مغزی را به طور مستقیم در ساختار اسبیشکل مغز کار گذاشتند که مرکز حافظه است. آنها با آزمایش حافظه کوتاهمدت افراد، سیگنالهای الکتریکی مغز بیماران را ثبت کردند و در آزمایش جداگانهای از تعدادی مرد و زن تست حافظه گرفتند که پاسخ آنها نسبت به قبل 35 درصد رشد را نشان میداد.