ماموریت تلسکوپ جدید ناسا برای کشف سیاره های قابل حیات

به گزارش سرویس علم و فناوری جی‌پلاس؛ دانشمندان همچنان نتوانسته‌اند در ورای سیاره زمین حیات پیدا کنند. این در حالی است که کاوش در سیاراتی که به دور ستاره‌هایی غیر از خورشید می‌چرخند و به آنها سیاره‌های فراخورشیدی اتلاق می‌شود، به تازگی آغاز شده است و امیدوارند که در آنها بتوانند آثاری از حیات پیدا کنند.

دانشمندان به لطف نصب Tess، تلسکوپ جدید فضایی ناسا اولین سیاره فراخورشیدی دارای جو را که مبین وجود حیات است، در سال 2018 کشف خواهند کرد. این تلسکوپ قرار است طبق برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته، طی مأموریتی دو ساله کاوش بیش از 200 هزار عدد از نزدیک‌ترین و نورانی‌ترین ستاره‌ها را آغاز کند.

 در این کاوش‌ها، Tess به دنبال کاهش درخشندگی ستاره‌هاست که به دلیل جابه‌جایی از یک یا چند سیاره رخ می‌دهد. اما بسیاری از سیاره‌ها در مداری هستند که هرگز بین ما و ستاره‌ها قرار نمی‌گیرند.

برای تشخیص این مساله باید به دنبال سه مورد بود: نور منعکس شده از جو سیاره فراخورشیدی، کشش گرانشی که این سیاره روی ستاره‌هایش دارد، و عدسی‌های گرانشی و خم شدن مسیر نور با شی‌ئی عظیم طبق آنچا انیشتین پیش‌بینی کرده بود.

اگر سیاره فراخورشیدی به اندازه کافی بزرگ و دور از ستاره‌اش باشد، می‌توان نور ستاره را که از جو سیاره منعکس می‌شود، مشاهده کرد. تمام سیاره‌ها فارغ از اندازه آنها، نوعی تغییر گرانشی در ستاره‌های خود اعمال می‌کنند و می‌توان زمانی که ستاره به دوردست حرکت کرده و سپس به ما نزدیک می‌شود، از طریق تغییر نور به رنگ قرمز یا آبی در طیف بصری، نحوه حرکت آن را به سمت هر سیاره‌ میزبان شناسایی کرد.

عدسی گرانشی به ما امکان می‌دهد که حضور سیاره فراخورشیدی را با روشن شدن لحظه‌ای ستاره‌های دورتر مشخص کرد. ترکیب تمام این چهار روش به این معناست که ما ابزار قدرتمندی برای شناسایی سیاره‌های فراخورشیدی در محدوده وسیعی از زوایای قابل مشاهده از منظومه شمسی در اختیار داریم.

اما شناسایی یک سیاره فراخورشیدی تنها بخشی از جریان کشف سیاره‌های دارای حیات را نشان می‌دهد. ما باید بدانیم که آیا جو این سیاره حاوی اکسیژن مولکولی و سایر گازهای بیانگر حیات هستند یا خیر.

دانشمندان با استفاده از روش طیف‌سنجی برای تجزیه و تحلیل ترکیبات شیمیایی جو، قادرند وجود اکسیژن را در قالب اوزون جست‌وجو کنند و این زمانی است که سیاره فراخورشیدی از جلوی ستاره میزبان عبور می‌کند. در این نقطه، نور ستاره از جو می‌گذرد و درخششی را در محیط اطراف آن ایجاد می‌کند.

اگر طیف‌سنجی وجود اکسیژن، دی‌اکسید کربن و آب را تشخیص دهد و سیاره به عنوان منطقه قابل سکونت تلقی شود، به این معناست که سطح آن نه داغ است و نه سرد؛ بنابراین می‌توان به امکان حیات روی این سیاره فراخورشیدی امید بست.

تأیید اولین سیاره فراخورشیدی به سال 1992 برمی‌گردد. از آن زمان به بعد، کشف 3639 سیاره فراخورشیدی تائید شده است که بسیاری از آنها توسط تسکوپ‌های هابل، اسپیتزر و کپلر شناسایی شده‌اند.

به گزارش جی پلاس؛ ناسا در ماه مه 2016 اعلام کرد که از 1284 سیاره فراخورشیدی کشف شده توسط تلسکوپ کپلر، حدود 550 سیاره جزء سیاره‌های صخره‌ای هستند. از این تعداد، 9 سیاره به دور ستاره‌های خود در منطقه‌ای قابل سکونت می‌چرخند. با وجود این، هیچ سیاره صخره‌ای تاکنون یافت نشده که در منطقه قابل سکونت واقع شده باشد و دارای جوی حاوی اکسیژن مولکولی، دی‌اکسید کربن و بخار آب باشد.

حدود 100 میلیارد ستاره در منظومه شمسی ما وجود دارد و به طور تقریبی 1.6 سیاره به ازای هر ستاره تاکنون مشاهده شده است که می‌توان تخمین زد که بیش از 10 میلیارد سیاره شبیه زمین وجود داشته باشد.