یافته‌های جدید درباره ذخیره اطلاعات هنگام خواب

به گزارش سرویس علم و فناوری جی‌پلاس، دانشمندان از مدت‌ها پیش می‌دانستند که خوابیدن برای بازیابی حافظه و تقویت آن مؤثر است. تثبیت حافظه با فوران ناگهانی فعالیت نوسانی مغز که به دوک‌های خواب معروفند، در ارتباط است که قابل اندازه‌گیری و سنجش است.

دوک‌های خواب امواج کوتاهی هستند که در خلال مراحل یک تا چهار خواب و در فاصله زمانی 2 تا 5 دقیقه پیدا می‌شوند.

این امواج نمایانگر فعالیت مکانیسمی است که حساسیت مغز را در برابر اطلاعات حسی کم می‌کند و در استمرار خواب شخص نقش دارند. در اشخاص سالمند این موج‌ها کمتر دیده می‌شود و به همین دلیل سالمندان در طول شب چندین بار از خواب بیدار می‌شوند.

محققان به تازگی دریافتند که دوک‌های خواب هنگامی که اطلاعات تازه یادگرفته شده طی خواب به ذهن فرد برمی‌گردد، نقش مؤثری در تقویت خاطره‌های جدید دارد. این یافته‌ها نگاه جدیدی به فرآیند تثبیت حافظه موقع خواب دارد. آنها همچنین راه‌های نوینی را برای کمک به یادآوری موارد جدید ارائه داده‌اند.

در حالی که محققان پیش از این اعلام کرده بودند که فعال‌سازی دوباره حافظه هدفمند می‌تواند تثبیت حافظه را طی خواب تقویت کند، آنها به تازگی اثبات کرده‌اند که دوک‌های خواب ممکن است مکانیسم‌های اصلی را نشان دهند. به عنوان مثال، القای مستقیم دوک‌های خواب از طریق تحریک الکتریکی مغز که ممکن است با فعال‌سازی دوباره حافظه هدفمند ترکیب شده باشد، باعث تقویت عملکرد حافظه هنگام خواب می‌شود.

دوک‌های خواب به نیم تا دو ثانیه فوران فعالیت مغزی اتلاق می‌شود که با محدوده 10 تا 16 هرتز اندازه‌گیری می‌شوند. این اتفاق طی مراحل دوم و سوم خواب یعنی هنگام حرکت غیرسریع چشم رخ می‌دهد. مطالعات اولیه حاکی از آن بود که این تعداد دوک خواب در طول شب، حافظه هر فرد را در روز بعد پیش‌بینی می‌کند.

فعال‌سازی دوباره و آزمایشی خاطره‌ها در مغز ممکن است منجر به افزایش دوک‌های مغزی در مغز فردی شود که خواب است. برای درک این پدیده، محققان به دنبال آزمایشی بودند که طی آن، افراد یاد می‌گیرند تا صفات ‌مشخصی را به اشیاء و صحنه‌های خاصی ربط دهند.

محققان آزمایش‌هایی را روی برخی شرکت‌کننده‌ها انجام دادند به طوری که بعضی از آنها بعد از کلاس درس، به مدت 90 دقیقه خوابیدند و عده‌ای بیدار ماندند. پژوهشگران نشانه‌های مرتبط به حافظه و صفات ناآشنا را در مغز افرادی که خوابیدند، مورد بررسی قرار دادند.

همان‌گونه که انتظار می‌رفت، محققان مشاهده کردند که نشانه‌های مربوط به حافظه منجر به افزایش دوک‌های خواب می‌شود. الگوهای به دست آمده از دستگاهی که امواج مغزی را ثبت می‌کند، به محققان کمک می‌کند تا انواع حافظه را شامل حافظه مربوط به اشیاء یا صحنه‌ها شناسایی کنند. در واقع، بالا رفتن تعداد دوک‌های خواب حافظه را هنگام خواب تقویت می‌کند که تثبیت به یادسپاری خاطرات را افزایش می‌دهد.